Watchtower LIBRARY EKE INTANET
Watchtower
LIBRARY EKE INTANET
Efịk
Ẹ,Ê,Ị,Ọ,Ụ,Û,N̄
  • Ẹ
  • ẹ
  • Ê
  • ê
  • Ị
  • ị
  • Ọ
  • ọ
  • Ụ
  • ụ
  • Û
  • û
  • N̄
  • n̄
  • BIBLE
  • MME N̄WED
  • MBONO ESOP
  • w91 2/1 p. 20-24
  • Ẹkpono Kpukpru Owo

Vidio ndomokiet idụhe mi.

Kûyat esịt, n̄kpọ anam vidio emi okûbre.

  • Ẹkpono Kpukpru Owo
  • Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1991
  • N̄kpri Ibuotikọ
  • Ukem Ibuot Nneme
  • Ẹkpono Mme Akara Ukaraidem
  • Ẹwụt Mme Eteutom Ukpono
  • Ukpono ke Ekpụk Ubon
  • Ke Esop
  • Ẹnam N̄kpọ Ẹbịne Edikpono Kiet Eken
  • Ẹkpono Mbon Emi Ẹdotde Ukpono
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah (Eke Ukpepn̄kpọ)—2017
  • Ẹkpono Mbon En̄wen
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1999
  • Ẹkpono Jehovah—Ntak-a Ndien Didie?
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1991
  • Ndi Emesida Iso ke Ndinọ Kiet Eken Ukpono?
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—2010
Se En̄wen En̄wen
Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1991
w91 2/1 p. 20-24

Ẹkpono Kpukpru Owo

“Ẹkpono kpukpru owo. . . . Ẹten̄e Abasi. Ẹkpono edidem.”

—1 PETER 2:17.

1. (a) Mmanie ke ẹsiode Abasi ye Christ ẹfep ke ẹkpono nte odotde? (b) Nte ekemde ye 1 Peter 2:17, ke mme ikpehe ewe ke ẹnyene ndiwụt mme owo ukpono?

NNYỊN ima ikụt nte ke obiomo nnyịn ndinọ Jehovah Abasi ye Jesus Christ ukpono. Oro edi nnennen, ọniọn̄ ọniọn̄, ye ima ima n̄kpọ ndinam. Edi Ikọ Abasi n̄ko owụt nte ke nnyịn inyene ndikpono ekemmọ owo. Ẹsian nnyịn ete: “Ẹkpono kpukpru owo.” (1 Peter 2:17) Sia ufan̄ikọ emi etrede ye ewụhọ oro, “ẹkpono edidem,” se enye ọwọrọde edi nte ke ẹkpenyene ndikpono mbon oro ẹdotde ndibọ ukpono ke ntak idaha mmọ. Mmanie, ndien, ke nnyịn nte odotde ikpokpono? Ibat mbon oro ẹdotde ukpono ekeme ndisịne ediwak owo efen efen akan se ndusụk owo ẹkemede ndikere. Nnyịn imekeme ndidọhọ ke ikpehe inan̄ ẹdu ẹmi nnyịn ikemede ndiwụt mbon en̄wen ukpono.

Ẹkpono Mme Akara Ukaraidem

2. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke “edidem” oro ẹsiakde ke 1 Peter 2:17 ada aban̄a edidem eke owo m̀mê akara ukaraidem ekededi?

2 Akpa ke otu mme ikpehe ẹmi abuana mme ukara ererimbot. Oyom nnyịn ikpono mme akara ukaraidem. Ke ini Peter ọkọnọde item ete: “Ẹkpono edidem,” ntak emi nnyịn idọhọde ite ke Peter ekenyene mme akara ukaraidem ke ekikere? Koro enye etịn̄ aban̄a idaha oro ọwọrọde ọkpọn̄ esop Christian. Enye okosụk okụre ndidọhọ ete: “Ẹsụk idem ẹnọ kpukpru idaha eke ẹnịmde ke otu owo kaban̄a Ọbọn̄; ẹnọ edidem nte andikara kpukpru owo; ye mbọn̄ eken, nte mmọemi enye osiode ọdọn̄.” Fiọk, n̄ko, ete ke Peter onịm Abasi isio isio ye “edidem,” ọdọhọde ete: “Ẹten̄e Abasi. Ẹkpono edidem.” (1 Peter 2:13, 14) Ntre “edidem” emi Peter akpakde nnyịn ndikpono ada aban̄a ndidem ẹdide owo ye mme akara ukaraidem.

