Toro Edisana Enyịn̄ Jehovah!
“Inua mi eyetịn̄ itoro Jehovah: ofụri obụkidem eyenyụn̄ ọkọm edisana enyịn̄ esie ke nsinsi nsinsi.”—PSALM 145:21.
1, 2. (a) Ke nso usụn̄ ke Satan ekeneni aban̄a itie ukara Abasi? (b) Mme mbụme ewe ke ẹbup kaban̄a Psalm 145:11-21?
JEHOVAH nte mfan̄a mîdụhe edi Akara Ekondo. Edi Satan ama eneni aban̄a edinen ido ye unen oro ukara Abasi enyenede. (Genesis 2:16, 17; 3:1-5) Devil n̄ko ama eneni aban̄a nsọn̄ọnda ofụri ikọt Abasi ke heaven ye ke isọn̄. (Job 1:6-11; 2:1-5; Luke 22:31) Ntre Jehovah amayak ini odu man kpukpru enyene-ifiọk edibotn̄kpọ ẹkụt idiọk mfri nsọn̄ibuot ye ukara esie ndinyụn̄ n̄wụt ebiet oro mmọ ẹdade ke mme eneni ẹmi.
2 Psalm 145 aman̄wam nnyịn ndida idaha oro enyenede iwụk nnọ ukara Abasi. Didie ke edi ntre? Nso ke David etịn̄ aban̄a itie ukara Jehovah? Ndien Abasi anam n̄kpọ didie ye mme andida nnọ itie ukara emi? Nti ibọrọ ẹdu ke Psalm 145:11-21.
Tịn̄ Ban̄a Itie Ukara Jehovah
3. Edieke itie ukara Jehovah edide ọsọn̄urua n̄kpọ ọnọ nnyịn, nso ke nnyịn idinam?
3 Itie ukara Jehovah ekedi akwa n̄kpọ ebehede David, emi ọkọdọhọde ete: “Mmọ ẹbụk ubom ubọn̄ fo, ẹnyụn̄ ẹtịn̄ ẹban̄a odudu fo. Ẹnyụn̄ ẹnam nditọ owo ẹfiọk ese esie, ye ubom uyai ubọk esie.” (Psalm 145:11,12) Mme owo ẹsitịn̄ ẹban̄a mme n̄kpọ oro mmọ ẹmade. Ntre erenowo esitịn̄ aban̄a ubon esie, ufọk esie, ye mfri in̄wan̄ esie. Jesus ọkọdọhọ ete, “Eti owo osion̄o se ifọnde ke nti n̄kpọ eke enye okobonde ke esịt esie.” (Luke 6:45) Edieke itie ukara Abasi edide ọsọn̄urua n̄kpọ ke esịt nnyịn, nnyịn iyebọn̄ akam iyom Obio Ubọn̄ esie ndidi, nnyịn iyenyụn̄ isian mbon en̄wen iban̄a unenikpe, emem, ye edinen ido oro edidude ke idak ukara emi. Nnyịn iyetoro Jehovah nte ‘nsinsi Edidem,’ iyenyụn̄ itịn̄ iban̄a uyarade ukara esie ebe ke Obio Ubọn̄ Messiah ke ubọk edima Eyen esie, Jesus Christ. (Ediyarade 15:3; Isaiah 9:6, 7) Nso ifet ke edi ntem nditịn̄ mban̄a ubọn̄ eke heaven oro aban̄ade itie ukara Jehovah, emi edisọpde ndiwụt idem ke uyai paradise isọn̄ oro ediyọhọde ye mme okop inemesịt edibotn̄kpọ oro ẹfọnde ẹma!—Luke 23:43.
