Abasi Owụt Ima Eke Enye Amade Nnyịn

“Mfọnido oro owo mîdotke [ayakara] nte edidem oto ke edinen ido emi edisụn̄ọde ke nsinsi uwem.”—ROME 5:21.

1, 2. Ewe enọ iba ke ẹkeme ndikere mban̄a, ndien ewe okpon akan?

“AKAKAN . . . n̄kpọ akpa oro mbon Rome ẹkenịmde ẹnọ mbon oro ẹkedade itie mmọ [ekedi] ibet mmọ ye nte mmọ ẹkekerede ke ẹkpeda ibet ẹdu uwem.” (Dr. David J. Williams ke Ufọkn̄wed Ntaifiọk Melbourne, Australia) M̀mê oro edi akpanikọ adan̄a didie, odu n̄kpọ akpa m̀mê enọ oro enen̄erede ọsọn̄ urua akan oro. Enọ emi edi se Abasi anamde man ikeme ndinyene eti ye edinen itie ebuana ye enye inyụn̄ inyene idotenyịn edinyan̄a ye nsinsi uwem.

² Ke n̄kan̄ kiet, usụn̄ emi Abasi adade ọnọ enọ emi enyene ebuana ye ibet. Ke Rome ibuot 5, apostle Paul ikenemeke ikpehe emi enyenede ebuana ye ibet mi eto eto. Utu ke oro, enye akada inem inem un̄wọn̄ọ emi ọtọn̄ọ: “Ẹkebat nnyịn ke edinen ke ntak mbuọtidem, [ntem] ẹyak nnyịn idu ke emem ye Abasi ebe ke Ọbọn̄ nnyịn Jesus Christ.” Esidọn̄ mbon oro ẹbọde enọ Abasi nditiene mma enye n̄ko. Paul ekedi kiet ke otu mmọ. Enye ekewet ete: “Ẹmen̄wan̄a ima Abasi ẹdọn̄ nnyịn ke esịt oto ke edisana spirit.”—Rome 5:1, 5.

3. Mme mbụme ewe ke owo ẹkededi okpobụp?

³ Edi ntak emi ẹkeyomde enọ ima emi-e? Abasi akasan̄a didie ekeme ndinọ enye ke edinen usụn̄ oro adade ukem ukem? Ndien oyom mme owo ẹnam nso man ẹdot ndibọ enọ oro? Ẹyak iyom nnennen ibọrọ inyụn̄ ise nte mmọ ẹwụtde adan̄a nte Abasi amade nnyịn.

Ima Abasi ye Idiọkn̄kpọ

4, 5. (a) Ke nso akwa usụn̄ ke Jehovah okowụt ima esie? (b) Nso n̄kpọ oro ifiọkde anam Rome 5:12 an̄wan̄a nnyịn?

⁴ Akwa ima Jehovah akanam enye osio ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie ọdọn̄ edin̄wam mme owo. Paul eketịn̄ ntem aban̄a oro: “Abasi owụt ima eke enye amade nnyịn ke emi Christ akakpade ke ibuot nnyịn ke adan̄aemi nnyịn isụk idide mme anamidiọk.” (Rome 5:8) Kere ban̄a ọkpọikọ kiet oro ẹtịn̄de do: “Nnyịn [ikosụk idi] mme anamidiọk.” Ana kpukpru owo ẹdiọn̄ọ nte ikasan̄ade idi mme anamidiọk.

