Ibuot 16
Nso ke Afo ke Idemfo Edinam?
1. Nso ubiere ke ana owo anam ke idemesie?
UBIERE ndinam n̄kpọ Jehovah idịghe enyeemi owo efen ekededi ekemede ndinam nnọ fi. Edieke nsan̄andọ fo edide anam-akpanikọ asan̄autom Abasi, oro ekeme ndidi ọsọn̄urua edidiọn̄. Ukem ntre, edieke ete ye eka fo ẹmade Jehovah, afo emenyene mfọniso. Mme utọ idaha ẹmi ke ufọk ẹkeme ndinọ nsịnudọn̄ ndibuana ye mmọ oro ẹtuakde ibuot ẹnọ Jehovah “ke spirit ye ke akpanikọ.” (John 4:23, 24) Edi nte ini akade ana afo anam ọkpọkpọ ubiere. Nte afo emenen̄ede ama Jehovah onyụn̄ oyom ndidi kiet ke otu mme asan̄autom esie? Nte afo emenen̄ede oyom ndidụn̄ ke ererimbot emi edinen ido edikarade?
2. (a) Ntak emi edu ete ye eka kaban̄a edinam n̄kpọ Jehovah edide ata akpan n̄kpọ? (b) Nso idi n̄kpọ ition ẹmi mme ete ye eka ẹkemede ndinam man ẹnọ nditọ mmọ eti ntọn̄ọ?
2 Edieke afo edide ete m̀mê eka, ke akpanikọ afo omoyom nditọ fo ẹdara edidiọn̄ nsinsi uwem ke idak Obio Ubọn̄ Abasi. Afo ukemeke ndikara se mmọ ẹdinamde ke ini mmọ ẹkọride ẹkponi ẹkem ndimek usụn̄uwem idemmọ. Edi se afo ke idemfo anamde aban̄a utuakibuot akpanikọ ekeme ndinyene akwa odudu—edide kaban̄a eti m̀mê kaban̄a idiọk. Edieke afo etrede ndinam n̄kpọ Jehovah, oro ọkpọbọ nditọ fo se ikpekemede ndidi mfọnn̄kan ifet mmọ nditọn̄ọ ndisan̄a ke usụn̄ oro adade osịm nsinsi uwem. Mîdịghe edieke afo akayakde idem ọnọ Abasi ndien ekem okop umiọn̄ ndidu uwem ekekem ye emi, emi ekeme ndida afanikọn̄ eke spirit nsọk ofụri ubon, kpukpru n̄kpọ atakde ke akwa ukụt. Edi edieke afo onịmde uwụtn̄kpọ edinam akpanikọ, edieke afo ke idemfo an̄wamde nditọ fo ẹkpep Ikọ Abasi, edieke afo ọkọride ima ke idemfo ye ke idem nditọ fo ọnọ Jehovah ye ukpono ọnọ esop esie oro ẹkụtde ke enyịn, edieke afo an̄wamde mmọ ẹkụt nte edinam uduak Abasi ekpemede mmọ, edieke afo owụtde mmọ nte ẹkemede ndikụt idatesịt ke edisana utom, do afo ke ọnọ mmọ ata eti ntọn̄ọ ke usụn̄ oro adade osịm uwem. Ye edidiọn̄ Jehovah kpọt ke ẹkeme ndinam emi. (Men 2 Timothy 1:5 domo.) Kûdop ndibọn̄ akam mban̄a emi. Oyom ekese ukeme n̄ko ke n̄kan̄ fo. Edi utịp edidot didie ntem!
3. (a) Edieke afo osobode ubiọn̄ọ otode mme andibuana ke ubon, nso ke ekeme ndinam? (b) Edi nso edieke ubiọn̄ọ oro akade iso?
