Ibuot 8
Uwem Ubon—Nte Afo Ekemede Ndikụt Unen
1-3. Didie ke nnyịn ikeme ndinam n̄kpọ mbịne n̄kaiso edikụt unen ke uwem ubon?
ATA ediwak owo ẹnyịme ke uwem ubon ye inemesịt ẹnyene ebuana. Ke ndụn̄ọde kiet, mbahade irenowo 85 eke ikie ẹkedọhọ ke mmimọ “ikere ke ‘uwem ubon’ edi ata akpan n̄kpọ ọnọ uwem oro enyenede inem onyụn̄ ọnọde uyụhọ.” Edi afo emekeme ndifiọk ediwak irenowo ẹmi ẹmekde ndision̄o ndọ. Ediwak iban efen efen, n̄ko, ke ẹyom usiondọ man ẹtre ndọ ẹmi ẹkamade mfekuwem, utọk m̀mê ufịk.
2 Nnyịn ikemeke ndikpụhọde se mmọ en̄wen ẹnamde. Edi akpana nnyịn inyene udọn̄ ke ndifori uwem ubon nnyịn, akpan akpan ebuana ke ufọt n̄wan ye ebe. Kpukpru nnyịn imekeme ndibụp nte enende ite: ‘Itie ebuana emi etie didie ke ubon mi?’
3 Andibot edi Anditọn̄ọ ndutịm ubon. (Ephesus 3:14, 15) Enye ọnọ eti item emi an̄wamde ata ediwak mme ọdọ ndọ ndikụt unen ke uwem ubon. Ukem item oro ekeme ndinyene ufọn nnọ fi.
NTI UKPEPN̄KPỌ ẸTODE AKPA NDỌ
4-6. Nso udeme ke ediyak idem nnọ ekenyene ke akpa ndọ, ndien ntak oro edide akpan n̄kpọ?
4 Ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ikpehe Bible, nnyịn imokụt mbụk aban̄ade nte Abasi ọkọtọn̄ọde akpa ubon eke owo. Ke ndusụk ini ama ekebe tọn̄ọ nte Jehovah Abasi okobot akpa eren oro, Adam, Enye ama ọdọhọ ete:
“Ifọnke owo ndidu ikpọn̄; nyenam andinyan̄a ekem ye enye. Ndien Jehovah Abasi obot ọkpọn̄kan̄ emi enye okosiode Adam ke idem, anam n̄wan kiet, onyụn̄ ada enye ọsọk Adam. Ndien Adam ọdọhọ ete, Ke n̄wan emi ndien edi ọkpọ eke otode ke ọkpọ mi, ye obụk eke otode ke obụk mi: . . . Mmọdo owo edikpọn̄de ete esie ye eka esie, edinyụn̄ adiana ye n̄wan esiemmọ; ndien mmọ ẹyekabade obụk kiet.”—Genesis 2:18, 22-24.
5 Tịmfiọk ete ke akpa ubon ikosụn̄ọke ito owo iba ndikam mbiere ndidụn̄ ọtọkiet. Abasi ama ọnọ ndọ oro odudu ndien ẹma ẹdian mmọ ke nsinsi mbọbọ. Ke iso n̄kon̄n̄kan Odudu ke ekondo, Adam ama onyịme Eve nte n̄wan esie.
