BAROKUN KALANTA KAFO KƆNƆ 47
Kanuya sabatinin be se ka to an ni ɲɔgɔn cɛ cogo di?
“Aw ye ɲɔgɔn kanu bari n’i ko Ala, i ko ɲɔgɔn kanuya.”—1 ZAN 4:7.
DƆNKILI 109 Aw ka ɲɔgɔn kanu kosɔbɛ n’aw dusu bɛɛ ye
BAROKUN KƆNƆNAKOWa
1-2. a) Mun na ciden Pol y’a fɔ ko “kanuya le be ɲafɛ”? b) An bena ɲiningali jumanw lo lajɛ?
TUMA min na ciden Pol tun be kumana limaniya, jigiya ani kanuya koo la, a y’a ka kuma kuncɛ ko: “Kanuya le be ɲafɛ.” (1 Kor. 13:13). Mun na Pol y’o fɔ? Ala ye layidu minw ta duniɲa kura koo la, sini ma an mako tɛna kɛ a la ka limaniya u la tugun sabu an jigi tun be min na, o dafara ka ban. Nka, an bele ka kan ka to ka Jehova n’an mɔgɔɲɔgɔnw kanu. Tiɲɛn na, dɔ yɛrɛ lo bena to ka fara an ka kanuya kan u koo la.
2 Komi an mako bena kɛ kanuya la tuma bɛɛ, an ka ɲiningali saba lajɛ: A fɔlɔ, mun na an ka ɲi ka ɲɔgɔn kanu? A filanan, an be se k’o kanuya yira ɲɔgɔn na cogo di? A sabanan, an ka kanuya sabatinin be se ka to an ni ɲɔgɔn cɛ cogo di? An bena o ɲiningaliw lajɛ barokun nin na.
MUN NA AN KA ƝI KA ƝƆGƆN KANU?
3. Kuun jumanw lo kama an ka ɲi ka ɲɔgɔn kanu?
3 Mun na a kɔrɔtanin lo an ka ɲɔgɔn kanu? N’an be ɲɔgɔn kanu, o b’a yira ko an ye kerecɛn sɔbɛw ye. Yezu y’a fɔ a ka cidenw ye ko: “Mɔgɔ bɛɛ ben’a lɔn o seen fɛ ko aw kɛra ne ka kalandenw ye, ni aw be ɲɔgɔn kanu.” (Zan 13:35). Ka fara o kan, kanuya min b’an ni ɲɔgɔn cɛ, o b’an ka kelenya sabati. Pol ko n’an be ɲɔgɔn kanu, an bena “se ka ɲɔgɔn minɛ kosɔbɛ.” (Kɔlɔs. 3:14). Nka, kuun jɔnjɔn wɛrɛ be yen min kama an ka ɲi ka ɲɔgɔn kanu. Ciden Zan y’a fɔ a kerecɛnɲɔgɔnw ye ko: “Ni Ala koo ka di mɔgɔ min ye, o tigi ka kan k’a mɔgɔɲɔgɔn fana kanu.” (1 Zan 4:21). N’an be ɲɔgɔn kanu, an b’a yira ko an be Ala kanu.
4-5. Misali dɔ fɔ min b’a yira ko ka Ala kanu ani k’an mɔgɔɲɔgɔn kanu, o fila tɛ taga ka ɲɔgɔn dan.
4 Ka Ala kanu ani k’an balimaw kanu, mun na o fila tɛ taga ka ɲɔgɔn dan? Misali la, an k’a filɛ jɛɛn min be an dusukun n’an farisogo yɔrɔ wɛrɛw cɛ. Dɔgɔtɔrɔcɛ be se k’an bolo maga maga walisa k’a lɔn n’an dusukun be lamagara ka ɲɛ wala n’a tɛ lamagara ka ɲɛ. O b’a dɛmɛ k’an dusukun cogoya lɔn. An be kalan juman lo sɔrɔ o koo la?
