Ime—Edi Akpan N̄kpọ Ọnọ Mme Christian

“Ẹdian [ime] ke mbuọtidem mbufo.”—2 PETER 1:5, 6.

1, 2. Ntak emi anade kpukpru nnyịn ime ime tutu osịm akpatre-e?

ESENYỊN oro asan̄ade-san̄a ye n̄wan esie ẹma ẹka ẹkese ekemmọ Christian oro okodude ke iduọkisua 90 esie. Enye ama abiat ata ediwak isua ke utom uyọhọ-ini. Nte mmọ ẹkenemede nneme, eyenete oro ọkọsọn̄de mi ama etịn̄ aban̄a ndusụk ifetutom oro enye ekenyenede ke mme isua oro ẹkebede. Enye ama eseme nte mmọn̄eyet ọkọtọn̄ọde ndiwet nsụhọde enye ke iso ete, “Edi idahaemi ami n̄kemeke ndinam n̄kpọ ndomokiet.” Esenyịn oro asan̄ade-san̄a mi ama okụbọde Bible esie onyụn̄ okot Matthew 24:13, emi ẹkotde ẹto Jesus nte ọdọhọde ete: “Edi ẹyenyan̄a owo eke edimede ime tutu osịm akpatre.” Ekem esenyịn oro ama ese edima eyenete eren oro onyụn̄ ọdọhọ ete: “Akpatre utom oro kpukpru nnyịn inyenede, inamke n̄kpọ m̀mê se nnyịn ikemede ndinam okpon adan̄a didie m̀mê ekpri adan̄a didie, edi ndime ime tutu osịm akpatre.”

² Ih, nte mme Christian ana kpukpru nnyịn ime ime tutu osịm utịt editịm n̄kpọ emi m̀mê utịt uwem nnyịn. Usụn̄ en̄wen idụhe ndinyene unyịme Jehovah kaban̄a edinyan̄a. Nnyịn ifehe mbuba uwem, ndien ana nnyịn ‘ifehe ye ime’ tutu nnyịn isịm utịt mbuba. (Mme Hebrew 12:1) Apostle Peter ama ọsọn̄ọ owụt nte edu emi edide akpan n̄kpọ ke ini enye akakpakde ekemmọ mme Christian ete: “Ẹdian [ime] ke mbuọtidem mbufo.” (2 Peter 1:5, 6) Edi nso ke ime enen̄ede edi?

Ime—Se Enye Ọwọrọde

3, 4. Nso ke ọwọrọ ndime ime?

³ Nso ke ndime ime ọwọrọ? Ikọedinam Greek oro adade ọnọ “ime” (hy·po·meʹno) ke ataata usụn̄ ọwọrọ “sọn̄ọ du m̀mê du ke idak.” Enye odu utịm ike 17 ke Bible. Nte ekemde ye mme ewetn̄wed ukabadeikọ W. Bauer, F. W. Gingrich, ye F. Danker, enye ọwọrọ “sọn̄ọ du utu ke ndifehe . . . , ndisọn̄ọ nda, ndikaiso nyọ.” Ikọenyịn̄ Greek oro adade ọnọ “ime” (hy·po·mo·neʹ) odu awak akan utịm ike 30. Kaban̄a oro, A New Testament Wordbook, eke William Barclay, ọdọhọ ete: “Enye edi edu emi ekemede ndiyọ mme n̄kpọ, idịghe ndision̄o idem mfep mmemmem mmemmem, edi ye ọkpọsọn̄ idotenyịn . . . Enye edi edu emi anamde owo ọsọn̄ọ ada ọyọ idomo. Enye edi ido emi ekemede ndikpụhọde ndiọk n̄kan idomo nsịn ke ubọn̄ koro ke ẹsiode ubiak oro ẹfep enye ada okụt utịtmbuba.”

⁴ Do, ime an̄wam nnyịn ndisọn̄ọ nda inyụn̄ idịghe ndiduọk idotenyịn ke ini isobode mme n̄kpọ ubiọn̄ọ m̀mê nsọn̄ọn̄kpọ. (Rome 5:3-5) Enye ese n̄kpọ ebe ubiak eke idahaemi osịm utịtmbuba—kpa utịp, m̀mê enọ, nsinsi uwem, edide ke heaven m̀mê ke isọn̄.—James 1:12.

