Yala Jehova bena n’ ka deliliw jaabi wa?

1-2. Mun na a be se ka kɛ an ɲɛɛ na ko Jehova t’an ka deliliw jaabira?

JEHOVA ye layidu kabakoman nin ta an ye ko: “E ka Masaba koo diya e yɛrɛ ye kosɔbɛ, e mako be fɛɛn minw na, a bena o d’i ma.” (Zab. 37:4). Nka an be fɛɛn minw deli Jehova fɛ, yala an ka ɲi k’a miiri ko a bena sin k’u bɛɛ di an ma wa? Mun na a kɔrɔtanin lo an k’an yɛrɛ ɲininga o la? Miiri koo nunu na: Balima sunguru dɔ ye delili kɛ walisa u k’ale weele Masaya waajulikɛlaw ka lakɔli la. Nka saan caaman o kɔ, u bele m’a weele. Bana jugu dɔ be balima kanbele dɔ la ani a ye Jehova deli a k’ale dɛmɛ a ka kɛnɛya walisa a ka se ka baara caaman kɛ kafo kɔnɔ. Nka a fari ma fisaya. Kerecɛn bangebaga dɔw ye delili kɛ walisa u deen ka to tiɲɛn sira kan. Nka, u deen y’a latigɛ ka Jehova sago kɛli dabila.

² N’a sɔrɔ ele fana ye fɛɛn dɔ ɲini Jehova fɛ nka, a m’o kɛ i ye. O be se k’a to i b’a miiri ko Jehova be tɔɔw ka deliliw jaabi nka a tɛ ele taw jaabi. Wala i be se k’a miiri ko n’a sɔrɔ i ye koo jugu dɔ lo kɛ. Balimamuso Janiceb tun b’o lo miiri. Ale n’a cɛɛ tun b’a fɛ sɔbɛ la ka taga Betɛli la ani u ye delili kɛ o koo la. A ko: “N’ tun lanin b’a la ko yanni dɔɔni, u bena an weele an ka na baara kɛ Betɛli la.” Nka saan caaman o kɔ, u bele tun m’u weele. Janice ko: “N’ dusu tiɲɛna ani n’ hakili tun ɲagaminin lo. N’ tun be to ka n’ yɛrɛ ɲininga n’ ye min kɛ min ma diya Jehova ye. N’ ye delili caaman kɛ walisa u ka an weele Betɛli la. Mun na Jehova ma n’ ka deliliw jaabi do?”

3. An bena mun lo lajɛ barokun nin na?

³ Tuma dɔw la, n’a sɔrɔ an b’an yɛrɛ ɲininga ni Jehova b’an ka deliliw lamɛn yɛrɛ. Galen, cɛɛ kantigi dɔw fana y’u yɛrɛ ɲininga o la (Zɔbu 30:20; Zab. 22:3; Abak. 1:2). Mun lo be se k’i dɛmɛ ka la a la ko Jehova bena i ka deliliw jaabi? (Zab. 65:3). Walisa k’o lɔn, an bena kɔn ka ɲiningali nunu jaabi: 1) Jehova bena mun lo kɛ? 2) Jehova b’a fɛ an ka mun lo kɛ? 3) Mun na an ka ɲi ka yɛlɛmani don an ka delili dɔw la?

JEHOVA BENA MUN LO KƐ?

4. Ka kɛɲɛ ni Zeremi 29:12 ye, Jehova ko a bena mun lo kɛ?

⁴ Jehova y’a daa di ko a bena an ka deliliw lamɛn (Zeremi 29:12 kalan). An ka Ala b’an kanu sabu an b’a sago kɛra kantigiya la. O la, a tɛna ban k’an ka deliliw lamɛn abada! (Zab. 10:17; 37:28). Nka, o kɔrɔ tɛ ko n’an ye fɛɛn o fɛɛn deli a fɛ, a bena o di an ma. An be fɛɛn minw deli, an bena u dɔw sɔrɔ duniɲa kura kɔnɔ le.

