“Kûyak Ubọk Emem Fi”
“Kûyak ubọk emem fi. Jehovah Abasi fo odu ke ufọt fo, ọmọsọn̄ [“nte Enyeemi edide ọkpọsọn̄,” NW]; enye eyenyan̄a.”—ZEPHANIAH 3:16, 17.
1. Nso ke eyen ukpepn̄kpọ Bible kiet eketịn̄ aban̄a prọfesi Zephaniah?
PRỌFESI Zephaniah ama aka anyan ebe akpa edisu esie ke ọyọhọ isua 700 ye 600 M.E.N. Ke uwetn̄kpọ esie oro aban̄ade Zephaniah, Prọfesọ C. F. Keil ekewet ete: “Prọfesi Zephaniah . . . ikọtọn̄ọke kpọt ye ntọt ubiereikpe ofụri ekondo oro ẹketan̄ade ẹdori ofụri ererimbot, emi ubiereikpe oro edisịmde Judah ke ntak mme idiọkn̄kpọ esie, ye enyeoro edisịmde mme idụt ererimbot ke ntak usua emi mmọ ẹsuade ikọt Jehovah ẹketọn̄ọde ẹto; edi akaiso ke ofụri akwa ye enyene-ndịk usen Jehovah.”
2. Nso mbiet idu ke nte mme idaha ẹketiede ke eyo Zephaniah ye nte mme idaha ẹtiede ke Christendom mfịn?
2 Mfịn, ubiereikpe Jehovah edi nditan̄ mme idụt mbok nnọ nsobo ke udomo oro otịmde okpon akan eke eyo Zephaniah. (Zephaniah 3:8) Mme idụt oro ẹdọhọde nte idide eke Christian ẹnen̄ede ẹnyene nduduọhọ ke enyịn Abasi. Kpa nte Jerusalem ekekpede enyene-ndịk utịp aban̄a unana edinam akpanikọ esie nnọ Jehovah, ntre ana Christendom anam ibat ọnọ Abasi aban̄a mme oburobụt usụn̄ esie. Ubiereikpe Abasi oro ẹketan̄ade ẹdori Judah ye Jerusalem ke eyo Zephaniah abuana mme ufọkabasi ye mme n̄ka Christendom ke usụn̄ oro akam okponde akan. Mmọ n̄ko ẹsabade edisana utuakibuot ebe ke mme ukpepn̄kpọ mmọ oro ẹsuenede Abasi, ediwak ẹmi ẹnyenede ntọn̄ọ ẹto ukpono ndem. Mmọ ẹwa ediwak miliọn mme okopidem nditọ mmọ ke ekọn̄ eyomfịn. N̄ko-n̄ko, mme andidụn̄ ndamban̄a Jerusalem ẹmebuak inua-okot Ido Ukpono Christ ye edisiak ntantaọfiọn̄, mme edinam ubụpekpo, ye esuene esuene oburobụt ido idan̄, emi edide edu utuakibuot Baal.—Zephaniah 1:4, 5.
3. Nso ke ẹkeme nditịn̄ mban̄a ediwak mme adausụn̄ ke ererimbot ye ukara ukaraidem mfịn, ndien nso ke Zephaniah eketịn̄ prọfesi aban̄a?
3 Ediwak mme adausụn̄ ukaraidem ke Christendom ẹma uwọrọiso ke ufọkabasi. Edi ukem nte “mbọn̄” Judah, ediwak ke otu mmọ ẹda mme owo ẹnam mbubịne nte “lion mfiori” ye mme “wolf” oro ẹkopde biọn̄. (Zephaniah 3:1-3) Usụhọde mbon ukara ẹmi ẹtienede utọ mbon oro ke ‘ẹda afai ye abian̄a ẹyọhọ ke ufọk mme ete mmọ.’ (Zephaniah 1:9) Ubọkedem ye udia n̄wo ẹyọyọhọ. Amaedi ukara ukaraidem ke esịt ye ọwọrọde ọkpọn̄ Christendom, ata ediwak mmọ ‘ẹseri iseri’ ye ikọt Jehovah mme udịm, Mme Ntiense esie, ẹnamde n̄kpọ ye mmọ nte mbon “isio n̄ka” ẹmi ẹsede ke usụhọde. (Zephaniah 2:8; Utom 24:5, 14, NW) Kaban̄a kpukpru mme utọ akara ukara oro ye mme anditiene mmọ, Zephaniah ama etịn̄ prọfesi ete: “Silver mmọ ye gold mmọ idikemeke ndinyan̄a mmọ baba ke usen ifụresịt Jehovah: edi ofụri idụt ẹyeta ikan̄ ufụp esie; koro enye eyenam kpukpru mme andidụn̄ isọn̄ ama ke iwiwa.”—Zephaniah 1:18.
