IBUOTIKỌ UKPEPN̄KPỌ 27
ỌYỌHỌ IKWỌ 79 Kpep Mmọ Ẹsọn̄ọ Ẹda ye Abasi
N̄wam Mbon Emi Afo Ekpepde Bible Ẹbiere Ndinam N̄kpọ Nnọ Jehovah
“Ẹsọn̄ọ ẹda ke mbuọtidem, . . . Ẹkop odudu.”—1 COR. 16:13.
AKPAN N̄KPỌ EMI IDINEMEDE
Idineme nte ikemede ndin̄wam mbon emi isikpepde Bible ẹnyene utọ mbuọtidem ye uko emi ẹdin̄wamde mmọ ẹkpụhọde ẹnyụn̄ ẹbiere ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah.
1-2. (a) Nso isinam ndusụk mbon emi isikpepde Bible ẹmen̄e ndibiere ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah? (b) Idineme nso ke ibuotikọ emi?
NDI ama enyene mme n̄kpọ emi mîkayakke fi ọsọp ebiere ndidi Ntiense Jehovah? Ekeme ndidi ndịk ama anam fi ke mbon itie-utom mbufo, mme ufan fo, m̀mê mbonubon mbufo ẹyesua fi ama ebiere ndidi Ntiense Jehovah. Mîdịghe edi ekekere ke inyeneke nte edikemede ndidu uwem nte Abasi ọdọhọde. Ekpedi ekedi ntre, ekeme ndin̄wan̄a fi nte etiede mbon emi esikpepde Bible ke idem, ye se inamde ọsọn̄ mmọ ndikpụhọde nnyụn̄ mbiere ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah.
2 Jesus ama ọdiọn̄ọ ke isọn̄ke mme n̄kpọ oro owo esifehede do ndikpan enye ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah. (Matt. 13:20-22) Edi enye ama aka iso an̄wam mbon emi ẹkemen̄ede nditiene enye. Enye ama akam ada se enye anamde owụt mme mbet esie nte mmọ ẹkemede ndin̄wam utọ mme owo oro (1) ẹdiọn̄ọ se ikpande mmọ ndibiere ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah, (2) ẹnen̄ede ẹma Jehovah, (3) ẹnịm se idide akpan n̄kpọ ikan ke akpa, ye (4) ẹnyụn̄ ẹkan mme mfịna emi mmọ ẹnyenede. Didie ke ikeme ndikpebe nte Jesus ekekpepde mme mbet esie se mmọ ẹkpenamde ini idade n̄wed Du Ata Uwem ke Nsinsi! in̄wam owo emi ikpepde Bible ebiere ndinam n̄kpọ Jehovah?
N̄WAM ENYE ỌDIỌN̄Ọ SE IKPANDE ENYE NDIBIERE NDINAM N̄KPỌ JEHOVAH
3. Etie nte nso ikakpan Nicodemus ndikabade mbet Jesus?
3 Enyene se ikakpande Nicodemus ọwọrọ-etop andikara mme Jew ndidi mbet Jesus. Ke n̄kpọ nte ofiọn̄ itiokiet kpọt ama ekebe tọn̄ọ Jesus ọkọtọn̄ọ ukwọrọ-ikọ, Nicodemus ama okụt ke Jesus edi owo emi Abasi okosiode ọdọn̄. (John 3:1, 2) Edi Nicodemus ekebiere ndidedịbe n̄kosobo ye Jesus sia enye ‘okokopde ndịk aban̄a mme Jew.’ (John 7:13; 12:42) Ekeme ndidi enye ekekere ke imọ ima ikabade mbet Jesus, ke se iditakde imọ oyokpon akaha.a
4. Didie ke Jesus akan̄wam Nicodemus ọdiọn̄ọ se Abasi okoyomde enye anam?
4 Nicodemus ama ọdiọn̄ọ Ibet Moses, edi akana ẹn̄wam enye ọdiọn̄ọ se Jehovah okoyomde enye anam. Didie ke Jesus akan̄wam enye? Jesus ama eben̄e idem ndinen̄ede nda ini esie nneme nneme ye Nicodemus. Enye ama akam enyịme Nicodemus edi ebịne imọ okoneyo. Jesus ama ọdọhọ enye se akpanade enye anam man akabade edi mbet imọ, idịpke inua. Akana Nicodemus akabade esịt ọkpọn̄ mme idiọkn̄kpọ esie, ana baptism ke mmọn̄, onyụn̄ owụt ke imọbuọt idem ye Eyen Abasi.—John 3:5, 14-21.
