Ibuot Efịtenan̄
Ka Iso Nditịn̄ Ikọ Abasi Uko Uko
1. (a) Nso eti mbụk ke mme mbet Jesus ẹketan̄a, edi didie ke ndusụk Jew ẹkenam n̄kpọ? (b) Mme mbụme ewe ke nnyịn ikpobụp?
KE SE ikperede isua 2,000 emi ẹkebede, ẹma ẹyet Eyen Abasi, kpa Jesus Christ, aran nte Edidem ini iso emi edikarade ofụri isọn̄. Ẹma ẹwot Jesus ke ntak nsọk oro mme asua ido ukpono ẹkesịnde, edi Jehovah ama anam enye eset ke n̄kpa. Ebede ke Jesus, nsinsi uwem ekeme ndidu idahaemi. Nte ededi, ke ini mme mbet Jesus ẹketan̄ade eti mbụk emi an̄wan̄wa, ukọbọ ama ọtọn̄ọ. Ẹma ẹtomo ndusụk mmọ ẹdọn̄ ke ufọk-n̄kpọkọbi, idem ẹmiade ẹnyụn̄ ẹwụkde mmọ ẹte ẹtre nditịn̄ ikọ mban̄a Jesus. (Utom 4:1-3, 17; 5:17, 18, 40) Nso ke mmọ ẹkenam? Nso ke afo akpakanam? Nte afo akpakaka iso ndinọ ikọ ntiense uko uko?
2. (a) Nso utịbe utịbe mbụk ke oyom ẹtan̄a ke eyo nnyịn? (b) Mmanie ẹnyene mbiomo ndikwọrọ eti mbụk?
2 Ke 1914, ẹma ẹdori Jesus Christ, kpa Edidem Obio Ubọn̄ Abasi ke ebekpo ke heaven ndikara ‘ke otu mme asua esie.’ (Psalm 110:2) Ekem, ẹma ẹsio Satan ye mme demon esie ẹduọn̄ọ ke isọn̄. (Ediyarade 12:1-5, 7-12) Ukperedem ini eke idiọk editịm n̄kpọ emi ama ọtọn̄ọ. Ke iduọk ini emi esịmde utịt, Abasi ayanuak ofụri editịm n̄kpọ Satan. (Daniel 2:44; Matthew 24:21) Mme andibọhọ ẹyenyene idotenyịn nsinsi uwem ke isọn̄ oro edikabarede edi paradise. Edieke edide afo ama enyịme eti mbụk emi, afo oyoyom ndibuana enye ye mbon en̄wen. (Matthew 24:14) Edi nso ke afo ekeme ndidori enyịn ndikụt?
3. (a) Didie ke mme owo ẹnam n̄kpọ ẹban̄a etop Obio Ubọn̄? (b) Nso mbụme ke ana nnyịn ibọrọ?
3 Ke ini afo atan̄ade eti mbụk Obio Ubọn̄, ndusụk owo ẹkeme ndinyịme, edi ekese owo idinyeneke udọn̄. (Matthew 24:37-39) Ndusụk owo ẹkeme ndisak mîdịghe ẹbiọn̄ọ fi. Jesus ama odụri owo utọn̄ ete ke ubiọn̄ọ ekeme ndito mme iman. (Luke 21:16-19) Enye n̄ko ekeme ndito itieutom m̀mê ufọkn̄wed. Ke ndusụk ikpehe isọn̄, ukara ẹkam ẹkpan Mme Ntiense Jehovah. Ke ini osobode mme utọ idaha oro, nte afo ayaka iso nditịn̄ ikọ Abasi uko uko onyụn̄ ‘ọsọn̄ọ ada ke mbuọtidem’?—1 Corinth 16:13.
Nditre Ndiberi Edem ke Ukeme Nnyịn
4. (a) Man iwụt idem nnyịn nte mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi, nso idi akpan n̄kpọ oro ẹyomde? (b) Ntak emi mme mbono esop Christian ẹdide akpan n̄kpọ ntre?