3. Mmanie ẹdi “mme enyene-odudu ẹmi ẹkarade,” ndien mmọ ẹdot ndibọ nso?

3 Apostle Paul ke ukem usụn̄ oro ọnọ uyo ete: “Ẹsụk idem ẹnọ mme enyene-odudu ẹmi ẹkarade.” “Mme enyene-odudu ẹmi ẹkarade” mi idịghe Jehovah Abasi m̀mê Jesus Christ, edi mmọ ẹdi mme akara ukaraidem, ikpọ owo ukara. Ye emi ke ekikere, Paul akaiso ndidọhọ ete: “Ẹnọ kpukpru owo se idide udeme mmọ: . . . ẹkpono mmọemi ẹdotde ukpono.” Ih, utọ mbon oro Abasi onyịmede mi ndikara ẹdot se ẹkponode.—Rome 13:1, 7.

4. (a) Didie ke ẹkeme ndiwụt mme akara ukaraidem ukpono? (b) Nso uwụtn̄kpọ ke apostle Paul okonịm ke ndiwụt mme andikara ukpono?

4 Didie ke nnyịn iwụt mme akara ukaraidem ukpono? Usụn̄ kiet edi ke ndinam n̄kpọ ye mmọ ye ntotụn̄ọ ukpono. (Men 1 Peter 3:15 domo.) Ndien ke ntak idaha mmọ, utọ ukpono oro odot mmọ idem okposụkedi mmọ ẹkemede ndidi ndiọi owo. Tacitus, ewetmbụk owo Rome oro etịn̄ aban̄a Felix, Andikara nte owo oro “ekekerede ke imọ imekeme ndinam idiọkn̄kpọ ekededi ye unana edibọ ufen.” Kpa ye oro, Paul ama ọtọn̄ọ ikọ n̄kan̄idem esie ke iso Felix ke ukpono ukpono usụn̄. Ukem ntre, Paul ke ukpono ama asian Edidem Herod Agrippa II, ete, “Mbat nte edi mfọniso ye ami nditịn̄ n̄kpọ n̄kan̄ idemmi ke iso fo,” idem okposụkedi Paul ọkọfiọkde ete ke Agrippa okodu uwem unam idan̄ ye iman. Ukem ntre, Paul ama owụt Festus Andikara ukpono, okotde enye nte “Ata Eti,” ọkpọkọm oro Festus ekedide okpono ndem.—Utom 24:10; 26:2, 3, 24, 25.

5. Ewe usụn̄ efen ke ẹwụt mbon ukara ukpono, ndien didie ke Mme Ntiense Jehovah ẹnịm eti uwụtn̄kpọ ke ndinam emi?

5 Apostle Paul owụt usụn̄ efen ndiwụt ikpọ owo ukara ukpono ke ini enye ekewetde aban̄a edinọ mbon ukara se idide udeme mmọ. Enye ọkọdọhọ “ẹda utomo [“tax,” NW] ẹnọ mmọemi ẹkpebọde utomo; ẹda utịp ẹnọ mmọemi ẹkpebọde utịp.” (Rome 13:7) Mme Ntiense Jehovah ẹsinọ utọ udeme oro inamke n̄kpọ m̀mê ewe idụt ke ererimbot ke mmọ ẹdụn̄. Ke Italy, n̄wedmbụk n̄kpọntịbe La Stampa ọkọdọhọ ete: “Mmọ ẹdi nditọisọn̄ oro ẹnamde akpanikọ ẹkan oro owo ekededi ekemede ndikere mban̄a: mmọ isidịbeke mbak edikpe tax m̀mê ndiyom ndifehe mbọhọ mme ibet oro mîfọnke mmọ ke idem ke ntak ufọn idemmọ.” Ndien The Post eke Palm Beach, Florida, U.S.A., ama etịn̄ aban̄a Mme Ntiense Jehovah ete: “Mmọ ẹsikpe mme tax mmọ. Mmọ ẹdi ndusụk ke otu nditọisọn̄ oro ẹnamde akpanikọ ẹkan ke Idụt emi.”

