Usen Usiene Abasi
NTE nnyịn ikokụtde ke ibuotikọ oro ekebemde iso, ekese ntak ẹdu ẹmi anamde enye akwan̄a nnyịn ndiyom ndisio usiene. Enye akwan̄a koro ke akpatre, enye ikọkke mfịna ndomokiet. Enye akwan̄a koro enye anam usua ọsọn̄ ubọk akan utu ke ndibọp mbọbọ itieufan. Ndien enye akwan̄a koro enye ke idemesie ọnọ mbon oro ẹnyenede ekikere usio usiene unan.
Ẹkụt akakan ntak, nte ededi, emi owo ndisio usiene akwan̄ade ke ikọ ẹmi Moses eketịn̄de ọnọ Israel ete: “Jehovah Abasi fo [edi] Abasi mbọm.” (Deuteronomy 4:31) Sia Abasi atuade owo mbọm, nnyịn ikpenyene nditua owo mbọm nte enye. Jesus ama asian mme anditiene enye ete: “Ẹtua owo mbọm ndien, kpa nte Ete mbufo atuade owo mbọm.”—Luke 6:36.
Edi, Bible n̄ko etịn̄ aban̄a Jehovah nte “Abasi usiene.” (Psalm 94:1) Prọfet Isaiah ama etịn̄ aban̄a “isua mfọnido Jehovah” ye n̄ko “usen usiene Abasi nnyịn.” (Isaiah 61:2) Didie ke Abasi ekeme ndidi atua owo mbọm ye osio usiene? Ndien edieke anade nnyịn ikpebe mbọm Abasi, ntak emi nnyịn mîkpekpebeke enye ke ndisio usiene?
Man ibọrọ akpa mbụme oro, Abasi atua owo mbọm koro enye amade ubonowo, ndien enye esifen owo ke udomo nte enye ekekeme ke adan̄a anyanini nte enye ekemede man ọnọ mme owo ifet ndikpụhọde mme usụn̄ mmọ. Ediwak owo, nte apostle Paul, ẹma ẹda mbọm emi ẹnam n̄kpọ nte ọfọnde. Edi Abasi n̄ko esisio usiene—ke usụn̄ifiọk edinam unenikpe—koro utọ mbọm oro ekeme n̄kukụre ndikaiso ke ndusụk ikpehe ini. Ke ini ndusụk owo ẹwụtde nte ke mmimọ idikpụhọkede usụn̄ mmimọ tutu amama, Abasi eyebiere ikpe ke ini oro ẹkotde usen usiene esie.
Ke ndibọrọ ọyọhọ mbụme iba, baba, nnyịn inyeneke unen ndisio usiene koro Abasi esisio usiene. Jehovah edi mfọnmma ke unenikpe. Mme owo idịghe. Abasi esikụt kpukpru ikpehe mfịna onyụn̄ esinam nnennen ubiere kpukpru ini. Owo ikemeke ndiberi edem ke idem nnyịn ndinam ukem oro. Ntak edi oro Paul ọkọnọde item ete: “Ẹkûsio usiene ẹnọ idem mbufo, ndima mme ufan mi, edi ẹbọk idem ke usụn̄ ẹnọ iyatesịt Abasi: koro ẹwet ẹte, Jehovah ete, Usiene enyene Mi, Ami nyesio usiene.” (Rome 12:19) Ke ufọn nnyịn, ana nnyịn iyak usiene isịn Jehovah ke ubọk.
Ntak Usen Usiene?
Edi, Bible ke ediwak itie owụt ke oyom ẹnam ibat ye mme anamidiọk oro mîkabakede esịt. Ke uwụtn̄kpọ, apostle Paul ama ebemiso etịn̄ ete ke Abasi, ebe ke Jesus, eyesio “usiene ọnọ mmọemi mîfiọkke Abasi, mînyụn̄ isụkke ibuot inọ gospel Ọbọn̄ nnyịn Jesus.” (2 Thessalonica 1:8) Nnyịn imenyene nti ntak ndida mme ikọ oro ke akpan n̄kpọ. Ntak-a?
N̄kpọ kiet edi, koro ediwak owo mfịn ẹkọbọ ke ndisọn̄ ibuot ye itie edikara Andibot, mmọ ẹfụmi ndinen ibet esie. Edide mmọ ẹdọhọ ke imonịm Abasi ke akpanikọ m̀mê idọhọke, edu-uwem mmọ nte an̄wan̄ade owụt ete ke mmọ ikereke ke mmimọ inyene ndinam ibat ke iso Abasi. Mme ikọ andiwet psalm emi abuana mme utọ mbon oro: “Idiọkowo anam didie esịn Abasi ke ndek? Ọdọhọ ke esịt esie, ete, ‘Afo udubụpke.’” (Psalm 10:13) Ke akpanikọ, Jehovah idiyakke esuene enye ke nsinsi ke usụn̄ emi. Okposụkedi enye edide Abasi ima, enye n̄ko edi Abasi unenikpe. Enye eyekop eseme mbon oro ke akpanikọ ẹsemede ẹyom unenikpe: “Daha ke enyọn̄, O Jehovah, menede ubọk fo ke enyọn̄, O Abasi: kûfre mbon ukụt.”—Psalm 10:12.