4 Ndiberi edem ke mme ndutịm Jehovah edi akpan n̄kpọ ke ndidi anam-akpanikọ asan̄autom esie. Kiet ke otu mmọ emi edi mme mbono esop. N̄wed Abasi akpak nnyịn ete ikûfụmi mmọ. (Mme Hebrew 10:23-25) Mbon oro ẹkade iso ndidi mme anam-akpanikọ Ntiense Jehovah ẹmesịn̄ede idem mmọ ndidụk mme mbono esop kpukpru ini ye ekemmọ mme andituak ibuot. Ifiọk oro nnyịn inyenede iban̄a N̄wed Abasi ọkọri ke mme mbono esop emi. N̄ko, ifiọk oro nnyịn inyenede iban̄a akpanikọ oro ẹtịmde ẹdiọn̄ọ ọkọri, ndien nnyịn ndifiọk mme usụn̄ oro nnyịn ikemede ndida mmọ nnam n̄kpọ ọkọri. Ẹnam nnyịn inen̄ede isan̄a ikpere nditọete Christian nnyịn ke utuakibuot emi adianade kiet ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ nnyịn idem ndinam uduak Abasi. Spirit Jehovah ọnọ ndausụn̄ ebe ke esop, ndien Jesus odu ke otu nnyịn ebe ke spirit oro.—Matthew 18:20; Ediyarade 3:6.
5. Ke ini Mme Ntiense Jehovah ẹdude ke idak ukpan, nso ke ẹsinam ẹban̄a mme mbono esop?
5 Nte afo emesidụk kpukpru mbono esop kpukpru ini, ndien nte afo emesida se okopde nte ẹnemede esịn ke edinam? Ndusụk ini, ke ini Mme Ntiense Jehovah ẹdude ke idak ukpan, oyom ẹnịm mme mbono esop ke n̄kpri otu ke mme ufọk owo. Mme ebiet ye ini ẹkeme ndikpụhọde ndien ekeme ndidi idifereke owo ke idem kpukpru ini, sia ẹsinịmde ndusụk mbono esop ke ata okoneyo. Edi kpa ye mîfereke owo ke idem m̀mê n̄kpọndịk odude, mme anam-akpanikọ nditọete ẹsisịn ukeme ofụri esịt ndidụk mbono esop kiet kiet.
6. Didie ke nnyịn iwụt ibetedem nnyịn ke Jehovah, ndien didie ke emi ekeme ndin̄wam nnyịn ndika iso ntịn̄ ikọ uko uko?
6 Ẹkọri ibetedem ke Jehovah ebe ke ndiwọn̄ọde kpukpru ini mbịne enye ke akam ofụri esịt, ifiọkde ite ke imoyom un̄wam Abasi. Nte afo emesinam oro? Jesus ama ọbọn̄ akam ndien ndien ke ini utom ukwọrọikọ esie ke isọn̄. (Luke 3:21; 6:12, 13; 22:39-44) Ndien ke okoneyo oro mbemiso ẹkekọn̄de enye ke eto, enye ama akpak mme mbet esie ete: “Ẹkpeme ẹnyụn̄ ẹbọn̄ akam, mbak mbufo ẹdidụk ke idomo.” (Mark 14:38) Edieke nnyịn isobode mme owo oro mînyeneke udọn̄ ke etop Obio Ubọn̄, nnyịn imekeme ndisobo idomo nditek ke ifịk ke utom ukwọrọikọ nnyịn. Edieke mme owo ẹsakde nnyịn m̀mê ẹkọbọde nnyịn, nnyịn imekeme ndiyom ndidop uyo man ifep mme mfịna. Edi edieke nnyịn ibọn̄de akam ifịk ifịk iben̄e spirit Abasi ndin̄wam nnyịn ndika iso ntịn̄ ikọ uko uko, ẹyekpeme nnyịn ẹsio ke ediyak idem nnọ mme idomo oro.—Luke 11:13; Ephesus 6:18-20.
N̄wetnnịm N̄kpọ Aban̄ade Uko Uko Unọ Ikọ Ntiense
7. (a) Ntak emi n̄wetnnịm n̄kpọ oro odude ke n̄wed Utom edide akpan n̄kpọ udọn̄ ọnọ nnyịn? (b) Bọrọ mme mbụme oro ẹbụpde ke utịt ikpehe ekikere emi, ọsọn̄ọde owụt nte ntọt oro ekemede ndinọ nnyịn ufọn.
7 N̄wetnnịm n̄kpọ oro odude ke n̄wed Utom edi akpan n̄kpọ udọn̄ ọnọ kpukpru nnyịn. Enye etịn̄ nte mme apostle ye mme akpa mbet eken—kpa mme owo oro ẹkenyenede ntụk nte eke nnyịn—ẹkekande mme n̄kpọ ubiọn̄ọ ẹnyụn̄ ẹwụtde ke idi mme anam-akpanikọ ntiense Jehovah oro ẹnyenede uko. Ẹyak nnyịn idụn̄ọde ikpehe kiet ke otu n̄wetnnịm n̄kpọ oro ye un̄wam mme mbụme oro ẹtienede mi ye mme itie N̄wed Abasi oro ẹsiakde ẹsịn. Nte nnyịn inamde ntre, kere ban̄a nte afo ekemede ndibọ ufọn nto se afo okotde.