Ẹwụt Mme Eteutom Ukpono

6. Mmanie en̄wen ke apostle Paul ye Peter ẹdọhọ ke ẹkpenyene ndinọ ukpono?

6 Ọyọhọ ikpehe iba oro ukpono odotde edi ke mme itieutom nnyịn. Apostle Paul ye Peter ẹma ẹsọn̄ọ ẹtịn̄ nte edide akpan n̄kpọ mme Christian ndikpono mbon oro ẹkponde ẹkan mmọ ke ebuana utom. Paul ekewet ete: “Yak kpukpru mmọemi ẹsịnede ke idak ufụn ẹbat mme ete mmọ nte mmọemi ẹdotde ọyọhọ ukpono, mbak owo editịn̄ idiọk adian enyịn̄ Abasi ye ikọ Abasi eke ẹkpepde. Yak mmọemi ẹnyenede eteufọk eke onịmde ke akpanikọ ẹkûse enye ke ndek oto ke oro enye edide eyenete. Edi mmọ ẹkam ẹnam n̄kpọ ẹnọ enye ẹkan.” Ndien Peter ama ọdọhọ ete: “Nditọufọk, ẹsụk idem ẹnọ mme eteufọk mbufo ke ata ndịk; idịghe ẹnọ mmọemi ẹfọnde ido ẹnyụn̄ ẹtiede sụn̄sụn̄ ikpọn̄, edi ẹnọ mmọemi ẹkwan̄ade ido n̄ko.”—1 Timothy 6:1, 2; 1 Peter 2:18; Ephesus 6:5; Colossae 3:22, 23.

7. (a) Didie ke ekeme ndida item oro Bible ọnọde “ifụn” ndiwụt “mme ete” mmọ ukpono nnam n̄kpọ nte odotde mfịn? (b) Nso ke nditọutom ẹdide Christian ẹmi ẹnyenede mme eteutom ẹdide Christian ẹkpekpeme ndinam?

7 Nte ededi, udụk ufụn idụhe ntatara ntatara mfịn. Edi mme edumbet oro ẹkekarade mme Christian oro ẹdude ke itie ebuana ofụn ye eteufọk ẹkara itie ebuana eyenutom ye eteutom. Ntre, mme Christian oro ẹdide nditọutom ẹnyene mbiomo ndiwụt ukpono nnọ idem mme eteutom oro ọsọn̄de owo ndinem esịt. Ndien nso edieke eteutom edide n̄ko ekemmọ andinịm ke akpanikọ? Utu ke ndidori enyịn ndibọ san̄asan̄a un̄wam m̀mê idaha oro ọfọnde akan ke ntak itie ebuana oro, eyentuom enyene ndinam utom nnọ eteutom esie edide Christian idem anamde ọfọn akan, idehede ida enye inam ufọn inọ idemesie ke usụn̄ ekededi.

Ukpono ke Ekpụk Ubon

8, 9. (a) Mmanie ke oyom nditọ ẹkpono? (b) Ntak emi nditọ ẹkpewụtde ukpono emi, ndien didie ke mmọ ẹkeme ndiwụt emi?

8 Ọyọhọ ikpehe ita oro ukpono odotde edi ke ekpụk ubon. Nditọ, ke uwụtn̄kpọ, ẹnyene mbiomo ndikpono mme ete ye eka mmọ. Emi ikedịghe se Ibet ẹkenọde Moses okoyomde ikpọn̄îkpọn̄ edi n̄ko mbiomo oro mme Christian ẹnyenede. Apostle Paul ekewet ete: “Nditọ, ẹkop uyo mme ete ye mme eka mbufo ke Ọbọn̄; koro emi enende. Kpono usọ ye uka.”—Ephesus 6:1, 2; Exodus 20:12.

9 Ntak anade nditọ ẹkpono mme ete ye eka mmọ? Ana mmọ ẹkpono mmọ ke ntak odudu oro Abasi ọnọde mme ete ye eka n̄ko ke ntak se mme ete ye eka mmọ ẹnamde, ẹmande mmọ ẹnyụn̄ ẹkamade ẹnyụn̄ ẹbọkde mmọ toto ke ini uyen kaiso. Didie ke nditọ ẹkpekpono mme ete ye eka mmọ? Mmọ ẹkpenyene ndinam emi akpan akpan ke ndikop item nnyụn̄ nsụk idem nnọ mmọ. (Mme N̄ke 23:22, 25, 26; Colossae 3:20) Ndinọ utọ ukpono oro ekeme ndiyom ete nditọ oro ẹkọride ẹwọrọ owo ẹnọ mme ete ye eka mîdịghe mme eteete ye ekaeka mmọ oro ẹsọn̄de ke emana udiana un̄wam, eke obụk ye eke spirit. Emi oyom ete ẹda ukem ukem ọniọn̄ ọniọn̄ ye mme mbiomo eken, utọ nte edise nditọ oro owo enyenede enyịn ye edibuana ọyọhọ oyọhọ ke edinam Christian ye an̄wautom.—Ephesus 5:15-17; 1 Timothy 5:8; 1 John 3:17.