Ime—Ntak-a?

5. (a) Ntak emi kpukpru Christian ẹnyenede ntak ‘ndinyene ime’? (b) Ewe ikpehe iba ke ẹkeme ndibahade mme idomo nnyịn nsịn?

⁵ Nte mme Christian, kpukpru nnyịn imenyene ntak ‘ndinyene ime.’ (Mme Hebrew 10:36) Ntak-a? Akpan akpan koro ‘nsio nsio idomo ẹsisịmde’ nnyịn. Uwetn̄kpọ Greek mi ke James 1:2 ọnọ ekikere aban̄a mfịna oro owo mîkodorike enyịn m̀mê oro owo mîkoyomke, nte ke ini inọ osobode owo. (Men Luke 10:30 domo.) Nnyịn imesisobo mme idomo oro ẹkemede ndibahade nsịn ke ikpehe iba: mbon oro ẹdide ọsọ n̄kpọ ẹnọ owo ke ntak ndammana idiọkn̄kpọ, ye mbon oro ẹsidemede ke ntak uten̄e Abasi nnyịn. (1 Corinth 10:13; 2 Timothy 3:12) Nso idi ndusụk idomo ẹmi?

6. Didie ke Ntiense kiet ọkọyọ ke ini enye ọkọdọn̄ọde udọn̄ọ oro akamade ọkpọsọn̄ ubiak?

⁶ Ọkpọsọn̄ udọn̄ọ. Ukem nte Timothy, ana ndusụk Christian ẹyọ “unana nsọn̄idem eke ọkọbọde” mmọ. (1 Timothy 5:23) Akpan akpan ke ini isobode ye udọn̄ọ oro ebịghide ndikụre, ndusụk akamade ubiak etieti, ke oyom nnyịn ime ime, isọn̄ọ ida, ye un̄wam Abasi inyụn̄ ifreke idotenyịn Christian nnyịn. Kere ban̄a uwụtn̄kpọ Ntiense kiet emi ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọkisua 50 esie akan̄wanade anyan, ọkpọsọn̄ en̄wan ye idiọk mbufụt oro ọkọkọride usọp usọp. Ke usiakidem ikaba oro akakade enye ama ọsọn̄ọ ada ke ubiere esie nditre ndibọ edikịm iyịp nsịn ke idem. (Utom 15:28, 29) Edi mbufụt oro ama afiak ọwọrọ enye ke idịbi onyụn̄ akaiso ndikọri n̄kpere ọkpọ asak edem esie. Nte emi ọkọkọride, enye ama esikop ata ọkpọsọn̄ ubiak oro ibọk ndomokiet mîkemeke ndisụhọde. Edi, enye ama ese n̄kpọ ebe ubiak ini oro osịm utịp uwem ke obufa ererimbot. Enye ama akaiso ndibuana ọkpọsọn̄ idotenyịn esie ye mme dọkta, mme nurse, ye mme andiwaha nse. Enye ama ọyọ tutu osịm akpatre—kpa utịt uwem esie. Ekeme ndidi mfịna nsọn̄idem fo isịnke uwem ke itiendịk m̀mê ndikama ubiak nte enyeoro edima eyenete oro okosobode, edi enye ekeme ndisụk nsịn ime ke udomo.