5 I ko an y’a ye cogo min na, dɔgɔtɔrɔcɛ be se k’an bolo maga maga walisa k’an dusukun cogoya lɔn. O cogo kelen na, an b’an balimaw kanu cogo min na, o be se k’an dɛmɛ k’a lɔn an ka kanuya barika be cogo min na Ala koo la. N’an ka kanuya barika dɔgɔyara an balimaw koo la, o b’a yira ko an ka kanuya barika dɔgɔyara Ala koo la fana. Nka n’an b’a yira tuma o tuma ko an b’an balimaw kanu, o kɔrɔ ko an be Ala kanu kosɔbɛ.
6. N’an ka kanuya barika be dɔgɔyara an balimaw koo la, mun na an ka ɲi ka jɔɔrɔ o la? (1 Zan 4:7-9, 11).
6 N’an ka kanuya barika be dɔgɔyara an balimaw koo la, an ka ɲi ka jɔɔrɔ o la. Mun na do? Sabu o kɔrɔ ko an be jɛnɲɔgɔnya min kɛra ni Jehova ye, o barika be dɔgɔyara. Ciden Zan y’o lo yira ka gwɛ tuma min na a ko: “Mɔgɔ . . . ɲaa be a mɔgɔɲɔgɔn min na, n’a t’o kanu, a te se ka Ala kanu, a ɲaa te min na.” (1 Zan 4:20). An be kalan juman lo sɔrɔ o la? Walisa Jehova dusu ka diya an kɔrɔ, fɔɔ an ka “ɲɔgɔn kanu.”—1 Zan 4:7-9, 11 kalan.
AN BE SE K’A YIRA COGO DI KO AN BE ƝƆGƆN KANU?
7-8. Cogo jumanw na an be se k’a yira ko an be ɲɔgɔn kanu?
7 A fɔra Ala ka Kuma na siɲɛ caaman na ko an ka “ɲɔgɔn kanu.” (Zan 15:12, 17; Ɔrɔm. 13:8; 1 Tes. 4:9; 1 Piyɛri 1:22; 1 Zan 4:11). Nka, kanuya ye dusukunnako lo ye mɔgɔ tɛ se ka min ye. O la, an be se k’an ka kanuya yira kɛnɛ kan cogo di? An be se k’o kɛ an ka kumaw n’an ka kɛwalew fɛ.
8 An be se k’a yira an balimaw na cogo caaman na ko an b’u kanu. Misali la, a fɔra ko: “Aw ka kɛ tiɲɛfɔbagaw ye aw ni ɲɔgɔn cɛ.” (Zak. 8:16). “Aw ka . . . to hɛrɛ la aw ni ɲɔgɔ cɛ.” (Mariki 9:50). “Aw ka ɲɔgɔn dan ɲɔgɔn bonyali la.” (Ɔrɔm. 12:10, Bible senuma). “Aw ka ɲɔgɔn minɛ kosɔbɛ.” (Ɔrɔm. 15:7). “Aw ka yafa ɲɔgɔn ma tuma bɛɛ.” (Kɔlɔs. 3:13). “Aw ka ɲɔgɔn doni ta.” (Gal. 6:2). “Aw ka to ka ɲɔgɔn jigi tugu.” (1 Tes. 4:18). Aw ka to “ka ɲɔgɔn dɛmɛ.” (1 Tes. 5:11). Aw ka “Ala daali ɲɔgɔn ye.”—Zaki 5:16.
N’an balima dɔ dusu kasinin lo, an be se k’a dɛmɛ cogo di? (dakun 7-9nan lajɛ).