Nte mme apostle ẹkedi mbon oro ẹkenyenede akwa ifiọkn̄wed? Nte mmọ ẹkedi mbon uko ke ndammana usụn̄, inamke n̄kpọ m̀mê nso iketịbe? (John 18:17, 25-27; 20:19; Utom 4:13)
Nso ikan̄wam Peter nditịn̄ ikọ uko uko ke esopikpe mme Jew oro ekebierede ikpe n̄kpa ọnọ Eyen Abasi? (Matthew 10:19, 20; Utom 4:8)
Nso ke mme apostle ẹkenam ke mme urua oro ẹkebede mbemiso ẹkedade mmọ ẹka iso Sanhedrin? (Utom 1:14; 2:1, 42)
Ke ini mme andikara ẹkewụkde mme apostle ẹte ẹtre ndikwọrọ ikọ ke enyịn̄ Jesus, didie ke Peter ye John ẹkebọrọ? (Utom 4:19, 20)
Ke ẹma ẹkesana mme apostle ẹyak, anie ke mmọ ẹkefiak ẹyom un̄wam ẹto? Nte mmọ ẹma ẹbọn̄ akam ẹben̄e ukọbọ oro nditre, mîdịghe nso ke ẹkenam? (Utom 4:24-31)
Ke nso usụn̄ ke Jehovah ọkọnọ un̄wam ke ini mme andibiọn̄ọ ẹkedomode nditre utom ukwọrọikọ? (Utom 5:17-20)
Didie ke mme apostle ẹkewụt ke mmimọ ima ifiọk ntak oro ẹkenyan̄ade mmimọ? (Utom 5:21, 41, 42)
Idem ke ini ediwak mbet ẹkesuanade ke ntak ukọbọ, nso ke mmọ ẹkeka iso ndinam? (Utom 8:3, 4; 11:19-21)
8. Mme aduai-owo-idem utịp ewe ẹketo utom ukwọrọikọ eke mme akpa mbet, ndien didie ke nnyịn idi idibuana?
8 Utom edikwọrọ eti mbụk ikedịghe ke ikpîkpu. N̄kpọ nte mme mbet 3,000 ẹma ẹna baptism ke Pentecost isua 33 E.N. “Mmọ eke ẹnịmde ke akpanikọ ẹdiana ye Ọbọn̄ ẹdọdiọn̄ ẹwak, mme otu owo, iren ye iban.” (Utom 2:41; 4:4; 5:14) Nte ini akakade, idem idat idat andikọbọ ikọt Abasi kiet, Saul eke Tarsus, ama akabade edi Christian onyụn̄ ọtọn̄ọ ndinọ ikọ ntiense mban̄a akpanikọ uko uko. Ẹkedidiọn̄ọ enye nte apostle Paul. (Galatia 1:22-24) Utom oro ọkọtọn̄ọde ke akpa isua ikie itreke. Enye omokop odudu ke ukperedem ini emi ndien emesịm kpukpru ikpehe isọn̄. Nnyịn imenyene ifet ndibuana ke enye, ndien nte nnyịn ibuanade, nnyịn imekeme ndikpep n̄kpọ nto uwụtn̄kpọ eke mme anam-akpanikọ ntiense emi ẹkenamde utom mbemiso nnyịn.
9. (a) Mme ifet ewe ke Paul akada ndinọ ikọ ntiense? (b) Ke mme usụn̄ ewe ke afo asuan etop Obio Ubọn̄ ọnọ mbon efen?
9 Ke ini Paul ekekpepde akpanikọ aban̄a Jesus Christ, nso ke enye akanam? “Kpa idaha oro enye ọkwọrọ Jesus . . . ete, Enye edi Eyen Abasi.” (Utom 9:20) Enye ama owụt esịtekọm aban̄a mfọnido Abasi oro owo mîdotke oro ẹkewụtde enye, onyụn̄ ọfiọk ete ke kpukpru owo ẹma ẹyom eti mbụk oro imọ ikọbọde. Paul ekedi eyen Jew, ndien nte ekemde ye ido ini oro, enye ama esika mme synagogue ndinọ ikọ ntiense. Enye n̄ko ama esikwọrọ ikọ ke ufọk ke ufọk onyụn̄ ọkọk ibuot ye mme owo ke an̄waurua. Ndien enye ama enyịme ndika mbufa efakutom n̄kọkwọrọ eti mbụk.—Utom 17:17; 20:20; Rome 15:23, 24.