7. Ye ndusụk nditọete nnyịn iren ye iban eke spirit nso orụk ubiak ke ime abuana?

⁷ Ubiak eke ntụk. Ke ini ke ini, ndusụk ikọt Jehovah ẹsikop “mfụhọ” emi esisụn̄ọde ke ‘edibụn̄ọ spirit.’ (Mme N̄ke 15:13) Ọkpọsọn̄ mfụhọ edi ọsọ n̄kpọ ke “ndiọkeyo [eke ọsọn̄de ndidu uwem ke esịt, NW]” mi. (2 Timothy 3:1) Science News eke December 5, 1992, ọkọtọt ete: “Ibat ọkpọsọn̄ mfụhọ, oro ẹsiwakde ndibọ owo odudu ẹmekọri ke emana kiet kiet oro akamanade ke adiana ke adiana ọtọn̄ọde ke 1915.” Mme ntak utọ mfụhọ oro ẹwawak, ọtọn̄ọde ke mme n̄kpọ ẹban̄ade ekikere tutu osịm mme ubiak ubiak idiọk ifiọk n̄kpọntịbe. Ye ndusụk Christian, ime abuana en̄wan eke usen ke usen ndisọn̄ọ nda ke ẹsobode ubiak eke ntụk. Kpa ye oro, mmọ ikpaha mba. Mmọ ẹsụk ẹnam akpanikọ ẹnọ Jehovah kpa ye mme n̄kpọ mmọn̄eyet.—Men Psalm 126:5, 6 domo.

8. Nso idomo ke n̄kan̄ okụk ke nnyịn ikeme ndisobo?

⁸ Nsio nsio idomo oro nnyịn isobode ekeme ndisịne ata nsọn̄ọn̄kpọ ndutịm uforo. Ke ini eyenete kiet ke New Jersey, U.S.A., akananade utom inikiet inikiet, enye nte an̄wan̄ade ama ekere aban̄a edibọk ubon esie ke udia ye editre nditaba ufọkidụn̄ esie. Nte ededi, enye ikefreke enyịn ke idotenyịn Obio Ubọn̄. Ke adan̄aemi enye okoyomde utom en̄wen, enye ama ada ifet oro anam n̄kpọ nte asiakusụn̄ unọ un̄wam. Ke akpatre, enye ama enyene utom.—Matthew 6:25-34.

9. (a) Didie ke ediduọk owo ima ke n̄kpa ekeme ndiyom ime? (b) Ewe itien̄wed Abasi owụt nte ke ikwan̄ake nditua eyet ke ntak mfụhọ?

⁹ Edieke edide afo ọmọduọk owo ima ke n̄kpa, afo omoyom ime oro ebịghide ke mbon oro ẹkande fi ẹkụk ẹfiakde ẹnyọn̄ ẹbịne edinam ofụri ini mmọ. Afo emekeme ndikam n̄kụt nte enen̄erede ọsọn̄ ye afo ke isua kiet kiet ke n̄kpọ nte ini oro owo ima fo oro akakpade. Ndiyọ utọ nnama oro iwọrọke ite ke owo nditua eyet ke ntak mfụhọ akwan̄a. Edi ndammana n̄kpọ ndifụhọ n̄kpa owo oro nnyịn imade, ndien emi ke usụn̄ ndomokiet iwụtke unana mbuọtidem ke idotenyịn ediset ke n̄kpa. (Genesis 23:2; men Mme Hebrew 11:19 domo.) Jesus ama “atua eyet” ke Lazarus ama akakpa, okposụkedi Enye ọkọdọhọde Martha ye mbuọtidem ete: “Eyeneka fo eyeset ke n̄kpa.” Ndien Lazarus ama eset!—John 11:23, 32-35, 41-44.

10. Ntak emi ikọt Jehovah ẹnyenede san̄asan̄a ntak oro oyomde mmọ ẹme ime?

¹⁰ Ke adianade ye ediyọ mme idomo oro ẹdide ọsọ n̄kpọ ọnọ kpukpru owo, ikọt Jehovah ẹnyene san̄asan̄a ntak oro oyomde mmọ ẹme ime. Jesus okodụri owo utọn̄ ete, “Kpukpru mme idụt ẹyenyụn̄ ẹsua mbufo kaban̄a enyịn̄ mi.” (Matthew 24:9) Enye ama ọdọhọ n̄ko ete: “Edieke mmọ ẹkesịnde mi enyịn, ẹyesịn mbufo enyịn n̄ko.” (John 15:20) Ntak ofụri usua ye ukọbọ emi-e? Koro inamke n̄kpọ m̀mê m̀mọ̀n̄ ke nnyịn idụn̄ ke isọn̄ emi nte asan̄autom Abasi, Satan ke odomo ndibiat nsọn̄ọnda nnyịn ye Jehovah. (1 Peter 5:8; men Ediyarade 12:17 domo.) Ke ntak emi Satan esiwak ndisịn nsọk nnọ ukọbọ, esịnde ime nnyịn ke ọkpọsọn̄ udomo.