9. Ka tɔɔw jigi tugu, mun na o ye kanuya yiracogo dɔ ye min kɔrɔtanin lo? (jaa lajɛ fana).
9 An kumana kanuya yiracogo minw koo la dakun tɛmɛnin na, an k’u dɔ lajɛ. Pol ko: “Aw ka to ka ɲɔgɔn jigi tugu.” Ka tɔɔw jigi tugu wala k’u dusu saalo, mun na o ye kanuya yiracogo dɔ ye min kɔrɔtanin lo? Bibulu sɛgɛsɛgɛrikɛla dɔ ko Pol ye kumaden min fɔ ko “jigi tugu,” o kɔrɔ ko “ka to mɔgɔ dɔ gɛrɛfɛ walisa k’a jija tuma min na gwɛlɛyaba dɔ b’a kan.” O la, n’an b’an balima dɔ jigi tugu tuma min na a dusu kasinin lo, an b’a dɛmɛna le a ka to ɲɛnamaya sira kan. Ani tuma o tuma n’an b’an balimaw jigi tugu wala k’u dusu saalo, an b’a yira ko an b’u kanu.—2 Kor. 7:6, 7, 13.
10. Jɛɛn juman lo be hinɛ ni jigitugu cɛ?
10 Hinɛ ni jigitugu tɛ taga ka ɲɔgɔn dan. Cogo di do? Mɔgɔ min be hinɛ, o tigi ka teli ka tɔɔw jigi tugu ani k’a ɲini ka koo dɔ kɛ walisa k’u ka tɔɔrɔ nɔgɔya. O la, an be hinɛ mɔgɔ dɔ la fɔlɔ ka sɔrɔ k’a jigi tugu. Pol y’a ɲɛfɔ ko Jehova be hinɛ mɔgɔw la ani o lo b’a lasun k’u jigi tugu. A y’a fɔ Jehova koo la ko: “Makaritigi lo, ale lo be mɔgɔ bɛɛ jigi tugu.” (2 Kor. 1:3). O la, Jehova ye makaritigi ye minkɛ, o lo b’a lasun k’an “jigi tugu an ka tɔɔrɔ bɛɛ la.” (2 Kor. 1:4). Kɔlɔnji saniyanin be minnɔgɔtɔw lafiya. O cogo kelen na, mɔgɔ minw dusu kasinin lo, Jehova be olu dusu lafiya ani k’u jigi tugu. An be se k’a ladegi cogo di? O kɛcogo dɔ ye k’a ɲini ka kɛ ni jogow ye minw b’an lasun ka hinɛ tɔɔw la ani k’u jigi tugu. O jogo dɔw ye jumanw ye?
11. Ka kɛɲɛ ni Kɔlɔsikaw 3:12 ani 1 Piyɛri 3:8 ye, jogo wɛrɛ jumanw lo bena an dɛmɛ ka tɔɔw kanu ani k’u dusu saalo?
11 Mun lo bena an dɛmɛ an ka ɲɔgɔn kanu ani ka “to ka ɲɔgɔn jigi tugu” loon o loon? An ka ɲi ka makari ɲɔgɔn na, ka ɲɔgɔn kanu i n’a fɔ balimaw ani ka kɛ mɔgɔ ɲumanw ye (Kɔlɔsikaw 3:12; 1 Piyɛri 3:8 kalan). O jogow be se k’an dɛmɛ cogo di? N’an be makari an balimaw na ani an b’an janto u la sɔbɛ la, o bena an lasun k’a ɲini k’u jigi tugu n’u be tɔɔrɔla. Yezu ko: “Mɔgɔ dusu fanin be fɛɛn min na, a daa b’o le fɔ. Mɔgɔɲuman be fɛnɲuman bɔ a ka nafoloɲuman na.” (Mat. 12:34, 35). A kɔrɔtanin lo kosɔbɛ an k’an ka kanuya yira an balimaw na an kɛtɔ k’u dusu saalo.
AN KA KANUYA SABATININ BE SE KA TO AN NI ƝƆGƆN CƐ COGO DI?
12. a) Mun na an ka ɲi ka to ɲɛɛ na? b) An bena ɲiningali juman lo jaabi sisan?