4. Ini ewe ke nnyịn isinyene ifet nditịn̄ mban̄a “odudu” Jehovah, ndien didie ke ẹsọn̄ọ nnyịn idem ke utọ utom oro?
4 Esịtekọm n̄ko eyenụk nnyịn nditịn̄ n̄kpọ mban̄a “odudu” Jehovah. Okposụkedi enye ‘okponde odudu,’ enye idehedei ida odudu esie inam n̄kpọ ke idiọk usụn̄. (Job 37:23) Enye akada odudu esie obot isọn̄ ye ubonowo eyenyụn̄ ada odudu oro osobo mme idiọkowo. Nnyịn imesinyene ifet nditịn̄ mban̄a odudu Abasi ke ini nnyịn ikwọrọde eti mbụk. Ndien nte nnyịn ikopke idatesịt kemi Andinọ ofụri ukeme emi ọnọde nnyịn odudu ndinam utom emi? (Isaiah 40:29-31) Ih, nte Mme Ntiense Jehovah, ẹsọn̄ọ nnyịn idem ke edisana utom oto odudu ye spirit Abasi. Edi ke usụn̄ emi kpọt ke ẹkwọrọ etop Obio Ubọn̄ ye utịbe utịbe uforo ke ofụri ererimbot.—Psalm 28:7, 8; Zechariah 4:6.
5. Sia ediwak owo mîfiọkke iban̄a ‘n̄kpọsọn̄ edinam’ Jehovah, nso ke nnyịn ikpanam?
5 Ufọn odu nnyịn ndinam nditọ owo ẹfiọk ‘n̄kpọsọn̄ edinam’ Jehovah idem kpa nte nditọ Israel ẹketịn̄de ẹnọ nditọ mmọ usụn̄ nte Abasi akanyan̄ade mmọ osio ke ufụn nditọ Egypt. (Exodus 13:14-16) Mme owo ẹsibot mme n̄kpọ editi ẹnọ mbon oro ẹbatde edinam mmọ nte ọwọrọiso edinam, edi owo ifan̄ ẹdiọn̄ọ n̄kpọsọn̄ edinam Abasi? Nte eyen ukpepn̄kpọ kiet ekesịnde enye ete: “Mmọ ẹwet mme edinam mbon uko mmọ ke okpoho, edi ẹwet mme ubọn̄ ubọn̄ edinam Jehovah ke utan, ndien ọtọ eke ini esiyet mmọ efep ke ibuot uti n̄kpọ idahaemi.” N̄kpọ iyetke mme edinam oro ifep, okposụkedi ediwak owo mîfiọkke mmọ. Ntre ke utom nnyịn eke ufọk-ke-ufọk, ke ini inịmde mme ukpepn̄kpọ Bible, ye mme idaha eken, ẹyak nnyịn itịn̄ iban̄a n̄kpọsọn̄ edinam Abasi ifịk ifịk.
6. (a) Ke nso idaha ke ediwak isua ẹmi ẹkebede ke ẹketịn̄ mfọn mfọn ẹban̄a ifịk ifịk edu oro nnyịn inamde utom ukwọrọikọ nnyịn? (b) Ke ata idem-n̄kpọ, nso ke ẹketịn̄ ke 1922 ẹban̄a editan̄a Obio Ubọn̄?