6 Ke ini eren ye n̄wan ẹnamde usio-ukot oro ẹyomde man ẹtọn̄ọ ndọ emi enyenede isọn̄ ẹnyụn̄ ẹdiọn̄ọde, mmọ ẹyak idemmọ ẹnọ kiet eken an̄wan̄wa. (Genesis 24:4, 34-67; Matthew 25:1-10) Utọ ediyak idem nnọ oro idụhe ke ini eren ye n̄wan n̄kukụre ẹdụn̄de ọtọkiet ye unana edikpe n̄kpọ ndọ. Utu ke oro, itie ebuana mmọ edi enyeemi Bible okotde “use” m̀mê “efịbe.” (Mme Hebrew 13:4) Idem edieke mmọ ẹdọhọde ke imama kiet eken, anaedi itie ebuana mmọ eyebiara nte ini akade sia enye mînyeneke ataata ediyak idem nnọ ke ndọ emi Bible owụtde ke edi akpan n̄kpọ. Ke uwụtn̄kpọ:
N̄wan kiet edide isua 34 anam an̄wan̄a ete: “Ekeme ndidi ami nnam n̄kpọ ke ido eset, edi ediyak idem nnọ ke ndọ anam mi ntịm nnyene ifụre. . . . Mmama ndọn̄esịt oro nte ke nnyịn ima inyịme inọ idem nnyịn ye ererimbot nte ke nnyịn iyom ndidiana kiet.”
Andikpep oro edide isua 28 ama abuana se enye ekedide edikụt ete: “Ke isua ifan̄ ẹma ẹkebe, ama ọtọn̄ọ nditie mi ke idem nte n̄kpọ eke ami n̄kodụn̄de ke ukpọk ebiet. Edidụn̄ ọtọkiet [ye unana ndọ] ikọnọhọ ndausụn̄ ini iso ndomokiet.”
Ke ndụn̄ọde oro akanamde aban̄a n̄kpọ emi, ekpepn̄kpọ mban̄a ebuana n̄kaowo, Nancy M. Clatworthy, ama okụt ke mme ọdọ ndọ ẹmi ẹkeyakde idem ẹnọ kiet eken ebe ke ndidọ ndọ, edi ẹmi mîkodụn̄ke ọtọkiet mbemiso ndọ, ẹma ẹwụt ke imokop “akwa inemesịt ye uyụhọ.”
7-9. Nso ke nnyịn ikeme ndikpep nto akpa ndọ ke n̄kpọ aban̄ade mme ete ye eka ye mme ukot?
7 Mbụk Bible emi aban̄ade akpa ndọ ekeme ndin̄wam nnyịn n̄ko ndifep mme mfịna ẹbuanade mme ete ye eka ye mme ukot. Nte ọnọ-item ndọ kiet ọkọdọhọde, mme utọ mfịna oro ẹdu ke otu mbon oro ẹdide ata ọsọ. Edi mbemiso mfịna kiet ekededi ekekeme ndidu ye mme ete ye eka ye mme ukot, Bible ama etịn̄ aban̄a akpa ndọ ete: “Mmọdo owo edikpọn̄de ete esie ye eka esie, edinyụn̄ adiana ye n̄wan esiemmọ.”—Genesis 2:24.
8 Nte ido edide, ata ediwak nnyịn imama ete ye eka nnyịn. Bible akam esịn udọn̄ ọnọ nnyịn ndinọ mmọ un̄wam eke obụk ke mme ukperedem isua mmọ, edieke ẹyomde. (1 Timothy 5:8; Deuteronomy 27:16; Mme N̄ke 20:20) Edi N̄wed Abasi ọsọn̄ọ etịn̄ ete, ke ama ọkọdọ ndọ, nsan̄a fo akabade edi n̄kpere n̄kan iman fo. Ebe m̀mê n̄wan fo akabade edi akpa owo ndima, ndikere mban̄a nnyụn̄ nyom item nto.
