An ka nafolo sɔbɛw ɲini

1, 2. Mun na fantanw bena kɛ yen tuma bɛɛ duniɲa nin kɔnɔ?

BI, TILENBALIYAKOW ka ca wari koo la, ani mɔgɔw ka jugu wari kosɔn. A ka gwɛlɛ kanbelew ni sunguruw ma ka baara sɔrɔ. Mɔgɔ caaman b’u niin bila farati la ka taga jamana yiriwaninw na. Hali o jamanaw na, mɔgɔ caaman ye fantanw ye. Ka fara o kan, nafolotigiw ka wari be cayara ka taga ani fantanw ka fantanya be juguyara. Duniɲa kɔnɔ, sɛgɛsɛgɛri dɔ kɛra kɔsa la min b’a yira ko mɔgɔ kɛmɛ kan, mɔgɔ kelen ka wari sera mɔgɔ 99 lajɛnnin ta ma. A man nɔgɔ k’a lɔn n’o ye tiɲɛn ye. Nka bɛɛ b’a lɔn ko fantanya be mɔgɔ miliyɔn caaman tɔɔrɔla k’a sɔrɔ dɔw ka nafolo be se k’u bɔnsɔn nataw balo saan caaman kɔnɔ. Yezu tun b’o koo kala ma. A ko: “Aw bena to ni fantanw ye tuma bɛɛ.” (Mariki 14:7). Mun na o tilenbaliyakow be yen?

² Yezu tun b’a lɔn ko duniɲa ka wariko tɛna yɛlɛma ni Ala ka Masaya ma na. ‘Jagokɛla’ minw kofɔra Yirali 18:3 kɔnɔ, o ɲɛsinna jagokow ma. I ko politikikow ni diinankow, o jagokow fana ye Sutana ka duniɲa faan dɔ ye. Ala sagokɛlaw sera k’u seen bɔ pewu politikikow ni ngalon diinan na. Nka, u fanba tɛ se k’u mabɔ pewu duniɲa ka jagokow la.

3. An bena ɲiningali jumanw lo lajɛ?

³ An minw ye kerecɛnw ye, an ka ɲi k’an yɛrɛ sɛgɛsɛgɛ k’a filɛ an be duniɲa ka jagokow jati cogo min na. O la, an k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Ne be se ka baara kɛ ni n’ ka bololafɛnw ye cogo di k’a yira ko n’ be kantigiya kɛ Ala ye? Mun lo bena ne dɛmɛ n’ kana n’ seen don kojugu duniɲa ka jagokow la? Mun lo b’a yira ko Ala sagokɛlaw jigi lanin b’a kan kosɔbɛ duniɲa juguman nin kɔnɔ?”

NAFOLO KƆRƆSIBAGA NANBARATƆ

4, 5. a) Koo juman lo ye nafolo kɔrɔsibaga sɔrɔ? b) Yezu ye ladili juman di a ka kalandenw ma?

⁴ Luka 16:1-9 kalan. Yezu ye ntalen min la nafolo kɔrɔsibaga nanbaratɔ koo la, o be mɔgɔ lasun ka miiri. Tuma min na u y’o cɛɛ kɔrɔfɔ ko a be a kuntigi ka nafolo tiɲɛna, a ye “koow kɛ ni cekuya ye” walisa ka “teriw ɲini.”a O teriw tun bena a dɛmɛ n’a ka baara tiɲɛna. Tiɲɛn lo ko Yezu tun t’a fɛ k’a ka kalandenw jija u ka tilenbaliyakow kɛ walisa k’u daradumuni sɔrɔ duniɲa nin kɔnɔ. A y’a fɔ ko “diɲɛ mɔgɔw” lo be koow kɛ o cogo la. Nka, Yezu y’o ntalen la walisa k’a ka kalandenw dɛmɛ ka koo nafaman dɔ lo faamu.

⁵ Gwɛlɛya cunna nafolo kɔrɔsibaga kan. Yezu tun b’a lɔn ko a tun bena gwɛlɛya fana a ka kalandenw ma k’u mako wasa duniɲa tilenbali nin kɔnɔ. O lo kama, a y’u jija ko: “Aw ka teriw ɲini ni diɲɛ nafolo ye, waasa n’o nana ban tuma min na, olu [ Jehova ni Yezu] ka se k’aw kunbɛn arijana na.” An be se ka kalan juman lo sɔrɔ o ladili la?