6 Nnyịn n̄ko ye ifịk ikpenyene ndinam ẹdiọn̄ọ ubọn̄ itie ukara Abasi. Ifịk kaban̄a utọ utom Obio Ubọn̄ oro ama enen̄ede owụt idem ke 1922, ke ini J. F. Rutherford, etieibuot Watch Tower Society eke ini oro, eketịn̄de ikọ ọnọ mme andidụk mbono ke Cedar Point, Ohio, onyụn̄ ọdọhọde ete: “Tọn̄ọde ke 1914 Edidem ubọn̄ amada ukara esie . . . Obio ubọn̄ heaven ke asan̄a ekpere; Edidem akara; obio ukara Satan ke ọduọ; ediwak million owo ẹmi ẹdude uwem idahaemi idikpaha tutu amama. Nte afo omonịm oro ke akpanikọ? . . . Do ndien ẹfiak ke an̄wautom, O mbufo nditọ ata edikon̄ Abasi! Ẹsịne n̄kpọekọn̄ mbufo! Ẹdu ke mfaraidem, ẹdu ke ọkpọsọn̄ ukpeme, ẹkop odudu, ẹnyene uko. Ẹdi mme ntiense oro ẹnamde ẹnyụn̄ ẹtịn̄de akpanikọ ẹnọ Ọbọn̄. Ẹkaiso ke en̄wan tutu kpukpru efak Babylon ẹna ndon. Ẹsuan etop oro atara onyụn̄ okpon. Ererimbot enyene ndifiọk nte ke Jehovah edi Abasi ye nte ke Jesus Christ edi Edidem ndidem ye Ọbọn̄ mbọn̄. Emi edi usen oro akande kpukpru usen. Sese, Edidem ada ubọn̄! Mbufo ẹdi mme asan̄autom ukara esie. Mmọdo ẹtan̄a, ẹtan̄a, ẹtan̄a, Edidem ye obio ubọn̄ esie.”
7. Didie ke nnyịn ikpekere iban̄a utom nnyịn nte mme ọkwọrọ Obio Ubọn̄?
7 Nso n̄kpọ idara ke edi ntem ‘ndikere mban̄a enyịn̄ Abasi,’ nditịn̄ nnọ mbon en̄wen mban̄a itie ukara esie, ndinyụn̄ ntan̄a Obio Ubọn̄ Messiah eke edima Eyen esie! (Malachi 3:16) Nte mme ọkwọrọ Obio Ubọn̄ ye mme andida nnọ enye, nnyịn imama ifet ukwọrọ eti mbụk nnyịn ye ediwọn̄ọde esịt mbon en̄wen nnọ Abasi, Christ, ye Obio Ubọn̄. Ke esịt nnyịn, ufiop ufiop udọn̄ ndisian mbon en̄wen mban̄a ubọn̄ ubọn̄ uyai itie ukara Jehovah ekpenyene ndidu.—Men Jeremiah 20:9 domo.
8. (a) Nso ke itie ukara Jehovah ada aban̄a mfịn? (b) Ntak ẹkemede ndidọhọ ke Abasi “akara ke ofụri emana”?
8 Ẹkpenyene ndinụk nnyịn nditan̄a Obio Ubọn̄ Abasi ye akwa ifiopesịt, koro David ọkọdọhọ ete: “Ubọn̄ fo edi ata nsinsi ubọn̄, afo onyụn̄ akara ke ofụri emana.” (Psalm 145:13) Nte andiwet psalm akakade iso etie ekere aban̄a itie ukara Jehovah, enye ama okpụhọ mme adaitie-enyịn̄ ọkpọn̄ ndida “esie” akabade ada “afo,” etịn̄de ikọ akam esie nnennen ọnọ Abasi. Nte ededi, itie ukara Jehovah oro Obio Ubọn̄ Messiah adade aban̄a idaha itie nsinsi itie ukara Abasi. Ke akpanikọ, ke ẹma ẹkemenede okopitem ubonowo ẹsịm mfọnmma idaha, Christ eyeyak Obio Ubọn̄ oro ọnọ Ete esie. (1 Corinth 15:24-28) Ntre Abasi “akara ke ofụri emana.” Jehovah ekedi Edidem ke ini ẹkebotde Adam eyenyụn̄ akara ndinen owo ke nsinsi.