5. Jehova b’a janto mun lo la n’a b’an ka deliliw lamɛnna? A ɲɛfɔ.

⁵ Jehova b’a filɛ n’an ka deliliw bɛnnin lo n’a sago ye (Ezayi 55:8, 9). A sagonata dɔ ye ko dugukolo ka fa mɔgɔw la minw be kolo a ye ani u b’a sago kɛ ninsɔndiya ni kelenya la. Nka Sutana ko adamadenw ka koow bena ɲɛ u bolo ni u b’u yɛrɛ marala (Zɛnɛzi 3:1-5). Walisa k’a yira ko Sutana ye ngalontigɛla ye, Jehova y’a to adamadenw k’u yɛrɛ mara. Nka adamadenw ka kuntigiya lo ye an ka gwɛlɛyaw fanba lase an ma (Waaj. 8:9). An b’a lɔn ko Jehova tɛna o gwɛlɛyaw bɛɛ ban sisan. N’a y’o kɛ, dɔw be se k’a miiri ko adamadenw ka kuntigiya be ɲɛna u bolo ani ko u be sera k’an ka gwɛlɛyaw ɲɛnabɔ.

6. Mun na a kɔrɔtanin lo an ka la a la ko Jehova bena koow kɛ ni kanuya ani tilenninya ye tuma bɛɛ?

⁶ Mɔgɔw be se ka Jehova deli koo dɔ la ani a t’u jaabi cogo kelen na. Misali la, masacɛ Ezekiyasi banana kosɔbɛ ani a ye Jehova deli ko a k’ale kɛnɛya. Ani Jehova y’a kɛnɛya (2 Mas. 20:1-6). Nka, tuma min na ciden Pol ye Jehova deli ko a ka “ŋɔni dɔ” bɔ ale farisogo la, Jehova m’o kɛ. N’a sɔrɔ o ŋɔni tun ye bana dɔ lo ye (2 Kor. 12:7-9, Bible senuma). An ka ciden Zaki ni Piyɛri ka koo fana lajɛ. Masacɛ Erɔdi tun b’a fɛ k’u fila bɛɛ faga. Kafodenw ye delili kɛ Piyɛri ye ani n’a sɔrɔ u y’o kɛ Zaki fana ye. Nka, masacɛ Erɔdi ye Zaki faga ani mɛlɛkɛ dɔ ye Piyɛri kisi (Kɛw. 12:1-11). An be se k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Mun na Jehova ye Piyɛri kisi ka Zaki to yen?” Bibulu t’o fɔ an ye.c Nka, an be se ka la a la ko Jehova ka “koow bɛɛ tilennin lo.” (Deter. 32:4). An b’a lɔn fana ko Piyɛri ni Zaki fila bɛɛ koo tun ka di Jehova ye (Yir. 21:14). Tuma dɔw la, Jehova t’an jaabi i ko an b’a fɛ cogo min na. Nka, an lanin b’a la ko a b’an jaabi tuma bɛɛ ni kanuya ani tilenninya ye. O la, n’a y’a latigɛ k’an jaabi cogo dɔ la, an be sɔn o ma.—Zɔbu 33:13.

7. An man ɲi ka mun lo kɛ ani mun na?

⁷ An man ɲi k’an ka koo suma ni tɔɔw ta ye. Misali la, n’a sɔrɔ an ye Jehova deli ko a k’an dɛmɛ cogo tigitigi dɔ la, nka a m’o kɛ an ye. Kɔfɛ, an y’a mɛn ko mɔgɔ wɛrɛ ye o koo kelen ɲini a fɛ ani a be komi Jehova y’o kɛ a ye. O ɲɔgɔn lo ye balimamuso Anna sɔrɔ. A ye delili kɛ walisa a cɛɛ Matthew ka kɛnɛya kansɛri bana na. O wagati kelen na, kansɛri tun be balima musokɔrɔba fila dɔw fana na. Anna ye delili kɛ kosɔbɛ Matthew ni o balimamusow ye. O balimamusow kɛnɛyara nka Matthew sara. A daminɛ na, Anna tun b’a yɛrɛ ɲiningara ni Jehova lo y’a kɛ o balimamusow kɛnɛyara. N’o lo, ale ye delili minw kɛ a cɛɛ ye, mun na Jehova m’o jaabi? Tiɲɛn lo ko an t’a lɔn fɛɛn min y’a to o balimamuso fila kɛnɛyara. Nka an be min lɔn, o ye ko Jehova bena daan sigi an ka tɔɔrɔw bɛɛ la ani a kɔrɔtɔnin lo k’a teriw suu kunu.—Zɔbu 14:15.

