Nyene Uforo ke Utom Fo
1 Ikpaenyọn̄ ekịm, ndien enyene-ndịk uyom ọdọdiọn̄ ọsọn̄ ekpere ndisịri owo utọn̄. Obubịt enyọn̄ emi ebietde nsụn̄ikan̄ osụhọde. Nso ke edi? Udịmekọn̄ ediwak miliọn n̄kukun̄kpọyọriyọ ẹdi ndida ọyọhọ nsobo nsọk isọn̄! Idaha oro prọfet Joel eketịn̄de aban̄a mi osu mfịn ke utom ukwọrọikọ eke mme asan̄autom Abasi oro ẹyetde aran ye nsan̄a mmọ, akwa otuowo.
2 Enyọn̄-Ukpeme eke May 1, 1998, page 11, ikpehe ekikere 19, owụt ete: “Udịm n̄kukun̄kpọyọriyọ Abasi eke eyomfịn ẹnọ ikọ ntiense ọyọhọ ọyọhọ ke ‘obio’ Christendom. (Joel 2:9) . . . Mmọ ke ẹsụk ẹkakan kpukpru n̄kpọ ubiọn̄ọ, ẹdụkde ediwak miliọn ufọk, ẹsobode ye mme owo ke efak, ẹnyenede nneme ye mmọ ke urụk ukopikọ, ẹnyụn̄ ẹsobode ye mmọ ke usụn̄ ekededi oro ẹkemede nte mmọ ẹtan̄ade etop Jehovah.” Ndi idịghe akwa ifetutom ndibuana ke utom emi Abasi emekde mi?
3 Ke mîbietke ata n̄kukun̄kpọyọriyọ, emi uduak mmọ edide n̄kukụre ndibọk idemmọ, nnyịn nte mme asan̄autom Jehovah imenyene ọkpọsọn̄ udọn̄ inọ uwem mbon oro ikwọrọde ikọ inọ. Nnyịn iyom ndin̄wam mbon efen ẹkpep ubọn̄ ubọn̄ akpanikọ emi esịnede ke Ikọ Abasi ẹnyụn̄ ẹnam mme usio-ukot ẹmi ẹdidade mmọ isịm nsinsi edinyan̄a. (John 17:3; 1 Tim. 4:16) Ntem, nnyịn iyom ndinyene uforo ke usụn̄ oro inamde utom nnyịn. Se ededi usụn̄ ukwọrọikọ oro edade, nnyịn ikpenyene ndikere mban̄a m̀mê nnyịn ke inam enye ke usụn̄ ye ke ini oro edidade eti utịp idi. Sia edide “ido ererimbot emi ke ebebe efep,” nnyịn iyanam ọfọn ndidụn̄ọde mme usụn̄ ukwọrọikọ nnyịn man ikụt ke nnyịn ke ikan n̄kpọ-ata edinyene uforo nte ikekeme.—1 Cor. 7:32.
4 Ke adan̄aemi nnyịn idomode ndisobo mme owo ke ediwak usụn̄, utom eke ufọk ke ufọk osụk edi akpan ibetedem ke utom nnyịn. Ndi afo emesikụt ke ediwak ini mme owo isidụhe ke ufọk ke ini afo esiwahade? Edi n̄kpọ edikpu didie ntem, sia afo mûkemeke ndibuana eti mbụk ye mmọ! Didie ke afo ekeme ndikan n̄kpọ-ata emi?
5 Da Ekekem Nyụn̄ Wụt Eti Ibuot: Ke Israel eke akpa isua ikie, mme ọkọiyak ẹkesika ọkọ mmọ ke okoneyo. Ntak ekedide ke okoneyo? Okposụkedi emi mîkedịghe ini enen̄erede efere mmọ ke idem, enye ekedi mfọnn̄kan ini ndimụm n̄wakn̄kan iyak. Enye ekedi ini enyenede uforo akan. Ke etịn̄de n̄kpọ aban̄a edinam emi, Enyọn̄-Ukpeme eke June 15, 1992, ọkọdọhọ ete: “Nnyịn n̄ko ikpenyene ndidụn̄ọde efakutom nnyịn man ikeme ndika ọkọ, yak idọhọ, ke ini n̄wakn̄kan ibat owo ẹdude ke ufọk ẹnyụn̄ ẹmade ndikop.” Editịm ndụn̄ọde mme ido n̄kaowo owụt nte ke ediwak n̄kpri obio ye mme ikpehe oro ẹdụn̄de, mme owo isidụhe ke ufọk ke iwahade ke ndusụk ini. Eyedi kpukpru mmọ ẹka urua, in̄wan̄ mmọ, m̀mê ebiet efen. Edieke emi edide ntre ke n̄kann̄kụk fo, ndi afo emekeme ndikpụhọde ini emi afo esikade akabade aka nte ini akade ke usen mîdịghe idem ke mbubịteyo? Emi edi eti usụn̄ ndikọri uforo nnyịn ke utom ọkọrọ ye ediwụt edikere mban̄a nnọ mme mbọhọidụn̄ nnyịn, emi edide uyarade ata ima Christian.—Matt. 7:12.
