Kụt Unen ke Ndifep Afia Idiọkitọn̄
“Mmọ eke ẹyomde ndidi mbon inyene ẹduọ ẹsịne ke idomo ye afia.” —1 TIMOTHY 6:9.
1. Ntak emi nnyịn ikpekerede iban̄a mme afia?
IKỌ oro “afia” ekeme ndinam fi ekere aban̄a atautop onịmde abian̄a abian̄a n̄kpọ etabi ndimụm unam oro odude ke ndueidem. Nte ededi, Abasi anam an̄wan̄a nte ke ye nnyịn mme afia oro ẹdide n̄kpọndịk ẹkan, idịghe mme utọ ataata n̄kpọ etabi ntre, edi edi se ikemede ndimụm nnyịn ke n̄kan̄ eke spirit m̀mê eke ido uwem. Devil edi ata ke ndikọk mme utọ afia oro.—2 Corinth 2:11; 2 Timothy 2:24-26.
2. (a) Didie ke Jehovah an̄wam nnyịn ndifep mme akama-ndịk afia? (b) Nso utọ afia ke iyom ndikere mban̄a idahaemi?
2 Jehovah aman̄wam nnyịn ke ndinam idiọn̄ọ ndusụk ke otu ediwak ye nsio nsio afia Satan. Ke uwụtn̄kpọ, Abasi odụri owo utọn̄ ete ke n̄kpọkinua, m̀mê inua nnyịn, ekeme ndidi afia edieke nnyịn itịn̄de ikọ oro mîsịneke ifiọk, ke ibụmede, m̀mê se nnyịn mîkpetịn̄ke. (Mme N̄ke 18:7; 20:25) Ntan̄idem ekeme ndidi afia, ukem nte edidụk nsan̄a ye mbon oro ẹsisọpde ẹyat esịt. (Mme N̄ke 22:24, 25; 29:25) Edi ẹyak nnyịn iwọn̄ọde ibịne afia efen: “Mmọ eke ẹyomde ndidi mbon inyene ẹduọ ẹsịne ke idomo ye afia ye ediwak ndisịme ye idiọk udọn̄ [“idiọkitọn̄,” NW], eke ẹdudide owo ẹsụhọde ke nditaha ye nsobo.” (1 Timothy 6:9) Ekeme nditịn̄ se idide ntak m̀mê ntọn̄ọ afia oro ke ikọ emi “idiọkitọn̄.” Okposụkedi idiọkitọn̄ esiwakde ndiwụt idem ebe ke udọn̄ ndinyene n̄kpọ, idiọkitọn̄ enen̄ede edi afia oro enyenede ediwak ikpehe.
Jehovah Ọtọt Nnyịn Aban̄a N̄kpọndịk
3, 4. Mbụk ubonowo eke eset esịne nso ukpepn̄kpọ kaban̄a idiọkitọn̄?
3 Akpa kan̄a, idiọkitọn̄ edi ekikak ekikak m̀mê ebeubọk udọn̄ ndinyene ekese n̄kpọ, edide okụk, inyene, odudu, idan̄, m̀mê mme n̄kpọ efen. Idịghe nnyịn idi akpa mbon oro afia idiọkitọn̄ esịnde ke itiendịk. Ko ke edem ke in̄wan̄ Eden, afia idiọkitọn̄ ama omụm Eve ndien ekem Adam. Nsan̄a Eve oro ekenen̄erede enyene ifiọk ke uwem akan nte enye ekenyenede, edi se Jehovah ọkọnọde item ke idemesie. Abasi ama ọnọ mmọ ufọkidụn̄ edide paradise. Mmọ ẹkpekedara ediwak nti n̄kpọ ye nsio nsio udia, oro ẹnyenede ẹto isọn̄ oro owo mîsabakede. Mmọ ẹkpekedori enyịn ndinyene mfọnmma nditọ, ẹmi mmọ ẹkpekedude kiet ẹnyụn̄ ẹnam n̄kpọ Abasi ke nsinsi. (Genesis 1:27-31; 2:15) Nte itiehe nte oro ekpekem ndiyụhọ owo ekededi?