9. Ke Psalm 145, nso ke ẹkeme nditịn̄ mban̄a ufan̄ikọ oro ọtọn̄ọde ye n̄kọ Hebrew oro nun?
9 Ke psalm uto emi, uwetn̄kpọ Masorete osio ufan̄ikọ kiet oro ọtọn̄ọde ye ikọ Hebrew oro nun efep. Edi nte ekemde ye Septuagint eke usem Greek, Peshitta eke usem Syria, ye Vulgate eke usem Latin, uwetn̄kpọ kiet ke usem Hebrew okot ete: “Jehovah anam akpanikọ ke kpukpru ikọ esie, onyụn̄ ọfọn ido ke ima [m̀mê, “anam-akpanikọ”] ke kpukpru utom esie.” (New World Translation of the Holy Scriptures —With References, ikọ idakisọn̄) Abasi omosu kpukpru un̄wọn̄ọ esie onyụn̄ anam akpanikọ, enyene ima, onyụn̄ ọfọn ido ye kpukpru mbon oro ẹwụtde esịtekọm ẹnọ eti ido esie.—Joshua 23:14. ‘
Akananam Un̄wam Jehovah Ikpuhe
10. Didie ke Abasi ‘esinọ nnyịn un̄wam’?
10 Akananam Nsinsi Edidem ifụmike nnanenyịn ikọt esie. Ntre, David ama ekeme ndidọhọ ete: “Edi Jehovah omụm mmọ eke ẹduọn̄ọde, akama, onyụn̄ emenede mmọ eke ẹnụhọde.” (Psalm 145:14) Toto ke eyo Abel, Jehovah esimụm mme andituak ibuot nnọ Enye akama. Ke ẹsanade nnyịn ẹyak ẹnọ idem nnyịn, nnyịn ikpọduọn̄ọ ediwak ini ke ntak mme mfịghe nnyịn. Nnyịn inyeneke odudu oro ekemde ndiyọ kpukpru nsịn̄ede uwem ye ukọbọ oro esisịmde nnyịn nte ikọt Abasi, edi Jehovah esimụm nnyịn akama. Orụk ikọ-edinam Hebrew oro ẹdade mi owụt nte ke Abasi esikaiso ‘omụm nnyịn akama.’ Ẹkeme nditịm mfiọk nte ke John, Andinịm owo baptism ye Eyen Abasi ẹma ẹn̄wam ke ndimenede mme anamidiọk oro ẹkeduọn̄ọde ke n̄kan̄ ido uwem. Ke ini mme owo ẹmi ẹkekabade esịt ẹnyụn̄ ẹkabarede ẹdi mme asan̄autom Jehovah, mmọ ẹma ẹkop inem utịbe utịbe edidiọn̄ oro otode un̄wam Abasi.—Matthew 21:28-32; Mark 2:15-17.
11. Ke nso usụn̄ ke Jehovah ‘esimenede mmọ eke ẹnụhọde’?
11 Edi n̄kpọ ndọn̄esịt ndidiọn̄ọ nte ke ‘Jehovah esimenede mmọ eke ẹnụhọde’ ke ntak nsio nsio idomo. Enye esinam mbon iduọesịt ke otu nnyịn ẹkop idatesịt, ọdọn̄ mbon mfụhọ nnyịn esịt, onyụn̄ an̄wam nnyịn nditịn̄ ikọ esie uko uko ke ini ẹkọbọde nnyịn. (Utom 4:29-31) Akananam enye iyakke mme mfịghe nnyịn ẹnuak nnyịn edieke nnyịn ikam inyịmede ndibọ un̄wam esie. (Psalm 55:22) Ntre, ukem nte “eyen[an̄wan] Abraham” emi ‘ọkọnụhọde’ edi oro Jesus akanamde udọn̄ọ ikpọkidem esie okụre, nnyịn ikpenyene ‘nditoro Abasi’ ke ini enye ke ima emenerede nnyịn ke n̄kan̄ eke spirit. (Luke 13:10-17) Mbon oro ẹyetde aran ẹmi ẹkenụhọde ke ntak ufụn mbon Babylon ẹma ẹwụt esịtekọm ke ini Abasi ekemenerede mmọ ke 1919, ndien enye ememenede “mme erọn̄ en̄wen” oro ẹwụtde esịtekọm toto ke 1935.—John 10:16.
