Ndịk Inamke Mi Sia Mmọbuọt Idem ye Jehovah

NTE N̄KASAN̄ADE NDIỌN̄Ọ JEHOVAH NNYỤN̄ MBUỌT IDEM YE ENYE

N̄kamana ke 1948 ke ekpri obio kiet ke edem usoputịn Nigeria. Ini oro ke Moustapha eyeneka ete mi emi ete mi ọkọsọn̄ọde, ye Wahabi akpaneka mi ẹkena baptism ẹnyụn̄ ẹkabade Mme Ntiense Jehovah. Ini ndide isua usukkiet, ete mi ama akpa. Esịt ama obụn̄ọ mi. Wahabi ama ọdọhọ mi ke imekeme ndifiak n̄kụt enye ini ẹdinamde mme owo ẹset. Ikọ esie oro ama ọdọn̄ mi esịt onyụn̄ anam ntọn̄ọ n̄kpep Bible. Mma nna baptism ke 1963. Ikebịghike, nditọeka mi irenowo ita eken ẹma ẹtiene ẹna.

Ke 1965, mma n̄kodụn̄ ye Wilson akamba eyeneka mi ke Lagos, ama onyụn̄ enem mi ndidu ye mme asiakusụn̄ ofụri ini ke esop Igbobi. Nte esịt ekenemde mmọ ye nte mmọ ẹkesịnde idem ẹnam n̄kpọ Abasi ama anam n̄kpọ Abasi etetịm ọdọn̄ mi. Ke January 1968, mma ntiene ndi asiakusụn̄.

Brọda Albert Olugbebi emi akanamde utom ke Bethel ama enịm san̄asan̄a mbono ye nnyịn emi ikedide n̄kparawa, aban̄a nte ẹyomde mme akpan asiakusụn̄ ke edere edere Nigeria. Ke nteti nte enye ọkọdọhọde ete: “Ẹmekeme ndida ini ye odudu mbufo nnam n̄kpọ nnọ Jehovah ini edide n̄kparawa mi. Ediwak n̄kpọ ẹdu se ẹnamde ẹnọ Jehovah do!” Enye iketịn̄ke ikọ oro ndebe ndebe. Prọfet Isaiah ekesida ke ikpat ndinam se Jehovah ọdọhọde enye. Ama enen̄ede ọdọn̄ mi ndikpebe Isaiah. Ntre, mma m-fill fọm ndinam utom nte akpan asiakusụn̄.​—Isa. 6:8.

Ke May 1968, ẹma ẹmek mi akpan asiakusụn̄ ẹnyụn̄ ẹnọ mi n̄ka Kano, ke edere edere Nigeria. Ekedi ke ini Ekọn̄ Biafra emi ọkọtọn̄ọde ke 1967 esịm 1970. Mbemiso ekọn̄ oro akpatde ekesịm edem usiahautịn Nigeria, ufen ye n̄kpan̄a ke edere edere Nigeria ikedịghe se inua ekemede ndibụk. Brọda kiet ama odomo ndikpan mi ndika edere edere Nigeria sia mîkoyomke n̄kpọ anam mi. Edi mma ndọhọ enye: “Amanam nte ekerede aban̄a mi. Edi Jehovah okpoyom n̄kodu do nnam n̄kpọ nnọ enye, mmenịm ke enye eyekpeme mi.”

MMA NNEN̄EDE MBUỌT IDEM YE JEHOVAH KE EBIET EMI EKỌN̄ AKABIATDE N̄KPỌ ETIETI

Nte n̄kpọ eketiede ke Kano ama enyene ndịk etieti. Ayak nsịn̄, ekọn̄ okpokowụri akamba obio oro enịm ke isọn̄. Ini ikade ukwọrọikọ, ndusụk ini ima isikụt okpo mme owo emi ẹkewotde ke ekọn̄ oro. Kpa ye edide mme esop ẹma ẹdu ke Kano, ata ediwak nditọete ẹma ẹfehe ẹkpọn̄ obio oro. Mme asuanetop emi ẹketakde ẹsụhọ ikọyọhọke 15. Ndịk ama esinam mmọ, idem onyụn̄ emem mmọ. Ini ami ye mme akpan asiakusụn̄ ition eken ikesịmde do, esịt ama enem nditọete tutu ẹkpesiak mmọ esịt ẹkpesio ndom. Ima isọn̄ọ mmọ idem, odudu ama afiak odụk mmọ idem. Ima in̄wam mmọ ẹfiak ẹtọn̄ọ ndidụk mbono esop, ẹka ukwọrọikọ kpukpru ini, ẹfiak ẹtọn̄ọ nditobo n̄wed, ẹnyụn̄ ẹfiak ẹtọn̄ọ ndinọ ibatutom an̄wautom ẹsọk n̄kọk itieutom.