⁵ Paul ama etịn̄ emi, ọtọn̄ọde ntem: “Nte idiọkn̄kpọ okotode owo kiet odụk ererimbot, n̄kpa onyụn̄ otode ke idiọkn̄kpọ oro odụk, ndien n̄kpa atara esịm kpukpru owo koro kpukpru mmọ ẹma ẹnam idiọkn̄kpọ.” (Rome 5:12) Nnyịn ikeme ndifiọk emi sia Abasi ama anam ẹwet ẹnịm nte ubonowo ọkọtọn̄ọde. Jehovah ama obot owo iba, Adam ye Eve. Andibot edi mfọnmma, ndien akpa owo iba oro, akpa ete ye eka nnyịn, ẹkedi mfọnmma n̄ko. Abasi ama akpan mmọ n̄kpọ kiet kpọt onyụn̄ ọdọhọ ke mmọ ẹyekpa edieke mmọ mînịmke ibet oro. (Gen. 2:17) Edi mmọ ẹma ẹmek ndinam se idade nsobo idi, ẹbiat ibet Abasi oro mîkọsọn̄ke ndinịm, ẹnyụn̄ ẹsịn enye nte Ọnọ-Ibet ye Akakan Andikara.—Deut. 32:4, 5.

6. (a) Ntak emi nditọ Adam ẹkekpan̄ade mbemiso Abasi ọkọnọde Ibet Moses ye ke ama ọkọnọ? (b) Nso ke ẹkeme ndimen ndomo ye udọn̄ọ oro ẹdade-da ẹmana?

⁶ Adam ama anam idiọkn̄kpọ mbemiso enyenede nditọ, ntem enye ama ayak idiọkn̄kpọ ye utịp idiọkn̄kpọ esie ọnọ mmọ kpukpru. Edi mmọ ikabiatke ibet Abasi nte Adam akabiatde, ntre mmọ ikenyeneke ukem ubiomikpe idiọkn̄kpọ Adam; owo ikonyụn̄ inọhọ kan̄a ibet oro ẹwetde-wet. (Gen. 2:17) Kpa ye oro, nditọ Adam ẹkedada idiọkn̄kpọ ẹmana. Ntem, idiọkn̄kpọ ye n̄kpa ẹma ẹkara tutu ini emi Abasi ọkọnọde nditọ Israel Ibet, emi okowụtde in̄wan̄-in̄wan̄ ke mmọ ẹkedi mme anam idiọkn̄kpọ. (Kot Rome 5:13, 14.) Ẹkeme ndimen utịp idiọkn̄kpọ emi ikadade imana ẹdomo ye mme udọn̄ọ oro ikemede ndida nto mme ete ye eka nnyịn. Idem okposụkedi emi ndusụk nditọ ke ubon ẹkemede ndida udọn̄ọ mmana nto ete ye eka mmọ, idịghe kpukpru nditọ ke ubon ẹkeme ndida udọn̄ọ oro mmana. Idiọkn̄kpọ itiehe ntre. Utịp idiọkn̄kpọ oro ẹkedade ẹto Adam isioho owo eto. Kpukpru owo ẹbọbọ. Enye onyụn̄ asan̄a ye n̄kpa. Ndien enye esibe kpukpru nditọ. Ndi ẹkeme ndikan utọ afanikọn̄ oro?

Se Abasi Akadade Jesus Christ Ọnọ

7, 8. Didie ke uwem mfọnmma owo iba ẹkeda nsio nsio utịp ẹdi?

⁷ Ima ama anam Jehovah ọnọ ubonowo n̄kpọ oro ẹkemede ndida n̄kan idiọkn̄kpọ oro ẹkedade-da ẹmana. Paul ọkọdọhọ ke owo efen ke ẹkeda ẹnam emi, mfọnmma owo en̄wen—ke nditịm ntịn̄, udiana Adam. (1 Cor. 15:45) Edi usụn̄ uwem mfọnmma owo iba emi ẹda nsio nsio utịp ẹdi. Didie?—Kot Rome 5:15, 16.