11, 12. (a) Mme Ntiense Jehovah ye nditọ mmọ ẹkesobo nso idomo ediyọ ke iduọkisua 1930 ye ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọkisua 1940? (b) Ntak emi Mme Ntiense Jehovah mîsikọmke idiọn̄ọ idụt?

¹¹ Ke uwụtn̄kpọ, ke iduọkisua 1930 ye ntọn̄ọ ntọn̄ọ iduọkisua 1940, Mme Ntiense Jehovah ye nditọ mmọ ke United States ye Canada ẹma ẹkabade ẹdi iso en̄wan ukọbọ koro mmọ mîkọkọmke idiọn̄ọ idụt ke ntak ubieresịt mmọ. Mme Ntiense ẹsiwụt ukpono ẹnọ idiọn̄ọ idụt oro mmọ ẹdụn̄de, edi mmọ ẹsitiene edumbet oro ẹwetde ke Ibet Abasi ke Exodus 20:4, 5 ete: “Kûnam edisọi n̄kpọ unọ idemfo, kûnyụn̄ unam mbiet baba n̄kpọ kiet eke odude ke heaven ke enyọn̄, ye eke odude ke isọn̄ ke idak, ye eke odude ke mmọn̄ ke idakisọn̄; kûnụhọ unọ mmọ, kûnyụn̄ unam n̄kpọ mmọ: koro ami Jehovah Abasi fo ndi Abasi ufụp [“Abasi oro oyomde san̄asan̄a utuakibuot,” NW].” Ke ini ẹkebịnde nditọ ufọkn̄wed ndusụk Ntiense ke ntak emi mmọ ẹkeyomde ndinọ Jehovah Abasi ikpọn̄îkpọn̄ utuakibuot mmọ, Mme Ntiense ẹma ẹtọn̄ọ mme Ufọkn̄wed Obio Ubọn̄ ndida nnọ mmọ ukpep. Nditọ ufọkn̄wed ẹmi ẹma ẹfiak ẹka ufọkn̄wed ukara ke ini Akwa Esopikpe United States okonyịmede idaha ido ukpono mmọ, nte mme idụt ntatenyịn eken ẹnamde mfịn. Nte ededi, uko uko ediyọ eke mme uyen ẹmi anam n̄kpọ nte eti uwụtn̄kpọ akpan akpan ọnọ mme uyen Christian ẹmi idahaemi ẹkemede ndisobo nsahi ke ntak ẹdomode ndidu uwem ekekem ye mme edumbet Bible.—1 John 5:21.

¹² Nsio nsio idomo oro nnyịn isobode—mbon oro ẹdide ọsọ n̄kpọ ẹnọ mme owo ye mbon oro nnyịn isobode ke ntak mbuọtidem Christian nnyịn—ẹmewụt ntak emi nnyịn iyomde ime. Edi didie ke nnyịn ikeme ndime ime?

Ndime Ime Tutu Osịm Akpatre—Didie?

13. Didie ke Jehovah esinọ ime?

¹³ Ikọt Abasi ẹmenyene n̄wọrọnda ufọn ẹkan mbon oro mîtuakke ibuot inọ Jehovah. Kaban̄a un̄wam, nnyịn imekeme ndiseme nnọ “Abasi ime.” (Rome 15:5) Nte ededi, didie ke Jehovah ọnọ ime? Usụn̄ kiet oro enye anamde emi edi ke mme uwụtn̄kpọ ime oro ẹwetde ẹnịm ke Ikọ esie, kpa Bible. (Rome 15:4) Nte nnyịn ikerede iban̄a ẹmi, nnyịn ibọhọ nsịnudọn̄ ndinyene ime kpọt edi nnyịn n̄ko imekpep ekese iban̄a nte ẹkemede ndime ime. Kere ban̄a n̄wọrọnda uwụtn̄kpọ iba—uko uko ime oro Job ekemede ye anana ndo ime oro Jeus Christ ekemede.—Mme Hebrew 12:1-3; James 5:11.