8. a) Ka kɛɲɛ ni Ezayi 43:2 ye, Jehova b’an dɛmɛ cogo di? b) Delili be se k’an dɛmɛ cogo di gwɛlɛyabaw wagati la? (videwo nin lajɛ: Delili b’an dɛmɛ ka gwɛlɛyaw muɲu).

⁸ Jehova bena an dɛmɛ tuma bɛɛ. Komi Jehova y’an Faa kanutigi ye, n’an be tɔɔrɔla, o man di a ye (Ezayi 63:9). O bɛɛ n’a ta, a t’an kisi gwɛlɛyaw bɛɛ ma, o minw be se ka suma ni baji wala tasuma ye (Ezayi 43:2 kalan). Nka, a y’a daa di ko ni o gwɛlɛyaw b’an kan, a bena an dɛmɛ. Ani a tɛna a to an ka gwɛlɛyaw k’an ka jɛnɲɔgɔnya nagasi n’ale ye. Jehova b’a ka hakili senu barikaman di an ma fana walisa an ka se ka muɲuli kɛ (Luka 11:13; Filip. 4:13). O la, an be se ka la a la ko an mako be min na tigitigi walisa ka muɲuli kɛ ani ka to kantigiya la a ye, a bena o di an ma tuma bɛɛ.d

JEHOVA B’A FƐ AN KA MUN LO KƐ?

9. Ka kɛɲɛ ni Zaki 1:6, 7 ye, mun na an ka ɲi ka la a la ko Jehova bena an dɛmɛ?

⁹ Jehova b’a fɛ an ka la ale la (Eburuw 11:6). Tuma dɔw la, a be se ka kɛ an ɲɛɛ na ko gwɛlɛyaw ka ca an kun kojugu. An yɛrɛ be se k’a daminɛ k’an yɛrɛ ɲininga ni Jehova bena an dɛmɛ. Nka, Bibulu b’an hakili sigi ko Ala ka sebagaya sababu la, an be se ka “dugu laminikogo sago.” (Zab. 18:30). O la, sanni an ka to ka sigasiga, an ka limaniya Jehova la k’a deli ani an ka la a la kosɔbɛ ko a bena an jaabi.—Zaki 1:6, 7 kalan.

10. Misali dɔ fɔ k’a yira cogo min na an be se ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’an ka deliliw ye.

¹⁰ Jehova b’a fɛ an ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’an ka deliliw ye. Misali la, balimacɛ dɔ be se ka Jehova deli walisa ka sira sɔrɔ a ka patɔrɔn fɛ ka taga lajɛnba dɔ la. Jehova be se k’a jaabi cogo di? A be se ka jagwɛlɛya di a ma walisa a ka kuma a ka patɔrɔn fɛ. Nka balimacɛ bele ka ɲi ka taga kuma a ka patɔrɔn fɛ. N’a sɔrɔ a ka ɲi ka kuma a fɛ siɲɛ caaman yɛrɛ. A be se k’a fɔ a ka patɔrɔn ye ko ale be se ka baara kɛ loon wɛrɛ la lajɛnba loon nɔɔ na. Ani n’a bɛnnin lo, a be se ka kɔnze deli ani k’a fɔ ko hali ni patɔrɔn tɛna ale sara o loon na, basi t’o la.