12. Didie ke ‘enyịn kpukpru n̄kpọ ẹse Abasi ẹbet’?
12 Akananam Jehovah ikpuhe ikọt esie, nte David akanamde an̄wan̄a ke ndidọhọ ete: “Enyịn kpukpru n̄kpọ ẹse fi ẹbet; ndien afo osụk ọnọ mmọ udia mmọ ke edikem ini. Afo atat ubọk fo, onyụn̄ ọnọ kpukpru mme andidu uwem se mmọ ẹmade, ẹyụhọ.” (Psalm 145:15, 16) Etie nte n̄kpọ eke enyịn kpukpru odu-uwem n̄kpọ ẹwọn̄ọrede ke idotenyịn ẹse Akara Ekondo. Mme angel ẹberi edem ke Abasi man ẹkaiso ẹdu uwem. Ndien nte eyen eberide edem ke ete m̀mê eka kaban̄a mme n̄kpọ oro enye oyomde, nnyịn iberi edem ke Ete nnyịn eke heaven. Ke akpanikọ, mme owo ye unam ukem ukem ẹnyene n̄kpọ udu-uwem ẹto enye. Idụhe owo en̄wen oro ekemede ndiyụhọ mme udọn̄ mmọ. Abasi ọnọ mmọ “udia mmọ ke edikem ini,” oro edi, ke ini ẹyomde.
13. Mme usụn̄ ewe ke Jehovah ‘atat ubọk esie onyụn̄ ọnọ kpukpru mme andidu uwem se mmọ ẹmade, ẹyụhọ’?
13 Abasi ‘atat ubọk esie, onyụn̄ ọnọ kpukpru mme andidu uwem se mmọ ẹmade, ẹyụhọ.’ (Psalm 104:10-28) Edi akpanikọ, ndusụk unam ẹsikpan̄a ke ntak unana udia. Ediwak owo ẹsikpa biọn̄ ke ntak ibụk ibụk uwem, ufịk, ye edikama inyene ke idiọk usụn̄. Akande oro, Jesus ama ebemiso etịn̄ ete ke “akan̄” edidi n̄kpọ kiet ke otu “idiọn̄ọ” edidu esie ke utịt eyo emi. (Matthew 24:3, 7) Edi ndomokiet ke otu emi itịbeke ke ntak Jehovah afamde-fam ubọk m̀mê ananade ukeme ndinọ n̄kpọ. Kere ban̄a ediwak tọsịn ke mme itie million edibotn̄kpọ oro enye onịmde uwem! Akande oro, psalm emi ọmọsọn̄ọ nte ke idak ukara Obio Ubọn̄, ke ini ‘owo mîdikarake owo tutu ọnọ enye unan,’ Abasi eyeyụhọ mme udọn̄ nnyịn ke n̄kan̄ obụkidem ye ke n̄kan̄ spirit. (Ecclesiastes 8:9; Isaiah 25:6) Idem mfịn, nnyịn ikpaha biọn̄ ke n̄kan̄ eke spirit, koro Abasi ọmọnọ enye barasuene ke edikem ini esie ebe ke “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄.” (Matthew 24:45-47; 1 Peter 2:2) Ke n̄kan̄ eke spirit, Mme Ntiense Jehovah ẹdi mbon oro ẹbọkde ke mfọn n̄kan usụn̄ ke isọn̄. Nte afo emesiwụt esịtekọm aban̄a mme utọ a-barasuene udia oro?
Jehovah Ekpeme Mbon oro Ẹmade Enye
14. Ntak emi David ekekemede ndidọhọ ke “Jehovah emenen ke kpukpru usụn̄ esie, onyụn̄ ọfọn ido ke kpukpru se enye anamde”?
