Ndiyom N̄kpọuto eke Spirit ke Guinea
KE EDIWAK isua ikie oro ẹbede, mme anam-ndụn̄ọde ẹma ẹsịn uwem mmọ ke itiendịk ẹyom n̄kpọuto ye inyene. Mbon oro ẹkenyenede uko ẹdisịm Guinea ke Edem Usoputịn Africa, ẹkekụt orụk inyene iba do—inyene eke obụk ye eke spirit. Ediwak daimọn, gold, mbat ukwak, ye ata eti mbateso oro ẹsidade ẹnam mfefere n̄ket ẹdu mi, ndien nditọ idụt Guinea ẹwak ẹbe miliọn usụkkiet.
Okposụkedi ufọkabasi Christendom mîwakke mi, utuakibuot edi akpan n̄kpọ ọnọ mmọ, ndien ediwak owo ẹnen̄ede ẹma mme n̄kpọuto eke spirit. Nso ke mme n̄kpọuto emi ẹnen̄erede ẹdi? Mmọ ẹdi mme anam-akpanikọ asan̄autom Jehovah, emi ẹtịn̄de ẹban̄a ke Haggai 2:7 (NW) nte “n̄kpọuto emi ẹtode kpukpru mme idụt.”
Mme N̄kpọuto eke Spirit
Ndidọk isọn̄ nyom mme ọsọn̄urua n̄kpọuto edi ata ọkpọsọn̄ utom. Kpasụk ntre n̄ko, oyom ẹnen̄ede ẹsịn ukeme ẹkwọrọ ikọ man ẹkụt mme inyene eke spirit. Ẹketọn̄ọ utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ ke ata esịt esịt Guinea ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 1950, ndien ẹkeda etop Obio Ubọn̄ emi ẹdisịm Conakry, ibuot obio idụt emi, ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 1960. Idahaemi, n̄kpọ nte Mme Ntiense Jehovah 900 ẹdu ke esop ye otu 21 ke ofụri idụt oro.
Mme isụn̄utom ẹkedi ẹdibehe ke 1987 ẹnyụn̄ ẹnam utom ye n̄kukụre esop oro okodude ke Conakry. Se iwakde ibe isụn̄utom 20 ẹdu idahaemi ke ibuot obio ye esịt esịt obio. Mmọ ẹsịn ifịk ẹsọn̄ọ mme esop idem ẹnyụn̄ ẹtiene nditọete n̄kann̄kụk ẹwọrọ an̄wautom.
Luc, emi odụn̄de ke Conakry, okop idatesịt ndikpep Albert, akparawa emi edide abiausọbọ, Bible. Albert ama asan̄a ke nsio nsio ufọkabasi oyom akpanikọ, onyụn̄ akam esịn idem ke ubụpekpo. Enye ama esisịne n̄kpanuen oro enyene-nsan̄a ekpo ọkọdọhọde ke ayanam enye enyene mfọniso. Ke Albert ama akasan̄a akanade ikwe ido ukpono akpanikọ, enye ama otop n̄kpanuen esie ọduọk onyụn̄ ọbọn̄ akam ete: “Abasi, edieke edide omodu, nam mi mfiọk fi, nnyụn̄ n̄kpono fi. Mîdịghe ntre, ndinyụn̄ ndu uwem nte mmade.” Esisịt ini ke Albert ama ọkọbọn̄ akam emi, enye ama aka ufọk adiahaeka esie, ndien do ke enye okokop ke inọ utọn̄ nte kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah enịmde ukpepn̄kpọ Bible ye eyen eyeneka esie. Ikebịghike, ẹma ẹnam ndutịm man Luc esidi edikpep Albert Bible.
Kpukpru urua, Luc ama esikop inemesịt ndisan̄a se ibede kilomita duop uka ye unyọn̄ọ n̄kekpep Albert Bible. Okposụkedi Luc mîketịmke ika n̄wed, Albert emi ama akaka ufọkn̄wed ntaifiọk ama enen̄ede ama ọkpọsọn̄ mbuọtidem oro Luc ekenyenede ke N̄wed Abasi ye nte enye ekekemede nditat N̄wed Abasi. Esịt akadat Albert didie ntem ndidi ndifiọk ke idịghe Abasi edi ntak ndutụhọ oro esịmde ubonowo, edi utu ke oro, ke Jehovah akam aduak nditre kpukpru ndutụhọ nnyụn̄ nnam isọn̄ akabade edi Paradise. (Psalm 37:9-11) Akpanikọ Bible ye eti edu mme owo ke esop ẹma ẹnen̄ede ẹtụk Albert.