11. Mun na an ka ɲi ka to k’an ka haminankow fɔ Jehova ye delili la siɲɛ caaman na?

¹¹ Jehova b’a fɛ an ka to ka an ka haminankow fɔ ale ye delili la siɲɛ caaman na (1 Tes. 5:17). Yezu ka kumaw b’an dɛmɛ k’a faamu ko Jehova tɛ sin k’an ka delili dɔw jaabi (Luka 11:9). O la, kana i fari faga! To ka delili kɛ siɲɛ caaman n’i dusu bɛɛ ye (Luka 18:1-7). N’an be to ka koo dɔ deli Jehova fɛ siɲɛ caaman, an b’a yira a la ko o koo kɔrɔtanin lo an fɛ. An b’a yira fana ko an lanin b’a la ko a be se k’an dɛmɛ.

MUN NA AN KA ƝI KA YƐLƐMANI DON AN KA DELILI DƆW LA?

12. a) An ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga mun lo la an ka deliliw koo la ani mun na? b) An be se k’an janto ka Jehova deli ni bonya ye cogo di? (koorilen nin lajɛ: “Yala n’ be bonya la Jehova kan n’ ka deliliw la wa?”)

¹² Ni an ma an ka deliliw jaabili sɔrɔ, a ka ɲi an k’an yɛrɛ ɲininga koo saba la. A fɔlɔ, “n’ be delili kɛra fɛɛn min koo la, yala o bɛnnin lo wa?” Tuma dɔw la, an b’a miiri ko an b’a lɔn fɛɛn min ka fisa an ma. Nka an be fɛɛn min delila, n’a sɔrɔ o tɛna an nafa wagatijan kɔnɔ. N’a sɔrɔ an ye Jehova deli walisa a k’an ka gwɛlɛya dɔ ɲɛnabɔ cogo dɔ la. Nka, mun lo b’a yira ko o gwɛlɛya ɲɛnabɔcogo fisaman dɔ tɛ yen? Ani an be fɛɛn minw deli Jehova fɛ, n’a sɔrɔ u dɔw bɛnnin tɛ ni a sago ye (1 Zan 5:14). Misali la, an kumana bangebaga minw koo la a daminɛ na, olu ye Jehova deli a k’a kɛ u deen be to tiɲɛn sira kan. A be komi o delili bɛnnin lo. Nka, Jehova tɛ mɔgɔ waajibiya a k’ale sago kɛ. A b’a fɛ an kelen kelen bɛɛ lo k’a latigɛ k’ale sago kɛ, hali an deenw yɛrɛ (Deter. 10:12, 13; 30:19, 20). O bangebagaw ka ɲi ka min ɲini Jehova fɛ, o ye ko a k’u dɛmɛ u k’u deen dusukun sɔrɔ. O la, a bena Jehova kanu ani ka kɛ a teri ye.—Talenw 22:6; Efɛz. 6:4.

13. Ka kɛɲɛ ni Eburuw 4:16 ye, Jehova bena an dɛmɛ tuma juman le? A ɲɛfɔ.

¹³ An ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga koo filanan min na, o ye ko: “Yala Jehova y’a latigɛ ka n’ ka delili jaabi sisan le wa?” N’a sɔrɔ an b’a miiri ko an ka deliliw ka ɲi ka jaabi sisan sisan le. Nka tiɲɛn na, Jehova b’a lɔn a ka ɲi k’o kɛ wagati fisaman min na (Eburuw 4:16 kalan). Ni Jehova ma sin k’an ka delili jaabi, an be se k’a miiri ko a banna le k’o kɛ. Nka, n’a sɔrɔ a b’a fɛ an ka kɔnɔni kɛ le fɔlɔ. Balima kanbele min tun ye Jehova deli ko a k’ale kɛnɛya, miiri ale koo la. Ni Jehova tun ye kabako kɛ k’a kɛnɛya, Sutana tun be se k’a fɔ ko a bele be Jehova sago kɛra sabu Jehova y’a kɛnɛya (Zɔbu 1:9-11; 2:4). Ka fara o kan, Jehova ye wagati dɔ latigɛ o min na a bena banaw bɛɛ ban (Ezayi 33:24; Yir. 21:3, 4). Nka yanni o cɛ, an kana a miiri ko a bena kabako kɛ k’an kɛnɛya. O la, an balimacɛ tun be se k’a ɲini Jehova fɛ a ka fanga ni hakilisigi di ale ma walisa a k’a ka bana muɲu ani ka to kantigiya la.—Zab. 29:11.