14 Ndisịme ido nnyịn ekeme ‘ndibiat usụn̄ nnyịn’ onyụn̄ ada nsọn̄ọn̄kpọ ọsọk nnyịn, edi nnyịn ikpedehedei iduọhọ Abasi ke ntak mme afanikọn̄ ẹmi. (Mme N̄ke 19:3) David owụt ntak ke ini enye ọdọhọde ete: “Jehovah emenen ke kpukpru usụn̄ esie, onyụn̄ ọfọn ido ke kpukpru se enye anamde.” (Psalm 145:17) Kpukpru ini Abasi esinam n̄kpọ ke eti, edinen usụn̄ oro owụtde esịtmbọm. Mbọm esie owụt idem akpan akpan ke enye ndinọ edinyan̄a ebe ke uwa ufak Jesus. (Utom 2:21; 4:8-12) Jehovah n̄ko “ọfọn ido ke kpukpru se enye anamde,” kpukpru ini anam akpanikọ, owụt ima, inyụn̄ iten̄eke owo enyịn. Nte “mme andikpebe Abasi,” ndien, ẹyak nnyịn idi nti, ndinen owo oro iwụtde esịtmbọm, mîten̄eke owo enyịn, inyụn̄ inamde akpanikọ.—Ephesus 5:1, 2; Deuteronomy 32:4; Psalm 7:10; 25:8; Isaiah 49:7; Utom 10:34, 35.
15. Didie ke nnyịn ‘iseme inọ Abasi ke akpanikọ,’ ndien nso ikosụn̄ọ ke nnyịn ndinam ntre?
15 Sia Abasi edide edinen ye anam-akpanikọ, ẹnam nnyịn isan̄a ikpere enye. Akande oro, David ọsọn̄ọ ọnọ nnyịn ete: “Jehovah emekpere kpukpru mmọ eke ẹsemede ẹnọ enye, kpukpru mmọ eke ẹsemede ẹnọ enye ke akpanikọ.” (Psalm 145:18) Ke ndina baptism nte mme andinịm ke akpanikọ oro iyakde idem inọ, nnyịn imeseme ikot enyịn̄ Jehovah. (Utom 8:12; 18:8; Rome 10:10-15) Sia nnyịn ke ntre ikasan̄ade ikpere Abasi, enye amasan̄a ekpere nnyịn. (James 4:8) Nnyịn ‘iseme inọ enye ke akpanikọ’ sia nnyịn inamde oro ke usụn̄ akpanikọ ebe ke Jesus Christ. Ndien Jehovah eyedu ekpere edieke nnyịn ituakde ibuot inọ enye “ke spirit ye ke akpanikọ,” inyenede “ata mbuọtidem,” inyụn̄ ‘isọn̄ọde ida nte n̄kpọ eke ikụtde Enyeemi enyịn owo mîkwe.’ (John 4: 23, 24; 1 Timothy 1:5; Mme Hebrew 11:27) Adan̄aoro nnyịn idibọn̄ke akam ke ikpîkpu m̀mê ndida ikpọn̄ n̄n̄wana ye ererimbot Satan, edi iyekaiso ndinyene un̄wam ye ndausụn̄ Abasi. (Psalm 65:2; 1 John 5:19) Nso ifụre ke oro ọwọrọ ntem!