6. An b’a lɔn cogo di ko jagokow tun tɛ Ala sago ye?

⁶ Bibulu b’a yira ka gwɛ ko jagokow tun tɛ Ala sago ye. Edɛn nankɔ kɔnɔ, Adama ni Awa mako tun t’a la ka foyi san sabu Jehova tun b’u mako wasa kosɔbɛ (Zɛnɛzi 2:15, 16). Saan kɛmɛkulu fɔlɔ la, tuma min na hakili senu jigira kerecɛn mɔlenw kan, u “si tun t’a fɔ ko: ‘N’ ta.’ Nga, u ka fɛɛn bɛɛ tun ye foroba ye.” (Kɛw. 4:32). Kira Ezayi tun y’a fɔ ko wagati dɔ bena se, adamadenw bɛɛ bena dugukolofɛnw diyabɔ gwansan (Ezayi 25:6-9; 65:21, 22). Nka sanni o cɛ, Yezu ka kalandenw tun ka ɲi ka “koow kɛ ni cekuya ye” walisa k’u mako wasa. U ka ɲi ka baara kɛ ni “diɲɛ nafolo ye” walisa k’u koo diya Ala ye.

BAARA KƐCOGO ƝUMAN NI DUNIƝA KA NAFOLO YE

7. Ladili juman lo be sɔrɔ Luka 16:10-13 kɔnɔ?

⁷ Luka 16:10-13 kalan. Yezu ye nafolo kɔrɔsibaga min kofɔ a ka ntalen kɔnɔ, ale ye teriw ɲini a yɛrɛ nafa kosɔn. Yezu y’a ka kalandenw jija u ka teriw ɲini sankolo la. Nka, a tun t’a fɛ u k’o kɛ olu yɛrɛ nafa kosɔn. Vɛrise minw be tugu o ntalen kɔ, olu b’a yira ko an be baara min kɛ ni “diɲɛ nafolo ye,” o b’a yira n’an ye kantigi ye wala n’an tɛ kantigi ye. An be se ka baara kɛ ni duniɲa ka nafolow ye cogo di walisa k’a yira ko an ye kantigi ye?

8, 9. Dɔw be baara jumanw lo kɛra n’u ka bololafɛnw ye?

⁸ Yezu kɔnna k’a fɔ ko waajuli baara bena kɛ duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ (Matiyo 24:14). An k’an bololafɛnw di walisa ka dɛmɛ don o baara la. O cogo la, an b’a yira ko an be kantigiya kɛ n’an bololafɛnw ye. Sungurunin dɔ be Ɛndi jamana na. Ale tun be to ka warimisɛn don buwati fitinin dɔ kɔnɔ. A yɛrɛ tun be ban ka tulonkɛfɛnw san walisa ka se ka wari mara. A ka buwati fara tuma min na, a y’o wari bɛɛ di waajuli baara kama. Balimacɛ dɔ be bɔ Ɛndi fana ani kako foro b’a fɛ. An ka gafew be bayɛlɛma biro min kɔnɔ Malayalamu dugu la, o balimacɛ ye kakow caamanba di o yɔrɔ la. Komi o biro be to ka kakow san, o balimacɛ y’a miiri ko n’ale ye kakow di, o ka fisa a ka wari di. O tun ye hakilitigiyako lo ye. O cogo kelen na Gɛrɛsi jamana na, balimacɛw be to ka oliviyetulu, naare ani dumunifɛn wɛrɛw di Betɛli ma.

⁹ Balimacɛ dɔ be bɔ Siri Lanka jamana na ani a siginin be jamana wɛrɛ la sisan. A ka luu min be Siri Lanka, a y’o labila balimaw ye lajɛnw ni lajɛnbaw kama. Kudayi cidenya baarakɛla dɔw be si yen fana. See tɛ balima minw ye, o balimacɛ karila wari kɔ walisa k’olu dɛmɛ koɲuman. Jamana dɔ la, bali sigira an ka baara kan. O yɔrɔ la, balima dɔw b’u ka soo labila kafo ka lajɛnw kama. O be kɛ sababu ye piyɔniye caaman ani see tɛ balima wɛrɛ minw ye, olu ka lajɛn kɛyɔrɔ sɔrɔ sɔngɔ nɔgɔman na.