3 Ekeme ndidi idaha oro afo asakde iso ese edi nte ke mbon eken ke ubon fo itieneke inyene ima oro afo enyenede ọnọ Jehovah. Nte mmọ ẹdomo ndinam fi okop mmemidem “ndisịn idem”? Mîdịghe ndi edi ataata ubiọn̄ọ? Nso ke afo ekeme ndinam man an̄wam mmọ ẹnyene ukem idatesịt oro afo enyenede ke ndifiọk uduak Abasi? Ediwak ini ẹsikeme ndikan mme n̄kpọ ubiọn̄ọ ebe ke ndinọ mbonubon ikot nditiene fi n̄ka Ufọkmbono Obio Ubọn̄ man mmọ ẹkụt ke idemmọ se isidade itie do. Ke adan̄aemi ẹdude do, mmọ ẹkeme ndinyene nneme ye kiet ke otu mbiowo man ẹmen eyịghe ẹmi mmọ ẹnyenede ẹban̄a mme edinịm ke akpanikọ ye mme edinam Mme Ntiense Jehovah ẹfep. Edi nso edieke ubiọn̄ọ osụk akade iso? Do oyom afo obụp idemfo: ‘Nte ami mmenen̄ede mma Jehovah ye Eyen esie Jesus Christ ndien nte ami mmowụt esịtekọm oro ekemde ke kpukpru n̄kpọ oro mmọ ẹnamde ẹnọ nnyịn tutu ami nnyịme ndiyọ ndusụk nsọn̄ọn̄kpọ man n̄wụt ima ye esịtekọm mi? Nte ami mmama ubon mi n̄kem ndinịm eti uwụtn̄kpọ man, ke n̄kemede, n̄kpan̄wam mmọ ndimụm enọ Abasi kaban̄a nsinsi uwem n̄kama?’—Matthew 10:36-38; 1 Corinth 7:12, 13, 16.
IDIỌN̄Ọ EMI MME IDỤT ẸTIENEDE
4. Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ke nnyịn imenen̄ede ima Jehovah?
4 Ẹtat ifet idahaemi ẹnọ mme owo ke kpukpru ebiet ndiwụt ima emi mmọ ẹnyenede ẹnọ Jehovah ke ndidian idemmọ ye Obio Ubọn̄ Messiah esie. Ukara oro ke ẹdida ẹnam enyịn̄ Jehovah asana. Edu nnyịn kaban̄a Obio Ubọn̄ ọnọ uyarade ke nte nnyịn ikerede iban̄a Jehovah ke idemesie.
5. (a) Ke Isaiah 11:10, nso ke ẹkebem iso ẹtịn̄ ẹban̄a eyo nnyịn? (b) Nso ke enye ọwọrọ?
5 Jehovah ama ada odudu spirit anam prọfet Isaiah ewet ete: “Ndien ama ekem ke usen oro, mme idụt ẹyetiene orụn̄ Jesse emi adade nte banner [“idiọn̄ọ,” NW] mme idụt: ndien itie nduọkodudu esie eyedi ubọn̄.” (Isaiah 11:10) “Orụn̄ Jesse” oro edi Ọbọn̄ Jesus Christ emi ẹnọde ubọn̄. Ke ini enye ọkọtọn̄ọde ndikara nte edidem, nte “orụn̄” emi ọnọde uwem enye ama ọnọ udịm ndidem Messiah ẹmi ẹtode Jesse ebe ke Edidem David eyen esie obufa odudu. (Ediyarade 5:5; 22:16) Toto ke 1914 enye ‘ada nte idiọn̄ọ mme idụt,’ kpa itie-mboho mme owo ẹmi ẹyomde edinen ukara. Jehovah ke idemesie onịm enye nte Idiọn̄ọ oro, ata Messiah edide Edidem.—Isaiah 11:12.
6. (a) Nso in̄wam mme owo ndiboho n̄kanade Edidem eke heaven? (b) Ke ntak ‘ẹtienede idiọn̄ọ,’ nso ke mme owo ẹkpep?
6 Edi didie ke mme owo mi ke isọn̄ ẹkpeboho ẹkanade Edidem eke heaven? Oyom ẹnọ mmọ ntọt otode Bible man mmọ ẹkụt enye ke enyịn ikike. Ke idak ndausụn̄ edisana spirit, nsụhọ Israel eke spirit ke ẹnam utom emi ke ofụri odudu, ẹtan̄ade eti mbụk Obio Ubọn̄ Messiah Abasi oro ẹma ẹkewụk ke ofụri isọn̄. Mme owo oro ẹtode kpukpru idụt ẹmenọ n̄kpan̄utọn̄ ye esịtekọm. Mmọ ẹmebụp ẹban̄a se Abasi oyomde oto mmọ man ẹdi mme andidu ke idak Obio Ubọn̄, ẹdarade nsinsi uwem ke Paradise isọn̄. Ke ẹkopde uyụhọ ke ibọrọ ẹtode Bible, mmọ ẹmenam n̄kpọ ke n̄kemuyo ye mmọemi ẹmenyụn̄ ẹwụt ke mmimọ ida ke n̄kan̄ Obio Ubọn̄ Messiah Jehovah. Nte afo ama anam oro?