5. Didie ke ikeme ndin̄wam owo emi ikpepde Bible okụt se ikpande enye ndibiere ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah?
5 Ekpededi owo emi ekpepde Bible enen̄ede ọdiọn̄ọ N̄wed Abasi, ekeme ndidi se ẹn̄wamde enye okụt se ikpande enye ndibiere ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah. Utom akpadia ini esie akaha mîdịghe mbonubon esie ẹkọbọ enye, oro ekeme ndikpan enye ndinam se akpanade anam man akabade edi Ntiense Jehovah. Ntre, nyene ini nọ enye nyụn̄ da ini n̄wam enye. Emekeme ndidọhọ enye edi yak ẹkeyom ekpri n̄kpọ ẹbịt itọn̄ mîdịghe ẹsan̄a ntre ẹbọ ofụm. Ke utọ itie oro, emekeme ndin̄wam enye etịn̄ nte n̄kpọ etiede ye enye, afo onyụn̄ okụt se idide mfịna esie. Se ededi emi akpanade enye okpụhọde, dọhọ enye odomo ndikpụhọde. Edi yak edi ke enye okpụhọde ke ntak emi enye amade Jehovah, idịghe man enem fi esịt.
6. Didie ke ekeme ndin̄wam owo emi afo ekpepde Bible enyene uko anam se enye ekpepde? (1 Corinth 16:13)
6 Owo emi afo ekpepde Bible ama enen̄ede enịm ke Jehovah ayan̄wam imọ idu uwem nte Bible ọdọhọde, enye eyenyene uko anam se enye ekpepde. (Kot 1 Corinth 16:13.) Utom fo etie nte eke titia ufọkn̄wed. Fiak kere ini emi okosụk akade n̄wed, ewe titia ke afo akama akan? Ana-edi edi enye emi ekenyenede ime an̄wam fi okụt mme n̄kpọ emi ekemede ndinam onyụn̄ anam fi enịm ke emekeme ndinam mmọ. Kpa ntre ke edi ye owo emi enen̄erede ọdiọn̄ọ ndikpep owo Bible. Enye isikpepke owo oro se Abasi oyomde inam kpọt. Enye esinam owo oro okụt ke Jehovah ekeme ndin̄wam enye okpụhọde se ededi emi anade enye okpụhọde. Didie ke ekeme ndinam oro?
N̄WAM ENYE ENEN̄EDE AMA JEHOVAH
7. Didie ke Jesus ekesin̄wam mbon emi ẹkekpan̄de utọn̄ ẹnọ enye ẹtetịm ẹma Jehovah?
7 Jesus ama ọdiọn̄ọ ke mme mbet imọ ẹkpema Abasi, ke oro ayanam mmọ ẹnam se mmọ ẹkpepde. Enye ekesiwak ndikpep mme mbet esie se idin̄wamde mmọ ẹtetịm ẹma Ete mmọ emi odude ke heaven. Ke uwụtn̄kpọ, enye ama emen Jehovah odomo ye ete emi esinọde nditọ esiemmọ nti n̄kpọ. (Matt. 7:9-11) Ekeme ndidi ndusụk mbon emi ẹkekpan̄de utọn̄ ẹnọ Jesus ikenyeneke ete emi amade mmọ ntre. Kere ndien nte eketiede mmọ ke idem ini Jesus ọkọnọde uwụtn̄kpọ emi aban̄ade ete kiet emi ekenyenede esịt mbọm, emi ekedide ke eyen esie ama ọkọdọn̄ ubọk ke nsio nsio etịme etịme n̄kpọ ama ọnyọn̄ edi ufọk, ete oro adara enye. Uwụtn̄kpọ oro ama an̄wam mmọ ẹkụt ke Jehovah esitua nditọ esie emi ẹdude ke isọn̄ mbọm.—Luke 15:20-24.