10. Ibanndọ ẹnyene mbiomo ndiwụt mmanie ukpono, ndien ke mme usụn̄ ewe ke mmọ ẹkeme ndinam emi?

10 Edi nditọ idịghe n̄kukụre mbon oro ẹdude ke ubon ẹmi ẹnyenede mbiomo ndikpono mbon en̄wen. Ibanndọ ẹnyene ndinọ mme ebe mmọ ukpono. Apostle Paul ama ọdọhọ n̄ko ete “n̄wan onyụn̄ eten̄e ebe esie.” (Ephesus 5:33; 1 Peter 3:1, 2) Ndiwụt mme ebe “uten̄e” ke akpanikọ abuana ndinọ mmọ ukpono. Sarah ama okpono Abraham, ebe esie, ke ini eketịn̄de aban̄a enye nte “ọbọn̄.” (1 Peter 3:16) Ntre ibanndọ, ẹkpebe Sarah. Ẹnọ mme ebe mbufo ukpono ke ndinyịme ubiere mmọ nnyụn̄ nnam n̄kpọ ndinam mmọ ẹkụt unen. Ke ndinam kpukpru se mbufo ẹkemede ndin̄wam mme ebe mbufo ẹbiom mbiomo mmọ, utu ke ndidadian n̄kpọ ke mmọemi, mbufo ẹwụt mmọ ukpono.

11. Kaban̄a ediwụt ukpono, nso mbiomo ke mme ebe ẹnyene, ndien ntak-a?

11 Nso kaban̄a mme ebe? Ẹnọ mmọ item ke Ikọ Abasi ete: “Mbufo mme ebe ẹdu uwem ye iban mbufo nte mme ẹnyene ibuot owo; ẹnọ iban ukpono, nte mmọemi ẹmemde ẹkan mbufo, sia mmọ ẹnyụn̄ ẹtienede mbufo ẹbuana ke ufọn uwem; mbak n̄kpọ edibiọn̄ọ akam mbufo.” (1 Peter 3:7) Oro ke akpanikọ ekpenyene ndinam kpukpru ebe ẹkere n̄kpọ. Etie nte n̄kpọ eke n̄wan adiande idiọn̄ọ emi ke idem “Ọsọn̄urua N̄kpọ. Mmemmem N̄kpọ. Kama ye Ntịn̄enyịn! Nọ Ukpono!” Ntre ẹyak mme ebe eti nte ke ibọhọke mmọ ẹnọ iban mmọ ukpono ke ndiwụt mmọ edikere mban̄a oro odotde, mmọ ẹyebiat itie ebuana mmọ ye Jehovah Abasi, koro n̄kpọ eyebiọn̄ọ akam mmọ. Ke akpanikọ, edi ufọn edem mbiba ọnọ mbonubon ndinọ kiet eken ukpono.

Ke Esop

12. (a) Mmanie ẹnyene mbiomo ndiwụt ukpono ke esop? (b) Didie ke Jesus okowụt nte ke odot ndibọ ukpono?

12 Kpukpru owo ẹnyene mbiomo n̄ko ndiwụt ukpono ke esịt esop Christian. Ẹnọ nnyịn item ete: “Ẹsọp ndikpono kiet eken.” (Rome 12:10) Jesus ama owụt ke kiet ke otu uwụtn̄kpọ esie ete ke odot ndibọ ukpono. Enye ọkọdọhọ ete ke ini ẹkotde nnyịn udia, nnyịn ikpenyene nditie ke usụhọde itie, ndien do andikot nnyịn eyedọhọ nnyịn iketie ke itie oro okon̄de akan, ndien nnyịn iyebọ ukpono ke iso kpukpru ekemmọ mbonisen. (Luke 14:10) Idahaemi, sia kpukpru nnyịn isimade ẹnọ nnyịn ukpono, nte nnyịn nde ikpowụtke edikere mban̄a inyụn̄ inọ mbon en̄wen ukpono? Didie ke nnyịn ikeme ndinam emi?