‘MMỌ ẸYEKOP EDI INAMKE’
7. Nso edinam kaban̄a etop Bible ke ẹkebem iso ẹtịn̄ ke Ezekiel 33:30-33?
7 Ke ntak ifịk ifịk utom Mme Ntiense Jehovah, mmọ ẹsiwak ndidi ibuot nneme ke otu mme owo. Edi didie ke mme owo ẹmi ẹkere ẹban̄a etop oro Mme Ntiense Jehovah ẹtan̄ade? Edinam ediwak owo etie ukem nte eke mbon ntan̄mfep oro ẹkedude ye prọfet Ezekiel ke Babylon. Kaban̄a mmọ, Jehovah ọkọdọhọ ete: “Afo n̄ko, eyen owo, nditọ obio mbufo ke ẹneme nneme . . . ẹte, Mbọk, mbufo ẹdi, nnyịn ika ikokop ikọ emi otode Jehovah; ndien mmọ ẹdi ke ọtọ fo, kpa nte mbio obio ẹdide, ẹnyụn̄ ẹtie ke iso fo, kpa nte ikọt mi ẹtiede, mmọ ẹnyụn̄ ẹkop ikọ fo; edi inamke mmọ: koro mmọ ẹnamde nte mbonima ke n̄kpọkinua mmọ, edi esịt mmọ ẹbịne udori mmọ. Ndien mmọ ẹse fi ke ikwọ mbonima, eke owo edinem uyo, ọfiọk nditịm mbre ndido: ndien mmọ ẹkop ikọ fo, edi inamke mmọ baba: ndien ke ini enye edide (sese, ke edi) mmọ ẹyefiọk, ndien, ẹte ke prophet kiet okodu ke otu mmọ.”—Ezekiel 33:30-33.
8. Didie ke ndusụk owo ẹnọ uyarade ke imenyene edu oro?
8 Ediwak owo ẹdu oro ẹmade Mme Ntiense Jehovah ẹnyụn̄ ẹmade n̄wed ukpep Bible mmọ. Mmọ ẹkam ẹkeme ndinyịme ukpepn̄kpọ Bible mfọn. Ndusụk mmọ ẹsisan̄a ye mme ufan mmọ ẹdi mme akpan mbonoesop oro Mme Ntiense ẹsinịmde. Ke uwụtn̄kpọ, ke Editi n̄kpa Jesus Christ eke isua ke isua, idịghe esen n̄kpọ ibat owo ẹmi ẹdụkde ndiwak utịm ikaba n̄kan ibat ifịk ifịk Mme Ntiense Jehovah. Ke ndusụk idụt, mme andidụk ẹsiwak utịm ikotion ẹkan ibat Mme Ntiense. Edi nso ke mmọ ẹdinam ẹban̄a akpanikọ Bible ẹmi mmọ ẹkopde? Se iwakde ikan owo miliọn ition ẹnen̄ede ẹda ẹmi ke akpan n̄kpọ ẹnyụn̄ ẹdu uwem ke n̄kemuyo ye mmọ. Edi mbon efen ẹda enye nte n̄kpọ emi enye edide ikpîkpu inem inem ikwọ, n̄kpọ ndida nnọ mmọ inemesịt. Mmọ ẹda nsannsan, iso-ọfọn ẹnọde ikọ nsịnudọn̄ edi iyakke uwem mmọ inọ Abasi inyụn̄ ibuanake ke edisana utom esie.
9. Utu ke nditie eyịghe eyịghe nnyụn̄ mbet, nso ke mbon eti ibuot ẹdinam?
9 Nso ididi udori ke nditie eyịghe eyịghe nnyụn̄ mbet? Ke akpanikọ idịghe mfọn ye ukpeme Jehovah ke usen usiene oro edide. Man odu ke otu mme andibọhọ, ana afo ọnọ uyarade anamde ẹnịm idahaemi nte ke imọ ‘imadian idem imọ ye Jehovah’ ye nte ke imọ inyene enye.—Zechariah 2:11; Matthew 7:21.
MMỌ ẸMA ẸNAM NNENNEN UBIERE
10, 11. (a) Anie ekedi Hobab, ndien nso ikot ke ẹkenọ enye? (b) Nnyịn isan̄a didie ifiọk m̀mê nso ubiere ke enye akanam?