14. I be kalan juman lo sɔrɔ Janice ka koo la?

¹⁴ An k’an hakili to Janice ka koo la. Ale tun be delili kɛra walisa u k’a weele Betɛli la. Saan duuru kɔ le, a y’a faamu Jehova y’a ka delili jaabi cogo min na. A ko: “O wagatiw bɛɛ la, Jehova ye n’ kalan koo caaman na ani ka n’ jogow fisaya. N’ mako tun b’a la ka n’ jigi la kosɔbɛ Jehova kan ani ka n’ ka kelenna kalan kɛcogo fisaya. N’ mako tun b’a la fana ka ninsɔndiya sɔrɔ, o min tɛ bɔ n’ ka koow cogoya la.” Kɔfɛ, u ye Janice n’a cɛɛ weele kafokulu kɔrɔsili baara la. Janice miirila o koow bɛɛ la ani a ko: “Hali ni Jehova ma n’ jaabi i ko n’ tun b’a fɛ cogo min na, a kɔni ye n’ jaabi. N’ ye wagati ta ka sɔrɔ k’a faamu ko a ye n’ jaabi cogo fisaman lo la. N’ b’a waleɲuman lɔn kosɔbɛ sabu n’ y’a ye a be n’ kanu ani a be n’ minɛ ni ɲumanya ye cogo min na.”

15. An be Jehova delila koo tigitigi min na, mun na an man ɲi ka dan o dɔrɔn ma tuma dɔw la? (jaaw lajɛ fana).

¹⁵ An ka ɲi k’an yɛrɛ ɲininga koo sabanan min na, o ye ko: “Yala a man fisa n’ ka fɛɛn wɛrɛ deli Jehova fɛ wa?” Tiɲɛn lo ko a ka ɲi an ka koo tigitigi dɔw deli Jehova fɛ. Nka tuma dɔw la, a ka fisa an kana dan o dɔrɔn ma. O la, an bena a faamu a sagonata ye min ye an koo la. Balimamuso min tun ye delili kɛ walisa ka taga Masaya waajulikɛlaw ka lakɔli la, an k’ale ka koo lajɛ tugun. A b’a fɛ k’o lakɔli kɛ walisa ka taga dɛmɛ don yɔrɔ min na waajulikɛlaw man ca. O la, a be se ka to ka delili kɛ o koo la. O wagati kelen na, a be se k’a ɲini Jehova fɛ a k’ale dɛmɛ k’a faamu a be se ka koo wɛrɛ minw kɛ walisa ka dɔ fara a ka waajuli baara kan (Kɛw. 16:9, 10). O kɔ, a be se ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’a ka delili ye. A be se ka kafokulu kɔrɔsibaga ɲininga ni kafo dɔ be yen u ka sigida la min mako be piyɔniyew la. Wala a be se ka lɛtɛrɛ dɔ ci tɔnbolo ma walisa k’u ɲininga yɔrɔ min na u mako be weleweledalaw la.e

16. An be se ka la mun lo la?

¹⁶ I ko an y’a ye cogo min na, an ka la a la ko Jehova bena an ka deliliw jaabi ni kanuya ani tilenninya ye (Zab. 4:4; Ezayi 30:18). Tuma dɔw la, n’a sɔrɔ a tɛna an jaabi i ko an b’a fɛ cogo min na. Nka, a tɛna ban k’an ka deliliw lamɛn abada! A b’an kanu kosɔbɛ ani a tɛna an bila fewu! (Zab. 9:11). O la, to k’i dusukunnakow fɔ a ye delili la walisa k’i “yɛrɛ kalifa a ma tuma bɛɛ.”—Zab. 62:9.