9 Ekikere emi akpan owo emi ọdọde ndọ ‘ndisifehe n̄ka ufọk’ mbịne ete ye eka edieke mme mfịna ẹdahade ẹda. Onyụn̄ an̄wam mme ete ye eka ndidiọn̄ọ nte ke ẹma ẹkedọ ndọ, nditọ mmimọ ‘ẹkpọn̄’ ẹnyụn̄ ẹtọn̄ọ san̄asan̄a ubon, idem edieke ido n̄kann̄kụk m̀mê ntak okụk oyomde mmọ ẹdụn̄ ẹkpere m̀mê ẹdụn̄ ye ete ye eka ke ndusụk ini. Odot nditọ ndidiọn̄ọ ufọn ndien iso-ọfọn ndikpep n̄kpọ nto ọniọn̄ ye ifiọk eyouwem ete ye eka mmọ. (Job 12:12; 32:6, 7) Edi se Genesis 2:24 etịn̄de edi ikọ item mbak mme ete ye eka ẹdidomo ndinọ ndausụn̄ m̀mê ndikara uwem nditọ mmọ oro ẹma ẹkedọ ndọ. Ih, ndida item Bible emi nsịn ke edinam ekeme nditịp n̄kpọ nsịn ke ndọ ndikụt unen.
NSAN̄A IFAN̄?
10, 11. Nso eti ukpepn̄kpọ ke nnyịn ikeme ndikpep nto Genesis kaban̄a ibat nsan̄a?
10 Nnyịn imekeme ndikụt ke mbụk Genesis n̄ko nte ke Abasi ọkọnọ Adam nsan̄a kiet kpọt. Ke ndusụk ntatenyịn ẹnyịme erenowo ọdọ ediwak iban. Edi nte udọ uwak iban ada okosụn̄ọ ke inemesịt ubon? Ke edide isio ye oro, ifiọk n̄kpọntịbe owụt ete ke oro esiwak ndida n̄kosụn̄ọ ke ntotụn̄ọ ufụp m̀mê ndomoidem, ọkọrọ ye edikama n̄kani iban ke idiọk usụn̄. (Mme N̄ke 27:4; Genesis 30:1) Udọ uwak iban ye edision̄o iban ndọ ẹma ẹdu ke otu mme Hebrew eset. Ke adan̄aemi Abasi okonyịmede oro, ama ọnọ nditọ Israel ibet ndikpan ata idiọk ukama. Nte ededi, ke enemede n̄kpọ emi, Jesus ama odụri ntịn̄enyịn owụt uduak Abasi nte ẹwụtde ke Genesis. Ke ini ẹkebụpde enye ẹban̄a edisio ndọ ke nsio nsio isọn̄, Jesus ọkọdọhọ ete:
“Nte mbufo ikokotke ite, Enyeemi okobotde mmọ obot mmọ eren ye n̄wan toto ke editọn̄ọ? n̄ko, Ke ntak emi owo eyekpọn̄ ete ye eka esie akadiana ye n̄wan esie, . . . Mmọdo se Abasi ama akadian, yak owo okûdianade. . . . Oto nsọn̄esịt [mme Hebrew] ke Moses [ke ibet Abasi] onyịme mbufo ẹsio iban mbufo. Edi toto ke editọn̄ọ ikedịghe ntre. Edi ndọhọ mbufo nte, Owo ekededi eke edisiode n̄wan esie ndọ, ke mîtoho ke edidue ye erenowo, onyụn̄ ọdọde efen, esịn efịbe.”—Matthew 19:3-9.
11 Jesus ama anam an̄wan̄a ete ke idaha ke otu mme anditiene imọ ididịghe udọ uwak iban, edi ndinyene nsan̄a kiet kpọt, nte Abasi okodiomide ke editọn̄ọ. (1 Timothy 3:2) Ndidiọn̄ọ ọniọn̄ ye odudu ukara Abasi ke afan̄ emi edi usio-ukot kaban̄a inemesịt.
12, 13. Bible esịn udọn̄ ọnọ nso ekikere kaban̄a usiondọ?