Nnyịn emi ikedide mme akpan asiakusụn̄ ima itọn̄ọ ndikpep usem Hausa. Ekedi nditọ obio oro ẹkop nte ikwọrọde ikọ ke usem emana mmọ, ediwak mmọ ẹma ẹkpan̄ utọn̄ ẹnọ nnyịn. Enyene ido ukpono emi ekenen̄erede omụm isọn̄ ke Kano, mmọ ikonyụn̄ imaha ukwọrọikọ nnyịn. Ntre akana inen̄ede ikpeme nte inamde n̄kpọ. Ini kiet, ete kiet ama emen ikwa ebịne mi ye owo emi ikasan̄ade ntre ikwọrọ ikọ. Se ikanyan̄ade nnyịn ekedi ke ima isọp itọk ikan enye! Kpa ye mme n̄kpọ ntre emi ẹkekemede ndida owo ibuot, Jehovah ama anam “[idụn̄] ke ifụre” ndien ibat mme asuanetop ama ọtọn̄ọ ndidọk. (Ps. 4:8) Mfịn ibat mme asuanetop ke Kano ebe 500, esop 11 ẹnyụn̄ ẹdu do.

ẸMA ẸKỌBỌ NNYỊN KE NIGER

Ke August 1968, ke ima ikodu ke Kano ọfiọn̄ ifan̄ kpọt, ẹma ẹnọ mi ye akpan asiakusụn̄ iba ika Niamey emi edide ibuot obio ukara Republic of Niger. Ekedi isịm do, ibịghike nnyịn ikụt ke Niger ke West Africa esịne ke otu mme itie emi ẹfiopde ẹkan ke ofụri ererimbot. Akana ikpep ndiyọ ufiop oro. N̄kpọ en̄wen ekedi ke akana ikpep usem French emi edide akpan usem idụt oro. Kpa ye kpukpru oro, ima ibuọt idem ke Jehovah inyụn̄ idiana ye mme asuanetop emi ẹkedide ọkpọ owo ifan̄ do itọn̄ọ ukwọrọikọ. Ikebịghike, ekpere ndidi kpukpru owo ke Niamey emi ẹkemede ndikot n̄wed ẹma ẹbọ n̄wed Akpanikö oro Adade osim Nsinsi Uwem. Enye ke ikesida ikpep mme owo Bible! Mme owo ẹma ẹkam ẹsisan̄a ẹyom nnyịn man ẹbọ eke mmọ.

Ikebịghike ima idikụt ke ukara imaha Mme Ntiense Jehovah. Ke July 1969, ima inịm mbono circuit. Mbono oro ekedi ata akpa ke idụt oro. N̄kpọ nte owo 20 ẹkedụk. Mbufa asuanetop iba ẹkeyom ndina baptism. Iketetie ibet ini oro! Edi ke akpa usen mbono oro, mme bodisi ẹma ẹdi ẹditre mbono oro. Mmọ ẹma ẹmụm mme akpan asiakusụn̄ ye esenyịn circuit ẹka ọfis mmọ ẹkefak mbụme, ẹkekụre ẹdọhọ ifiak idi edem usen oro. Ima isọsọp ikụt ke mfịna ke efịt edi, ntre ima inọ utịn̄ikọ baptism ke ufọk eyenete, ekem idịbe imen mbon emi ẹkeyomde ndina baptism do ikenịm baptism ke inyan̄.

Urua ifan̄ ekebe, ukara ẹma ẹdọhọ yak ami ye mme akpan asiakusụn̄ ition efen ikpọn̄ idụt oro. Ẹkenọ nnyịn usen iba, akana iyom usụn̄ idem nnyịn. Ima inam nte mmọ ẹkedọhọde inyụn̄ ibe nnennen ika n̄kọk itieutom Nigeria. Do ke ẹkenọ nnyịn mbufa utom inam.

Ẹma ẹnọ mi n̄ka obio Orisunbare ke Nigeria. Mme asuanetop do ikawakke. Ndikwọrọ ikọ nnyụn̄ n̄kpep owo Bible ama enen̄ede enem mi do. Edi ọfiọn̄ itiokiet ekebe, n̄kọk itieutom ẹma ẹdọhọ mfiak n̄ka Niger. Isan̄ enye emi n̄kasan̄a ikpọn̄. Nsonso oro idem ama akpa mi, idem ama onyụn̄ enyek mi. Edi ama ọdọn̄ mi ndifiak n̄kokụt nditọete do!