Nte ededi, kpa nte anade ata ọdiọn̄ a-daimọn enen̄erede etịn̄ enyịn osion̄o ndek ke daimọn man esem, ntre n̄ko Albert ekenyene ndision̄o ndiọi edu ererimbot oro enye ekenyenede mfep man uwem esie ekpekem ye ndinen idaha Abasi. Enye ama etre ndika mbịne mme enyene-nsan̄a ekpo, etre ukpammịn ye mbre mfọniso. Ama enen̄ede ọsọn̄ Albert nditre sika. Edi ke enye ama ekenen̄ede ọbọn̄ akam eben̄e un̄wam Jehovah, enye ama etre sika. Ọfiọn̄ itiokiet ke ukperedem, enye ama esịn ndọ esie ke n̄wed. N̄wan esie ama ọtọn̄ọ ndikpep Bible. Idahaemi, mmọ mbiba ẹdi mme asan̄autom Jehovah oro ẹnade baptism.
Martin n̄ko edi daimọn eke spirit. Enye ọkọtọn̄ọ ndikpep Bible ke obio Guéckédou ke ini enye ekedide isua 15. Ete ye eka esie emi ẹkedide mbon Catholic ikesiyakke enye odụk mbono esop Mme Ntiense Jehovah. Mmọ ẹma ẹfọp mme n̄wed Bible Martin, ẹmia enye, ẹnyụn̄ ẹbịn enye ẹsio ke ufọk. Kpa nte ọkpọsọn̄ ufiop esinamde ukan̄ akabade edi daimọn, kpasụk ntre ke ubiọn̄ọ emi akanam Martin enen̄ede ama akpanikọ Bible. Nte ini akakade, ete ye eka esie ikọkọbọke aba enye, ẹnyụn̄ ẹfiak ẹyak enye ọnyọn̄ edi ufọk. Nso ikanam mmọ ẹtre ndikọbọ enye? Mmọ ẹma ẹkụt ke edu uwem Martin ama enen̄ede okpụhọde ye edu uwem n̄kpri nditọeka esie. N̄kpri nditọeka esie ẹkedi mbon nsọn̄ibuot ẹsinyụn̄ ẹnam oburobụt ido idan̄. Ke ama okokụt ke obufa ido ukpono Martin ọfọn ye enye, ete esie ama enyịme mbon esop mme Martin ẹsidi ufọk. Eka Martin esiwak ndikọm mmọ ke kpukpru se mmọ ẹnamde ndin̄wam eyen imọ. Ke Martin ama akana baptism ke esịmde isua 18, enye ama odụk Ufọkn̄wed Unọ Mme Asan̄autom Ukpep, ndien idahaemi, enye edi akpan asiakusụn̄.
Inyene eke Spirit Ẹto Isenidụt Ẹdi
Ke adan̄aemi Guinea ẹnyamde-nyam ekese inyene mmọ ẹnọ isenidụt, ekese inyene eke spirit esie ẹkam ẹto isenidụt. Mbubehe esinam ediwak owo ẹto mme idụt Africa eken ẹka Guinea. Mbon eken ẹka Guinea man ẹbọhọ ibak ibak ekọn̄ oro mîyomke nditre ke idụt mmọ.
Ernestine, n̄wan emi otode Cameroon, akaka Guinea isua 12 emi ẹkebede. Enye ama ekpep n̄kpọ ye Mme Ntiense Jehovah esinyụn̄ odụk mbono esop ke ediwak isua edi inaha baptism. Ke 2003, mmọn̄eyet ama asiaha enye nte enye okokụtde mme owo ẹnade baptism ke mbono circuit Mme Ntiense Jehovah. Esịt ama obiom enye anam enye ọbọn̄ akam ọnọ Jehovah ete: “Ami ndi isua 51 idahaemi, ndien nnamke n̄kpọ baba kiet nnọ fi. Nyom ndikpono fi.” Ke oro ebede, Ernestine ama anam n̄kpọ ekekem ye akam esie emi. Enye ama ọdọhọ ndantie esie ete ke mmimọ ididụn̄ke kiet aba ibọhọke mmimọ idọ ata ndọ. Ndantie esie ama enyịme, ndien mmọn̄eyet idatesịt ama asiaha Ernestine ke ini Ernestine akanade baptism ke November 2004.