14, 15. (a) Mme idomo ewe ke Job ọkọyọ? (b) Didie ke Job ekekeme ndiyọ mme idomo oro enye okosobode?

¹⁴ Mme idaha ewe ẹkesịn ime Job ke udomo? Enye ama osobo nsọn̄ọn̄kpọ ndutịm uforo ke ini akatabade ekese inyene esie. (Job 1:14-17; men Job 1:3 domo.) Job ama okop ubiak ke ini oyobio okowotde kpukpru nditọ esie mmoduop. (Job 1:18-21) Enye ama ọduọ ata idiọk udọn̄ọ oro akakamade ubiak etieti. (Job 2:7, 8; 7:4, 5) N̄wan esie ama enyịk enye ete akan̄ Abasi. (Job 2:9) Mme n̄kpet n̄kpet nsan̄a esie ẹma ẹtịn̄ mme n̄kpọ oro ẹkedide uyat uyat, mîkowụtke mfọnido, mîkonyụn̄ idịghe akpanikọ. (Men Job 16:1-3 ye Job 42:7 domo.) Ke kpukpru ẹmi, nte ededi, Job ama ọsọn̄ọ ada, omụmde nsọn̄ọnda akama. (Job 27:5) Mme n̄kpọ oro enye ọkọyọde ẹdi ukem ye mme idomo oro ikọt Jehovah ẹsobode mfịn.

¹⁵ Didie ke Job ekekeme ndiyọ kpukpru idomo oro? Akpan n̄kpọ kiet oro okomụmde Job akama ekedi idotenyịn. Enye ọkọdọhọ ete, “Idotenyịn [ana] ọnọ eto: ẹma ẹkpi enye ẹduọk, enye eyetọn̄ọ ntak esehe, nsehe esie idinyụn̄ itreke.” (Job 14:7) Nso idotenyịn ke Job ekenyene? Nte ẹkụtde ke ufan̄ikọ ifan̄ oro ẹtienede, enye ọkọdọhọ ete: “Ke owo akpade, nte enye ediset? . . . Afo okpokot, ndien ami n̄kpeyere fi, utom ubọk fo ọkpọdọn̄ fi.” (Job 14:14, 15) Ih, Job ama okụt n̄kpọ ebe ubiak ini oro. Enye ama ọdiọn̄ọ ete ke mme idomo imọ idibịghike ke nsinsi. Enye ọkpọyọ tutu osịm n̄kpa ke n̄kpon n̄kaha. Idotenyịn oro enye ekebetde ekedi nte ke Jehovah, emi ke ima aduakde ndinam mme akpan̄kpa ẹset, eyenam imọ ifiak ididu uwem.—Utom 24:15.

16. (a) Nso ke nnyịn ikpep iban̄a ime ito uwụtn̄kpọ Job? (b) Ana idotenyịn Obio Ubọn̄ edi ata idem n̄kpọ ọnọ nnyịn adan̄a didie, ndien ntak-a?