12 An bɛɛ b’a fɛ ka to ka “ɲɔgɔn kanu.” (1 Zan 4:7). Nka, an kana ɲinɛ ko Yezu y’an lasɔmi ko “mɔgɔ caman ka kanuya na sumaya.” (Mat. 24:12, Bible senuma). Yezu tun t’a fɔra le ko a ka kalandenw fanba ka kanuya bena sumaya. Nka, an ka ɲi ka to ɲɛɛ na sabu duniɲa nin kɔnɔ, mɔgɔw fanba tɛ ɲɔgɔn kanu ani o be se ka nɔɔ to an kan. K’o to an hakili la, an ka ɲiningali jɔnjɔn nin lajɛ: Mun lo bena an dɛmɛ k’a lɔn n’an b’an balimaw kanu kosɔbɛ wala n’an t’u kanu?
13. Mun lo bena an dɛmɛ k’a lɔn n’an b’an balimaw kanu kosɔbɛ?
13 An be koo dɔw ta cogo min na, o be se k’an dɛmɛ k’a lɔn n’an ka kanuya barika ka bon an balimaw koo la (2 Kor. 8:8). Ciden Piyɛri ye o koow dɔ kofɔ ko: “Ka tɛmɛn fɛn bɛɛ kan, aw ka ɲɔgɔn kanu kosɛbɛ, k’a masɔrɔ kanuya bɛ jurumu caman caman datugu.” (1 Piyɛri 4:8, Bible senuma). O la, an b’an balimaw ka filiw n’u ka dafabaliyakow ta cogo min na, o be se k’an dɛmɛ k’a lɔn n’an b’u kanu kosɔbɛ.
14. Ka kɛɲɛ ni 1 Piyɛri 4:8 ye, an mako be kanuya sugu juman lo la? A ɲɛfɔ.
14 An ka Piyɛri ka kumaw sɛgɛsɛgɛ. Vɛrise 8nan yɔrɔ fɔlɔ b’a yira an ka ɲi ka kɛ ni kanuya sugu min ye an balimaw koo la. A fɔra ko an ka ɲi k’u “kanu kosɛbɛ.” Piyɛri ye kumaden min fɔ ko “kosɛbɛ,” o kɔrɔ tigitigi ko “a waganin lo.” Vɛrise yɔrɔ filanan b’a fɔ o kanuya sugu be min kɛ. A be se ka balimaw ka jurumuw datugu. An be se k’o ɲɛfɔ nin cogo la: An ka kanuya be i ko fani min be se ka waga. An b’a minɛ ni bolo fila ye ka to k’a waga walisa k’an balimaw ka “jurumu caman caman datugu,” an tɛ daan u ka jurumu kelen wala fila dɔrɔn ma. O vɛrise kɔnɔ, kumaden min bayɛlɛmana ko “datugu,” o kɔrɔ ko ka yafa. I ko fani be se ka fiɲɛ dɔw datugu cogo min na, o cogo kelen na, an ka kanuya be se k’an balimaw ka fiɲɛw n’u ka dafabaliyakow datugu.
15. N’an b’an balimaw kanu kosɔbɛ, an bena se ka mun lo kɛ? (Kɔlɔsikaw 3:13).
15 An ka kanuya barika ka ɲi ka bonya an balimaw koo la kosɔbɛ fɔɔ o b’an lasun ka yafa u ma hali n’o ka gwɛlɛ an ma (Kɔlɔsikaw 3:13 kalan). N’an be yafa tɔɔw ma, o b’a yira ko an b’u kanu sɔbɛ la ani ko an b’a fɛ k’an koo diya Jehova ye. Koo wɛrɛ juman lo bena an dɛmɛ an ka to ka tɔɔw ka filiw yafa ani an kana dimi u ka kokɛcogow kosɔn?
An be foto ɲumanw lo mara an ka telefɔni na ani ka foto kolonw jɔsi ka bɔ yen. O cogo kelen na, an ye wagati diiman minw kɛ n’an balimaw ye, an b’o lo to an hakili la ani an tɛ to ka miiri u ka filiw la (dakun 16-17nan lajɛ).
16-17. Koo wɛrɛ juman lo bena an dɛmɛ an ka tɔɔw ka filiw yafa? Misali dɔ fɔ (jaa lajɛ fana).