Toto ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọk isua 1990, ediwak tọsịn mbon itọkekọn̄, esịnede mme asan̄autom Jehovah, ẹto Liberia ye Sierra Leone ẹka Guinea. Ke ndondo oro mmọ ẹsịmde itienna mbon itọkekọn̄, nditọete ẹsinam ndutịm man mmọ ẹsidụk mme mbono esop kpukpru ini, ẹwọrọ an̄wautom, ẹnyụn̄ ẹbọp mme Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Ndusụk owo ẹkabade ẹdi mme asan̄autom Jehovah ke mme itienna itọkekọn̄ emi. Isaac edi kiet ke otu mmọ. Ke Isaac ama akana baptism, enye ama enyene ifet ndifiak n̄kanam utom ke akamba usiakifia oro enye ekesinamde utom ke Liberia. Utu ke oro, enye ama emek ndisụhọ ke itienna mbon itọkekọn̄ ke obio Lainé nnam utom usiakusụn̄. Enye ọdọhọ ete: “Idahaemi ndụhe ke idak eteutom ekededi oro nnyenede ndiben̄e mbemiso ndụkde mme mbono esop m̀mê mbono. Mmenyene ifụre ndinam n̄kpọ Jehovah.” Ke December 2003, ẹma ẹnịm mbono district ke itienna emi ẹnọ Mme Ntiense 150 emi ẹdụn̄de ke otu mbon itọkekọn̄ 30,000. Edi n̄kpọ inemesịt nditịn̄ ke owo 591 ẹkedụk mbono emi, esịnede mbon inan 9, emi ẹkekabarede ndutịm emi ẹnọ ke usem idiọn̄ọ. Owo 12 ẹkena baptism. Nditọete emi ẹma ẹnen̄ede ẹwụt esịtekọm ẹban̄a ukeme oro ẹkesịnde ndinọ mmimọ akpakịp udia eke spirit oro.
“N̄kpọuto” Ẹnam Mme Ukpụhọde
Idụhe n̄kpọ ubiọn̄ọ ekededi oro ọsọn̄de akan mbon oro ẹyomde gold ye daimọn. Nte ededi, edi n̄kpọ inemesịt ndikụt ukeme oro mbufa owo emi ẹsịnde ndikan kpukpru ubiọn̄ọ man ẹnam n̄kpọ Jehovah. Yak ikere iban̄a se iketịbede inọ Zainab.
Zainab akakabade edi ofụn ke ini enye ekedide eyen isua 13. Ẹkeda enye ẹto idụt mmọ oro odude kpa ke Edem Usoputịn Africa ẹka Guinea. Enye okokop etop Bible ke ini enye ekedide isua 20. Ama ọdọn̄ enye ndinam se enye ekekpepde.
Ama esisọn̄ Zainab ndidụk mme mboho utuakibuot Christian. Edi enye ama enen̄ede ama mme mboho emi onyụn̄ ebiere ke imọ iditabake mmọ. (Mme Hebrew 10:24, 25) Enye ama esidịp mme n̄wed esie ke an̄wa man akpada mmọ do adaha mbono esop. Inua-okot mme andinyene enye ẹma ẹsitịm enye ediwak ini ke ntak emi enye esidụkde mme mboho eke spirit emi.
N̄kpọ ama okpụhọde nte ini akakade, ndien Zainab ama ọwọrọ ufụn. Enye ama ọtọn̄ọ ndidụk kpukpru mbono esop ye unana ubiatini, ndien emi ama an̄wam enye ọsọsọp anam n̄kọri eke spirit. Enye ama esịn ndidụk utom oro ẹkpede uwak okụk, emi ọkpọbiọn̄ọde enye ndidụk mme mbono esop nnyụn̄ mbọ ukpep nte Christian. Enye ama esịn enyịn̄ ke Ufọkn̄wed Utom Ukara Abasi, akabade edi asuanetop Obio Ubọn̄ oro mînaha baptism, ndien ekem ana baptism ndiwụt ke ima iyak idem inọ Jehovah. Esisịt ini ke oro ebede, enye ama odụk utom usiakusụn̄ unọ un̄wam. Ọfiọn̄ itiokiet ke ukperedem, enye ama esịn n̄wed eben̄e ndinam utom usiakusụn̄ ofụri ini.
Ke owo kiet oro enyenede udọn̄ ke akpanikọ ama okodụk mbono esop ifan̄, enye ọkọdọhọ ete: “Ke ini ndụkde mbono esop, isitiehe mi nte ndi ubuene.” Ke adan̄aemi ediwak owo ẹmade inyene obụkidem Guinea kpọt, mbon oro ẹmade Jehovah ẹnen̄ede ẹsịn idem ẹyom mme inyene eke spirit. Ih, “n̄kpọuto emi ẹtode kpukpru mme idụt” ke ẹdụk ẹdi edisana esop Jehovah mfịn!
[Ekebe ke page 8]
GUINEA-2005
N̄wakn̄kan ibat Mme Ntiense: 883
Ukpepn̄kpọ Bible: 1,710
Mme andidụk Editi: 3,255
[Mme ndise obio ke page 8]
(Ama oyom ndikụt nte enye enen̄erede etie, se n̄wed)
GUINEA
Conakry
SIERRA LEONE
LIBERIA
[Ndise ke page 9]
Albert ye Luc
[Ndise ke page 9]
Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke Conakry
[Ndise ke page 10]
Ernestine
[Ndise ke page 10]
Martin
[Ndise ke page 10]
Zainab
[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 8]
USAID