10. N’an b’an tɛgɛ labila ka mɔgɔ sɔn, an be duga jumanw lo sɔrɔ o la?

¹⁰ O ɲɛyiraliw b’a yira ko Jehova sagokɛlaw ye ‘mɔgɔsɔbɛw ye kofitini na’ sabu u be baara ɲuman kɛ n’u bololafɛnw ye. Bololafɛnw nafa man bon ka se Alakow ma (Luka 16:10). Jehova teri minw be kari k’u bololafɛnw di, olu be mun lo miiri o koo la? U y’a faamu ko n’u b’u tɛgɛ labila o cogo la, o be kɛ sababu ye u be “nafolosɔbɛ” sɔrɔ (Luka 16:11). Balimamuso dɔ be to ka niliw kɛ Ala ka Masaya waajuli baara kama. Ale y’a ɲɛfɔ a be duga minw sɔrɔ o la. A ko: “Ne be n’ tɛgɛ labila ka n’ bololafɛnw di. O kama, saan ni saan, n’ ye koo dɔ kɔrɔsi n’ yɛrɛ la min ye n’ kabakoya. N’ y’a kɔrɔsi ko n’ ninsɔn ka di mɔgɔw kɔrɔ. N’ be sɔn ka yafa mɔgɔw ma, n’ muɲunin lo ani n’ be sɔn jigitigɛkow ani ladiliw ma.” Mɔgɔ caaman y’a faamu ko n’u b’u tɛgɛ labila ka mɔgɔw sɔn, o b’u nafa kosɔbɛ Alako ta fan fɛ.—Zab. 112:5; Talenw 22:9.

11. a) N’an be sɔn ka nili kɛ, o b’a yira cogo di ko an be “koow kɛ ni cekuya ye”? b) Bɛɛ ka koow be kɛra kelen ye cogo di Jehova sagokɛlaw cɛma? (Jaa lajɛ, barokun daminɛ na.)

¹¹ An fana b’a yira ko an be “koow kɛ ni cekuya ye,” n’an b’an bololafɛnw di ka tɔɔw dɛmɛ u ka cidenya baara la. Nafolo be mɔgɔ dɔw fɛ, nka u tɛ se ka kudayi cidenya baara kɛ wala ka taga jamana wɛrɛ la. A ka di olu ye k’a lɔn k’u be nili minw kɛ, o be tɔɔw dɛmɛ u ka cidenya baara la (Talenw 19:17). Ɲɛyirali fɛ jamana dɔw la, mɔgɔw fanba ye fantanw ye ani mɔgɔ caaman be sɔnna ka kɛ Jehova Seerew ye. Nili minw be kɛ, o lo b’a to an be se ka gafew ci ani ka dɛmɛ don waajuli baara la o jamanaw na. Saan caaman kɔnɔ jamana dɔw la, i n’a fɔ Kɔngo, Madagasikari ani Ruwanda, balimaw tun ka ɲi k’a latigɛ n’u bena dumuni san u ka denbaya ye wala n’u bena Bibulu lo san. Tuma dɔw la, Bibulu sɔngɔ be se lɔgɔkun kelen wala kalo kelen sara ma. Sisan, mɔgɔ caaman be niliw kɛra ani ‘bɛɛ ka koow be kɛra kelen ye.’ O lo kama, Jehova ka ɔriganisasiyɔn be sera ka Bibulu bayɛlɛma ani k’u tilan tilan denbayamɔgɔw bɛɛ ye ani Bibulu kalandenw ye, olu minw b’a lɔn k’u ye fantanw ye Alako ta fan fɛ (2 Korɛntikaw 8:13-15 kalan). O cogo la, minw be nili kɛ ani minw be sɔrɔli kɛ sababu be dira u bɛɛ ma gwansan ka kɛ Jehova teriw ye.

AN KANA AN SEEN DON KOJUGU DUNIƝA KA JAGOKOW LA

12. Ibrayima y’a yira cogo di ko a jigi lanin be Ala kan?

¹² An bena se fana ka teriya kɛ ni Jehova ye, n’an t’an seen don kojugu duniɲa ka jagokow la ani n’an b’an seko kɛ ka “nafolosɔbɛ” ɲini. Cɛɛ limaniyanin Ibrayima y’o lo kɛ galen. A ye mɛnni kɛ Jehova fɛ ani a bɔra Uri duguba la ka taga to fanisow kɔnɔ. A y’o kɛ sabu a tun b’a fɛ ka kɛ Jehova teri ye (Eburuw 11:8-10). A tun b’a jigi la Jehova lo kan tuma bɛɛ sanni k’a jigi la bololafɛnw kan (Zɛnɛzi 14:22, 23). Yezu ye mɔgɔw jija u ka kɛ n’o limaniya ɲɔgɔn ye tuma min na a y’a fɔ nafolotigi dɔ ye ko: “N’i b’a fɛ i ka koow bɛɛ ka dafa, taga k’i bololafɛnw feere k’o wari tilan fantanw cɛ, o la, i bena nafolo sɔrɔ sankolo la. O kɔ, na tugu ne kɔ.” (Mat. 19:21). O cɛɛ tun limaniyanin tɛ i ko Ibrayima. Nka, mɔgɔ wɛrɛw y’a yira k’u jigi lanin be Ala kan.