8. Didie ke ekeme ndin̄wam owo emi ekpepde Bible enen̄ede ama Jehovah?
8 Afo n̄ko emekeme ndin̄wam owo emi esikpepde Bible enen̄ede ama Jehovah. Edinam ntre ke afo ndinen̄ede ntịn̄ mban̄a nti edu Abasi ama ekpep enye Ikọ Abasi. Kpukpru ini emi ẹtiede kiet ẹkpep Ikọ Abasi, n̄wam enye okụt nte se enye ekpepde owụtde ke Jehovah ama nnyịn. Ẹma ẹneme ẹban̄a nte Abasi ọkọdọn̄de Eyen esie edikpa afak mme owo, nam enye enen̄ede okụt ke enye esịne ke otu mbon emi ẹkedikpade ẹfak. (Rome 5:8; 1 John 4:10) Enye ama okụt nte Jehovah amade imọ, oro ekeme ndinam ọdọn̄ enye ndima Jehovah.—Gal. 2:20.
9. Nso ikan̄wam ete kiet emi ekerede Michael okpụhọde?
9 Kop mbụk Michael emi otode Indonesia. Ini enye osụk okponde, enye ama esikop akpanikọ emi Bible ekpepde edi enye ikanaha baptism. Ini enye edide isua 18, enye ama ọkpọn̄ Indonesia okodu ke idụt en̄wen awat trọk. Aka ko, enye ama ọnyọn̄ edi Indonesia edidọ n̄wan onyụn̄ enyene eyen. Ekem, enye ama ọkpọn̄ idụt mmọ aka idụt en̄wen okodu do ikpọn̄ anam utom. Akaka do, n̄wan ye eyen esie ẹma ẹtọn̄ọ ndikpep Bible ẹnyụn̄ ẹtọn̄ọ ndinanam se mmọ ẹkpepde. Eka Michael akakpa, Michael ama ebiere ndinyọn̄ ndi ndise mban̄a ete esie onyụn̄ enyịme ndikpep Bible. Ini enye ekekerede se idude ke “Sịn Idem Kpep” ke ọyọhọ ukpepn̄kpọ 27 ke n̄wed Du Ata Uwem ke Nsinsi! se enye okokụtde do ama otụk enye tutu. Nte enye okosụk etiede ekere nte eketiede Jehovah ke idem ndikụt nte Eyen esie ọbọde ufen, mmọn̄eyet ama ọwọrọ Michael ke enyịn. Michael ama enen̄ede ama nte Jesus ekedikpade afak nnyịn, oro ama anam enye okpụhọde onyụn̄ ana baptism.
N̄WAM ENYE ENỊM SE IDIDE AKPAN N̄KPỌ IKAN KE AKPA
10. Didie ke Jesus akan̄wam mbon emi ẹkebemde iso ẹdi mbet esie ẹnịm se idide akpan n̄kpọ ikan ke akpa? (Luke 5:5-11) (Se ndise n̄ko.)
10 Mbon emi ẹkebemde iso ẹdi mme mbet Jesus ẹma ẹsọsọp ẹkụt ke Jesus edi Messiah emi ẹken̄wọn̄ọde, edi akana ẹn̄wam mmọ ẹnịm ukwọrọ-ikọ nte akpa n̄kpọ ke uwem. Peter ye Andrew ẹma ẹdedi mme mbet mbemiso Jesus ọkọdọhọde mmọ ẹdida ofụri ini mmọ ẹnam utom Abasi. (Matt. 4:18, 19) Mmọ ẹkedi mme ọkọ-iyak. Ikedịghe iyak akpasa kiet m̀mê iba-o, itịn̄ iban̄a ukọ-iyak emi ekedide ata akamba mbubehe. Etie nte mmọ ẹkesidian ubọk ye James ye John ẹnam mbubehe oro. (Mark 1:16-20) Ini Peter ye Andrew “[ẹdahade] ẹkpọn̄ iyịre” mmọ ẹtiene Jesus, ana-edi mmọ ẹma ẹtịm n̄kpọ ẹbon man ẹse ẹban̄a mbonubon mmọ. Nso ikanam mmọ ẹnịm se idide akpan n̄kpọ ikan ke akpa? Mbụk ke Luke ọdọhọ nnyịn ke Jesus ama anam utịben̄kpọ emi akan̄wamde mmọ ẹnen̄ede ẹnịm ke Jehovah eyekeme ndise mban̄a mmimọ.—Kot Luke 5:5-11.