‘Ndidịbe ke Usen Iyatesịt Jehovah’
4. Nso iwụt nte ke mme andibọhọ akwa usen Jehovah ẹyedu, edi nso ke ana mmọ ẹnam?
4 Idịghe kpukpru mme andidụn̄ Judah ke ẹkesọhi ẹfep ke ọyọhọ isua 700 M.E.N. Ukem ntre, mme andibọhọ akwa usen Jehovah ẹyedu. Ye utọ mbon oro Jehovah ama etịn̄ ebe ke prọfet esie Zephaniah ete: “Ke ewụhọ mîka-imanake kan̄a; usen ẹyebe nte mbio ibokpot; ke ikan̄ iyaresịt Jehovah mîka-isịmke kan̄a mbufo. Mbufo kpukpru sụn̄-sụn̄ mbio isọn̄ ẹmi ẹnamde ikpe esie, ẹyom Jehovah; mbufo ẹyom edinen ido, ẹyom sụn̄-sụn̄ ido: m̀mê mbufo ẹyedịbe ke usen iyaresịt Jehovah.”—Zephaniah 2:2, 3.
5. Ke utịt ini emi, mmanie ẹkedi akpa ndinam ntọt Zephaniah, ndien didie ke Jehovah ada mmọ anam n̄kpọ?
5 Ke utịt ini eke ererimbot emi, akpa mme andiyere ikot ntịn̄nnịm ikọ emi ẹkedi nsụhọ Israel eke spirit, mme Christian oro ẹyetde aran. (Rome 2:28, 29; 9:6; Galatia 6:16) Ke ẹma ẹkeyom edinen ido ye sụn̄sụn̄ ido ye ke ẹma ẹkewụt ukpono ẹnọ ubiereikpe Jehovah, ẹma ẹnyan̄a mmọ ẹsio ke Akwa Babylon, kpa ukara ererimbot eke nsunsu ido ukpono, ẹnyụn̄ ẹfiak ẹda ẹdisịn ke mfọn Abasi ke 1919. Ọtọn̄ọde ke ini oro, ndien akpan akpan ọtọn̄ọde ke 1922, mme anam-akpanikọ nsụhọ ẹmi ke ẹtan̄a ubiereikpe Jehovah uko uko ẹban̄a mme ufọkabasi ye mme isio n̄ka Christendom ye mme idụt ukaraidem.
6. (a) Nso ke Zephaniah eketịn̄ prọfesi aban̄a mme anam-akpanikọ nsụhọ? (b) Didie ke prọfesi emi osu?
6 Kaban̄a anam-akpanikọ nsụhọ emi, Zephaniah ama etịn̄ prọfesi ete: “Nyenyụn̄ nsụhọ mbio unana ye nditọ ubuene ke ufọt mbufo, ndien mmọ ẹyebuọt idem ke enyịn̄ Jehovah. Ubak Israel emi osụhọde idinamke ukwan̄-n̄kpọ, idinyụn̄ isụhọ nsu; owo idinyụn̄ ikwe edeme abian̄a ke inua mmọ: koro mmọ ẹyedia n̄kpọ ẹnyụn̄ ẹsụhọde ẹna, ndien baba owo kiet eke anamde mmọ ndịk ididụhe.” (Zephaniah 3:12, 13) Mme Christian ẹmi ẹyetde aran mi ẹsinịm enyịn̄ Jehovah akpa kpukpru ini, edi ẹnam ntre akpan akpan ọtọn̄ọde ke 1931, ke ini emi mmọ ẹkedade enyịn̄ oro Mme Ntiense Jehovah. (Isaiah 43:10-12) Ke ndisọn̄ọ n̄wụt eneni oro aban̄ade itie edikara ofụri ekondo Jehovah, mmọ ẹkpono enyịn̄ Abasi, ndien emi etie nte ebiet ubọhọ ọnọ mmọ. (Mme N̄ke 18:10) Jehovah ọbọk mmọ ke n̄kan̄ eke spirit uwak uwak, ndien mmọ ẹdụn̄ ye unana ndịk ke paradise eke spirit.—Zephaniah 3:16, 17.