16 I hakili to i balimaw ka jogo ɲumanw lo la. Kana sinsin u ka fiɲɛw kan. An ka misali dɔ lajɛ. Miiri k’a filɛ ko ele n’i balimaw be ɲɛnagwɛ dɔ la. Aw ye wagati diiman kɛ ani sanni aw ka faran ɲɔgɔn na, aw ye foto ta ɲɔgɔn fɛ. Nka i y’o foto ta siɲɛ saba, o la ni dɔw ma ɲɛ dɔ ka ɲɛ. Kɔfɛ, i y’a ye ko balimacɛ dɔ y’a ɲɛɛ sisi foto dɔ kan. I bena mun lo kɛ n’o foto ye? I bena a jɔsi ka bɔ yen sabu foto fila wɛrɛw b’i fɛ o minw kan balimaw bɛɛ be yɛlɛmisɛn kɛra.
17 An be koo minw mara an hakili la, an be se k’olu suma ni fotow ye an b’a latigɛ ka minw mara. Tuma caaman na, an hakili be to wagati diimanw na an ye minw kɛ n’an balimaw ye. Nka miiri k’a filɛ ko loon dɔ, balima dɔ ye koo dɔ fɔ wala ka koo dɔ kɛ min ma diya i ye. I bena mun lo kɛ do? Mun na i t’o koo bɔ i hakili la i ko i be foto kolonw jɔsi ka bɔ i ka telefɔni na cogo min na? (Talenw 19:11; Efɛz. 4:32). Ka ɲinɛ an balimaw ka filiw kɔ, o ka nɔgɔ sabu an hakili be wagati diimanw na an ye minw kɛ ɲɔgɔn fɛ. O wagatiw diyara an ye ani an b’a fɛ k’o lo to an hakili la.
MUN NA AN MAKO GWƐLƐ BE KANUYA LA BI?
18. Barokun nin na, an ye miiriya jɔnjɔn jumanw lo lajɛ kanuya koo la?
18 Mun na an b’a fɛ kanuya sabatinin ka to an ni ɲɔgɔn cɛ? I ko an y’a ye cogo min na, n’an be an ka kanuya yira an balimaw na, an b’a yira ko an be Jehova kanu. An be se k’an ka kanuya yira an balimaw na cogo di? O kɛcogo dɔ ye k’u jigi tugu. Hinɛ lo bena an lasun an “ka to ka ɲɔgɔn jigi tugu.” Kanuya sabatinin be se ka to an ni ɲɔgɔn cɛ cogo di? An be se k’o kɛ n’an be sɔn ka yafa ɲɔgɔn ma hali n’o ka gwɛlɛ.
19. Mun na a kɔrɔtanin lo kosɔbɛ an ka kanuya yira ɲɔgɔn na bi?
19 Mun na a kɔrɔtanin lo kosɔbɛ an ka kanuya yira ɲɔgɔn na bi? Kuun min kama o kɔrɔtanin lo, Piyɛri y’o fɔ an ye ko: “Fɛɛnw bɛɛ banwaati surunyana. O la, . . . aw ka ɲɔgɔn kanu kosɔbɛ.” (1 Piyɛri 4:7, 8). Duniɲa juguman nin laban surunyana minkɛ, mun lo be se ka kɛ? Yezu y’a fɔ a ka kalandenw ye ko: “Alalɔnbaliw bɛɛ bena aw kɔniya ne tɔgɔ kosɔn.” (Mat. 24:9). Walisa ka se k’o kɔniya muɲu, an kaan bɛnnin ka ɲi ka to. Ni kanuya sɔbɛ be an ni ɲɔgɔn cɛ, Sutana tɛna se k’an faran sabu o kanuya sababu la, an be “se ka ɲɔgɔn minɛ kosɔbɛ.”—Kɔlɔs. 3:14; Filip. 2:1, 2.
DƆNKILI 130 Sɔn ka yafali kɛ
a Sisan ka tɛmɛ sanga ni wagati bɛɛ kan, a kɔrɔtanin lo an k’a yira ko an b’an balimaw kanu. Mun na do? Ani an be se k’o kanuya yira bɛrɛbɛrɛ cogo di?