Nso ke ikeme ndikpep nto Jesus nte enye akan̄wamde mme mbet esie ẹnịm se idide akpan n̄kpọ akpa? (Se ikpehe 10)b
11. Didie ke ikeme ndida se iketịbede inọ nnyịn n̄n̄wam owo emi ikpepde Bible enen̄ede ọbuọt idem ye Abasi?
11 Nnyịn idikemeke ndinam mme utịben̄kpọ nte Jesus ekesinamde, edi imekeme ndinọ mbon emi ikpepde Bible nsio nsio mbụk ndiwụt nte Jehovah esin̄wamde mbon emi ẹnịmde enye akpa ke uwem. Ke uwụtn̄kpọ, ndi emeti nte Jehovah akan̄wamde fi ini ọtọn̄ọde-tọn̄ọ ndidụk mbono esop? Ekeme ndidi akana aka ebịne owo emi anamde utom ọnọ ọkọdọhọ enye ntak mûdukemeke ndinam utom ube ini aba edieke oro anamde fi esifiak mbono esop. Nte ọdọhọde owo emi esikpepde Bible mme n̄kpọ emi ẹketịbede ẹnọ fi, tịn̄ nọ enye nte ekenen̄erede ọbuọt idem ye Jehovah ini okokụtde nte Jehovah an̄wamde fi ke se afo ekebierede ndinam man enịm Enye akpa ke uwem fo.
12. (a) Ima ika ndikpep owo Bible, ntak emi ikpesisan̄ade ye nsio nsio nditọ-ete? (b) Didie ke ekeme ndida mme vidio n̄n̄wam enye enịm Jehovah akpa ke uwem esie? Nọ uwụtn̄kpọ.
12 Owo emi afo ekpepde Bible ama okop se nditọ-ete eken ẹkenamde man mmọ ẹkeme ndinịm se idide ata akpan n̄kpọ akpa ke uwem, enye ekeme ndibọ ufọn n̄ko. Ntre, ama aka ndikpep enye Bible, san̄a ye nditọ-ete emi ẹtode nsio nsio itie ẹnyụn̄ ẹnamde nsio nsio n̄kpọ. Dọhọ nditọ-ete oro ẹtịn̄ nte mmọ ẹkesan̄ade ẹdidụk esop Abasi ye se akanade mmọ ẹnam man ndinam n̄kpọ nnọ Jehovah edi akpa ke uwem mmọ. Se n̄kpọ en̄wen emi ekemede ndinam mi. Tie ye owo emi ekpepde Bible se mme vidio emi ẹdude ke “Sịn Idem Kpep” ke n̄wed Du Ata Uwem ke Nsinsi! Ke “Kpep N̄kpọ En̄wen” kpa ke n̄wed oro, emekeme ndise enye emi ekerede ke eyenen̄ede an̄wam enye. Ke uwụtn̄kpọ, ẹma ẹneme ọyọhọ ukpepn̄kpọ 37, ẹmekeme ndineme mme akpan n̄kpọ emi ẹdude ke vidio emi, Jehovah Eyese Aban̄a Nnyịn.
N̄WAM ENYE AKAN MFỊNA ESIE UBỌK
13. Didie ke Jesus eketịm mme mbet esie idem eben̄e ukọbọ?
13 Jesus ama ọdọhọ mme mbet esie ediwak ini ke mbon en̄wen ẹyekọbọ mmọ, sịm mme iman mmọ. (Matt. 5:11; 10:22, 36) Ekpri ini mbemiso Jesus akpade, enye ama odụri mme mbet esie utọn̄ ete ke ẹkeme ndiwot mmọ. (Matt. 24:9; John 15:20; 16:2) Enye ama ọdọhọ mmọ ẹnam n̄kpọ ke ifiọk ini mmọ ẹkwọrọde ikọ. Enye ama ọdọhọ mmọ ẹkûfan̄a n̄kpọ ye mbon emi ẹkọbọde mmọ, yak mmọ ẹnyụn̄ ẹkpekpeme se ẹtịn̄de ye se ẹnamde man ẹkeme ndika iso n̄kwọrọ ikọ.