‘Enyịn̄ ye Itoro ke Otu Kpukpru Mme Idụt’
7, 8. (a) Ewe prọfesi akaiso osu ke idem nsụhọ Israel eke spirit? (b) Nso ke ediwak miliọn owo ẹdi ẹdifiọk, ndien nso idi ekikere fo kaban̄a n̄kpọ emi?
7 Owo itreke ndikụt ntotụn̄ọ ima oro nsụhọ ẹnyenede ẹnọ enyịn̄ Jehovah ye ndinen edumbet Ikọ esie. Mme owo oro ẹnyenede esịt akpanikọ ẹdi ẹdikụt ukpụhọde oro odude ke eduuwem nsụhọ ye mbiara ye mbubịk ido eke mme adaiso ukaraidem ye ido ukpono ererimbot emi. Jehovah ọdiọn̄ “ubak Israel [eke spirit] emi osụhọde.” Enye okpono mmọ ke ndinọ mmọ ifet ndikere enyịn̄ esie, ndien enye anam mmọ ẹnyene eti etop ke otu mme idụt ererimbot. Emi edi nte Zephaniah eketịn̄de prọfesi ete: “Ke ini oro nyeda mbufo ndụk, kpa ke ini emi nditan̄de mbufo mbon; koro [nyenam mbufo ẹdi enyịn̄ ye itoro, NW] ke otu kpukpru mme idụt ke ererimbot, ke ini emi ndidade mbufo ẹmi ẹdide mbuotekọn̄ mfiak ndi, ke enyịn mbufo; Jehovah ọdọhọ.”—Zephaniah 3:20.
8 Ọtọn̄ọde ke 1935, ataata ediwak miliọn owo ẹmedi ẹdifiọk ẹte ke edidiọn̄ Jehovah odu ye nsụhọ. Mmọ ke idatesịt ẹtiene mme Jew, m̀mê Israel, eke spirit ẹmi, ẹdọhọde ẹte: “Ẹyak nnyịn ika ye mbufo: koro nnyịn imokop ite ke Abasi odu ye mbufo.” (Zechariah 8:23) “Mme erọn̄ en̄wen” ẹmi ẹdiọn̄ọ nsụhọ oro ẹyetde aran nte “asan̄autom oro anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄,” emi Christ okonịmde ete “edi andikara kpukpru se enye enyenede [ke isọn̄].” Mmọ ye esịtekọm ẹdia udia eke spirit oro otu asan̄autom emi otịmde “ke edikem ini.”—John 10:16; Matthew 24:45-47.
9. Ewe “usem” ke ediwak miliọn owo ẹkpep ndisem, ndien nso akwa utom ke mme erọn̄ en̄wen ẹnam “ke esịt kiet” ye nsụhọ oro ẹyetde aran?
9 Ọtọkiet ye nsụhọ emi, ediwak miliọn erọn̄ en̄wen ẹmi ke ẹkpep ndidu uwem nnyụn̄ ntịn̄ ikọ ke n̄kemuyo ye “edisana usem.”a Jehovah ama etịn̄ prọfesi ebe ke Zephaniah ete: “Koro ke ini oro nyekabade edisana [usem, NW] nnọ mme idụt: man kpukpru mmọ ẹkot enyịn̄ Jehovah, man ẹnam n̄kpọ ẹnọ enye ke esịt kiet.” (Zephaniah 3:9) Ih, mme erọn̄ en̄wen ẹdiana kiet ẹnam n̄kpọ Jehovah “ke esịt kiet” ye mme andibuana ke “ekpri otu erọn̄” oro ẹyetde aran ke usọp usọp utom edikwọrọ “gospel Ubọn̄ Abasi emi . . . nte ntiense [nnọ] kpukpru mme idụt.”—Luke 12:32; Matthew 24:14.