4 Edi, owo ndinyene n̄kpọ oro ekemde ikpanke idiọkitọn̄ ndikabade ndi afia. Ekikere editie nte Abasi, edinyene ifụre oro okponde akan ye edinịm mme edumbet idemesie ama ọkọk afia ọnọ Eve. Etie nte Adam okoyom itie ebuana esie ye ediye nsan̄a esie akakaiso, inamke n̄kpọ m̀mê nso iditak. Sia idiọkitọn̄ akam ọkọkọkde afia ọnọ mme mfọnmma owo ẹmi, afo emekeme ndikụt ntak emi idiọkitọn̄ ekemede ndidi n̄kpọndịk nnọ nnyịn.
5. Didie ke ndifep afia idiọkitọn̄ edi akpan n̄kpọ ọnọ nnyịn?
5 Ana nnyịn ikpeme ibiọn̄ọ edidi se afia idiọkitọn̄ omụmde koro apostle Paul ama odụri nnyịn utọn̄ ete: “Nte mbufo ifiọkke ite, mme anam ukwan̄ido ididaha Obio Ubọn̄ Abasi inyene? Ẹkûbian̄a idem mbufo. Mbon use, ye mme okpono ndem, ye mme ẹsịn efịbe, ye mmọ eke ẹbietde iban, ye mmọ eke ẹsabarede idem, ye mme inọ, ye mme esịn esịt ke n̄kpọ owo [“mbon idiọkitọn̄,” “NW”] . . . ididaha Obio Ubọn̄ Abasi inyene.” (1 Corinth 6:9, 10) Paul n̄ko ama asian nnyịn ete: “Amaedi use, ye kpukpru mbubiam ido, m̀mê [idiọkitọn̄, NW], ẹkûyak ẹtịn̄ ẹban̄a n̄kpọ oro ke otu mbufo.” (Ephesus 5:3) Ntre, idiọkitọn̄ ikam inyeneke ndidi ibuotikọ nneme kaban̄a uduak ediyụhọ anana mfọnmma ikpọkidem nnyịn.
6, 7. (a) Mme uwụtn̄kpọ Bible ewe ẹwụt nte idiọkitọn̄ ekemede ndinyene odudu? (b) Ntak emi mme uwụtn̄kpọ oro ẹkpedide ntọt ẹnọ nnyịn?
6 Jehovah enyene ediwak uwụtn̄kpọ oro ẹwetde-wet ndinam nnyịn idu ke edidemede iban̄a n̄kpọndịk oro idiọkitọn̄ akamade. Ti idiọkitọn̄ Achan. Abasi ọkọdọhọ ke ẹkenyene ndisobo Jericho, edi amaedi mme gold, silver, copper, ye ukwak esie ẹkenyene nditan̄ n̄ka itie unịmn̄kpọ Esie. Ekeme ndidi Achan ke akpa ama oyom ndinam item oro, edi afia idiọkitọn̄ ama omụm enye. Ndondo oro enye okodụkde Jericho, eketie nte n̄kpọ eke enye okodude ke isan̄ udep n̄kpọ emi enye okokụtde mmemurua n̄kpọ oro akpade owo idem, esịnede ediye edisịnen̄kpọ emi ẹketiede nte otịm odot ye enye. Ke emende gold ye silver emi ekọmurua edide ediwak tọsịn dollar, ekeme ndidi enye ama ekere ete, ‘Nso mfọniso ke emi edi ntem! Ebiet eyeyịp.’ Ke akpanikọ ekedi inọ! Ndisịn enyịn ke n̄kpọ oro ẹkpekesobode-sobo m̀mê oro ẹkpekeyakde ẹnọ, enye ekeyịp n̄kpọ Abasi, ndien oro ama ada uwem Achan. (Joshua 6:17-19; 7:20-26) Kere, n̄ko, mme uwụtn̄kpọ Gehazi ye Judas Iscariot.—2 Ndidem 5:8-27; John 6:64; 12:2-6.