6 Ke N̄wed Mbon Philippi 4:5, apostle Paul eti nnyịn ete ke ikpenyene ‘ndiyak kpukpru owo ẹkụt ẹte ke imenyene eti ibuot.’ (NW) Ke n̄kemuyo ye ndausụn̄ eke odudu spirit emi, nnyịn iyom ndida ukem ukem nnyụn̄ n̄wụt eti ibuot ke mme usụn̄ unyene nneme nnyịn nte inamde utom ukwọrọikọ nnyịn ke ifịk ye ifiopesịt. Nnyịn iyomke ‘ndifehe ndikpep owo n̄kpọ an̄wa-an̄wa, nnyụn̄ n̄kpep ke ufọk ke ufọk,’ edi iyom ndikụt nte ke imanam utom nnyịn eke ufọk ke ufọk ke ini oro owụtde eti ibuot onyụn̄ enyenede uforo. (Utom 20:20) Ukem nte mme ọkọiyak eke Israel akpa isua ikie oro, nnyịn inyene udọn̄ ke ‘ndikọ iyak’ ke ini oro ikemede ndinyene uforo n̄kan, idịghe ke ini etịmde efere nnyịn ke idem.
7 Nso ukpụhọde ke ẹkeme ndinam? Ke ata ediwak ini, ẹsinịm mbono an̄wautom ke n̄kanika ebede itiaita ke minit 30 m̀mê n̄kanika usụkkiet usenubọk ke Saturday ye Sunday, ke oro ebede otuowo ẹdaha utom eke enyịnusụn̄ ke enyịnusụn̄ ke efakutom ke ndondo oro. Nte ededi, ndusụk otu mbiowo ẹsinam ndutịm ẹnọ otu mmọ ndibuana nte ini akade ke usenubọk m̀mê nte ini akade ke uwemeyo edieke ẹkụtde ke n̄wakn̄kan owo ẹwọrọ ndien ke idinyọn̄ke idi tutu uwemeyo m̀mê mbubịteyo. Mme esop efen ẹsinịm mme ini mbono an̄wautom mmọ ke ekperede uwemeyo—ke n̄kanika 10, n̄kanika 11, m̀mê n̄kanika 12 uwemeyo. Ke oro ebede, otu adaha nnennen aka utom eke enyịnusụn̄ ke enyịnusụn̄ onyụn̄ anam utom tutu esịm uwemeyo. Ke ndusụk efakutom, mfọnn̄kan ini ndinịm mbono an̄wautom ekeme ndidi ke uwemeyo m̀mê mbubịteyo, n̄kpọ nte n̄kanika inan̄, utu ke usenubọk. Utọ ukpụhọde oro ekeme nditịp nsịn ke ndinyene akwa uforo ke utom eke enyịnusụn̄ ke enyịnusụn̄.
8 Nyene Mbufiọk ye Usọ: Nte isobode ye mme owo to ke enyịnusụn̄ sịm enyịnusụn̄, nnyịn ikụt nte ẹnamde n̄kpọ ke nsio nsio usụn̄ ẹban̄a etop nnyịn. Ndusụk mme enyeneufọk ẹsima ndikop, mbon efen ẹnana udọn̄, ndien ibat ibat ẹkeme nditie mfan̄a mfan̄a m̀mê utọk utọk. Kaban̄a mbon ẹmi ẹtiede mfan̄a mfan̄a m̀mê utọk utọk, Reasoning From the Scriptures, page 7, eti nnyịn ete ke nnyịn iyomke “‘ndifan̄a n̄kan’ mbon oro mîwụtke ukpono inọ akpanikọ.” Edieke enyeneufọk etiede ekọn̄ ekọn̄, mfọnn̄kan n̄kpọ edi nnyịn ndikpọn̄ mmọ. Nnyịn ikpedehede iyat mme owo esịt ebe ke ndiyịre mmọ ẹtịn̄ ikọ ye nnyịn m̀mê ẹnyịme idaha ekikere nnyịn. Nnyịn inyịkke-nyịk mme owo ẹkop etop nnyịn. Oro ikpowụtke eti ibuot ndien ekeme ndida mfịna nsọk Mme Ntiense efen ye utom emi ke ofụri ofụri.
