Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot
◼ Nte Jehovah Abasi ama etịn ikọ nnennen ọnọ Adam, mîdịghe ndi enye eketịn̄ ebe ke Ikọ, kpa ikpọn̄îkpọn̄ edibon Eyen Abasi?
Bible inọhọ nnyịn in̄wan̄în̄wan̄ ibọrọ ke mbụme emi. Ke adan̄aemi Abasi ekpekekemede nditịn̄ ikọ nnennen nnọ mfọnmma eyen esie emi edide owo ke Eden, etie nte Enye ekenyene nneme ye Adam ebe ke Ikọ.
Bible esiwak ndidọhọ ke Abasi akanam mme n̄kpọ ke ini enen̄erede edi enye akanam mmọ ebe ke angel kiet m̀mê ediwak mmọ. Ke uwụtn̄kpọ, Genesis 1:1 asian nnyịn ete: “Ke editọn̄ọ Abasi okobot enyọn̄ ye isọn̄.” Edieke oro ekpedide kpukpru se Bible etịn̄de aban̄a ntọn̄ọ ekondo, nnyịn ikpebiere ite ke edi Abasi okobot enye nnennen, nte n̄kpo eke enye akadade ubọk esiemọ obot. Nte ededi, N̄wed Abasi eke Christian usem Greek amanam ifiọk nnyịn okpon. Nnyịn ikot ite: “Koro ke Enye [eyen Abasi] ke ẹkebot kpukpru n̄kpọ ke enyọn̄ ye ke isọn̄, se enyịn owo okụtde ye se enyịn OWO mîkwe . . . ; ẹkebot kpukpru n̄kpọ ẹto ke Enye, ẹnyụn̄ ẹbot kpukpru n̄kpọ ẹnọ Enye.” (Colossae 1:16, 17) Mme itien̄wed en̄wen ẹsọn̄ọ udeme oro Eyen ekenyenede ke ndibot ekondo. (John 1:3, 10: Mme Hebrew 1:1,2) Edi, udeme oro enye ekenyenede eketie nte eke anamutom oro odude ke idak Jehovah, emi ọkọtọn̄ọde, ọnọde odudu, onyụn̄ ọnọde ndausụn̄ ke se ẹbotde.—Psalm 19:1.
Abasi ọkọdọhọ akpa owo oro ete: “Dia kpukpru eto in̄wan̄.” (Genesis 2:16, 17) Jehovah ikoyomke ndusụk ukwak utom eke usọ m̀mê eke ilektrik, utọ nte ukwak umen ntọt n̄ka ata anyan ebiet m̀mê radio. Nte Enyọn̄-Ukpeme eke August 1, 1989, ọkọdọhọde ete: “Eren oro ikekwe owo emi eketịn̄de ikọ. Uyo oro okoto ebiet oro owo mîkemeke ndikụt, kpa ebietidụn̄ oro enyin mîkwe, ndien uyo oro eketịn̄ ikọ ọnọ Adam. Enye ekedi uyo Andinam owo, kpa Andibot enye! . . . Eren emi ikoyomke radio ukopikọ eyomfịn oro ntaifiọk ẹnamde man okop uyo Abasi. Abasi ekenyene nneme ye enye nnennen.”
Ndi Abasi eketịn̄ ikọ ebe ke angel, iso-ọfọn Logos, emi akakabarede edi Jesus? Oro ekeme ndidi ntre. Ke adan̄aemi mîkowụkke nte ewụhọ, C. T. Russell ekewet ete: “Jesus iso-ọfọn ekedi Andida ke ibuot Abasi nnọ Adam ke In̄wan̄ Eden.” (Enyọn̄-Ukpeme [Ikọmbakara] eke February 1, 1915) Akpa edibon Eyen Abasi ke anyanini akanam utom ke n̄kokon̄ itieutom eke “Ikọ” Ete esie m̀mê Etịn̄ikọ ke ibuot Abasi, ọnọ mme angel ye owo. (John 1:1: 12:49, 50: Ediyarade 1:1, 2) Ntre idem ọkpọkọm mbụk Genesis ọnọ ekikere ete ke Abasi eketịn̄ ikọ nnennen ọnọ Adam oro okodude ikpọn̄ mi, oro ikpanke Enye nditịn̄ ikọ ebe ke angel, esịnede Ikọ, kpa Eyen Jehovah eke heaven. Emi ekpedi ntre akpan akpan ke ikerede ite ke Jehovah akada Logos ke ndibot owo ke akpa itie, ndien idatesịt Logos ke ndibot emi okodu “ke otu nditọ OWO.”—Mme Nke 8:22, 31: John 1:3.
Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a ini oro Moses ọkọdọkde aka Obot Sinai. Exodus 19:21-24 obụk ete: “Ndien Jehovah ọdọhọ Moses, ete, . . . Ndien Moses ọdọhọ Jehovah ete, . . . Ndien Jehovah ọdọhọ enye ete.” Ndien ẹtọn̄ọ mbụk oro aban̄ade nte ẹkenọde Ibet Duop ke usụn̄ emi ẹte: “Ndien Abasi ọdọhọ kpukpru ikọ ẹmi.” (Exodus 20:1) Nte oro etie nte n̄kpọ eke edide Abasi ke idemesie eketịn̄ mme ikọ eke Ibet oro? Utọ ekikere oro ekeme ndinyene nsọn̄ọ sia ẹsiande nnyịn ẹte ke Abasi eketịn̄ ikọ ọnọ Moses “iso ye iso.”—Exodus 33:11.
Kpa ye oro, nnyịn isụk inyenyene uyarade efen ke n̄kpọ emi. Apostle Paul ama ewet aban̄a Ibet ete: “Ẹkeda mme angel ẹnọ ibet, ke ubọk owo emi esịnede ke ufọt.” (Galatia 3:19) Ke ukperedem, Paul ama enen̄ede owụt ukpụhọde odude ke item oro Abasi ọkọnọde ke Ibet oro ye se mme Christian ẹkebọde ebe ke Jesus ete: “Edieke ikọ eke ẹkedade mme angel ẹtịn̄ ọsọn̄ọde ada, ndien kpukpru ndudue ye ntụtutọn̄ ẹbọde ufen eke ekemde . . . nnyịn idinam didie ibọhọ edieke nnyịn isịnde edinyan̄a eke okponde ntem? Eke Ọbọn̄ [Jesus] ekebemde iso etịn̄, mmọemi ẹkekopde Enye ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ ikọ oro ẹnọ nnyịn.” (Mme Hebrew 2: 2, 3) Ntre Abasi iketịn̄ke mme ikọ Ibet oro ke ọkpọ ọkpọ uyo esie, m̀mê enye ndikada Logos. Utu ke oro, enye ekemek ndida mme angel eken.
Nte ededi, nso idi akpan n̄kpọ? Ediwak ini ke ini nnyịn ikotde iban̄a nte Abasi eketịn̄de ikọ ọnọ mme owo, nnyịn isikụt ite ke enye akanam ntre ebe ke okopitem edibotn̄kpọ eke spirit emi eketịn̄de ikọ ke ibuot esie. (Men Genesis 18:2, 3, 33: 19:1; Exodus 3:2-4; Judges 6:11, 12, 20-22 domo.) Enyịn̄ oro ẹnọde Jesus nte Ikọ ọmọnọ ekikere nte ke enye ekedi owo oro Abasi ekesiwakde ndida ntịn̄ ikọ nnọ mme edibotn̄kpọ esie eken. Nte oro ama esịne mfọnmma eyen Abasi, kpa Adam? Otịm etie ntre.—Luke 3:38.
Edi akpanikọ nte ke ini Logos okodude ke isọn̄ ke ukperedem, Ete esie utịm ikata ama etịn̄ ikọ uyo ọwọrọ man otodo “akpatre Adam” emi okpokop. (1 Corinth 15:45; Matthew 3:16, 17; 17:1-5; John 12:28-30) Ke mme ini ẹmi, ntak emi Abasi ekpetịn̄de ikọ ọnọ m̀mê etịn̄de aban̄a edima Eyen esie ebe ke angel oro adade ke ibuot esie-e? Nte owụtde ifiọk akan, Jehovah ama etịn̄ ikọ nnennen; mfọnmma Eyen esie, ye idem mme anan-mfọnmma owo ẹmi ẹkedude ẹkpere, ẹma ẹkop uyo Abasi. Ntre ke ini ẹkebotde mfọnmma owo oro, Adam, ekeme ndidi edima Ete esie ama anam n̄kpọ nnennen ye mfọnmma obufa edibotn̄kpọ emi. Nte ededi, ke ẹkerede ẹban̄a se nnyịn inemede emi, etie nte enye akada Ikọ oro.