‘Usen Jehovah Ọmọn̄ Edi’
10. Nso ke nsụhọ oro ẹyetde aran ẹnịm ke akpanikọ kpukpru ini, ndien nso, nte otu, ke mmọ ẹdidu uwem ẹkụt?
10 Nsụhọ oro ẹyetde aran ẹnyene ikọ odudu spirit apostle Peter emi ke ekikere kpukpru ini: “Ọbọn̄ iduọnke ke edinam un̄wọn̄ọ Esie, ke ido nte ndusụk owo ẹkerede ẹte, Enye ọduọn; Enye akam enyene anyan ime ye mbufo, inyụn̄ iyomke baba owo kiet atak, edi oyom kpukpru owo ẹtua n̄kpọfiọk ẹkabade esịt. Edi Usen Ọbọn̄ edibuat nte inọ.” (2 Peter 3:9, 10) Mme andibuana ke otu asan̄autom emi anamde akpanikọ akananam inyeneke eyịghe ndomokiet iban̄a usen Jehovah ndidi ke eyo nnyịn. Akwa usen oro editọn̄ọ ye Abasi ndisobo Christendom, kpa ndamban̄a Jerusalem, ye ikpehe Akwa Babylon oro osụhọde.—Zephaniah 1:2-4; Ediyarade 17:1, 5; 19:1, 2.
11, 12. (a) Ewe ikpehe prọfesi Zephaniah osu nsụhọ ke idem? (b) Didie ke nsụhọ oro ẹyetde aran eyere ikot oro ọdọhọde, “Kûyak ubọk fo emem”?
11 Anam-akpanikọ nsụhọ emi adat esịt ke ndikedi se ẹnyan̄ade ke 1919 ẹsio ke ntan̄mfep eke spirit ke Akwa Babylon, kpa ukara ererimbot eke nsunsu ido ukpono. Mmọ ẹkụt edisu prọfesi Zephaniah: “O adiaha Zion, kwọ; mbufo Israel ẹsio n̄kpo idara; O adiaha Jerusalem, dara nyụn̄ bre ke ofụri esịt. Jehovah ọmọbọ fi ufen efep, amakabade usua fo efep: edidem Israel, Jehovah, odu ke otu mbufo: afo udukwe aba idiọk. Ke usen oro ẹyedọhọ Jerusalem, ẹte, Kûfehe ndịk: O Zion, kûyak ubọk emem fi. Jehovah Abasi fo odu ke ufọt fo, [nte Enyeemi edide ọkpọsọn̄]; enye eyenyan̄a.”—Zephaniah 3:14-17.
12 Ye mbuọtidem ye akpakịp uyarade nte ke Jehovah odu ye mmọ, nsụhọ oro ẹyetde aran ẹmekaiso uko uko ke ndinam utom emi Abasi ọnọde mmọ ndinam. Mmọ ẹkwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ ẹnyụn̄ ẹnam ẹdiọn̄ọ ubiereikpe emi Jehovah ọnọde Christendom, ikpehe Akwa Babylon eken, ye ofụri ikpehe idiọk editịm n̄kpọ Satan. Kpa ye kpukpru mfịna, ke ediwak isua ẹmi ẹbede toto ke 1919, mmọ ẹnam ewụhọ Abasi oro: “Kûfehe ndịk: O Zion, kûyak ubọk emem fi.” Mmọ isụhọkede ubọk ke ndisuan ediwak biliọn tract, magazine, mme ikpọ n̄wed, ye n̄kpri n̄wed ẹnọde ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah. Mmọ ẹdi uwụtn̄kpọ oro ọbọpde mbuọtidem ẹnọ mme erọn̄ en̄wen ẹmi ẹwọn̄ọrede ẹda ye mmọ toto ke 1935.
“Kûyak Ubọk Emem Fi”
13, 14. (a) Ntak emi ndusụk mme Jew ẹkefiakde edem ẹtre ndinam n̄kpọ Jehovah, ndien didie ke ẹkekụt emi? (b) Nso ke mîdiwụtke eti ibuot nnyịn ndinam, ndien ke ewe utom ke nnyịn mînyeneke ndiyak ubọk emem nnyịn?
13 Ke adan̄aemi nnyịn ‘ibetde’ akwa usen Jehovah, didie ke nnyịn ikeme ndibọ ataata ufọn nto prọfesi Zephaniah? Akpa, nnyịn inyene ndidu ke ukpeme mbak nnyịn idikabade itie nte mme Jew eke eyo Zephaniah oro ẹkefiakde edem ẹtre nditiene Jehovah koro mmọ ẹkenyenede eyịghe ẹban̄a nte usen Jehovah ekekperede. Mme utọ Jew oro ikenen̄ekede itịn̄ eyịghe mmọ an̄wan̄wa, edi edinam mmọ ama ayarade nte ke mmọ ikenen̄ekede inịm ite ke akwa usen Jehovah ama ekpere. Mmọ ẹkewụk ntịn̄enyịn ke ndikọ inyene utu ke mmọ ndibet Jehovah.—Zephaniah 1:12, 13; 3:8.