13. Nso idi ndusụk usụn̄ oro nnyịn ikemede ndiwụt mmọ en̄wen ukpono ke esop?

13 Mme ikọ ekọm ke ọkpọsọn̄ utom oro owo anamde ọfọn edi ukem ye edinọ owo ukpono. Ntre nnyịn imekeme ndikpono kiet eken ke ndinọ ikọ itoro, isọ-ọfọn ke utịn̄ikọ m̀mê ibọrọ oro owo ọnọde ke esop. Adianade do, nnyịn imekeme ndinọ kiet eken ukpono ke ndisịne nsụhọdeidem ke iso nditọete Christian nnyịn iren ye iban, inamde n̄kpọ ye mmọ ye ntotụn̄ọ ukpono. (1 Peter 5:5) Nnyịn ke ntre iwụt ite ke imada mmọ ke akpan n̄kpọ nte ekemmọ mme asan̄autom Jehovah Abasi oro ẹdotde ukpono.

14. (a) Didie ke nditọete iren ke esop ẹkeme ndinọ nditọete iban ukpono oro odotde? (b) Nso iwụt ke ndinọ mme enọ edi usụn̄ kiet ndinọ owo ukpono?

14 Apostle Paul ọkọnọ akparawa Timothy item ete anam n̄kpọ ye n̄kani iban Christian nte mme eka ndien n̄kparawa iban nte nditọeka eke obụk, “ke ata edisana ido.” Ih, ke ini nditọete iren ẹkpemede idem mbak edidụk nditọete iban Christian mmọ idem ẹkaha, utọ nte edimehe nte mîdotke, mmọ ẹnọ mmọ ukpono. Paul ama akaiso ewet ete: “Kpono mme ebeakpa ẹmi edide mme ebekpa ke akpanikọ.” Usụn̄ kiet emi ẹnyenede ndikpono ebekpa oro odude ke unana edi ke ndinọ un̄wam n̄kpọ obụkidem. Edi man odot ndibọ emi, enye enyene “ndiwọrọ eti etop mban̄a nti utom esie.” (1 Timothy 5:2-10) Kaban̄a mme enọ n̄kpọ obụkidem, Luke ama ewet aban̄a mme owo ke isuo Malta ete: “Mmọ ẹnyụn̄ ẹkpono nnyịn etieti; ndien ke ini iyomde ndisio, mmọ ẹnọ nnyịn kpukpru se inanade nnyịn.” (Utom 28:10) Ntre ẹkeme ndiwụt owo en̄wen ukpono ke ndinọ mme n̄kpọ obụkidem.

15. (a) Nnyịn inyene san̄asan̄a mbiomo ndinọ mmanie ukpono? (b) Nso idi usụn̄ kiet oro nnyịn ikemede ndiwụt mbon oro ẹdade usụn̄ ukpono?

15 Ke akade iso ke leta oro enye ekewetde ọnọ ẹsọk Timothy, Paul ewet ete: “Yak ẹbat ẹte, mbiowo eke ẹtịmde ẹkara ẹdot akwa utịp [“ukpono,” NW]; akpan akpan mmọemi ẹkpade utom ke ukwọrọikọ ye ukpen̄kpọ.” (1 Timothy 5:17) Ke mme usụn̄ ewe ke nnyịn ikeme ndikpono mbiowo, m̀mê mme esenyịn? Paul ọkọdọhọ ete: “Ẹkabade ẹkpebe mi, kpa nte ami n̄kekpebede Christ.” (1 Corinth 11:1) Ke ini inamde ikọ Paul oro ke ndikabade n̄kpebe enye, nnyịn inọ enye ukpono. Emi abuana mbon oro ẹdade usụn̄ ke otu nnyịn mfịn. Ke udomo oro nnyịn ikpebede mmọ ke nditiene uwụtn̄kpọ mmọ, nnyịn iyenọ mmọ ukpono.

