Yala n’ ka ɲi ka motoboli wala mobiliboli dabila wa?

Yala o koo ɲɔgɔn b’i kan wa? N’o lo, mun lo be se k’i dɛmɛ k’a lɔn n’i ka ɲi ka mobiliboli wala motoboli dabila?

Jamana minw na pɛrɛmi be lakuraya, ni mobili bolibaga sera sanda dɔ ma, a ka ɲi ka taga dɔgɔtɔrɔ fɛ walisa a k’a filɛ n’a bele be se ka to ka mobili boli. Kerecɛn minw b’o jamanaw na, u b’o yɔrɔ ka sariyaw labato ani u be sɔn faamanw ka desizɔnw ma (Ɔrɔm. 13:1). Nga, hali n’o sariyaw ɲɔgɔn t’i ka jamana na, n’a sɔrɔ fɛɛrɛ dɔw be yen minw be se k’i dɛmɛ k’i yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ k’a filɛ n’i bele be se ka mobili boli ani farati t’a la.

I YƐRƐ SƐGƐSƐGƐ K’A FILƐ N’I BE SE KA MOBILI BOLI HALIBI

Jɛnkulu dɔ labɛnna mɔgɔkɔrɔbaw kosɔn Etazini. A fɔra o jɛnkulu ka site kan ko mɔgɔkɔrɔbaw be se k’u yɛrɛ ɲininga ko:

• A ka gwɛlɛ n’ ma ka panow kalan sira kan wala ka yeli kɛ sufɛ wa?

• A ka gwɛlɛ n’ ma ka n’ kuun yɛlɛma ka filɛri kɛ n’ ka retrovizɛriw la wa? Yɔrɔ minw tɛ ye retrovizɛriw la, yala a ka gwɛlɛ n’ ma k’u ye wa?

• Yala a ka gwɛlɛ n’ ma ka koow kɛ joona joona i n’a fɔ ka n’ seen bɔ akseleratɛri kan k’a bila fɛrɛn kan wa?

• Ni n’ be mobili bolila, yala n’ ka suma kojugu fɔɔ tɔɔw tɛ se ka sira sɔrɔ ka tɛmɛ wa?

• Yala siɲɛ caaman na, a tun tora dɔɔni n’ be aksidan kɛ wa? Yala n’ ka mobili ŋɔmina wala siɲɛnɔw b’a la sabu n’ gosira fɛɛn dɔ la wa?

• Polisiw ye n’ lalɔ ka ye sabu n’ tun tɛ mobili bolila ka ɲɛ wa?

• Sinɔgɔ delila ka n’ ta ka n’ to mobiliboli la wa?

• N’ be fura dɔw tara minw be se k’a to n’ tɛ mobili boli ka ɲɛ wa?

• N’ somɔgɔw wala n’ teriw be jɔɔrɔla n’ ka mobili bolicogo la wa?

N’i y’o ɲiningaliw la kelen wala fila jaabi ko ɔnhɔn, o kɔrɔ ko i ka ɲi ka yɛlɛmani don i ka koow la. N’a sɔrɔ i bena a latigɛ ka dɔ bɔ i ka mobiliboli la, sanko sufɛ. I yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ tuma o tuma k’a filɛ n’i be se ka mobili boli halibi. I be se k’i somɔgɔ wala i teri dɔ ɲininga k’a filɛ a be min miiri i ka mobili bolicogo koo la. Farati tɛ mobili bolicogo min na, i be se k’a to u b’i degi o la. Nga, ɲiningali minw be sanfɛ n’i y’u caaman jaabi ko ɔnhɔn, n’a sɔrɔ a ka fisa i ma i ka mobiliboli wala motoboli dabila.a

A TO BIBULU KA SARIYAKOLOW K’I ƝƐMINƐ

N’a sɔrɔ i t’a kala ma ko i tɛ mobili boli ka ɲɛ sisan i ko fɔlɔ la. Ka fara o kan, a be se ka kɛ ko i t’a fɛ ka miiri a la yɛrɛ ko loon dɔ, i ka ɲi ka mobiliboli wala motoboli dabila. O la, Bibulu ka sariyakolo jumanw lo be se k’i dɛmɛ k’i ka koow filɛ ni ɲɛɛ ɲuman ye ani ka desizɔn ɲuman ta? An k’u la fila lajɛ.

To k’ i seko daan lɔn (Talenw 11:2). N’an be kɔrɔla, an ɲɛɛw tɛ yeli kɛ ka ɲɛ, an tulow tɛ mɛnni kɛ ka ɲɛ, an fasajuruw tɛ baara kɛ ka ɲɛ ani an tɛ koow kɛ joona joona i ko fɔlɔ la. Misali la, ni mɔgɔw fanba be kɔrɔla, u ka teli ka spɔr dɔw dabila sabu u b’a kɔrɔsi ko u ka teli k’u yɛrɛ mandimi. O kelen lo fana ni mobiliboli wala motoboli ye. Mɔgɔ min b’a seko daan lɔn, n’a be sera sii hakɛ dɔ ma, a be se k’a latigɛ ka mobiliboli dabila sabu a t’a fɛ k’a niin bila farati la (Talenw 22:3). Ani ni tɔɔw y’a fɔ a ye ko u be jɔɔrɔla a ka mobiliboli koo la, a be sɔn ka mɛnni kɛ u fɛ.—2 Samuyɛli 21:15-17 lajɛ.

Kana kɛ mɔgɔ dɔ saya sababu ye (Deter. 22:8). Ni mɔgɔ tɛ mobili boli ka ɲɛ, a ka teli ka mɔgɔ mandimi wala k’a faga yɛrɛ. Mɔgɔ min tɛ mobili boli ka ɲɛ i ko fɔlɔ la, n’o tigi bele be to ka mobili boli, a be se k’a yɛrɛ wala tɔɔw niin bila farati la. Ani n’a ye aksidan dɔ kɛ o min sen fɛ mɔgɔ sara, ale lo kɛra sababu ye o tigi sara.

N’a ka gwɛlɛ i ma k’a latigɛ ka mobiliboli dabila, kana a miiri ko n’i y’a dabila, o bena i ka danbe bɔ i la ani k’a to nafa foyi tɛ kɛ i la tugun. I koo ka di Jehova ye sabu i be ni jogo ɲumanw ye. I b’i seko daan lɔn, i majiginin lo ani i t’a fɛ ka mɔgɔ si niin bila farati la. A y’a daa di ko a bena i dɛmɛ ani k’i dusu saalo (Ezayi 46:4). A tɛna i bila abada. O kama, a deli a k’i dɛmɛ ka baara kɛ ka ɲɛ n’i ka hakilitigiya ye ani ka Bibulu ka sariyakolow sira tagama. O la, i bena se k’a latigɛ n’i ka ɲi ka mobiliboli wala motoboli dabila.