16. Ntak-a, n̄ko didie ke Jehovah ‘esinam se mbon oro ẹbakde enye ẹmade’?
16 Nnyịn imenyene ata ifụre, n̄ko, ke ntak mme n̄kpọ eken oro Jehovah anamde ke ibuot nnyịn. David ọkọdọhọ ete: “Enye eyenam se mme andibak enye ẹmade: onyụn̄ okop eseme mmọ, onyụn̄ anyan̄a mmọ.” (Psalm 145:19) Jehovah ‘amanam se nnyịn imade’ sia nnyịn inyenede ntotụn̄ọ ukpono inọ Abasi ye eti ndịk oro ifehede ndiyat enye esịt. (Mme N̄ke 1:7) Esịt n̄kopitem nnyịn emedemede nnyịn ndiyak idem nnọ Jehovah, ndien edu nnyịn edi, “Yak inam uduak Fo.” Sia edide uduak esie nte yak nnyịn ikwọrọ etop Obio Ubọn̄, enye ọmọyụhọ udọn̄ nnyịn ndinam utom oro. (Matthew 6:10; Mark 13:10) Abasi ‘amanam se nnyịn imade’ koro nnyịn mîsibọn̄ke akam ye udọn̄ ibụk edi iben̄ede mme n̄kpọ oro ẹdude ke n̄kemuyo ye uduak esie. Enye esinam se idude ke n̄kemuyo ye uduak esie ye se inyenede ufọn inọ nnyịn.—1 John 3:21, 22; 5:14, 15; men Matthew 26: 36-44 domo.
17. Ntak ikemede ndinịm ke akpanikọ nte ke Abasi eyekop “eseme” nnyịn-e?
17 Nte mme anam-akpanikọ Ntiense Jehovah, nnyịn n̄ko imekeme ndinịm ke akpanikọ nte ke “eseme nnyịn” ididehedei iduọn̄ọ ke utọn̄ inan. Abasi ama anyan̄a David osio ke afanikọn̄ onyụn̄ anyan̄a Jesus, idem anamde enye eset ke n̄kpa. Ke idak en̄wan otode asua, akpan akpan ke ini en̄wan Gog, nnyịn imekeme ndinịm ke akpanikọ nte ke Jehovah eyenyan̄a nnyịn. (Ezekiel 38:1-39:16) Ke akpanikọ, ke ini ntịme ekededi, ukem nte David, nnyịn ye mbuọtidem imekeme ndibọn̄ akam nte: “O Jehovah tua mi mbọm, koro ntiede ke itie ukụt. . . Koro n̄kopde mbia emi ediwak owo ẹbiade: ndịk akan okụk; ke ini mmọ ẹdụkde odu ẹban̄a mi, mmọ ẹyom usụn̄ nte ẹbọde mi uwem. Edi ami mbuọt idem mi ye afo, O Jehovah; ndọhọ nte, ‘Afo edi Abasi mi.’”—Psalm 31:9-14.
18. Didie ke nnyịn inyene ufọn ito edidiọn̄ọ oro idiọn̄ọde ite ke Jehovah “ekpeme kpukpru mmọ eke ẹmade enye” edi ke ‘eyesobo mme idiọkowo’?
18 Jehovah Abasi odu ke mben̄eidem kpukpru ini ndin̄wam nnyịn. Nte David ọdọhọde ete: “Jehovah ekpeme kpukpru mmọ eke ẹmade enye: onyụn̄ osobo kpukpru mme idiọkowo.” (Psalm 145:20) Ih, edieke nnyịn imade Abasi, enye eyediọn̄ onyụn̄ omụm nnyịn akama. (Numbers 6:24-26) Enye “osio usiene etieti ye mmọ eke ẹseride iseri” edi ekpekpeme mme asan̄autom esie oro ẹsụhọrede idem, iyakke n̄kpọ ndomokiet oro edinọde mmọ nsinsi unan otịbe. Sia Jehovah odude ye nnyịn, ẹyak nnyịn inyene uko. (Psalm 31:20-24; Utom 11:19-21) “Baba n̄kpọekọn̄ kiet eke ẹbotde ẹban̄a [nnyịn] idikwe unen.” (Isaiah 54:17; Psalm 9:17; il: 4-7) Oro edi se isitịbede inọ mbon oro ẹwụtde ima oro mmọ ẹmade Abasi nte mme anam-akpanikọ asan̄autom esie oro ẹyakde idem ẹnọ. Nte otu, Mme Ntiense Jehovah ẹyesan̄a ifụre ifụre ẹbe “akwa ukụt” oro ẹdidade ẹtiene mme anamidiọk. (Ediyarade 7:14) Ndien nso edidiọn̄ ke edibiere oro ẹdibierede akwa eneni oro aban̄ade itie ukara ofụri ekondo eke Jehovah ke emi edidi ntem ọnọ “kpukpru mmọ eke ẹmade enye”!