7 Nnyịn ikpenyeneke ndifụmi akpanikọ oro nte ke owo ita oro ẹsiakde ke enyọn̄ emi ikedịghe mme okpono ndem ẹmi mîkenyeneke ifiọk iban̄a mme edumbet Jehovah. Utu ke oro, mmọ ẹkedu ke itie ebuana oro ẹkeyakde idem ẹnọ Abasi. Kpukpru mmọ ẹma ẹkụt mme utịben̄kpọ oro ẹkpekenamde odudu Abasi ye nte edide akpan n̄kpọ ndisọn̄ọ mmụm mfọn esie n̄kama otụk mmọ ke idem. Edi, afia idiọkitọn̄ ekedi ntak iduọ mmọ. Nnyịn n̄ko imekeme ndibiat itie ebuana nnyịn ye Abasi edieke nnyịn iyakde afia idiọkitọn̄ omụm nnyịn ke usụn̄ ekededi. Nso orụk m̀mê uduot idiọkitọn̄ ekeme ndidi n̄kpọndịk nnọ nnyịn akpan akpan?
Ndidi se Afia Idiọkitọn̄ Kaban̄a Uforo m̀mê Inyene Omụmde
8. Bible ọnọ nso ntọt aban̄a uforo?
8 Ata ediwak ke otu mme Christian ẹmekop in̄wan̄în̄wan̄ ntọt otode Bible akpande edikọri ima nnọ inyene, ọkpọsọn̄ udọn̄ kaban̄a uforo. Ntak mûfiakke udụn̄ọde ndusụk mmọemi, nte ẹkụtde ke Matthew 6:24-33; Luke 12:13-21; ye 1 Timothy 6:9, 10? Ke adan̄aemi ekemede ndikere nte ke afo omonyịme onyụn̄ anam utọ item oro, nte itiehe nte ke Achan, Gehazi, ye Judas ẹkpekedọhọ ẹte ke mmimọ imonyịme ye enye n̄ko? Nte an̄wan̄ade, ana nnyịn ika anyan ikan ikpîkpu edinyịme ke ekikere. Ana nnyịn inen̄ede ikụt ite ke afia idiọkitọn̄ kaban̄a uforo m̀mê inyene inyeneke odudu ke uwem nnyịn eke usen ke usen.
9. Ntak emi nnyịn ikpodụn̄ọrede edu nnyịn kaban̄a edidep mme n̄kpọ?
9 Ke uwem eke usen ke usen, nnyịn imesiwak ndidep n̄kpọ—udia, edisịnen̄kpọ, ye mme n̄kpọ ndụn̄ufọk. (Genesis 42:1-3; 2 Ndidem 12:11, 12; Mme N̄ke 31:14, 16; Luke 9:13; 17:28; 22:36) Edi ererimbot mbubehe esịn udọn̄ ọnọ edinyene ekese ye mbufa n̄kpọ. Ediwak etop unyam n̄kpọurua oro ẹyọhọde mme n̄wedmbụk n̄kpọntịbe, mme magazine, ye TV ẹdi abian̄a abian̄a ukeme ndidemede idiọkitọn̄. Utọ ukeme oro ẹkeme n̄ko ndidu ke mme ufọkurua ye udịm udịm itọn̄ọfọn̄, kot, ọfọn̄idem, ye sweater, ye itie unyam mbufa ikpaukot, n̄kpọ ẹdade odudu ilektrik ẹnam utom, ye ukwak usio ndise. Eyeyom mme Christian ẹbụp idemmọ ẹte, ‘Nte udep n̄kpọ amakabade edi akpan n̄kpọ m̀mê akpan inemesịt ke uwem mi?’ ‘Nte ami mmenen̄ede nyom mbufa n̄kpọ oro n̄kụtde, mîdịghe nte ererimbot unyamurua akam anam n̄kpasịp idiọkitọn̄ ọkọri ke esịt mi?’—1 John 2:16.
10. Afia idiọkitọn̄ ewe akpan akpan edi n̄kpọndịk ọnọ irenowo?
10 Edieke udep n̄kpọ etiede nte edi ọsọ afia ọnọ iban, edinyene ediwak okụk edi afia kiet ọnọ anana-ibat irenowo. Jesus ama anam afia emi an̄wan̄a ke nditop n̄ke aban̄ade owo inyene emi ekenyenede ediwak okụk edi ebiere ete “nyewụri mme ufọk ubon udia mi, nnyụn̄ mbọp se ikponde ikan; do ke ndibon kpukpru mfri ye inyene mi.” Jesus ikayakke eyịghe ndomokiet odu kaban̄a se idide n̄kpọndịk: “Ẹkpeme idem mbufo ke kpukpru orụk edisịn esịt ke n̄kpọ owo” m̀mê idiọkitọn̄. (Luke 12:15-21) Edide nnyịn imenyene n̄kpọ m̀mê inyeneke, nnyịn ikpeyene ndinam item oro.