¹⁶ Nso ke nnyịn ikpep ito ime Job? Man ime ime tutu osịm akpatre, inaha nnyịn ifre enyịn ke idotenyịn nnyịn. Ti, n̄ko, ete ke idotenyịn Obio Ubọn̄ oro enyenede iwụk ọwọrọ ete ke ndutụhọ ekededi oro nnyịn isobode ‘idibịghike.’ (2 Corinth 4:16-18) Ọsọn̄urua idotenyịn nnyịn enyene akpan isọn̄ ke un̄wọn̄ọ Jehovah eke n̄kpet n̄kpet ini iso ke ini emi ‘enye edikwọhọde kpukpru mmọn̄eyet ke enyịn [nnyịn] efep. N̄kpa mîdinyụn̄ idụhe aba; eseme ye ntuan̄a ye ubiak mîdinyụn̄ idụhe aba.’ (Ediyarade 21:3, 4) Ana idotenyịn oro, emi “[mîyakke] nnyịn ikụt bụt” ekpeme ekikere nnyịn. (Rome 5:4, 5; 1 Thessalonica 5:8) Ana enye edi ata idem n̄kpọ ọnọ nnyịn—edi ata idem n̄kpọ tutu ebede ke enyịn mbuọtidem, nnyịn ikeme ndikụt idem nnyịn ke obufa ererimbot—in̄wanake aba ye unana nsọn̄idem ye mfụhọ edi idemede kpukpru usen ye eti nsọn̄idem ye in̄wan̄în̄wan̄ esịt; ifịnake idem aba iban̄a n̄kpọsọn̄ mfịghe ndutịm uforo edi idude uwem ke ifụre; ituaha aba iban̄a n̄kpa mbonima edi ikopde nduaidem ndikụt mmọ ẹsetde ke n̄kpa. (Mme Hebrew 11:1) Ke utọ idotenyịn oro mîdụhe mme idomo oro nnyịn isobode idahaemi ẹkeme ndikan nnyịn ubọk tutu eyedi se nnyịn ikpade mba. Ye idotenyịn nnyịn, nso akwa n̄kpọ ndemede udọn̄ ke edi ntem ndikaiso n̄n̄wana, ndikaiso mme ime tutu osịm akpatre!

17. (a) Mme idomo ewe ke Jesus ọkọyọ? (b) Ẹkeme ndikụt ọkpọsọn̄ ndutụhọ oro Jesus ọkọyọde nto akpanikọ ewe? (Se ikọ idakisọn̄.)

¹⁷ Bible ọdọhọ nnyịn ete “iwụk enyịn” ise Jesus inyụn̄ ‘itịm ikere iban̄a enye.’ Mme idomo ewe ke enye ọkọyọ? Ndusụk mmọ ẹketo idiọkn̄kpọ ye unana mfọnmma mbon en̄wen. Idịghe “idiọk ndutịn̄ oro mme idiọk owo ẹtịn̄de” ikpọn̄ ke Jesus ọkọyọ edi n̄ko mme mfịna oro ẹkedemede ke otu mme mbet esie, esịnede eneni ẹmi mmọ ẹkesinenide ndien ndien ẹban̄a enyeemi ekedide andikpon n̄kan. Ke akande oro, enye ama osobo anana-mbiet udomo mbuọtidem. Enye “ama ọyọ eto ndutụhọ.” (Mme Hebrew 12:1-3, NW; Luke 9:46; 22:24) Edi se isọn̄de ndikam n̄kere mban̄a ndutụhọ eke ekikere ye eke ikpọkidem oro akabuanade ke ubiak oro odude ke edikọn̄ owo n̄wot ye esuene eke edidi se ẹwotde nte abiatibet.a

18. Nte ekemde ye apostle Paul, n̄kpọ iba ewe ẹkemụm Jesus ẹkama?

¹⁸ Nso ikan̄wam Jesus ndime ime tutu osịm akpatre? Apostle Paul asiak n̄kpọ iba oro okomụmde Jesus akama: ‘akam ye n̄kpeubọk’ n̄ko ye, “idatesịt eke anade enye ke iso.” Jesus, mfọnmma Eyen Abasi, ikokopke bụt ndiyom un̄wam. Enye ama ọbọn̄ akam “ye ọkpọsọn̄ eseme ye mmọn̄eyet.” (Mme Hebrew 5:7; 12:2) Akpan akpan ke ini akakan idomo akasan̄ade ekpere ke enye okokụt nte odotde ndibọn̄ akam ndien ndien ye ke esịt akpanikọ nyom ukeme. (Luke 22:39-44) Ke ndibọrọ akam Jesus, Jehovah ikemenke idomo oro ifep, edi enye ama ọsọn̄ọ Jesus idem ndiyọ idomo oro. Jesus ama ọyọ n̄ko koro enye ekesede n̄kpọ ebe eto ndutụhọ oro osịm utịp esie—idatesịt oro enye edinyenede ke nditịp n̄kpọ nsịn ke edinam enyịn̄ Jehovah asana ye edifak ekpụk ubonowo nsio ke n̄kpa.—Matthew 6:9; 20:28.