⁸ Paul ekewet ete: “Enọ oro itiehe nte idiọkn̄kpọ oro.” Adam akanam idiọkn̄kpọ oro, ndien enye ama odot ndibọ ubiomikpe oro—enye ama akpa. Edi idịghe enye ikpọn̄ ekenyene ndikpa. Nnyịn ikot ite: “Ke ntak idiọkn̄kpọ owo kiet ediwak owo ẹkpan̄a.” Edinen ikpe oro ẹkebierede ẹnọ Adam ke akana ẹbiere ẹnọ kpukpru mme anana-mfọnmma nditọ esie, esịnede nnyịn. Kpa ye oro, imekeme ndibọ ndọn̄esịt ke ndifiọk nte ke mfọnmma owo efen, Jesus, ekeme ndinam ibọhọ ubiomikpe emi. Didie? Ke edibat owo ke edinen kpa ye “ediwak idiọkn̄kpọ” oro ẹkenamde ke ediwak isua emi ẹkebede. Nso ikedi utịp emi edibịghide ke anyan ini? Ikụt ibọrọ ke se Paul eketịn̄de ete ke “ẹyebat kpukpru orụk owo ke edinen man ẹnyene uwem.”—Rome 5:18.

9. Nte ẹtịn̄de ke Rome 5:16, 18, nso ke Abasi akanam ke ndibat mme owo ke edinen?

⁹ Nso ke mme ikọ Paul oro ẹban̄ade ‘edibat ke edinen’ ye ‘ẹyebat ke edinen’ ẹda ẹban̄a? Andikabade Bible kiet ekewet ete: “Enye edi ndamban̄a ikọ emi ebietde mme ikọ ibet. Enye aban̄a ukpụhọde ke itie ebuana owo ye Abasi, idịghe ukpụhọde emi owo oro anamde ke esịtidem . . . Ndamban̄a ikọ emi owụt Abasi nte ebiereikpe emi etebede owo emi ẹkedọhọde ke anam idiọkido, ikpe, nte n̄kpọ eke ẹkedade enye ẹdi ikpe ke iso Abasi. Edi Abasi ọdọhọ ke enye iduehe.”

10. Nso ke Jesus akanam man ẹkeme ndibat ubonowo ke edinen?

¹⁰ Nso ikpanam edinen “Ebiereikpe ofụri ererimbot” etebe anam-ukwan̄n̄kpọ ikpe? (Gen. 18:25) Man Abasi anam emi, enye ama ọnọ ikpọn̄-ikpọn̄ edibon Eyen esie edi isọn̄. Jesus ama anam uduak Ete esie ke mfọnmma usụn̄ kpa ye mme idomo, nsahi, ye isụn̄i. Enye ama ọsọn̄ọ ada tutu akpa ke eto ndutụhọ. (Heb. 2:10) Jesus ndikawa mfọnmma uwem esie nte owo ama anam enye ọnọ ufak emi ekemede ndifak, m̀mê ndisio, nditọ Adam ke idiọkn̄kpọ ye n̄kpa.—Matt. 20:28; Rome 5:6-8.

11. Ufak oro ekedi n̄kemn̄kem ye nso?

¹¹ Ke ebiet efen, Paul okokot enọ emi “n̄kemn̄kem ufak.” (1 Tim. 2:6) Enye ekekem ye nso? Ẹma ẹfiọk ke ini edem ke Adam ama ada unana mfọnmma ye n̄kpa ọsọk ediwak biliọn nditọ esie. Ẹma ẹnọ ekikere ẹte ke mfọnmma owo oro, Jesus, okpokobon ediwak biliọn mfọnmma nditọ. Ntem, ẹma ẹdọhọ ke uwem Jesus ye eke kpukpru mfọnmma nditọ oro enye okpokobonde ẹma ẹdiana kiet ẹnam uwa oro edide n̄kemn̄kem ye eke Adam ye mme anana-mfọnmma nditọ esie.a Edi Bible idọhọke ke eyen ndomokiet oro Jesus okpokobonde ama etiene ekpe ufak oro. Rome 5:15-19 ọdọhọ ke n̄kpa “owo kiet” kpọt ke ẹkeda ẹnọ ufak oro. Ke akpanikọ, mfọnmma uwem Jesus ekedi n̄kemn̄kem ye eke Adam. Jesus Christ ikpọn̄ ke ẹtịn̄ ẹban̄a, ndien enye ikpọn̄ ke ẹkpenyụn̄ ẹtịn̄ ẹban̄a. Kpukpru orụk owo ẹma ẹkeme ndibọ enọ mfọn ye uwem ke ntak “edinam edinen ido kiet” oro Jesus akanamde, kpa uwem n̄kopuyo ye nsọn̄ọnda esie idem tutu esịm n̄kpa. (2 Cor. 5:14, 15; 1 Pet. 3:18) Ẹkesan̄a didie ẹnyene utịp oro?