14 Idahaemi idịghe ini ndiyak eyịghe ọdọn̄ n̄kam ke esịt nnyịn. Edidi ata unana eti ibuot ndisịk edidi usen Jehovah nnịm ke ekikere m̀mê esịt nnyịn. (2 Peter 3:1-4, 10) Nnyịn inyene ndifep ndifiak edem ntre nditiene Jehovah m̀mê ‘ndiyak ubọk emem nnyịn’ ke utom esie. Emi esịne nditre ‘ndinuọn ubọk utom’ ke nnyịn ndikwọrọ “gospel.”—Mme N̄ke 10:4; Mark 13:10.
Ndin̄wana ye Unana Udọn̄
15. Nso ikeme ndinam nnyịn itek ke ifịk ke utom Jehovah, ndien didie ke ẹkebem iso ẹtịn̄ ẹban̄a mfịna emi ke prọfesi Zephaniah?
15 Udiana, nnyịn ikpenyene ndikpeme mbiọn̄ọ odudu unana udọn̄ oro akamade mmemidem. Ke ediwak idụt Edem Usoputịn, unana udọn̄ kaban̄a mme n̄kpọ eke spirit ekeme ndikabade ndi ntak mmemidem ke otu ndusụk mme ọkwọrọ eti mbụk. Utọ unana udọn̄ oro ama odu ke eyo Zephaniah. Jehovah ama etịn̄ ebe ke prọfet esie ete: “[Nyeda] ufen nnọ mmọ . . . eke ẹdọhọde ke esịt mmọ, ẹte, Jehovah idinamke eti n̄kpọ, idinyụn̄ inamke idiọk.” (Zephaniah 1:12) Ke ewetde n̄kpọ aban̄a udịmikọ emi ke Cambridge Bible for Schools and Colleges, A. B. Davidson ama ewet ete ke emi etịn̄ aban̄a mme owo ẹmi “ẹduọde ẹdụk ekikere unana udọn̄ m̀mê idem unana edinịm ke akpanikọ kaban̄a odudu ekededi oro okon̄de akan ndisịbe ndụk mbubehe ubonowo.”
16. Nso idaha ekikere ke ediwak owo ke mme ufọkabasi Christendom ẹnyene, edi nso nsịnudọn̄ ke Jehovah ọnọ nnyịn?
16 Unana udọn̄ edi ọsọ edu oro odude mfịn ke ediwak ikpehe ke isọn̄, akpan akpan ke mme idụt oro ẹnen̄erede ẹnyene uforo. Idem mme andibuana ke mme ufọkabasi Christendom ikam inịmke ite ke Jehovah Abasi eyesịbe odụk mbubehe owo ke eyo nnyịn. Mmọ ẹsifụmi mme ukeme oro nnyịn isịnde man ida eti mbụk Obio Ubọn̄ isịm mmọ edide ke edisak imam nsụkuyo m̀mê ke ndibọrọ ibio ibio “Ami nnyeneke udọn̄!” Ke mme utọ idaha ẹmi, ndikaiso ke utom unọ ikọ ntiense ekeme ndidi ata n̄kpọ-ata. Enye esisịn ime nnyịn ke udomo. Edi ebede ke prọfesi Zephaniah, Jehovah ọnọ mme anam-akpanikọ ikọt esie odudu, ọdọhọde ete: ‘Ẹkûyak ubọk emem mbufo. Jehovah Abasi mbufo odu ke ufọt mbufo, nte Enyeemi edide ọkpọsọn̄, enye eyenyan̄a, eyedat esịt aban̄a fi ke idara; enye eyedop uyo ke ima esie, eyebre aban̄a fi ke ikwọ.’—Zephaniah 3:16, 17.