10. (a) Didie ke Paul okowụt ete ke adan̄aemi inyenede uko, imọ n̄ko ima inyene mbufiọk ke usụn̄ emi imọ ikọnọde ikọ ntiense? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt mme edu Paul ke ini inọde mme iman, mme nsan̄autom, m̀mê mme nsan̄a ufọkn̄wed ikọ ntiense?
10 Paul ama enyene uko edi ama enyene mbufiọk n̄ko, ukem ntre ke akpana nnyịn inyene. Enye ama esidemede udọn̄ mme Jew ke ndineme mban̄a mme un̄wọn̄ọ oro Abasi ọkọn̄wọn̄ọde ọnọ mme ete ete mmọ. Enye ama esitịn̄ ikọ ọnọ mme Greek aban̄a mme n̄kpọ oro mmọ ẹkemehede. Ke ndusụk idaha enye ama esida ifiọk n̄kpọntịbe idemesie ke ndikpep akpanikọ nte n̄kpọ ndida nnọ ikọ ntiense. Enye ọkọdọhọ ete: “Nnanam kpukpru n̄kpọ kaban̄a gospel, man ami nde nnyene udeme ke esịt.”—1 Corinth 9:20-23; Utom 22:3-21.
11. (a) Nso ke Paul akanam mbak edinyene mfịna kpukpru ini ye mme andibiọn̄ọ? (b) Ini ewe ke nnyịn ikeme ndikpebe uwụtn̄kpọ Paul ọniọn̄ ọniọn̄, ndien didie? (c) Odudu ndika iso ntịn̄ ikọ uko uko oto m̀mọ̀n̄?
11 Ke ini ubiọn̄ọ akanamde etie nte ke ọfọn Paul ọkwọrọ ikọ ke ikpehe efen ke ekpri ibio ini, enye ama anam ntre utu ke ndinyene mfịna kpukpru ini ye mme andibiọn̄ọ. (Utom 14:5-7; 18:5-7; Rome 12:18) Edi tutu amama bụt ikanamke enye iban̄a eti mbụk. (Rome 1:16) Okposụkedi Paul mîkamaha emiom emiom—idem afai afai—edinam otode mme andibiọn̄ọ, enye ama ada “uko ke Abasi nnyịn” ndika iso n̄kwọrọ ikọ. Enye ọkọdọhọ ete: “Ọbọn̄ adada mi ke n̄kan̄, ọsọn̄ọ mi esịt nditịn̄ ikọ gospel ọyọhọ-ọyọhọ.” (1 Thessalonica 2:2; 2 Timothy 4:17) Ibuot esop Christian, kpa Jesus, aka iso ndinọ odudu oro iyomde man inam utom oro enye ekebemde iso etịn̄ aban̄a eyo nnyịn.—Mark 13:10.
12. Nso iwụt uyarade uko emi mme Christian ẹnyenede, ndien nso idi isọn̄ kaban̄a emi?
12 Nnyịn imenyene kpukpru ntak ndika iso ntịn̄ ikọ Abasi uko uko, kpa nte Jesus ye mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi eken ẹkenamde ke akpa isua ikie. Emi iwọrọke ndiwụt unana edikere mban̄a m̀mê ndidomo ndinyịk mme owo oro mîyomke nnọ etop emi. Edi nnyịn ikpaha mba koro mme owo mînyeneke udọn̄; m̀mê ndidop uyo ke ntak ubiọn̄ọ. Ukem nte Jesus, nnyịn inyan ubọk iwụt Obio Ubọn̄ Abasi nte edinen ukara emi edikarade ofụri isọn̄. Nnyịn itịn̄ ikọ uko uko koro nnyịn idade ke ibuot Jehovah, Andikara Ekondo, ndien koro etop oro nnyịn itan̄ade itoho nnyịn edi oto enye. Ndien ima oro nnyịn imade Jehovah ekpenyene ndidi akakan ntak oro anamde nnyịn itoro enye.—Philippi 1:27, 28; 1 Thessalonica 2:13.
Nneme Ndụn̄ọde
• Ntak edide akpan n̄kpọ ndibuana etop Obio Ubọn̄ ye kpukpru owo oro ikemede, edi nso mme edinam ke nnyịn ikeme ndidori enyịn mban̄a?
• Didie ke nnyịn ikeme ndiwụt ke nnyịn ikọn̄ke mbuọtidem ke odudu nnyịn ndinam n̄kpọ Jehovah?
• Nso nti ukpepn̄kpọ ke nnyịn ikpep ito n̄wed Utom?
[Mme ndise ke page 173]
Nte ekedide ke eset, mme asan̄autom Jehovah mfịn ẹtịn̄ ikọ Abasi uko uko