Kaiso Nditoro Edisana Enyịn̄ Jehovah
19. Ntak emi inua nnyịn etịn̄de “itoro Jehovah”?
19 David ada psalm emi edemerede owo esịt mi okosịm utịt ye mme ikọ ẹmi ete: “Inua mi eyetịn̄ itoro Jehovah: ofụri obụkidem eyenyụn̄ ọkọm edisana enyịn̄ esie ke nsinsi nsinsi.” (Psalm 145:21) Nte Mme Ntiense Jehovah, nnyịn imowụt esịtekọm iban̄a akwa idaha Abasi, eti ido, itie ukara ntatido, un̄wam oro mîkpuhe, ye ukpeme oro ukpa mba mîdụhe. Ntre, ukem nte David, inua nnyịn etịn̄ itoro Abasi. Emi onụk nnyịn ndinọ enye san̄asan̄a utuakibuot, ikọm enye ke ntak ediwak edidiọn̄ esie, inyụn̄ itoro “enyịn̄ ubọn̄” esie.—1 Chronicles 29:10-13; Exodus 20:4-6.
20. Ye nsinsi uwem ke ekikere, nso ikpedi ubiere nnyịn idahaemi?
20 Sia Jehovah ọdiọn̄de nnyịn ke usen ke usen, ẹyak nnyịn itoro enye kpukpru ini, mîdịghe itịn̄ se ifọnde iban̄a enye. Ẹyak nnyịn ikwọrọ eti mbụk ifịk ifịk ke nditoro Abasi, idọhọde mbon en̄wen ite ke ibịghike ‘ofụri obụkidem ẹyekọm edisana enyịn̄ esie.’ Ediye didie ntem ndidu ke ini kpukpru mme andidụn̄ isọn̄—ke akpanikọ, kpukpru mme enyene-ifiọk edibotn̄kpọ ke ekondo—ẹdikwọde itoro ẹnọ Ete nnyịn eke heaven! (Psalm 148:1-13) Ekọm enyene Jehovah ke ndiyarade enyịn̄ esie nnyụn̄ nnọ nnyịn ifet edidi Mme Ntiense esie. (Psalm 83:18; Isaiah 43:10-12) Nnyịn ikpakam ikama idem nnyịn ke usụn̄ oro odotde mbon oro ẹnịmde enyịn̄ oro ke edisana ẹnyụn̄ ẹbọn̄de akam ẹben̄e edinam enye asana. (Luke 11:2) Ẹyak nnyịn inam n̄kpọ Abasi ke edinam akpanikọ, man ke obufa editịm n̄kpọ esie, ẹkpekop uyo nnyịn ke otu mbon ikwọ oro ẹtorode edisana enyịn̄ Jehovah ke nsinsi.
Nso Idi Ibọrọ Fo?
◻ Nso ke nnyịn idinam edieke itie ukara Jehovah edide ọsọn̄urua n̄kpọ ọnọ nnyịn?
◻ Itie ukara Abasi ada aban̄a nso mfịn?
◻ Didie ke Jehovah ‘emenede kpukpru mmọ eke ẹnụhọde’?
◻ Mme usụn̄ ewe ke Abasi ‘atat ubọk esie onyụn̄ ọnọ kpukpru mme andidu uwem se mmọ ẹmade, ẹyụhọ’?
◻ Didie ke nnyịn ikeme nditoro edisana enyịn̄ Jehovah?
[Ndise ke page 17]
Ke 1922 ikọ oro ‘ẹtan̄a Edidem ye Obio Ubọn̄’ ama anam mme andida nnọ itie ukara Jehovah ẹnam akwa utom