11. Didie ke afia idiọkitọn̄ ndinyene ediwak okụk ekeme ndimụm Christian?
11 N̄kpọ oro etiede abian̄a abian̄a esiwak ndisịn udọn̄ nnọ idiọkitọn̄ ndinyene okụk, m̀mê mme n̄kpọ oro okụk ekemede ndidep. Usụn̄ ndinyene n̄kpọ usọp usọp ekeme ndiwụt idem—ndusụk ifet oro ebederede ini-kiet-kpọt-ke ofụri eyouwem ndinyene ukpeme ke okụk ebe ke mbubehe okụk oro akamade n̄kpọndịk. Mîdịghe ekeme ndidomo owo ndinyene okụk nto mme edinam mbubehe oro mîfọnke m̀mê oro mîkemke ye ibet. Udọn̄ emi ndisịn esịt ke n̄kpọ owo ekeme ndikabade nsọn̄ odudu n̄kan, ọkọkde afia. (Psalm 62:10; Mme N̄ke 11:1; 20:10) Ndusụk owo ke esịt esop Christian ẹma ẹtọn̄ọ mbubehe ye idotenyịn nte ke nditọete mmọ oro ẹnamde akpanikọ ẹdidi mme akpan mbonurua. Edieke uduak mmọ mîkedịghe n̄kukụre ndinọ n̄kpọ urua m̀mê ndinam utom oro ẹyomde ebe ke ‘ọkpọsọn̄ utom, ẹdade ubọk mmọ ẹnam eti utom,’ edi edide ndinyene okụk usọp usọp ke ntakurua ekemmọ mme Christian, do mmọ ẹnam n̄kpọ ke idiọkitọn̄. (Ephesus 4:28; Mme N̄ke 20:21; 31:17-19, 24; 2 Thessalonica 3:8-12) Idiọkitọn̄ ndinyene okụk amada ndusụk owo ekesịn ke ndibre mbre mfọniso nte raffle, nsa, m̀mê lottery. Mmọ eken, ke ẹfụmide ndinịm idemmọ ke itie mmọ en̄wen ye edinyene eti ibuot, ẹma ẹsọsọp ẹda ikpe ẹka esop ye idotenyịn ndibọ utịp m̀mê inyene oro okponde.
12. Ntak emi nnyịn idiọn̄ọde nte ke ẹkeme ndikan idiọkitọn̄ kaban̄a inyene?
12 Se ẹnemede emi ẹdi mme ikpehe oro odotde idụn̄ọde idem man nnyịn ke esịt akpanikọ ikeme ndikụt m̀mê idiọkitọn̄ ke akam anam utom ke idem nnyịn. Idem edieke anamde, nnyịn imekeme ndikpụhọde. Ti ete ke Zacchaeus ama okpụhọde. (Luke 19:1-10) Edieke owo ekededi okụtde idiọkitọn̄ kaban̄a uforo m̀mê inyene nte edide mfịna, enye ekpenyene ndinam ubiere nte Zacchaeus akanamde ndifehe mbọhọ afia oro.—Jeremiah 17:9.
Idiọkitọn̄ ke Mme Ikpehe Eken ke Uwem
13. Psalm 10:18 odụri ntịn̄enyịn nnyịn owụt ewe afia idiọkitọn̄ efen?
13 Ndusụk owo ẹkụt nte edide mmemmem n̄kpọ ndida n̄kụt n̄kpọndịk oro idiọkitọn̄ akamade ke n̄kan̄ okụk m̀mê inyene akan nte ẹkụtde ke mme usụn̄ efen oro enye esiwụtde idem. N̄wed ukabadeikọ usem Greek kiet ọdọhọ ete ke otu ikọ oro ẹkabarede “idiọkitọn̄” m̀mê “isịnenyịn” ẹnyene ekikere “‘ediyom n̄kpọ efen efen,’ ke se iban̄ade odudu ye mme n̄kpọ ntre ọkọrọ ye inyene.” Ih, nnyịn imekeme ndidi se afia idiọkitọn̄ kaban̄a edikara mmọ en̄wen omụmde, ndusụk iyomde mmọ ẹdu ke nyekidem ke idak edikara nnyịn.—Psalm 10:18.