10 Kpukpru owo oro ẹkabarede ẹdi mme andituak ibuot nnọ Jehovah nte mme anditiene Jesus Christ ẹma ẹnam ọkpọkpọ ubiere ndinam oro. Kpukpru owo oro ẹdide mme adiakpa Obio Ubọn̄ heaven ẹnam ntre. Idahaemi ọsọn̄urua ifet emeberede ọnọ mbon efen ndinam edimek mmọ, ye idotenyịn edibọhọ akwa ukụt nnyụn̄ ndu mfọnmma uwem ke isọn̄. Hobab ama onịm uwụtn̄kpọ oro odotde mmọ ẹkpebe.
11 Hobab ekedi eyeneka n̄wan Moses. Enye ikedịghe eyen Israel edi ekedi owo esien Kenite emi okodụn̄de ke n̄kann̄kụk nditọ Midian. Ke Israel ama ọkọbọ Ibet ebe ke Moses onyụn̄ ọbọp edisana ataya kaban̄a utuakibuot Jehovah, ini ama ekem ndisan̄a ke n̄kan̄ edem edere n̄ka Isọn̄ Un̄wọn̄ọ. Adaha enyọn̄ adade aban̄a edidu Jehovah ekenyene ndibem mmọ iso, owụtde usụn̄ isan̄ ye ebiet ndinam nna. Edi ekedi n̄kpọ un̄wam owo oro ọkọdiọn̄ọde isọn̄ oro ye ebiet ẹkemede ndikụt mme n̄kpọ oro mbon nna ẹkeyomde ndidu ye mmọ. Moses ama ọnọ Hobab ikot ete etiene mmimọ, edi ke akpa Hobab ama esịn, ekerede ke eyefọn akan ndidu ye iman imọ ke obio emana imọ. Nte ededi, Moses ama akpak enye ete afiak ekere aban̄a onyụn̄ asan̄a ye mmimọ ‘man edi enyịn’ Israel ndien ke ntem odu ke udịm ndibuana ke mme edidiọn̄ oro Jehovah edinọde ikọt esie. Ke eti ibuot Hobab ama anam ntre, nte ẹwụtde ke Judges 1:16.—Numbers 10:29-32.
12. (a) Mmanie mfịn ẹbiet Hobab, ndien ke mme usụn̄ ewe? (b) Nso ikot mfịn ebiet enyeoro Moses ọkọnọde Hobab?
12 Odu mme owo mfịn ẹmi Hobab akadade aban̄a. Okposụkedi mîdịghe Israel eke spirit, mmọ ẹdiana ye mmọemi nte mmọ ẹnamde isan̄ ẹka obufa ererimbot Abasi. Man ẹnam emi, ana mmọ ẹsịbe ebuana ye iman ẹdide mbon ererimbot ye mme ukara eke owo. Ke idak ndausụn̄ Akamba Moses, Jesus Christ, mmọ ke idatesịt ẹmenam utom ye nsụhọ “nditọete” Christ, ediwak ini ẹyomde mbufa efakutom man ẹkwọrọ eti mbụk. Ediwak mmọ ẹmeka ikpehe ẹmi udọn̄ kaban̄a mme anditan̄a Obio Ubọn̄ ekenen̄ede okpon, ediwak ini nte mme asiakusụn̄ ye mme isụn̄utom, ẹdade ini mmọ ẹtan̄a Obio Ubọn̄ Abasi ọyọhọ ọyọhọ nte n̄kukụre ata idotenyịn ubonowo. Ediwak ifet ẹsụk ẹdodu ndibuana ke utọ edisana utom oro. Ẹnọ mme owo ẹmi ẹdotde ikot ẹte ẹnọ idemmọ ndien ke ntem ẹbuana ke mme edidiọn̄ ẹmi ẹsan̄ade ye utọ ntatara utom oro. Nte afo emekeme?
13. (a) Anie ekedi Jael, ndien nso ikedi idaha ebe esie kaban̄a mme asan̄autom Jehovah? (b) Didie ke Jael okosobo udomo?
13 Ke n̄kpọ nte isua 180 ẹma ẹkebe nte Hobab ekebiere ndisan̄a ye Israel, kiet ke otu mme andito ubon esie, eren ekekerede Heber, okodụn̄ ye n̄wan esie, Jael, ke ebiet mîkoyomke usụn̄ ikpọn̄ Megiddo. Heber ama adianade idemesie ọkpọn̄ mme Kenite eken onyụn̄ anam emem ye Jabin, edidem Canaan kiet oro ke nsọn̄ido ekefịkde Israel. Ke ini Jehovah akanamde Barak adaha ada nte andinyan̄a Israel, etubom ekọn̄ Jabin, Sisera, ama otịm udịmekọn̄ esie ye chariot ekọn̄ ikie usụkkiet oro ẹnyenede mme ofụt ke mme wheel. Edi Jehovah ama an̄wana ọnọ ikọt esie, esịnde ndutịme ke nna mme asua, ye mmọn̄ oro okobụkde mme chariot oro. Sisera ke idemesie ama ọkpọn̄ chariot esie efehe ke ukot aka tent Jael n̄wan Heber. Nte Sisera okodoride enyịn, n̄wan oro ama okot enye ete ebe odụk tent.—Judges 4:4-17; 5:20, 21.