12 Edi ukem ntre ye se Jesus eketịn̄de aban̄a usiondọ. Ke ini ẹkemede ndision̄o ndọ mmemmem mmemmem, usiondọ esidi barasuene. Nnyịn imokụt oro mfịn. Edi Abasi ada ndọ ke n̄kpọ oro edide nsinsi. Edi akpanikọ, Jesus ama ọdọhọ ete ke edieke nsan̄a owo anamde “use” (Greek, porneia, ọwọrọde ata oburobụt ido idan̄), ke ntre akabarede edi “obụk kiet” ye owo en̄wen, enye oro mîduehe ekeme ndisio ndọ onyụn̄ afiak ọdọ ndọ. Edi, ke ẹsiode oro ẹfep, Andibot ada ke ebe ye n̄wan ẹdiana kiet ke nsinsi. Mbon oro ẹdiọn̄ọde odudu ukara Abasi ke n̄kpọ emi ke ntre ẹnyene akamba ntak ndinam n̄kpọ ndisọn̄ọ ndọ mmọ nnyụn̄ n̄kan mfịna ekededi. (Ecclesiastes 4:11, 12; Rome 7:2, 3) Ke ntre, utu ke ndidi ntak unana inemesịt, ekikere emi edi n̄kpọ un̄wam ke ndikụt unen ke ndọ. Ifiọk n̄kpọntịbe owụt oro.
13 Owo ekeme ndikere ete, ‘Edi, ndusụk ndọ ẹnyene ata ikpọ mfịna, mîdịghe ebe ye n̄wan ikam ikemeke ndikaiso ye kiet eken.’ Nso ndien? Nti n̄kpọ efen ẹdu oro nnyịn ikemede ndikpep nto Bible.
EBE ORO ENEN̄EREDE AMA N̄WAN ESIE
14-16. Didie ke mme ebe ẹkeme ndida item emi Bible ọnọde mmọ nsịn ke edinam?
14 Nte ebe esede onyụn̄ anamde n̄kpọ ye n̄wan esie edi ukpọhọde edikụt unen ke ubon. Edi anie enyene nditịn̄ m̀mê ewe edi mfọnn̄kan usụn̄? Se Bible etịn̄de aban̄a akpa ndọ afiak edi n̄kpọ un̄wam ọnọ nnyịn. Mbụk oro anam an̄wan̄a nte ke Abasi akada mbak idem Adam anam nsan̄a ọnọ enye. Nte ini akade Bible atat n̄kpọ oro ntem:
“Mme ebe ẸKPEMA IBAN MMỌ NTE IDEMMỌ. Owo eke amade n̄wan esie ama idemesie: koro akananam baba owo kiet isuaha obụkidem esie, edi ọbọbọk enye, onyụn̄ otịm ekpeme enye, kpa nte Christ anamde ye ufọk Abasi.”
Ekem, ke ama okokot oto Genesis 2:24, Paul ama akaiso ete: “Yak owo kiet kiet ama n̄wan esiemmọ nte amade idemesie.”—Ephesus 5:28-33.
15 Ndusụk irenowo ẹkeme ndikere ke akpana itie nsọn̄ido nsọn̄ido m̀mê nsannsan ke ndinam n̄kpọ ye iban mmimọ. Edi Anditọn̄ọ ndọ ọdọhọ ke akpana ebe ama n̄wan esie ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ onyụn̄ owụt ima oro. Man enen̄ede okop inemesịt, oyom n̄wan enen̄ede ọfiọk ke ẹnen̄ede ẹma imọ.
16 Ebe ‘ndibọk nnyụn̄ n̄kpeme n̄wan esie nte idemesie’ abuana enye ndidomo ndidi eti andinọ. Edi enye ikpenyeneke ndisịn idem ke ndikọ n̄kpọ uduuwem tutu enye ofụmi ndibiat ini ye n̄wan esie nnyụn̄ n̄wụt ufiop ufiop udọn̄ ke enye nte owo. N̄ko-n̄ko, idụhe owo oro ibuot ọfọnde emi asuade m̀mê esinamde n̄kpọ ibak ibak ye idemesie, idem ke ini ayatde esịt. Ke ntre, se Bible etịn̄de akpan ebe ndiyat esịt afai afai ye n̄wan esie.—Psalm 11:5; 37:8.