9 Mbemiso ẹtọn̄ọde utom ke efakutom, edi se iwụtde ọniọn̄ ndise kad efakutom kaban̄a mme idiọn̄ọ oro ẹnịmde ke mme ufọk oro mme andidụn̄ ẹkedọhọde nnyịn ikûwaha. Edieke mme utọ ufọk oro ẹdude, ẹkpenyene ndidọhọ asuanetop kiet kiet emi anamde utom ke efak oro ebiet ẹmi mînaha enye awaha. Owo baba kiet ikpenyeneke ndiwaha mme ufọk ẹmi ke idemesie ibọhọke enye ọbọ ndausụn̄ oto esenyịn utom ndinam ntre.—Se Utom Obio Ubọn̄ Nnyịn eke June 1994, Ekebe Mbụme.
10 Nnyịn imekeme ndikọri uforo nnyịn ebe ke ndinyene mbufiọk nte nnyịn inamde utom to ke ufọk sịm ufọk. Tịn̄ enyịn se ke adan̄aemi afo asan̄ade ekpere ufọk. Ndi ẹberi kpukpru usụn̄ ye window? Ndi uyom edinam ndomokiet idụhe? Emi ekeme ndiwụt nte ke andidụn̄ edi anamutom emi ẹkpụhọde-kpụhọ ini ndien ke edede. Eyedi nnyịn iyenyene nneme emi enyenede uforo ye mme enyeneufọk edieke ifiakde idi ke ukperedem. Ekeme ndidi ọyọfọn ndibe ufọk enye emi kan̄a, iwetde nọmba ufọk inịm. Afo emekeme ndifiak n̄kese ufọk oro mbemiso ọkpọn̄de efakutom oro mîdịghe ewet n̄kpọ editi man afiak aka ke ukperedem.
11 Mme idaha ẹkeme ndisụk ndemede emi nnyịn idemerede owo ke idap mîdịghe ifịnade owo ye unana edidiọn̄ọ. Enye ekeme ndikam ntie mfịna mfịna m̀mê iyatesịt iyatesịt. Didie ke nnyịn ikpanam n̄kpọ? Mme N̄ke 17:27 eteme ete: “Owo sụn̄-sụn̄ esịt edi asian.” Ke adan̄aemi nnyịn mîkpehe ubọk ke ntak ukwọrọikọ nnyịn, nnyịn ke akpanikọ imekeme ndidọhọ ke imeseme iban̄a nnyịn ndiwaha ke idiọk ini. Nnyịn ke eti ido imekeme ndibụp m̀mê ini efen ọkpọfọn akan emi inyụn̄ inyịme ndifiak n̄ka. Ikọ esịt akpanikọ oro ẹtịn̄de ke sụn̄sụn̄ uyo emi owụtde ọkpọkpọ edikere mban̄a esiwak ndinam esịt osụhọde utọ owo oro. (N̄ke 15:1) Edieke enyeneufọk asiande nnyịn ete ke imọ isinam utom okoneyo kpukpru ini, ẹkeme ndiwet emi nsịn ke kad efakutom man ẹkeme ndiwaha ke ini oro odotde ke ini iso.
12 Odot ndiwụt mbufiọk n̄ko nte nnyịn idomode ndinam utom ke efakutom nnyịn ọyọhọ ọyọhọ. Sia ediwak owo mîsidụhe ke ufọk ke ini iwahade ke akpa ini, oyom nnyịn isịn mme ukeme efen efen ndisobo mmọ nnyụn̄ mbuana etop edinyan̄a ye mmọ. (Rome 10:13) Mbụk owụt nte ke ndusụk ini mme asuanetop ẹsiwaha ukem ufọk ediwak ini ke usen ndise m̀mê ẹyekụt mme owo ke ufọk. Mme mbọhọidụn̄ ẹsikụt emi. Ẹkeme ndinam mmọ ẹnyene idiọk ekikere nte ke Mme Ntiense Jehovah ‘ẹsiwaha’ efak mmimọ ‘kpukpru ini.’ Didie ke ẹkeme ndifep emi?