14. Didie ke ikeme ndin̄wam owo emi ikpepde Bible etịm idem eben̄e ukọbọ? (2 Timothy 3:12)
14 Usụn̄ emi ikemede ndin̄wam owo emi ikpepde Bible etịm idem eben̄e ukọbọ edi ndidọhọ enye mme n̄kpọ emi mbon itie-utom mmọ, mme ufan esie, ye iman esie ẹkemede nditịn̄ ye enye. (Kot 2 Timothy 3:12.) Ndusụk mbon itie-utom mmọ ẹkeme ndisak enye sia enye mîdụhe uwem aba nte ekesidude. Mbon en̄wen, idem ye ata n̄kpet-n̄kpet iman esie, ẹkeme ndidọhọ ke se enye enịmde inenke. Ima ibak itịm mbon emi ikpepde Bible idem ndiyọ ukọbọ, idem idinyekke mmọ, idem idinyụn̄ ikpaha mmọ ukọbọ ama edi.
15. Nso ikeme ndin̄wam owo emi ekpepde Bible ọyọ mbonubon mmọ ẹma ẹkọbọ enye?
15 Ekpedi ke ẹkọbọ owo emi esikpepde Bible ke ubon mmọ, dọhọ enye ekere se inamde mme iman esie ẹyat esịt ẹkọbọ enye. Mmọ ẹkeme ndikere ke ẹtụn enye usụn̄ mîdịghe edi ke mmọ ẹda Mme Ntiense Jehovah nte ndiọi owo. Mbonubon mme Jesus ikakam itịn̄ke nti n̄kpọ iban̄a enye. (Mark 3:21; John 7:5) Kpep owo emi afo ekpepde Bible nte enye akpakade iso enyene ime onyụn̄ ọdiọn̄ọ nte enye ekemede nditịn̄ ikọ nnyụn̄ nnam n̄kpọ ye mbon en̄wen, sịm mbonubon mmọ.
16. Didie ke ikeme ndin̄wam owo emi ikpepde Bible ọdiọn̄ọ nte enye ekpetịn̄de se enye enịmde?
16 Idem ke ini emi iman owo emi ekpepde Bible ẹyomde ndidiọn̄ọ n̄kpọ mban̄a Bible, ọfọn enye ekpeme man enye idin̄wan̄a kpukpru se enye ọdiọn̄ọde ifụk mmọ inikiet. Enye akpanam ntre, ekeme ndikak mmọ onyụn̄ odorode mmọ, ini en̄wen do, mmọ idiyomke ndikop nneme Ikọ Abasi. Ntre, dọhọ enye ete enye ama oyom ndineme se enye enịmde, yak enye anam ntre ke usụn̄ emi edinamde ọdọn̄ mmọ ndifiak n̄kop ini en̄wen. (Col. 4:6) Enye ekeme ndidọhọ iman esie ẹka jw.org ẹkese se idude do. Oro ekeme ndin̄wam mmọ ẹkpep ediwak n̄kpọ en̄wen ẹban̄a Mme Ntiense Jehovah ke ini ekededi ye ke udomo ekededi emi mmọ ẹyomde ndikpep.
17. Mme owo ẹkpetịn̄ se mînenke ẹban̄a Mme Ntiense Jehovah, didie ke ekeme ndin̄wam owo emi afo ekpepde Bible ọdiọn̄ọ se ekpetịn̄de? (Se ndise n̄ko.)