17-19. Nso ke n̄wan ndidi “andinyan̄a” ọwọrọ ọnọ ebe?
17 Ẹkenam akpa an̄wan ndidi ‘andinyan̄a eke ekemde ye ebe esie.’ (Genesis 2:18) Abasi ama ọdiọn̄ọ ke obot eren ye n̄wan okpụhọde. Oro osụk ededi akpanikọ. Nte ido edide iban ẹkpụhọde ye iren ke mme edu ye usụn̄ mmọ. Eren ekeme ndisọp ke ndinam ubiere, n̄wan ke mfọnido otịm eme ime. N̄wan ekeme ndima itie otu, eren ama ndidu ikpọn̄. Eren ekeme ndidori nsọn̄uyo ke edika n̄kpọ ke ini, n̄wan otịm anam n̄kpọ “nduọn nduọn” aban̄a ini. Ikọ Bible aban̄ade edibot oro Abasi okobotde Eve man edidi “andinyan̄a” akpana an̄wam mme ebe ndidiọn̄ọ mme utọ ukpụhọde oro.
18 Apostle Peter akpak mme ebe ete ‘ẹdu uwem ye iban mmọ nte mme enyene-ibuot owo; ẹnọ iban ukpono, nte mmọ oro ẹmemde ẹkan mmọ.’ (1 Peter 3:7) “Ukpono” oro abuana ndiyọ nsio nsio n̄kpọ oro n̄wan ekemede ndima. Ebe ekeme ndima mme mbre mbuba, edi n̄wan ekeme ndikop inem edisan̄a nse mme n̄kpọ ke ufọkurua m̀mê ndise unek ballet. Se n̄wan amade ọfọn ukem ukem nte eke erenowo. Ukpono anam ẹnyịme mme utọ ukpụhọde oro.
19 Mme edu an̄wan, emi otode ntak ini itieisọn̄ esie, ekeme ke ndusụk ini ndikpa ebe idem, ndien ekeme ndikpa n̄wan idem n̄ko. Edi enye ekeme nditịp n̄kpọ nsịn ke inemesịt mmọ mbiba ebe ke ndidomo ndidiọn̄ọ nnyụn̄ ‘ndu uwem ye enye nte enyene-ibuot owo.’ Ediwak ini se n̄wan oyomde akan edi ndidi se ẹfatde ẹkama ima ima ke adan̄aemi ebe enemede nneme ye enye ke ima ima usụn̄.
N̄WAN EMI OKPONODE EBE ESIE
20-22. Bible akpak n̄wan ndinyene nso ekikere mban̄a ebe esie?
20 Sia anade n̄wan anam udeme esie n̄ko edieke anade inem inem ubon odu, Andibot ọmọnọ ibanndọ ndausụn̄ n̄ko.
21 Ke ndondo oro okụrede ndidọhọ mme ebe ete ẹma iban mmọ, Bible adian ete: “N̄wan onyụn̄ eten̄e ebe esie.” (Ephesus 5:33) Ke se iban̄ade akpa ndọ, mme n̄kpọ ẹma ẹdu ẹmi ke ndammana usụn̄ ẹkpekenamde Eve okpono ebe esie. Ẹkebem iso ẹbot Adam. Enye ama enyene ifiọk ye ifiọk eyouwem okponde akan ke uwem, idem ọbọde ndausụn̄ oto Abasi.
22 Edi nso kaban̄a mme ndọ mfịn? Edieke ebe odomode ke ofụri esịt ndida item Bible emi ẹkenemede ke mbemiso nsịn ke edinam, ana enen̄ede edi emi eyenam n̄wan esie owụt ukpono. Idem ke ebiet emi n̄wan anamde ọfọn ke ndusụk usụn̄, m̀mê ke ebiet emi ebe anamde ndudue, ntak ediwụt ukpono odu—ke ntak ediwụt ukpono nnọ ndutịm Jehovah, emi ubon edide ubak. Apostle Paul ekewet ete:
“Iban, ẹsụk idem ẹnọ mme ebe mbufo, nte ẹnam ẹnọ Ọbọn̄. Koro ebe edi ibuot ọnọ n̄wan, kpa nte Christ edide Ibuot ọnọ ufọk Abasi.”—Ephesus 5:22, 23.