13 Da mbufiọk nam n̄kpọ. Ke ini afiakde awaha ufọk emi owo mîkodụhe, ndi mme idiọn̄ọ ẹdu ndiwụt nte ke owo odu ke ufọk idahaemi? Edieke leta osụk afahade ke ekebe udọn̄ leta, ekeme ndidi owo isụk idụhe ke ufọk ndien n̄kaiso ediwaha ke utọ ini emi idinyeneke uforo. Edieke owo mîkemeke ndisobo owo emi ke ẹma ẹkewaha ikafan̄ ke nsio nsio ini, utọ nte ke mbubịteyo, ẹkeme ndida mbufiọk n̄kpọn̄ tract m̀mê n̄wedikot ke enyịnusụn̄, akpan akpan edieke ẹsiwakde ndikụre efakutom oro. Ekeme ndikam ndi nte ke ẹyesobo ye owo oro ini efen emi ẹnamde utom ke efakutom oro.
14 Nnyịn ikpenyene ndifep anyan nneme ke enyịnusụn̄ ke ini enyeneufọk ọwọrọde edi ke ini edịm edepde. Ke ini ẹkotde ẹdụk ẹdi, ẹkpeme mbak ẹdibari isọn̄. Ẹda mbufiọk ẹnam n̄kpọ ke ini ebua emi ọkpọide edịghede mbufo. Ke ini ẹnamde utom ke mme ubet, ẹtịn̄ ikọ sụn̄sụn̄ ẹnyụn̄ ẹfep ndinam uyom emi afịnade mme andidụn̄ onyụn̄ anamde ẹdiọn̄ọ ke mbufo do.
15 Nam N̄kpọ ke Nde ke Nde Nyụn̄ Nyene Uku: Ye eti ndutịm nnyịn imekeme ndifep ndiboho ke akamba otu emi ẹsọpde ẹkụt nte ẹbohode ke efakutom. Ndusụk mme enyeneufọk ẹkeme ndikop ndịk ke ini ẹkụtde akamba otu mme asuanetop ẹbohode ke iso ufọk mmọ. Nnyịn iyomke ndinam mme owo ẹkere ete ke nnyịn “ika ekọn̄” ke mme ikpehe oro ẹdụn̄de. Mfọnn̄kan ini ndinam ndutịm kaban̄a nte ẹdinamde utom ke efakutom edi ke mbono an̄wautom. Ekpri otu mme asuanetop, utọ nte ubon, isọpke ndinam mme enyeneufọk ẹkop ndịk inyụn̄ iyomke ẹfiak ẹnam ndutịm nte ẹnamde utom ke efakutom.
16 Eti ndutịm oyom ete mme ete ye eka ẹtịn̄ enyịn ẹse edu nditọ mmọ ke ini ẹnamde utom ke efakutom. Nditọwọn̄ ẹkpenyene ndidu uwem nte ọfọnde ke ini ẹsan̄ade ye ikpọ owo ẹka enyịnusụn̄. Owo ikpenyeneke ndiyak nditọwọn̄ ẹbre mbre m̀mê ẹyo ẹsan̄a nte ẹmade, ẹwọn̄ọrede ntịn̄enyịn mme andidụn̄ m̀mê mme andibe ke usụn̄ nte mîdotke.