14. Nso ubiere ke Jael akanam, ndien emi ọkọnọ uyarade nso?
14 Idahaemi udomo ama ọtọn̄ọ. Nso ke enye edinam ye asua ikọt Jehovah emi? Enye ama ada ufụhọn̄kpọ ofụk Sisera, ada mmọn̄eba ebịt enye itọn̄, onyụn̄ ebet tutu enye ede idap. Ekem enye “ada ọkpọhọ tent, onyụn̄ esịn hammer ke ubọk; ndien asan̄a sụn̄sụn̄ aka ọtọ esie, onyụn̄ ada ọkpọhọ owụk enye ọkpọiso ọkọn̄ adian ke isọn̄: koro enye edede idap etieti, onyụn̄ akpa mba. Ntre ke enye akpa.” Se enye akanamde ama oyom uko, ye ima ẹnyenede ẹnọ Jehovah ye ikọt esie. Emi n̄ko ama oyom in̄wan̄în̄wan̄ edinam ye odudu ke n̄kan̄ esie.—Judges 4:18-22; 5:24-27, 31.
15. Didie ke mme owo mfịn ẹwụt ke mmimọ ibiet Jael?
15 Nte edide ye mbon eken oro ẹtuakde ibuot ẹnọ Jehovah ẹmi mîdịghe nditọ Israel, Jael ada aban̄a “mme erọn̄ en̄wen” oro ẹfọnde mfọn ye nditọete Christ eke spirit. Inamke n̄kpọ m̀mê nso ebuana ke n̄kpet n̄kpet iman mmọ ẹkeme ndinyene ye ererimbot ye mme otu andikara esie, “mme erọn̄ en̄wen” inyịmeke ufịk oro mme andikara ererimbot ẹfịkde ikọt Jehovah. Mmọ ẹnam akpanikọ ẹnọ Akamba Barak, kpa Ọbọn̄ Jesus Christ, ye mme ata anditiene enye. Otu Jael ẹmi ke idemmọ in̄wanake ye mme andikara ererimbot, edi mmọ ẹsida se ededi oro mmọ ẹkemede man ẹbiọn̄ọ ukeme ẹmi ẹsịnde ndifịk mme asan̄autom Jehovah. Mmọ itreke ndinam ẹfiọk ẹte ke mmimọ idu ke ọyọhọ n̄kemuyo ye uduak Jehovah ndisobo kpukpru asua esie.
16, 17. (a) Nso uwụtn̄kpọ oro odotde nnyịn ikpebe ke ẹbụk ke Utom Mme Apostle ibuot 8? (b) Ke oro ebede nso ke akpana nnyịn ikaiso ndinam?
16 Ini idụhe ndibiat. Edieke afo enen̄erede enyene mbuọtidem ke Jehovah ye ke Obio Ubọn̄ Messiah esie ndien edieke edide afo amada uwem fo edisịn ke n̄kemuyo ye mme n̄kpọ oro Bible oyomde, do, ye unana ubiatini, wụt oro an̄wan̄wa. Wụt edu owo Ethiopia edide eunuch oro ẹbụkde ke Utom ibuot 8. Ke ndondo oro enye ọkọfiọkde se ẹkeyomde ẹto enye, enye ama obụp Philip, oro akanamde eti mbụk aban̄ade Jesus an̄wan̄a enye, ete: “Nso ibiọn̄ọ mi ndina baptism?” Ndien ẹma ẹbụk enye ke mmọn̄ ye unana ubiatini.
17 Ntem ke ama ọkọtọn̄ọ nte eyede, kpukpru usen nam itie ebuana fo ye Jehovah ọsọn̄ idem, yom mme usụn̄ nditịm nda Ikọ esie nsịn ke edinam ọyọhọ ọyọhọ ke uwem fo, nyụn̄ buana ọyọhọ ọyọhọ nte ekekeme ke akpan utom editan̄a Obio Ubọn̄ oro ẹnamde ke mme akpatre usen eke editịm n̄kpọ emi.