16. Nso idi mme udiana usụn̄ oro ẹkemede ndiwụt mbon oro ẹdade usụn̄ ukpono?

16 Usụn̄ en̄wen oro nnyịn iwụtde mme esenyịn ukpono edi ke ndinam item oro: “Ẹkop uyo mme andida mbufo usụn̄, enyụn̄ ẹsụk ibuot ẹnọ mmọ; koro mmọ ẹkpemede ẹyom ufọn ukpọn̄ mbufo, nte mmọemi ẹnyenede ndinọ Abasi ibat.” (Mme Hebrew 13:17) Ke ukem usụn̄ oro nditọ ẹkponode mme ete ye eka mmọ ke ndikop uyo mmọ, ntre ke nnyịn ikpono mbon oro ẹdade usụn̄ ke otu nnyịn ke ndisụk ibuot nnyụn̄ nsụk idem nnọ mmọ. Ndien nte mme ẹnyene mfọnido mme andidụn̄ Malta ẹkekponode Paul ye mme nsan̄a esie ke mme enọ n̄kpọ obụkidem, ẹsikpono ediwak mme andida ke ibuot N̄ka ẹmi ẹsan̄ade-san̄a ke ukem usụn̄ emi ediwak ini. Edi, nte ededi, mmọ ikpedehede iben̄e mme utọ ẹnọ ntre m̀mê nditịn̄ ke ekpọkikọ nte ke ẹyedara m̀mê nte ke ẹyom mmọ.

17. Nso mbiomo ke mbon oro ẹnyenede ifetutom usenyịn ẹnyene ke se iban̄ade ediwụt ukpono?

17 Ke n̄kan̄ eken, kpukpru mbon oro ẹdude ke idaha usenyịn ke esop ukara Abasi—edide ke esop n̄kann̄kụk, ke circuit m̀mê district nte esenyịn oro asan̄ade-san̄a, ke kiet ke otu n̄kọk itieutom Watch Tower Society, m̀mê ke ekpụk ubon—ẹnyene mbiomo ndinọ mbon oro mmọ ẹsede enyịn ukpono. Emi oyom ete mmọ ẹwụt mbọm ye edikere mban̄a. Oyom mmọ ẹdi se ẹkemede ndisan̄a n̄kpere kpukpru ini, ẹnyenede ifụre ifụre ido ẹnyụn̄ ẹsụhọrede idem ke esịt ye ekikere, nte Jesus Christ ọkọdọhọde nte imọ idide.—Matthew 11:29, 30.

Ẹnam N̄kpọ Ẹbịne Edikpono Kiet Eken

18. (a) Nso ikeme ndibiọn̄ọ nnyịn ndiwụt mbon oro ẹdotde ukpono? (b) Ntak unen ndomokiet mîdụhe inọ etikwo etikwo ye edu ukụt ndudue nnọ owo n̄kaha?

18 Oyom kpukpru nnyịn inam n̄kpọ ibịne edikpono kiet eken, koro odu okopodudu n̄kpọ ukpan oro akpande nnyịn ndinam ntre. Ukpan, m̀mê ubiọn̄ọ oro, edi anana mfọnmma esịt nnyịn. Bible ọdọhọ ete, “Ekikere esịt owo [ọdiọk] toto ke uyen esie.” (Genesis 8:21) Kiet ke otu mme ntụhọ owo oro ẹkemede ndibiọn̄ọ nnyịn ndiwụt mbon en̄wen ukpono oro odotde edi edinyene etikwo etikwo, edu ukụt ndudue. Kpukpru nnyịn idi mmeme, anana mfọnmma owo, iyomde mbọm ye mfọnido Jehovah oro owo mîdotke. (Rome 3:23, 24) Ke ifiọkde emi, ẹyak nnyịn ikpeme idem ikûyịre ke nditịn̄ mban̄a mme mmeme nditọete nnyịn, m̀mê ndinyene mme eyịghe eyịghe ekikere mban̄a nditọete nnyịn.

19. Nso idin̄wam nnyịn ndibiọn̄ọ etikwo etikwo edu ekededi?

19 Se idide editịbe inọ ekededi utọ etikwo etikwe ntụhọ oro edi ima ye mfara-ke-idem. Oyom nnyịn inyene edu ukop mbọm, akpanikọ, ye in̄wan̄în̄wan̄ edu iban̄a nditọete nnyịn, ikụtde nti edu mmọ. Edieke edide n̄kpọ odu oro mîn̄wan̄ake nnyịn, ẹyak nnyịn kpukpru ini isinyịme ndinịm nditọete nnyịn ke akpanikọ inyụn̄ inam item Peter oro: “Akan kpukpru n̄kpọ, ẹnyene ufiop ufiop ima ke otu idem mbufo; koro ima ofụkde ekese idiọkn̄kpọ.” (1 Peter 4:8) Ana nnyịn inyene utọ ima oro edieke anade inọ nditọete nnyịn ukpono oro odotde mmọ.