13. a) Ciden Pol ye ladili juman di Timote ma? b) An be se k’o ladili sira tagama cogo di bi?

¹³ Timote tun limaniyanin lo. Ciden Pol ko Timote ye “Yezu Krista ka sɔlidasiɲuman” ye. O kɔ, a y’a fɔ a ye ko: “Ni mɔgɔ min donna sɔlidasiya la, n’a b’a fɛ k’a kuntigi sago kɛ, a be jija o baara la, a t’a niin don baara wɛrɛ [o kɔrɔ, duniɲa ka jagokow] la.” (2 Tim. 2:3, 4). Bi, mɔgɔ miliyɔn kelen ni kɔ minw be kudayi cidenya baara la, olu ni Yezu ka kalanden tɔɔw b’u seko kɛ ka ciden Pol ka ladili sira tagama. U t’a to duniɲa n’a ka piblisitew k’u lafili. Nka, u b’u hakili to Bibulu ka miiriya nin na: “Juru tabaa ye jurutigi ka jɔn ye.” (Talenw 22:7, ABM). Sutana b’a fɛ an k’an ka wagati bɛɛ kɛ ani k’an fanga bɛɛ don duniɲa ka jagokow la. An ka desizɔn dɔw be se k’a to an be juruba la an yɛrɛ kan saan caaman kɔnɔ. Ɲɛyirali fɛ, dɔw be jurubaw ta walisa ka boon, wala mobili san, ka lakɔli sara wala ka furu siri. An be se k’a yira cogo di ko an be koow kɛ ni hakilitigiya ye? An ka ɲɛnamaya kɛ cogo nɔgɔman na ani ka dɔ bɔ an ka musakaw n’an ka juruw la. An ka kɛ Ala ka jɔɔnw ye sanni ka kɛ duniɲa ka jagokow ka jɔɔnw ye.—1 Tim. 6:10.

14. An ka ɲi k’an jija ka mun lo kɛ? Ɲɛyirali dɔw fɔ.

¹⁴ N’an b’a fɛ ka ɲɛnamaya kɛ cogo nɔgɔman na, an ka ɲi ka Ala ka Masaya kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye. Iziniba dɔ tun be cɛɛ dɔ n’a muso fɛ. U y’a latigɛ k’u bena kudayi cidenya baara kɛ tugun. O kama, u y’u ka izini, bato ani fɛɛn wɛrɛw feere. U y’u yɛrɛ di an ka sigiyɔrɔsoba lɔli baara la Warwick, Niyɔriki. U ye nɛɛma sɔrɔ ka baara kɛ Betɛli la n’u denmuso n’u burancɛ ye. Lɔgɔkun damanin kɔnɔ, u ye baara kɛ ni cɛman bangebagaw ye fana an ka sigiyɔrɔsoba lɔli baara la. Kolorado, Etazini jamana na, piyɔniye dɔ ye baara sɔrɔ banki dɔ la. A tun b’o baara kɛ tuma kelen kelen le. A ka baara diyara ɲɛmɔgɔw ye fɔɔ u ko a ka baara kɛ kudayi ani k’u bena a ka sara ɲɔgɔn saba di a ma. Nka, a ma sɔn o la hali k’a sɔrɔ a tun bena wari caaman sɔrɔ. Mun na do? Sabu o baara tun bena a bali k’a seen don bɛrɛbɛrɛ waajuli baara la. Nunu ye ɲɛyirali damanin dɔrɔn lo ye minw b’a yira ko Jehova sagokɛlaw be sɔn ka kari fɛɛn caaman kɔ. N’an b’an jija ka Ala ka Masaya kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye, o b’a yira ko Jehova ka teriya ani a ka baara lo kɔrɔtanin lo an fɛ ka tɛmɛ bololafɛnw kan.

