Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot
Nte ekemde ye mbụk n̄kpọntịbe, ke nsekeyen ama akamana, ndusụk ufọkibọk ẹsitịm ebiet ye urụk ebiet ẹnịm man ẹsion̄o n̄kpọ ẹto iyịp mmọ. Nte emi ekpebehe Christian?
Ke ediwak itie, utọ n̄kpọ oro isitịbeke, ntre mme Christian inyeneke ndiyak emi afịna mmọ. Edieke eti ntak odude ndinịm nte ke ẹsinam utọ n̄kpọ ntre ke ufọkibọk emi Christian edimande eyen, ọkpọfọn ndisian abiausọbọ nnennen nte yak ẹduọn̄ọ ebiet ye urụk ebiet oro, ẹkûda ẹnam n̄kpọ ke usụn̄ ndomokiet.
Ẹsida nsio nsio n̄kpọ ẹdade ẹnam ibọk ẹto mme oduuwem n̄kpọ, edide unam m̀mê owo. Ke uwụtn̄kpọ, ẹsision̄o ndusụk nsen ẹto ikịm enan̄-mbakara oro oyomode. Ẹsida iyịp enan̄-mbakara ẹnam ibọk editịbe ọdọn, ndien ke anyanini ẹkeda editịbe oro ẹkedade ẹsọbọ udọn̄ọ ẹto iyịp emi odude ke mme ebiet owo. Ndusụk ufọkibọk ẹma ẹtịm mme ebiet ẹmi ẹnịm mbak ẹdibiara ndien ekem itieutom unam ibọk ẹma ẹbọ enye man ẹkeme ndisio editịbe nto iyịp emi enyenede nti editịbe mi.
Ke ata ndondo emi, mme anam ndụn̄ọde ẹdọhọ ke imokụt unen ke ndida iyịp oro ẹsiode ke ebiet nsọbọ orụk kansa afia nsen iyịp kiet, ndien ẹtịn̄ ẹte ke utọ iyịp oro ekeme ndinyene ufọn ke ndusụk udọn̄ọ oro ẹbiatde editịbe m̀mê ndida nnam n̄kpọ nte ndiaọkpọ. Ntem, ẹtịn̄ ntatara ntatara ẹte ndusụk mme ete ye eka ẹsinam ẹsio iyịp ke ebiet, ẹnam oboho, ẹnyụn̄ ẹsịn ke itie unịm iyịp mbak ndusụk edi se ẹyomde ke ini iso ndida nnọ eyen mmọ usọbọ.
Utọ edida iyịp ebiet oro nnam mbubịne ikemeke ndidọn̄ mme ata Christian itọn̄, ẹmi ẹyakde mfọnmma ibet Abasi ada ekikere mmọ usụn̄. Andibot nnyịn ese iyịp ke edisana, adade aban̄a uwem emi Abasi ọnọde. N̄kukụre edida iyịp nnam n̄kpọ oro enye ọkọnọde unyịme ekedi ke itieuwa, ke ebuana ye mme uwa. (Leviticus 17:10-12; men Rome 3:25; 5:8; Ephesus 1:7 domo.) Ke ẹsiode oro ẹfep, ẹkenyene ndiduọk iyịp oro ẹsiode ẹto edibotn̄kpọ ke isọn̄, ẹfụk enye.—Leviticus 17:13; Deuteronomy 12:15, 16.
Ke ini mme Christian ẹbịnede ikọt unam m̀mê ẹwotde unen m̀mê edi, mmọ ẹsisio iyịp ẹnyụn̄ ẹfụk enye. Iyomke mmọ ke ataata usụn̄ ẹduọk enye ke isọn̄, koro akpan n̄kpọ edi nte mmọ ẹduọk iyịp oro utu ke ndida enye nnam n̄kpọ ekededi.
Mme Christian oro ẹsịnde ke ufọkibọk ẹfiọk ẹte ke ẹnyene nditop n̄kpọ ekededi oro ẹsiode mmọ ke idem nduọk, edide n̄kpọ oro edi ifuọ m̀mê ikịm, nsen oro udọn̄ọ odụkde, m̀mê iyịp. Edi akpanikọ, dọkta ekeme ndiyom ẹbem iso ẹnam ndusụk ndụn̄ọde, utọ nte ndụn̄ọde ikịm, edidụn̄ọde nsen oro ofụtde, m̀mê edidomo iyịp nse. Edi ke oro okụrede, ẹsitop mme n̄kpọ oro ẹduọk nte ekemde ye ibet n̄kann̄kụk. Nte ido edide isiyomke owo udọn̄ọ esesịn akpan eben̄e ete ufọkibọk anam emi koro edi se iwụtde eti ibuot ye se iwụtde ọniọn̄ ke n̄kan̄ ibọkusọbọ ndiduọn̄ọ mme utọ n̄kpọ idemowo oro. Edieke owo udọn̄ọ enyenede eti ntak ndiyịk nte ke owo idinamke se ẹsinamde emi, enye ekeme nditịn̄ ye abiausọbọ oro n̄kpọ emi ebehede, etịn̄de nte ke ntak ido ukpono ke imọ imoyom ẹduọn̄ọ kpukpru n̄kpọ oro ẹsion̄ode imọ ke idem.
Nte ededi, nte ẹma ẹketetịn̄, emi isiwakke ndidi n̄kpọ ebehede ndusụk mbon udọn̄ọ koro ke ediwak itie owo isikam ikereke-kere iban̄a edinịm nnyụn̄ mfiak nda mme n̄kpọ ẹdade ẹto ebiet m̀mê mme n̄kpọ idemowo eken nnam n̄kpọ, inyụn̄ idịghe n̄kpọ emi ẹnamde kpukpru ini.
Ibuotikọ oro “Ẹyak Nnyịn Isua Se Idiọkde,” emi odude ke “Enyọn̄-Ukpeme” eke January 1, 1997, etie nte ekeneme n̄kpọ aban̄a edisabade nditọwọn̄ ke idan̄. Ẹkpedọhọ ke edinam emi edi nso?
Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary ọdọhọ ke “edisabade nditọwọn̄ ke idan̄” edi “oburobụt ido idan̄ emi ẹmade ndidan̄ nditọwọn̄.” Ẹbiom ndusụk ikpehe edinam emi ikpe ke Deuteronomy 23:17, 18. Do Abasi etịn̄ n̄kpọ abiat edikabade ndi akpara temple (“m̀mê, ‘anam idan̄ itịtifuọ,’ kpa ekpri eyeneren emi ẹnịmde ẹnọ oburobụt ido idan̄,” ikọ idakisọn̄ NW ). Mme ufan̄ikọ ẹmi n̄ko ẹkpan owo ekededi ndida ekọmurua “ebua” (“eyedi anam-idan̄ itịtifuọ, akpan akpan ye ekpri eyeneren,” ikọ idakisọn̄ NW ) ndụk ke “ufọk Jehovah.” Mme itien̄wed Abasi ye mme n̄wed ererimbot ẹmi ẹsọn̄ọ ẹte ke se Enyọn̄-Ukpeme oro ekenemede ekedi akwa owo ndisabade eyenọwọn̄ ke idan̄, esịnede ndifọfiọn̄ọ.