20, 21. (a) Nso idi ntụhọ efen oro ekemede ndibiọn̄ọ nnyịn ndiwụt mbon en̄wen ukpono? (b) Nso idin̄wam nnyịn ndibiọn̄ọ ntụhọ emi?

20 Edu en̄wen oro etiede nte esibiọn̄ọ nnyịn ndiwụt mmọ en̄wen ukpono oro odotde edi ntụhọ usọp iyatesịt, m̀mê ndidi se n̄kpọ ọsọpde otụk nte mîdotke. Ndidi se n̄kpọ ọsọpde otụk enyene itie esie. Mme ewet-ndise ẹnyene ndisọp n̄kop uyom n̄kpọ m̀mê ẹkụt mbuwet nte ubak utom mmọ. Edi ndidi se n̄kpọ ọsọpde otụk nte mîdotke, m̀mê ndisọp iyatesịt, ke mme edinam nnyịn ke itie ebuana nnyịn ye mmọ en̄wen edi uduot ibụk oro ekemede ndibọ nnyịn emem nduọk nnyụn̄ mbiọn̄ọ nnyịn ndiwụt mmọ en̄wen ukpono.

21 Ọnọde nnyịn eti item ke n̄kpọ ẹmi ẹdi mme ikọ ẹkụtde ke Ecclesiastes 7:9: “Kûyak spirit fo ọsọp iyatesịt: koro iyatesịt atakde ke ikpanesịt mbon ndisịme.” Ntre ndidi se n̄kpọ ọsọpde otụk nte mîdotke m̀mê ndisọp iyatesịt owụt unana eti ibuot, ifiọk, ye unana ima. Ana nnyịn idu ke ukpeme mîdịghe ntre ndiọi ekikere nnyịn, utọ nte editie etikwo etikwo, edikụt ndudue nnọ owo n̄kaha, m̀mê ndidi se n̄kpọ ọsọpde otụk nte mîdotke, ẹyebiọn̄ọ nnyịn ndiwụt ukpono nnọ kpukpru mbon oro ẹdotde ukpono.

22. Didie ke ẹkeme nditịn̄ mbiomo nnyịn ndiwụt ukpono ibio ibio?

22 Edi akpanikọ, nnyịn imenyene ekese ntak ndiwụt mbon en̄wen ukpono. Ndien, nte nnyịn ima ikokụt, odu ata ekese usụn̄ oro nnyịn ikemede ndiwụt utọ ukpono oro. Ana nnyịn idu ke ukpeme kpukpru ini mbak ibụk ibụk udọn̄ m̀mê etikwo etikwo edu ekededi edibiọn̄ọ nnyịn ndiwụt ukpono. Akpan akpan, oyom nnyịn idu ke ukpeme ndiwụt mbon oro ẹdude ke ekpụk ubon nnyịn ukpono, mme ebe ye ibanndọ ẹwụtde kiet eken ndien nditọ ẹwutde mme ete ye eka mmọ. Ndien ke esop, nnyịn imenyene mbiomo ndiwụt ekemmọ mme andituak ibuot ukpono ndien, akpan akpan, ye mmọ oro ẹkpade utom ke otu nnyịn ke ifetutom usenyịn. Ke kpukpru ikpehe ẹmi, edi ke ufọn nnyịn ndinọ mbon oro ẹsiakde ke enyọn̄ emi nnennen ukpono, sia, nte Jesus ọkọdọhọde: “Ọfọn ndinọ akan ndibọ.”—Utom 20:35.

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

◻ Ntak-a ndien didie ke nnyịn inyene ndikpono mbon ukara?

◻ Ewe item Bible ke ẹkeme ndida nsịn ke edinam ke itie ebuana eyenutom ye eteutom?

◻ Didie ke ẹkeme ndiwụt ukpono ke ekpụk ubon?

◻ San̄asan̄a ukpono ewe ke ẹkeme ndiwụt ke esop, ndien ntak-a?

◻ Didie ke ẹkeme ndikan mme mmeme owo ke nditre ndiwụt mmọ en̄wen ukpono?

    Mme N̄wed Ikọ Efịk (1982-2025)
    Wọrọ
    Dụk
    • Efịk
    • Share
    • Mek nte amade
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nte Ẹkpedade Ikpehe Intanet Emi Ẹnam N̄kpọ
    • Ediomi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Dụk
    Share