Mma mfiak n̄ka Niamey. Ekedi ntọ ikpat do, edem usen oro anam mbubehe kiet do emi edide eyen Nigeria ama ọdiọn̄ọ ke ndi Ntiense Jehovah, onyụn̄ ọtọn̄ọ ndibụp mi mbụme mban̄a Bible. Ete oro ama esin̄wọn̄ sika onyụn̄ enyịne ke mmịn. Ima ikpep Bible, enye ama etre mme n̄kpọ oro onyụn̄ ana baptism. Ama enem mi nditiene nditọete n̄kwọrọ ikọ ke nsio nsio itie ke Niger nnyụn̄ n̄kụt nte mme owo ẹdụkde esop kpa ye edide ekedi sụn̄sụn̄. Akpa ini emi n̄kakade idụt oro, Mme Ntiense Jehovah 31 ẹkedu; edi ini n̄kpọn̄de do, ẹma ẹsịm owo 69.

“NNYỊN INEN̄EKEDE IDIỌN̄Ọ NTE N̄KPỌ ETIEDE YE NDITỌETE KE GUINEA”

Ke December 1977, mma mfiak n̄ka Nigeria man n̄kọbọ ukpep ke urua ita. Urua ita oro okokụre, Brọda Malcolm Vigo emi ekedide anam-ndutịm Kọmiti N̄kọk Itieutom ama ọdọhọ n̄kot leta emi n̄kọk itieutom Sierra Leone ẹkenọde ẹdi. Nditọete do ẹkeyom asiakusụn̄ emi okopde idem, idọn̄ọke, idọhọ n̄wan, onyụn̄ ọdiọn̄ọde ndisem Ikọmbakara ye French man ekedi esenyịn circuit ke Guinea. Brọda Vigo ama ọdọhọ mi ke ẹkenọ mi ukpep oro ke ntak utom oro. Enye ama anam nnen̄ede ndiọn̄ọ ke utom oro idịghe ekpri utom. Ntre enye ama ọdọhọ mi, “Tịm kere kan̄a mbemiso enyịmede.” Mma nsọsọp mbọrọ enye nte, “Sia edide Jehovah ọdọhọ n̄ka, mmọn̄ n̄ka.”

Mma ndụk ubomofụm n̄ka Sierra Leone n̄kosobo ye nditọete ke n̄kọk itieutom do. Owo Kọmiti N̄kọk Itieutom kiet ama ọdọhọ mi, “Nnyịn inen̄ekede idiọn̄ọ nte n̄kpọ etiede ye nditọete ke Guinea.” Kpa ye emi edide n̄kọk itieutom Sierra Leone ẹkese ẹban̄a utom ukwọrọikọ ke Guinea emi ekedide se ibuo se inua, mmọ ikekemeke ndikop nto mme asuanetop do, sia ndutịme okokponde etieti ke Guinea ke ntak n̄kpọ pọlitiks. Mmọ ẹma ẹdomo ediwak ini ndinam eyenete aka ekese nditọete ke Guinea, edi ibuot ikodụhe. Ntre ẹma ẹdọhọ n̄ka Conakry emi edide ibuot obio ukara Guinea, n̄kodomo nse m̀mê ukara ẹyeyak ndu do.

N̄kesịm Conakry, mma n̄ka itieutom mme andida ke ibuot ukara Nigeria, nnyụn̄ n̄kokụt isụn̄utom emi adade ke ibuot ukara Nigeria. Mma ndọhọ enye ke nyom ndidu ke Guinea n̄kwọrọ ikọ. Enye ama ọdọhọ yak n̄kûdu sia oro ekeme ndinam ẹmụm mi, mîdịghe se idiọkde ikan oro etịbe ọnọ mi. Enye ama ọdọhọ mi ete, “Fiak ka Nigeria kodu kwọrọ ikọ.” Mma mbọrọ enye nte, “Mi ke nyom ndidu.” Ntre enye ama ewet leta ọnọ owo ukara Guinea ete an̄wam mi, enye ama onyụn̄ an̄wam mi.

Usen ifan̄ ekebe, mma mfiak n̄ka n̄kọk itieutom Sierra Leone n̄kọdọhọ nditọete se owo ukara do ekebierede. Nditọete oro ẹma ẹfrọ ye idatesịt nte mmọ ẹkopde nte Jehovah anamde n̄kụt unen. Ukara Guinea ẹma ẹnyịme ndụn̄ ke idụt oro!

Ọtọn̄ọde ke 1978 esịm 1989, mma nnam utom circuit ke Guinea ye Sierra Leone, nnyụn̄ nsin̄wam esenyịn circuit n̄kese mme esop ke Liberia. Nsonso oro, mma nsidọn̄ọ ke ubọk ke ubọk. Ndusụk ini ekesitịbe ini ndude ke itie emi enen̄erede oyom usụn̄ ọkpọn̄ akwa obio. Edi nditọete ẹma ẹsinam se ẹkekeme man ẹmen mi ẹka ufọkibọk.