17 Emekeme ndida ikpehe emi ẹkotde “Mbụme Emi Ẹsiwakde Ndibụp” ke jw.org an̄wam owo emi afo ekpepde Bible etịm mbio mbio ibọrọ emi mîwakke n̄kukọhọ ọnọ mme mbụme emi iman esie m̀mê mbon itie-utom mmọ ẹkemede ndibụp enye. (2 Tim. 2:24, 25) Ke utịt ukpepn̄kpọ mbufo kiet kiet, ẹneme se idude ke ikpehe emi ẹkotde “Ndusụk Owo Ẹsidọhọ Ẹte” mîdịghe “Ndusụk Owo Ẹkeme Ndibụp” ke n̄wed Du Ata Uwem ke Nsinsi! Dọhọ enye ete enye ama etịm idem, yak enye etịm mme ibọrọ oro ke ikọ idemesie. Emekeme nditeme enye nte enye ekemede nditịn̄ se enye oyomde nditịn̄ ọfọn akan se enye osụk etịn̄de oro. Ama anam ntre, oro ekeme ndin̄wam enye esitịn̄ se enye enịmde uko uko.
Ini ekpepde Bible ye owo emi afo esikpepde enye Bible, tịm enye idem ke nte enye ekpenemede se enye enịmde ọnọ mbon en̄wen man emem enye utom ndikwọrọ ikọ (Se ikpehe 17)c
18. Didie ke ekeme ndin̄wam owo emi esikpepde Bible asan̄a ke ufọk ke ufọk ọkwọrọ ikọ? (Matthew 10:27)
18 Jesus ama ọdọhọ mme mbet esie yak mmọ ẹsikwọrọ eti mbụk ẹnọ mbon en̄wen. (Kot Matthew 10:27.) Owo emi afo ekpepde Bible mîbiatke ini nditọn̄ọ ndimen se enye ekpepde nneme ye mbon en̄wen, oro ayan̄wam enye ọsọsọp ekpep ndiberi edem ke Jehovah. Owo emi afo ekpepde Bible mîbiatke ini nditọn̄ọ ndimen se enye ekpepde n̄keneme ye mbon en̄wen, enye ọyọsọsọp ekpep ndiberi edem ke Jehovah Didie ke ekeme ndin̄wam enye anam oro? Ẹma ẹtọt ini emi ẹdinamde san̄a-san̄a ukwọrọ-ikọ ke esop, n̄wam enye ekere se enye akpanamde man enye odot ndidi asuanetop. Dọhọ enye se isinamde emem ediwak owo utom nditọn̄ọ ndikwọrọ ikọ ke utọ ini oro. N̄kpọ en̄wen emi ekemede ndin̄wam enye edi enye ndisinam n̄kpọ ke mbono esop ufọturua. Nte enye osụk odomode ndinam se idinamde enye odot ndinam n̄kpọ ke mbono esop ufọturua, enye eyekpep ndinen̄ede ndiọn̄ọ nte enye ekpetịn̄de se enye enịmde ke akpanikọ uko uko.
NAM ENYE OKỤT KE EMENỊM KE ENYE OYOM NDINAM SE INEMDE JEHOVAH
19. Didie ke Jesus okowụt ke imenịm ke mme mbet imọ ẹyom ndinem Jehovah esịt? Didie ke ikeme ndikpebe Jesus?
19 Mbemiso Jesus akpade onyụn̄ esetde ọnyọn̄ heaven, enye ama ọdọhọ mme mbet esie ke mmimọ iyafiak idu kiet. Ikan̄wan̄ake mmọ ke Jesus eketịn̄ aban̄a mmọ ndika n̄kodu ke heaven. Jesus ikesịnke ekikere ke eyịghe mmọ oro, ekesịn ke nte mmọ ẹkesọn̄ọde ẹda ye Jehovah. (John 14:1-5, 8) Enye ama ọdiọn̄ọ ke ini eyebe mbemiso ndusụk n̄kpọ an̄wan̄ade mmọ, utọ nte, nte mmọ ẹdikade ikodu ke heaven. (John 16:12) Nnyịn n̄ko imekeme ndinam owo emi ikpepde Bible okụt ke imenịm ke enye oyom ndinem Jehovah esịt.