23, 24. Ntak emi iban ẹkemede ndinịm nte ke item emi eyen̄wam-a?
23 Emi iwọrọke ite ke ebe ana edi akara ukara ufịk emi ọfiọkde kpukpru n̄kpọ ke ubon. Oro akpatuaha ye uwụtn̄kpọ ima ima edikere mban̄a, ediwụt mbufiọk Christ. Abasi akpak iban ete ẹyom ndausụn̄ ẹto mme ebe mmọ. Ke mme akpan n̄kpọ ẹbehede ubon ebe ye n̄wan ẹkeme ndisop ibuot ọtọkiet, nte mbak idem oro ẹnamde utom ke idem kiet. Edi Abasi ese ebe nte akpan andise mban̄a ubon.—Colossae 3:18, 19.
24 Ifiọk n̄kpọntịbe owụt ete ke se Bible etịn̄de ke n̄kpọ emi enen. Nte n̄wan anamde utom man odot ima ye edikere mban̄a ebe esie, onyụn̄ esede enye kaban̄a ndausụn̄ ke mme mbubehe ubon, enye eyewak ndikụt nte ke enye otịm onyịme ndibiom mbiomo esie nnyụn̄ nnam enye ke ima ima usụn̄.—Mme N̄ke 31:26-28; Titus 2:4, 5.
NDINAM N̄KPỌ ỌTỌKIET KABAN̄A UBON NDIKỤT UNEN
25-28. Nso udeme ke nneme enyene ke ubon ndikụt unen?
25 Nneme edi akpan n̄kpọ oro ananade ke ata ediwak ubon. Ata ekpepn̄kpọ mban̄a n̄kaowo ọkọdọhọ ete: “Ata ediwak mme ọdọ ndọ isikpan̄ke utọn̄ inọ kiet eken, ndien ediwak ẹsin̄wana en̄wan nte utịp.” Nnyịn imekeme ndiyat esịt, isobo mme n̄kpọ ubiọn̄ọ inyụn̄ ikụt mme edikpu ke uwem. Didie ke nnyịn ikeme ndikpan mmọemi ndibiat ndọ nnyịn? Eti ido unyene nneme esin̄wam. Ẹdu ke ukpeme mbak ẹdida enye ntre ntre, n̄kukụre ndikụt ke mmimọ sụnsụn̄ idinyene nneme ye kiet eken nsịt nsịt.
26 Nam n̄kpọ ban̄a edinyene nneme. Nte afo emenen̄ede anam edi ido ndineme mme utom ye mme ntụk fo? Ediwak ini nnyịn imesitie itọk itọk ikaha nditịn̄ ikọ inyụn̄ ikpu ndikpan̄ utọn̄ ke se owo enye eken etịn̄de. (Mme N̄ke 10:19, 20; James 1:19, 26) Utu ke ndikam ntetie mbet ifet nditịn̄ ikọ, nnọ n̄kpan̄utọn̄, domo ndidiọn̄ọ, ndusụk ọbọrọde ete, ‘Nte ikọ fo ọwọrọ . . . ?’ mîdịghe, ‘Ndi afo ọdọhọ . . . ?’ (Mme N̄ke 15:30, 31; 20:5; 21:28) Ebe m̀mê n̄wan emi akpan̄de utọn̄ ke esịt akpanikọ ọnọ mme ekikere ye mme ntụk owo en̄wen idiwakke ndinam n̄kpọ ke ibụk ibụk usụn̄ m̀mê nditre ndikpụhọde nda ekekem ye idaha.