Ini kiet ntem, mma ndọn̄ọ ata idiọk utoenyịn. Idem ọkọsọn̄ mi, mma ndikop ke nditọete ẹkekere ke nyakpa, ndien mmọ ke ẹkekere ebiet emi ẹdibụkde mi. Kpa ye mme utọ n̄kpọ ntem emi ẹkekemede ndida mi ibuot, akananam n̄kekereke ndikpọn̄ utom emi Abasi ọkọdọn̄de mi. Mmenen̄ede nnịm ke idụhe owo ndomokiet emi ekemede ndikpeme nnyịn nte Abasi, sia ikpakpa, enye ekeme ndinam iset.

AMI YE N̄WAN MI IMỌBUỌT IDEM YE JEHOVAH

Ke 1988, mma n̄kụt asiakusụn̄ kiet emi ekekerede Dorcas. Sista oro ama enen̄ede osụhọde idem onyụn̄ enen̄ede ama n̄kpọ Abasi. Nnyịn mbiba ima inam ndọ, ndien enye ama etiene mi anam utom circuit. Dorcas ama esitiene mi esịn idem anam utom Abasi, ndien enye ama esinyịme n̄kpọ ekededi atak enye ke ntak n̄kpọ Abasi. Ami ye enye ima isibiom ekpat nnyịn ito esop kiet isasan̄a ika esop en̄wen. Ndusụk ini, to esop kiet ka en̄wen ekesidi n̄kpọ nte kilomita 25. Edi ikpoyom ndika n̄kese esop emi enen̄erede oyom usụn̄, ikesidụk n̄kpọisan̄ ekededi. Ikpọ ndudu ẹkeyọyọhọ usụn̄, usụn̄ onyụn̄ etie okpụk-okpụk.

Dorcas enyene uko etieti. Ndusụk ebiet emi ikesikade akana isan̄a mmọn̄ emi ofiom ẹyọhọde. Isan̄ kiet ikoyom ndika isan̄ usen ition. Ebọp eto emi akanade ibe ama abiara, ntre akana idụk ubom. Dorcas okoyom ndiwọrọ ke ubom, enye ama oduọ odụk mmọn̄. Mmọn̄ oro ama otụn̄ọ etieti, ofiom ẹnyụn̄ ẹdọn̄ọ ẹyọhọ. N̄kọfiọkke ewọk, Dorcas ikonyụn̄ ifiọkke. Se ikanyan̄ade nnyịn edi ke n̄kparawa ẹma ẹfrọ ẹdụk mmọn̄ oro ẹkenyan̄a enye. N̄kpọ oro ama anam ami ye enye isidaba ndiọi ndap ndusụk ini, edi ima ika iso ke utom circuit.

Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ 1992, idem ama enen̄ede akpa nnyịn ini idiọn̄ọde ke Dorcas asan̄a ye idịbi. Akana ibiere m̀mê iyaka iso idi mme akpan asiakusụn̄. Ima ikere ite, “Jehovah ọnọ nnyịn enọ!” Ntre ima ibiere ndisio adiaha nnyịn oro Jahgift (emi ọwọrọde Enọ Jah). Isua inan̄ ekebe, Eric akpan nnyịn ama adiana. Mmọ mbiba ẹdi enọ emi Jehovah ọnọde nnyịn. Enyene ini emi Jahgift eketienede anam utom ke itie ukabade n̄wed ke Conakry. Eric edi asan̄autom unamutom.

Kpa ye emi Dorcas mîkedịghe aba akpan asiakusụn̄, enye okosụk edi asiakusụn̄ ofụri ini idem ke ini isụk ibọkde nditọ nnyịn. Jehovah ama an̄wam mi yak n̄ka iso ndi akpan asiakusụn̄. Ke nditọ nnyịn ẹma ẹkekponi, Dorcas ama afiak edi akpan asiakusụn̄. Idahaemi nnyịn mbiba idi mme isụn̄utom emi mîdụn̄ke ke Bethel ke Conakry.

JEHOVAH ESIKPEME NNYỊN

Idụhe ebiet ekededi emi Jehovah oyomde n̄ka, emi mmen̄kaha. Idịghe ini kiet, idịghe ikaba, ke ami ye n̄wan mi ikụt nte Jehovah ekpemede nnyịn onyụn̄ ọdiọn̄de nnyịn. Nnyịn ndibuọt idem ye Jehovah iyakke inyene ediwak mfịna ye editịmede esịt emi mbon emi ẹsibuọtde idem ke inyene ẹsinyenede. Se itịbede inọ mi ye Dorcas anam ikụt ke owo emi ekpemede nnyịn akan edi Jehovah, kpa “Abasi edinyan̄a nnyịn.” (1 Chron. 16:35) Mmenen̄ede nnịm ke Jehovah ‘ọyọbọp ukpọn̄ kpukpru mbon emi ẹbuọtde idem ye enye esịn ke ekpat uwem.’​—1 Sam. 25:29.