N̄ko-n̄ko, mbon oro ẹbiatde ibet ke ẹsobo isọn̄ emi nnyịn idụn̄de ke esịt. Mmọ ẹsabade ofụm, isọn̄, ye mmọn̄; mmọ ẹda ukwan̄ikpe ye ibak ẹyọhọ isọn̄. Ndien mmọ ẹbok ndiọi mmọn̄ibọk, n̄kpọekọn̄ nuclear, ye mme akama-n̄kpa n̄kpọekọn̄ eken oro ẹkemde ndidịghe ubọhọ ubonowo. Ubiọn̄ọ otode Abasi edi se ẹyomde man ẹkụt ẹte ke ẹnyene ini iso oro enyenede ifụre ọnọ okopitem ubonowo. (Ediyarade 11:18) Ubiọn̄ọ emi edi se Isaiah eketịn̄de aban̄a nte usen usiene.
Nso ke Usen Usiene Abasi Ediyọhọ?
Nte ekemde ye Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words, ke N̄wed Abasi usem Greek, ikọ oro adade ọnọ usiene, ke ini ẹdade ke ebuana ye Abasi, ọwọrọ ke ata ata usụn̄ “‘se iwọrọde ito unenikpe,’ idịghe, nte esiwakde ndidi ye usiene oro owo osiode, se iwọrọde ito edikop ubiak m̀mê ikpîkpu edikop iyatesịt.” Ntre, usiene Abasi ye mme asua esie ididịghe ini uduọkiyịp oro owo mîkemeke ndikpan, nte ọkpọkpọ usua ekpụk. Bible asian nnyịn ete, “Ọbọn̄ [“Jehovah,” NW] ọmọfiọk ndinyan̄a mmọemi ẹten̄ede Enye nsio ke idomo, ndinyụn̄ mmụm mme idiọkowo nnịm ke itie ufen, tutu osịm usenikpe.”—2 Peter 2:9.
Mme asan̄autom Abasi ẹsak iso ẹse usen usiene Abasi nte ini emi ẹdiwụtde unen nnennen edu ẹdinyụn̄ ẹnyan̄ade ndinen owo ẹsio ke ufịk ndiọi owo. Emi iwọrọke ite ke mmọ ẹdi mbon udu m̀mê mme osio usiene. Bible odụri owo utọn̄ ete, “Owo eke adarade ke nnama idibọhọke ufen.” (Mme N̄ke 17:5) Ke edide isio, mmọ ẹkọri edu mbọm ye edikere mban̄a, ẹyakde ubiere ekededi aban̄ade usiene ẹnọ Abasi.
Edi akpanikọ, imemke utom inọ mbon iyatesịt ndinam n̄kpọ ke usụn̄ emi. Edi ẹkeme ndinam, ndien ediwak owo ẹma ẹnam ntre. Ke uwụtn̄kpọ, Pedro ama enyene mfụhọ mfụhọ ini uyen ndien akpaneka esie ama esiwak ndimia enye. Ntre enye ama ọkọri akabade edi owo afai, odude ke mfịna kpukpru ini ye mme borisi onyụn̄ ọdiọk ido ye n̄wan ye nditọ esie ke ntak iyatesịt oro enye okopde aban̄a eyeneka esie. Ke akpatre, enye ama akpan̄ utọn̄ ọnọ kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah ndien ekem ọtọn̄ọ ndikpep Bible. Enye obụk ete: “Ye un̄wam Jehovah, mma nnam ukpụhọde, ndien idahaemi, utu ke ndin̄wana ye mme owo, ami nsin̄wan̄wam mmọ nte ebiowo Christian.” Ye un̄wam Bible ye edisana spirit, anana-ibat mbon efen ukem ntre ẹma ẹkpụhọde ẹkpọn̄ edinyene udu m̀mê edisio usiene ẹdụk ediwụt mmọ en̄wen ima ye ime.
Nso ke Afo Edinam?
Ndinyene edidi usen usiene Abasi ke ekikere eyen̄wam nnyịn ndida ime Jehovah nnam n̄kpọ nte ọfọnde. Edi ifet ndinam ntre idịghe ke nsinsi. Ibịghike usen oro eyedi edisịm. Apostle Peter ama owụt ntak emi enye mîdịghe kan̄a ete: “Ọbọn̄ [“Jehovah,” NW] iduọnke ke edinam un̄wọn̄ọ Esie, ke ido nte ndusụk owo ẹkerede ẹte, Enye ọduọn; Enye akam enyene anyanime ye mbufo, inyụn̄ iyomke baba owo kiet atak, edi oyom kpukpru owo ẹtua n̄kpọfiọk ẹkabade esịt.”—2 Peter 3:9.
Edi usọp usọp n̄kpọ, ndien, nditịm idem idahaemi nnọ usen unamibat Abasi ebe ke ndikpep N̄wed Abasi nnyụn̄ nda item esie nsịn ke edinam. Emi eyen̄wam nnyịn nditiene mme ikọ andiwet psalm emi: “Tre ifụtesịt, nyụn̄ kpọn̄ ifiopesịt: kûyat esịt kûnyụn̄ unam idiọk baba. Koro ẹyekpok mme idiọkowo ẹfep: edi mmọ eke ẹbetde Jehovah ẹyeda isọn̄ ẹnyene.”—Psalm 37:8, 9.
[Ndise ke page 7]
Ke usen usiene Abasi ebede, ‘mbon oro ẹbetde Jehovah ẹyeda isọn̄ ẹnyene’