Ẹtebe Ikpe ke Ntak Ufak

12, 13. Ntak emi mbon oro ẹbatde ke ndinen ẹyomde mbọm ye ima Abasi-e?

¹² Jehovah Abasi ama ọbọ uwa ufak oro Eyen esie akawade. (Heb. 9:24; 10:10, 12) Kpa ye oro, mme mbet Jesus mi ke isọn̄, esịnede mme anam-akpanikọ apostle esie, ẹkesụk ẹdi mme anana mfọnmma. Okposụkedi oro mmọ ẹkedomode nditre ndinam idiọk, idịghe kpukpru ini ke mmọ ẹkesikeme nditre. Ntak-a? Sia mmọ ẹkedade-da idiọkn̄kpọ ẹmana. (Rome 7:18-20) Edi Abasi ama ekeme, enye ama onyụn̄ anam n̄kpọ aban̄a oro. Enye ama ọbọ “n̄kemn̄kem ufak” oro onyụn̄ enyịme ndida enye nnam n̄kpọ ke ufọn mme asan̄autom esie mi ke isọn̄.

¹³ Idịghe nte ke akana Abasi ada ufak oro anam ufọn ọnọ mme apostle ye mbon eken ke ntak nti utom emi mmọ ẹkenamde. Utu ke oro, Abasi akada ufak oro anam ufọn ọnọ mmọ ke ntak mbọm ye akwa ima esie. Enye ekemek nditebe mme apostle ye mbon en̄wen ikpe oro ẹkpebiomde mmọ, ada mmọ nte mbon emi ẹbọhọde ubiomikpe emi mmọ ẹkedade-da ẹmana. Paul ama etịn̄ oro in̄wan̄-in̄wan̄ ete: “Ke akpanikọ, otode ke mfọnido oro owo mîdotke mi, ẹma ẹnyan̄a mbufo ebe ke mbuọtidem; emi inyụn̄ itoho mbufo, edi edi enọ Abasi.”—Eph. 2:8.

14, 15. Nso ikana ibet mbon oro Abasi abatde ke edinen, edi nso ke mmọ ẹkenyene ndisụk nnam?

¹⁴ Kere ban̄a utọ enọ oro, Ata Ọkpọsọn̄ ndifen idiọkn̄kpọ emi owo akadade-da amana ye mbon emi enye akanamde! Owo ikemeke ndibat adan̄a idiọkn̄kpọ emi mme owo ẹkenamde mbemiso ẹkabarede ẹdi mme Christian, edi, ke ntak uwa ufak oro, Abasi ekeme ndifen mme idiọkn̄kpọ oro. Paul ekewet ete: “Enọ emi etienede ediwak idiọkn̄kpọ osụn̄ọ ke edibat owo ke edinen.” (Rome 5:16) Mme apostle ye mbon en̄wen emi ẹbọde enọ ima oro (edibat mmọ ke edinen) ẹnyene ndika iso ntuak ibuot nnọ ata Abasi ke mbuọtidem. Nso utịp ke emi ẹdinyene ke ini iso? “Mbon oro ẹbọde uwak mfọnido oro owo mîdotke ye enọ mfọn edinen ido ẹyedọdiọn̄ ẹkara nte ndidem ke uwem oto owo kiet oro, kpa Jesus Christ.” Ke akpanikọ, enọ edinen ido emi itiehe nte se ikadade imana ito Adam. Enọ emi ọnọ owo uwem.—Rome 5:17; kot Luke 22:28-30.