17. Nso eti uwụtn̄kpọ ke mbufa owo ke otu mme erọn̄ en̄wen ẹkpetiene, ndien didie?
17 Edi akpanikọ ke mbụk ikọt Jehovah eyomfịn nte ke nsụhọ, ọkọrọ ye n̄kani owo ke otu mme erọn̄ en̄wen, ẹmenam akwa utom editan̄ mbok ke ukperedem ini ẹmi. Kpukpru mme anam-akpanikọ Christian ẹmi ẹnyene ime ke ediwak isua ẹmi ẹbede. Mmọ iyakke unana udọn̄ oro ata ediwak owo ke Christendom ẹwụtde anam idem emem mmọ. Ntre akpakam mbufa owo ke otu mme erọn̄ en̄wen iyakke idem emem mmọ ke ntak unana udọn̄ kaban̄a mme n̄kpọ eke spirit oro ẹdide ọsọ n̄kpọ mfịn ke ediwak idụt. Akpakam mmọ ‘iyakke ubọk emem’ mmọ, m̀mê nditek ke ifịk. Akpakam mmọ ẹda kpukpru ifet ndinọ Enyọn̄-Ukpeme, Awake!, ye nti n̄wed eken oro ẹtịmde akpan akpan ndin̄wam mbon mbieterọn̄ ẹkpep akpanikọ aban̄ade usen Jehovah ye mme edidiọn̄ oro ẹditienede.
Ẹka Iso Iso ke Adan̄aemi Ẹbetde Akwa Usen Oro!
18, 19. (a) Nso nsịnudọn̄ ndiyọ ke nnyịn ikụt ke Matthew 24:13 ye Isaiah 35:3, 4? (b) Didie ke ẹdidiọn̄ nnyịn edieke nnyịn idianade kiet ika iso iso ke utom Jehovah?
18 Jesus ọkọdọhọ ete: “Ẹyenyan̄a owo eke edimede ime tutu osịm akpatre.” (Matthew 24:13) Ntre, inaha “mmeme ubọk” m̀mê mme “edọn̄ eke ẹfụmde” ẹdu nte nnyịn ibetde akwa usen Jehovah! (Isaiah 35:3, 4) Prọfesi Zephaniah etịn̄ ye nsọn̄ọ aban̄a Jehovah ete: “Nte Enyeemi edide ọkpọsọn̄, enye eyenyan̄a.” (Zephaniah 3:17, NW) Ih, Jehovah eyenyan̄a “akwa otuowo” ebe akpatre ikpehe “akwa ukụt,” ke ini enye edinọde Eyen esie uyo ete anuak mme idụt ukaraidem ẹmi ẹkade iso “ẹseri iseri” ye ikọt esie mbai mbai.—Ediyarade 7:9, 14; Zephaniah 2:10, 11; Psalm 2:7-9.
19 Nte akwa usen Jehovah asan̄ade ekpere, akpakam nnyịn ika iso iso ye ifịk, inamde n̄kpọ esie “ke esịt kiet”! (Zephaniah 3:9) Ke ndinam ntre, nnyịn ke idem nnyịn ye ata ediwak mbon en̄wen iyedu ke idaha ‘ndidịbe ke usen iyaresịt Jehovah’ inyụn̄ ikụt nte ẹnamde edisana enyịn̄ esie asana.
[Ikọ idakisọn̄]
a Kaban̄a ọyọhọ nneme ke “edisana usem,” se Enyọn̄-Ukpeme eke April 1, 1991, page 20-25, ye May 1, 1991, page 10-20.
Ke Ndidụn̄ọde
◻ Ke mme usụn̄ ewe ke idaha ido ukpono oro odude ke esịt Christendom edi ukem ye enyeoro okodude ke eyo Zephaniah?
◻ Didie ke ediwak mme adausụn̄ ukaraidem mfịn ẹbiet “mbọn̄” obio eke eyo Zephaniah?
◻ Mme ewe un̄wọn̄ọ ke Zephaniah ẹkesu nsụhọ ke idem?
◻ Nso ke ediwak miliọn owo ẹdi ẹdifiọk?
◻ Ntak emi nnyịn mîkpayakke ubọk emem nnyịn ke utom Jehovah?
[Mme ndise ke page 15]
Ukem nte Zephaniah, mme anam-akpanikọ nsụhọ Christian oro ẹyetde aran ke ẹtan̄a ubiereikpe Jehovah uko uko
[Mme ndise ke page 18]
“Mme erọn̄ en̄wen” iyakke unana udọn̄ mme owo anam idem emem mmọ