Owo emi afo ekpepde Bible mîbiatke ini nditọn̄ọ ndimen se enye ekpepde nneme ye mbon en̄wen, oro ayan̄wam enye ọsọsọp ekpep ndiberi edem ke Jehovah
20. Didie ke sista kiet ke Malawi okowụt ke imọ imenịm ke owo emi imọ ikpepde Bible oyom ndinem Jehovah esịt?
20 Imesinịm ke owo emi ikpepde Bible oyom ndinam nnennen n̄kpọ. Da mbụk Sista Chifundo ke Malawi ke uwụtn̄kpọ. Enye ama ọtọn̄ọ ndikpep n̄wed Du Ata Uwem ke Nsinsi! ye Alinafe. N̄ka-iferi oro ekedi owo Catholic. Ke utịt ọyọhọ ukpepn̄kpọ 14, Chifundo ama obụp enye m̀mê enye ekere didie aban̄a owo ndikama mbiet ntuak ibuot nnọ Abasi. Esịt ikenemke Alinafe, enye ama onyụn̄ ọbọrọ ete: “Mbubehe enyene-idem edi oro!” Chifundo ama ekere m̀mê enye eyetre ndikpep Bible ke ntak oro. Edi enye ama enyene ime aka iso ndikpep Bible ye Alinafe, onyụn̄ enịm ke usen kiet ke ayan̄wan̄a enye ke inenke owo ndikama mbiet ntuak ibuot nnọ Abasi. Ke ọfiọn̄ ifan̄ ebede, Chifundo ama obụp enye mbụme emi odude ke ọyọhọ ukpepn̄kpọ 34, emi ọdọhọde ete: “Nso ufọn ke adia tọn̄ọ ọkọtọn̄ọ ndikpep Bible onyụn̄ ọtọn̄ọ ndikpep mban̄a Ata Abasi, Jehovah?” Chifundo etịn̄ se Alinafe ọkọbọrọde ete: “Ediwak se enye eketịn̄de ama enem eti-eti, kiet ekedi ke Mme Ntiense Jehovah isinamke n̄kpọ emi Bible ọdọhọde ke ifọnke.” Ikebịghike Alinafe ama etre ndikama mbiet ntuak ibuot nnọ Abasi onyụn̄ odot ndina baptism.
21. Didie ke ikeme ndinam enen̄ede ọdọn̄ owo emi ikpepde Bible ebiere ndituak ibuot nnọ Jehovah?
21 Jehovah edi enye “emi anamde enye ọkọri,” edi nnyịn imenyene udeme utom nnyịn ndin̄wam owo emi ikpepde Bible anam se enye ekpepde. (1 Cor. 3:7) Imesikpep enye se Jehovah oyomde enye anam. Edi ikụreke ke oro. Imesin̄wam enye enen̄ede ama Jehovah. N̄kpọ en̄wen edi ke imesidọhọ enye enịm se idide ata akpan n̄kpọ ke uwem akpa man enye owụt ke imọ imama Jehovah, imesinyụn̄ ikpep enye ndiberi edem ke Jehovah ini ekededi emi enye enyenede mfịna. Ima inam enye okụt ke imenịm ke enye oyom ndinem Jehovah esịt, iyanam enye enen̄ede enịm ke imọ n̄ko imekeme ndidu uwem nte Jehovah ọdọhọde inyụn̄ ibiere ndinam n̄kpọ Jehovah.
ỌYỌHỌ IKWỌ 55 Kûfehe Mmọ!
a Ke isua iba ye ubak ama ekebe tọn̄ọ Nicodemus ekeneme nneme ye Jesus, enye okosụk ededi owo akamba esopikpe mme Jew. (John 7:45-52) N̄wed kiet emi etịn̄de n̄kpọ aban̄a Bible ọdọhọ ke mbụkeset ọdọhọ ke Nicodemus akakabade edi mbet Jesus ke Jesus ama akakpa.—John 19:38-40.
b NDISE: Peter ye mme ọkọ-iyak eken ẹkpọn̄ mbubehe ukọ-iyak mmọ ẹtiene Jesus.
c NDISE: Sista kiet ke an̄wam owo emi enye esikpepde Bible ekpep nditịn̄ se enye enịmde nnọ mbon enwen.