NI DUNIƝA NAFOLOW NANA BAN

15. Nafolo juman lo be mɔgɔ nafa kosɔbɛ?

¹⁵ Nafolotigiya t’a yira ko an koo ka di Ala ye. Mɔgɔ minw be ni “kɛwaliɲuman” ye, Jehova b’olu lo duga (1 Timote 6:17-19 kalan). Ɲɛyirali fɛ, tuma min na Luciab y’a mɛn k’u mako be waajulikɛlaw la Albani, a bɔra Itali jamana na, ka taga yen saan 1993 la. Baara tun t’a fɛ yen, nka a y’a jigi bɛɛ la Jehova kan. A ye Albanikan degi koɲuman ani a sera ka mɔgɔ 60 ni kɔ dɛmɛ u kɛra Jehova Seerew ye. Tiɲɛn lo ko Ala sagokɛlaw fanba t’o nafa ɲɔgɔn sɔrɔ u ka kiinw kɔnɔ. Nka, an mana koo o koo kɛ walisa ka mɔgɔw dɛmɛ u ka Jehova lɔn ani ka kɛ a teriw ye, o bena anw ani o tigiw nafa fɔɔ abada.—Mat. 6:20.

16. a) Mun lo bena duniɲa ka jagokow sɔrɔ? b) An be min lɔn sinikow la, o ka ɲi k’an lasun ka bololafɛnw jati cogo di?

¹⁶ Yezu y’a yira ka gwɛ ko duniɲa ka nafolo bena ban, siga t’o la (Luka 16:9). Laban loon nunu na, banki dɔw be datugura ani gwɛlɛya be jamana dɔw la wariko ta fan fɛ. Nka, koow yɛrɛ bena juguya yanni dɔɔni. Sutana ka duniɲa ka politikikow, a ka diinankow n’a ka jagokow bena ban. Sanu ani warijɛ nafa ka bon jagokɛlaw fɛ. Nka, kira Ezekiyɛli ni Sofoni tun kɔnna k’a fɔ ko nafa foyi tɛna kɛ o fɛɛnw na tugun (Ezek. 7:19; Sof. 1:18). An satuma na, n’an y’a kɔrɔsi ko an ye Alakow saraka ani ka ‘duniɲa ka nafoloba’ lajɛn an yɛrɛ ye, an bena mun lo miiri do? An bena kɛ i ko cɛɛ dɔ min ye baara kɛ a sii bɛɛ la ka wariba sɔrɔ. O kɔ, u y’a fɔ a ye ko a ka wari ye warisu lo ye (Talenw 18:11). Tiɲɛn na, duniɲa nin ka nafolow bena ban pewu! O kama, i ka sababuw bɛɛ ɲini ka baara kɛ n’o nafolow ye walisa ka “teriw ɲini” sankolo la. An be koo o koo kɛ walisa ka dɛmɛ don Jehova ka Masaya ka baaraw la, o b’an nafa kosɔbɛ Alako ta fan fɛ.

17, 18. Mɔgɔ minw be teriw ɲini sankolo la, olu bena mun lo sɔrɔ?

¹⁷ Ni Ala ka Masaya nana, mɔgɔ tɛna juru ta ani an tɛna boon sara tugun. Dumunifɛnw bena kɛ yɔrɔ bɛɛ gwansan ani an mako tɛna kɛ dɔgɔtɔrɔw ni fura la tugun. Jehova sagokɛlaw bena dugukolo nafolofɛnw diyabɔ kosɔbɛ. An bena baara kɛ ni sanu, warijɛ ani kabakuru sɔngɔ gwɛlɛw ye walisa k’an ka yɔrɔw masiri. O fɛɛnw tɛna mɔgɔ kɛ nafolotigi ye tugun. An bena boonw lɔ ni lɔgɔw, kabakuru sɔngɔ gwɛlɛw ani nɛgɛ cɛɲumanbaw lo ye. A bena diya an teriw ye k’an dɛmɛ an ka baaraw la gwansan. An bena to ka dugukolofɛnw tilan an ni ɲɔgɔn cɛ.

¹⁸ Mɔgɔ minw be teriw ɲini sankolo la, olu bena fɛɛn nafamanba minw sɔrɔ, u damanin dɔrɔn lo kofɔra. Jehova sagokɛlaw bena ninsɔndiya kosɔbɛ tuma min na Yezu bena a fɔ u ye ko: “Aw ye na ne Faa ka dubadenw, ka don a ka masaya la min tun labɛnna aw ye kabini diɲɛ dantuma.”—Mat. 25:34.