Ndiyom Inemesịt

KE ISUA ifan̄ emi ẹkebede, ẹma ẹbụp mme owo ke France, Germany, Great Britain, ye United States ẹte, “Nso isinam owo okop inemesịt?” Ke otu mbon oro ẹkebụpde mbụme emi, mbahade 89 eke ikie ẹkedọhọ ke edi nsọn̄idem; mbahade 79 eke ikie ẹkedọhọ ke edi eti ndọ m̀mê eti nsan̄a; mbahade 62 eke ikie ẹkedọhọ ke edi edinyene nditọ; ndien mbahade 51 eke ikie ẹkedọhọ ke edi uforo uforo ubọkọkọ anam owo okop inemesịt. Ndien idem okposụkedi ẹkpepde ediwak owo nte ke okụk isinamke owo okop inemesịt, mbahade owo 47 eke ikie ke otu mbon oro ẹkebụpde mbụme oro ẹkenịm ke enye ekeme ndinam owo okop inemesịt. Edi nso ke mme n̄kpọ emi ẹwụt?

Akpa kan̄a, se inua-okot ebuana oro okụk ye inemesịt ẹnyenede. Ndụn̄ọde oro ẹkenamde ye owo ikie oro ẹnyenede n̄kpọ ẹkan ke United States ama owụt ke mmọ ikopke inemesịt ikan mbon eken. N̄ko-n̄ko, ke adan̄aemi inyene ediwak owo ke United States ọtọtde utịm ikaba ke ufan̄ isua 30 emi ẹbede, nta usọbọ udọn̄ọ ibuot ẹdọhọ ke mmọ ikopke inemesịt ikan nte ẹkesikopde. Ke akpanikọ, ntọt kiet ọdọhọ ete: “Mfụhọ ọmọkọri ke ukem ini oro. Ibat uyen oro ẹwotde idem ọmọkọri utịm ikata. Ibat usiondọ ọmọkọri utịm ikaba.” Mbon oro ẹkenamde ndụn̄ọde ke n̄kpọ nte idụt 50 ẹban̄a ebuana oro okụk ye inemesịt ẹnyenede ẹma ẹbiere nte ke okụk ikemeke ndidep inemesịt.

Udiana, adan̄a didie ke mme utọ n̄kpọ nte nsọn̄idem, eti ndọ, ye uforo uforo ubọkọkọ ẹkeme ndinọ owo inemesịt? Ọfọn, edieke ẹnen̄erede ẹyom mme n̄kpọ emi man owo okop inemesịt, nso kaban̄a ata ediwak owo oro idem mîsọn̄ke ye mbon oro mînyeneke eti ndọ? Nso kaban̄a mme ọdọ ndọ oro mînyeneke nditọ ye akpakịp iren ye iban oro mînyeneke uforo uforo ubọkọkọ? Ndi ọwọrọ ke mme utọ owo emi ikemeke ndikop inemesịt tutu amama? Ndien, ndi mbon oro ẹkopde nsọn̄idem ẹnyụn̄ ẹnyenede eti ndọ ẹyesụk ẹka iso ẹkop inua-okot inemesịt edieke mme idaha mmọ ẹkpụhọrede?

Ndi Nnyịn Imoyom Inemesịt ke Nnennen Ebiet?

Kpukpru owo ẹyom ndikop inemesịt. Emi ikpaha owo idem koro ẹkot Andibot owo “Abasi inemesịt,” ndien ẹkebot owo ke mbiet Abasi. (1 Timothy 1:11, NW; Genesis 1:26, 27) Ntem, edi ndammana n̄kpọ mme owo ndiyom inemesịt. Nte ededi, inemesịt ediwak owo etie nte ediwobi utatan n̄kama ke ekaubọk—inemesịt mmọ isibịghike ukem nte utatan oro ẹkamade ke ekaubọk esibọhọde owo ọduọhọ.

Nte ededi, ndi ekeme ndidi ke ndusụk owo ẹsịn idem ẹkaha ẹyom inemesịt? Eric Hoffer, owo akwaifiọk kiet, ekekere ntre. Enye ọkọdọhọ ete: “Ndiyom inemesịt edi akpan ntak emi mme owo mîkopke inemesịt.” Oro enen̄ede edi akpanikọ ke ini nnyịn iyomde inemesịt ke ukwan̄ ebiet. Ke inamde ntre, ana in̄wan̄-in̄wan̄ nte ke nnyịn iyokụt edikpu. Ndidomo ndidi imọ; ndiyom enyịn̄ m̀mê uwọrọiso; ndibịne mme utịtmbuba ukaraidem, eke n̄kaowo, ye eke ndutịm uforo; m̀mê ikpîkpu edidu uwem ibụk ye ediyom ndiyụhọ udọn̄ idemowo isinọhọ inemesịt. Eyịghe idụhe ndusụk owo ẹnyenede enyene-ntuaha ekikere ewetn̄wed kiet emi ọkọdọhọde ete: “Ubaha-e nnyịn ikpetrede ndiyom inemesịt, do nnyịn ikpenen̄ede ikop inemesịt”!

Enen̄ede edi n̄wọrọnda nte ke ndụn̄ọde oro iketịn̄de iban̄a ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ibuotikọ emi ama owụt n̄ko nte ke owo 4 ke otu owo 10 ẹkekere ke ndinam nti n̄kpọ nnọ mbon en̄wen nnyụn̄ n̄n̄wam mmọ ẹnam owo okop inemesịt. Ndien owo 1 ke otu owo 4 ama ọsọn̄ọ etịn̄ ke mbuọtidem ye ukpepn̄kpọ ido ukpono ẹnyene akpan udeme ke owo ndikop inemesịt. Nte an̄wan̄ade, oyom nnyịn inen̄ede idụn̄ọde se inamde owo enen̄ede okop inemesịt. Ibuotikọ oro etienede ayan̄wam nnyịn ndinam ntre.

[Mme ndise ke page 3]

Ediwak owo ẹkere ke okụk, inem inem uwem ubon, m̀mê uforo uforo ubọkọkọ edi ukpọhọde inemesịt. Nte afo emenyịme ntre?