27 Nneme akam ototịm enyene ufọn akan edieke ebe ye n̄wan ẹdinemede mme mfịna mmọ mbiba ke idak un̄wana item Bible. Ke uwụtn̄kpọ, ata eti itiat idakisọn̄ ndida nneme mban̄a okụk ye ediomi ndutịm uforo odu ke 1 Timothy 6:6-10, 17-19 ye Matthew 6:24-34. Ekese item N̄wed Abasi kaban̄a mme ọsọ ikpehe uwem ubon odu ke n̄wed oro Ndinam Uwem Ufọk Fo Enem.a
28 Sia item Bible otode ebiet emi mfọnn̄kan item kaban̄a ndọ ye uwem ubon otode, kpa Jehovah Abasi, enye ọwọrọ ete ke, edieke nnyịn ke ime idade enye isịn ke edinam kpukpru ini, item esie ekeme ndin̄wam nnyịn ke ndinam n̄kpọ mbịne edikụt unen. Ediwak tọsịn mme Christian ọdọ ndọ ke ofụri ererimbot ẹmenam emi ye inem inem utịp ke ndọ mmọ.
[Ikọ idakisọn̄]
a Watchtower Bible and Tract Society emịn̄.
[Ekebe ke page 80]
Eren kiet otode edem usoputịn United States anam an̄wan̄a ete: “Ke ini uwem mi nte ọdọ ndọ, mma nnyene kpukpru n̄kpọ oro n̄koyomde ke n̄kan̄ eke obụk—ediye ufọkidụn̄, mme moto, mme ubom ye mme enan̄ mbakara. Edi n̄kpọ ẹmi ikadaha inemesịt isọk mi. N̄wan mi ikenyeneke udọn̄ ke mme ukem n̄kpọ ẹmi ami n̄kenyenede. Nnyịn ima isitọhọ kpukpru ini. Mma nsin̄wọn̄ ikọn̄ekpo man nnyene ifụre ekikere.
“Mma nsibiat ekese utịturua mi ke an̄wa ntop utop. N̄ko, utom mi ama esida mi ọkpọn̄ ufọk ekese. Emi ama ada okosụn̄ọ ke uwem efịbe. N̄kekereke ke n̄wan mi ama ama mi, ntre mma n̄kpọn̄ ufọk nnyụn̄ nnyene ebuana ye ediwak iban tutu uwem mi eketie nte ọmọn̄ osịm ata idiọk utịt.
“Ke ufọt ini emi mma nsikot Bible ekese. N̄wed Mbon Ephesus ibuot ition ama ọnọ mi nsọn̄ọ ndifiak ndomo n̄wan mi nse. Mma ndifiọk nte ke enye ikosụkke ibuot, m̀mê ami ndikada usụn̄ nte odotde. Edi mma mfiak nsịn efịbe ke isan̄ mbubehe ke urua en̄wen.”
Ufan kiet ama ọnọ ekikere ete ke edieke enye ekenen̄erede enyene udọn̄ ke Abasi, Mme Ntiense Jehovah ẹkpen̄wam enye. Enye akaiso ete: “Mme Ntiense ẹma ẹn̄wam ke akpan. Kiet ke otu mme esenyịn ke esop ama abiat ini ekpep Bible ye ami. Ke ntak akwa ukpụhọde ke usụn̄uwem mi, n̄wan mi ama abuana ke ukpepn̄kpọ oro. Idahaemi ke akpa ini uwem ubon nnyịn edi enyeoro enyenede inem, idem nditọiban nnyịn iba ẹkeme ndikụt ukpụhọde. Ikọ idụhe ndida mbụk utịbe utịbe inemesịt oro ami ye n̄wan mi inyenede ke ndida item Bible nsịn ke edinam ke uwem nnyịn.”
[Ndise ke page 85]
Nneme—akpan n̄kpọ kaban̄a ndọ inemesịt