¹⁵ Mbon oro ẹbọde enọ oro, ndidi se ẹbatde ke edinen, ẹkabade ẹdi nditọ Abasi eke spirit. Nte mme ada udeme ye Christ nnyene, mmọ ẹnyene idotenyịn ediset ke n̄kpa n̄ka heaven nte ata nditọ eke spirit man ẹkekara ye Edidem, Jesus Christ.—Kot Rome 8:15-17, 23.

Abasi Owụt Mbon En̄wen Ima

16. Didie ke mbon emi ẹnyenede idotenyịn uwem ke isọn̄ ẹkeme ndibọ enọ emi?

¹⁶ Idịghe kpukpru mbon oro ẹnyenede mbuọtidem ẹnyụn̄ ẹnamde n̄kpọ Abasi nte mme Christian oro ẹsọn̄ọde ẹda ẹdori enyịn ‘ndikara nte ndidem’ ye Christ ke heaven. Ediwak mmọ ẹnyene ukem idotenyịn oro Bible ọnọde, emi mme asan̄autom Abasi emi ẹkedude mbemiso eyo mme Christian ẹkenyenede. Mmọ ẹdori enyin ndidu uwem ke nsinsi ke Paradise isọn̄. Ndi mmọ ẹkeme ndibọ edima enọ Abasi ẹnyụn̄ ẹdi se ẹbatde nte edinen man ẹkpenọ mmọ uwem mi ke isọn̄? Se Paul ekewetde ọnọ mbon Rome owụt ke ibọrọ edi ih!

17, 18. (a) Nso ikedi utịp mbuọtidem Abraham? (b) Didie ke Jehovah ekekeme ndibat Abraham nte edinen?

¹⁷ Paul ama eneme akpan uwụtn̄kpọ kiet, Abraham, kpa owo mbuọtidem emi okodude uwem mbemiso Jehovah ọnọde nditọ Israel ibet, ye ediwak isua mbemiso Christ anam ẹnyene idotenyịn edika heaven. (Heb. 10:19, 20) Ikọ Abasi ọdọhọ ete: “Idịghe ibet akanam ẹnọ Abraham m̀mê mfri esie un̄wọn̄ọ nte ke enye eyedi andida ererimbot nnyene, edi, edi edinen ido eke asan̄ade ye mbuọtidem akanam.” (Rome 4:13; Jas. 2:23, 24) Ntem Abasi ama abat Abraham nte edinen.—Kot Rome 4:20-22.

¹⁸ Oro iwọrọke ke Abraham ikenyeneke idiọkn̄kpọ ke adan̄a ediwak isua oro enye akanamde n̄kpọ Jehovah. Idịghe ke usụn̄ oro ke enye ekedi edinen. (Rome 3:10, 23) Edi, Jehovah ama ada akaka ọniọn̄ esie okụt anana-mbiet mbuọtidem Abraham ye mme utom mbuọtidem esie. Abraham ama enen̄ede enyene mbuọtidem ke “mfri” oro ẹken̄wọn̄ọde edito ubon imọ. Messiah, m̀mê Christ, ekedi mfri oro. (Gen. 15:6; 22:15-18) Ntre, otode “ke ufak oro Christ Jesus ekekpede,” Abasi emi edide Ebiereikpe ekeme ndifen mme idiọkn̄kpọ emi ẹkenamde ke eset. Ntem, Abraham ye mbon mbuọtidem eken oro ẹkedude mbemiso Christ ẹyeset ke n̄kpa.—Kot Rome 3:24, 25; Ps. 32:1, 2.