19, 20. Didie ke uwụtn̄kpọ Jesus an̄wam nnyịn ndinyene nnennen ekikere mban̄a se ime abuanade?

¹⁹ Otode uwụtn̄kpọ Jesus, nnyịn imekpep ekese n̄kpọ oro an̄wamde nnyịn ndinyene nnennen ekikere mban̄a se ime abuanade. Usụn̄uwem ume ime imemke. Edieke nnyịn ikụtde nte ọsọn̄de ndiyọ akpan idomo kiet, ndọn̄esịt odu ke ndidiọn̄ọ nte ke akakam edi ntre ye Jesus. Man ime ime isịm akpatre, ana nnyịn isibọn̄ akam ndien ndien iyom ukeme. Ke ini idude ke idak idomo nnyịn ndusụk ini imekeme ndikere ke nnyịn idotke ndibọn̄ akam. Edi Jehovah ọnọ nnyịn ikot ndin̄wan̄a esịt nnyịn nnọ enye ‘koro Enye ke ekere nnyịn.’ (1 Peter 5:7) Ndien ebede ke se Jehovah ọn̄wọn̄ọde ke Ikọ esie, obiomo enye ke idem ndinọ mbon oro ẹkotde enye ke mbuọtidem “akwa ubom odudu.”—2 Corinth 4:7-9.

²⁰ Ndusụk ini ana nnyịn iyọ ye mmọn̄eyet. Ikedịghe ubiak oro ke eto ndutụhọ ekedi ntak idatesịt ọnọ Jesus. Utu ke oro, idatesịt okodu ke utịp oro akanade enye ke iso. Ke eke nnyịn idịghe ata idem n̄kpọ ndidori enyịn nte ke nnyịn kpukpru ini iyekop inemesịt ye nduaidem ke ini nnyịn idude ke idak idomo. (Men Mme Hebrew 12:11 domo.) Ebede ke ndisak iso nse utịp, nte ededi, nnyịn imekeme “ndinịm nte edi n̄kpọ ọyọhọ idatesịt” idem ke ini isobode mme idaha oro ẹtịmde ẹkama idomo. (James 1:2-4; Utom 5:41) Akpan n̄kpọ edi nte nnyịn imụm nsọn̄ọnda ikama—idem edieke anade edi ye mmọn̄eyet. Idem n̄kpọ, Jesus ikọdọhọke ite, ‘Ẹyenyan̄a owo emi edision̄ode nsụhọde n̄kan mmọn̄eyet’ edi ọkọdọhọ, “Ẹyenyan̄a owo eke edimede ime tutu osịm akpatre.”—Matthew 24:13.

21. (a) Ke 2 Peter 1:5, 6, ẹdọhọ nnyịn idian nso ke ime nnyịn? (b) Mme mbụme ewe ke ẹdineme ke udiana ibuotikọ?

²¹ Ime ke ntem edi akpan n̄kpọ kaban̄a edinyan̄a. Nte ededi, ke 2 Peter 1:5, 6, ẹdọhọ nnyịn idian uten̄e Abasi ke ime nnyịn. Nso idi uten̄e Abasi? Didie ke enye enyene ebuana ye ime, ndien didie ke afo ekeme ndinyene enye? Ẹyeneme mme mbụme ẹmi ke udiana ibuotikọ.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?

◻ Nso ke ọwọrọ ndime ime?

◻ Ntak emi ikọt Jehovah ẹnyenede san̄asan̄a ntak oro oyomde mmọ ẹme ime?

◻ Nso ikan̄wam Job ndiyọ?

◻ Didie ke uwụtn̄kpọ Jesus an̄wam nnyịn ndinyene nnennen ekikere mban̄a ime?

[Ndise ke page 10]

Ẹma ẹtọn̄ọ Mme Ufọkn̄wed Obio Ubọn̄ man ẹkpep nditọwọn̄ Christian oro ẹkebịnde ke ufọkn̄wed ke ntak ẹkenọde Jehovah ikpọn̄îkpọn̄ utuakibuot mmọ

[Ndise ke page 12]

Ke ebierede ndikpono Ete esie, Jesus ama ọbọn̄ akam oyom ukeme ndiyọ