17 Oyom edida ukem ukem, n̄ko, ke n̄kpọ aban̄ade edibịt itọn̄ ye ini udia uwemeyo. Okposụkedi ediwaha mbịt itọn̄ edide ọkpọkpọ ubiere, n̄wed Utom Nnyịn, page 104, ikpehe ekikere 1, ọdọhọ ete: “Ini an̄wautom fo ekpenyene nditọn̄ọ ke ini afo ọtọn̄ọde utom unọ ikọ ntiense fo onyụn̄ etre ke ini afo okụrede ke akpatre itie oro afo akawahade ke ikpehe ini unọ ikọ ntiense kiet kiet. Owo inyeneke ndibat ini oro ẹdade ẹbịt itọn̄ m̀mê ẹdiade udia ke ikpehe ini an̄wautom. Mme asiakusụn̄ unọ un̄wam, eke ofụri ini ye mme akpan asiakusụn̄, ọkọrọ ye mme isụn̄utom, ẹnyene ibat hour oro ẹnyenede ndisịm. Ẹsịn udọn̄ n̄ko ẹnọ mme asuanetop esop ẹte ẹnịm mme ufọn n̄kpọ Obio Ubọn̄ akpa ẹnyụn̄ ẹsịn̄ede idemmọ ke utom ukwọrọikọ man ẹnam ofụri se mmọ ẹkemede ke an̄wautom nte ekemde ye mme ọkpọkpọ idaha mmọ. Kpukpru mme asan̄autom Jehovah oro ẹma ẹkeyak idem ẹnọ ẹsidomo ndinam utom ukwọrọikọ ke ofụri ukpọn̄. (Col. 3:23)”
18 Ediwak owo ẹmenyene nti utịp ebe ke ndisobo mme owo ke kpukpru ebiet oro ẹkemede ndikụt mmọ—ke mme efak, itie ubon moto, ye ke mme itie otu eken. Mi, n̄ko, nnyịn iyom ndinọ eti ikọ ntiense, idịghe ke ikọ nnyịn ikpọn̄ edi n̄ko ke eti ibuot nnyịn. Mme asuanetop ke esop kiet kiet ẹkpenyene ndikụt ẹte ke imanam utom ke efakutom mmimọ kpọt man mmọ ẹdifịna mbon ẹmi ẹsan̄ade ke ukot ke mme itie urua m̀mê mbonutom ke mbubehe, utọ nte mme itie unyam aran uwat. Man ikụt ite ke imanam utom nnyịn ke nde ke nde ye edu owụtde uku, nnyịn idinamke utom iwọrọ ikpọn̄ efakutom oro ẹdemede ẹnọ nnyịn ibọhọke ẹnam akpan ndutịm ebe ke Kọmiti Utom Esop eke esop efen, ndinọ mmọ ndusụk un̄wam.—Men 2 Corinth 10:13-15 domo.
19 Ndusụk esop ẹmi ẹnyenede ediwak ikpehe emi ẹkemede ndinọ ikọ ntiense an̄wa an̄wa ẹmetịm mme ikpehe ẹmi ẹdọn̄ ke mme efakutom. Ekem ẹnọ asuanetop kiet kiet m̀mê otu kad efakutom. Emi anam ẹsọp ẹkụre ke usụn̄ enyenede uforo onyụn̄ ọbiọn̄ọ mme asuanetop emi ẹwakde ẹkaha ndinam utom ke ukem ebiet ye ke ukem ini, ke n̄kemuyo ye edumbet emi odude ke 1 Corinth 14:40: “Ẹnam kpukpru n̄kpọ ke nde ye ke ido nte eyede.”
20 Ukamaidem nnyịn ẹkpenyene ndinyene uku kpukpru ini nte mme andida ke ibuot mme asan̄autom ẹmi ẹkerede enyịn̄ Jehovah. Ukem ntre ye mme n̄kpọutom ẹmi ikamade. Mme ekpat n̄wed ẹmi ẹma ẹkewaha ye mme Bible ẹmi ẹn̄wịnede utọn̄ m̀mê ẹbaride ẹsiwọn̄ọde ntịn̄enyịn ẹkpọn̄ etop Obio Ubọn̄. Ẹsidọhọ ẹte ke ọfọn̄ ye ukamaidem “edi ibio ibio usụn̄ nditịn̄ nnọ mme andidụn̄ ke mbọhọ mban̄a idemfo ye se afo edide ye itie fo ke ndutịm unam n̄kpọ.” Ntem, ọfọn̄ nnyịn ikpenyeneke nditie mbumịn mbumịn m̀mê ntaha ntaha, inyụn̄ inaha odụk owo enyịn m̀mê ọsọn̄ urua akaha edi ana ‘odot ye gospel’ kpukpru ini.—Phil. 1:27; men 1 Timothy 2:9, 10 domo.
21 Ke 1 Corinth 9:26, apostle Paul ọkọdọhọ ete: “Ntre ndien ke ami mfehe mbuba; mfeheke nte owo eke mînyeneke iwụk ebiet eke enye akade: ntem n̄ko ke ntop ita; ntopke nte owo ọtọde ofụm.” Ke ndikpebe Paul, nnyịn imebiere ndinam utom oro enyenede uforo. Nte nnyịn ibuanade ke ndinọ ikọ ntiense ifịk ifịk nte ubak “udịmekọn̄ n̄kukun̄kpọyọriyọ” Jehovah mfịn, nnyịn ikpakam ida eti ibuot Christian ye mbufiọk inam n̄kpọ ke ndida etop edinyan̄a emi nsọk kpukpru mbon oro ẹdude ke efakutom nnyịn.