Nyene Edinen Idaha Idahaemi

19. Ntak emi ediwak owo ẹkpekopde ndọn̄esịt mfịn ndifiọk nte Abasi ekesede Abraham?

¹⁹ Abasi ima ndikabat Abraham ke edinen ekpedi n̄kpọ ndọn̄esịt ọnọ ata mme Christian mfịn. Jehovah ikabatke enye ke edinen ukem nte enye akabatde mbon emi enye eyetde aran ke spirit man ‘ẹtiene Christ ẹnyene udeme.’ Ẹkot mbon emi mîwakke mi “ẹte ẹdidi ndisana owo” ẹnyụn̄ ẹda mmọ nte “nditọ Abasi.” (Rome 1:7; 8:14, 17, 33) Edi, Abraham ekedi “ufan Jehovah,” ndien oro ekedi mbemiso ẹkewade uwa ufak. (Jas. 2:23; Isa. 41:8) Nso ndien kaban̄a ata mme Christian oro ẹnyenede idotenyịn edidu uwem ke isọn̄ oro ẹnamde afiak edi Paradise?

20. Nso ke Abasi oyom mbon oro enye abatde ke edinen mfịn ẹnam, ukem nte okoyomde Abraham anam?

²⁰ Mmọ emi ibọhọ “enọ mfọn edinen ido” emi edinamde mmọ ẹnyene uwem eke heaven “oto ke ufak oro Christ Jesus ekekpede.” (Rome 3:24; 5:15, 17) Edi mmọ ẹnen̄ede ẹbuọt idem ke Abasi ye ke mme enọ esie, ẹnyụn̄ ẹda nti utom ẹwụt mbuọtidem mmọ. Kiet ke otu utọ utom oro edi ‘edikwọrọ obio ubọn̄ Abasi nnyụn̄ n̄kpep mme n̄kpọ emi ẹban̄ade Ọbọn̄ Jesus Christ.’ (Utom 28:31) Ntem, Jehovah ekeme ndibat mmọ ke edinen ukem nte enye akabatde Abraham. Enọ emi utọ mme owo oro ẹbọde—edidi ufan Abasi—okpụhọde ye “enọ mfọn” emi mbon oro ẹyetde aran ẹbọde. Edi ke akpanikọ, mmọ ẹnen̄ede ẹwụt esịtekọm ẹban̄a enọ emi.

21. Nso ufọn ke ima ye edinen ikpe Jehovah ẹnọ nnyịn?

²¹ Edieke afo odoride enyịn ndinyene nsinsi uwem mi ke isọn̄, afo ekpenyene ndifiọk ke idịghe andikara kiet emi edide owo onyụn̄ ọnọ fi ifet emi ntre ntre. Utu ke oro, enye owụt nte Akakan Andikara Ekondo enyenede uduak. Jehovah amanam n̄kpọ ke nde ke nde man osu uduak esie. Enye anam mme n̄kpọ emi etiene ata edinen ikpe esie. Akan oro, se enye anamde ẹwụt akwa ima esie. Emi akanam Paul etịn̄ nte enemde ete: “Abasi owụt ima eke enye amade nnyịn ke emi Christ akakpade ke ibuot nnyịn ke adan̄aemi nnyịn isụk idide mme anamidiọk.”—Rome 5:8.

[Ikọ Idakisọn̄]

Nte Afo Emeti?

• Nso ke nditọ Adam ẹkeda ẹmana ẹto Adam, ndien nso idi utịp?

• Ẹkesan̄a didie ẹnọ n̄kemn̄kem ufak, ndien enye akasan̄a ekekem ye nso?

• Enọ edibat owo ke edinen ọnọ fi nso idotenyịn?

[Ndise ke page 13]

Adam emi ekedide mfọnmma owo ama anam idiọkn̄kpọ. Jesus emi ekedide mfọnmma owo ama ọnọ “n̄kemn̄kem ufak”

[Ndise ke page 15]

Jesus anam ẹkeme ndibat nnyịn ke edinen—nso “eti mbụk” ke emi edi ntem!