14. Ke mme idaha ewe ke udọn̄ kaban̄a odudu edi idiọkn̄kpọ?
14 Toto ke usen edem mme anana mfọnmma owo ẹma ẹsikop inemesịt ndibre odudu ke idem mbon en̄wen. Abasi ama ada okụt nte ke mfụhọ mfụhọ utịp idiọkn̄kpọ owo edidi nte ke ediwak ebe ‘ẹyekara’ iban mmọ. (Genesis 3:16) Iduọ emi, nte ededi, ama aka anyan ebe mbọbọ ndọ. Ke ediwak tọsịn isua ke ukperedem, andiwet Bible kiet ama owụt ete ke ‘owo akara owo ọnọ enye unan.’ (Ecclesiastes 8:9) Eyedi afo ọmọfiọk nte oro edide akpanikọ ke mme n̄kpọ ẹban̄ade mbubehe ukara ye ekọn̄, edi nte ekeme ndidi nte ke ikpehe n̄kan̄ oro inyenede odudu, nnyịn ke in̄wana iyom ọkpọkpọ odudu m̀mê ukara efen efen?
15, 16. Ke nso idaha ke afia udọn̄ ndinyene ekese odudu ekeme ndimụm Christian? (Philippi 2:3)
15 Kpukpru nnyịn imamana iman ye mbon efen—ke n̄kpet n̄kpet ebuana ubon m̀mê nsannsan iman, ke itieutom idịbi udia m̀mê ke ufọkn̄wed, ke otu mme ufan, ye ke esop. Nnyịn ke ini ke ini, m̀mê ke ediwak ini, imekeme ndinyene udeme ke ndibiere se edinamde, ọkọrọ ye nte edinamde m̀mê ini oro edinamde. Oro ke idemesie ikwan̄ake m̀mê idiọkke. Ndi nnyịn, nte ededi, imesima ndida odudu ekededi oro nnyịn inyenede inam n̄kpọ ke ebeubọk usụn̄? Nte ekeme ndidi nte ke nnyịn isima ndinọ akpatre ubiere inyụn̄ iyom ndinam oro n̄kaiso? Mme eseutom m̀mê mme eteutom ẹdide mbon ererimbot ẹsiwak ndiwụt edu emi ebe ke ndinyene mme owo oro ẹdide nda-ke-oro, emi mînọhọ ekikere ndomokiet ye oro mîtịn̄ke n̄kpọ ibiọn̄ọ udọn̄ (idiọkitọn̄) ererimbot oro ikpọ owo mmọ ẹnyenede kaban̄a odudu.
16 Emi edi afia oro anade ẹfep ke ndinam n̄kpọ ye ekemmọ mme Christian. Jesus ọkọdọhọ ete: “Mbufo ẹfiọk ẹte, mme andikara mme Gentile ẹsọn̄ ubọk ẹkara mmọ, ikpọ owo mmọ ẹnyụn̄ ẹbre odudu ye mmọ. Ididịghe ntre ke otu mbufo; edi owo ekededi eke oyomde ndikabade n̄kpon ke otu mbufo eyedi asan̄autom mbufo.” (Matthew 20:25, 26) Utọ nsụhọdeidem oro ekpenyene ndiwụt idem ke nte mbiowo Christian ẹnamde n̄kpọ ye kiet eken, ye mme asan̄autom unamutom, ye otuerọn̄. Ke uwụtn̄kpọ, nte udọn̄ ndiwụt odudu, okpowụt idem ke idem esenyịn oro etiede ibuot emi oyomde ekikere oto ekemmọ mbiowo n̄kukụre ke n̄kpri n̄kpọ edi anamde ikpọ ubiere ke idemesie? Nte enye enen̄ede enyịme ndideme mme utom? Mfịna ekeme ndidu edieke asan̄autom unamutom oro esede aban̄a mbono an̄wautom akpanamde mme ndutịm esie uyịre uyịre nte mîwụtke eti ibuot, idem enịmde mme ibet.—1 Corinth 4:21; 9:18; 2 Corinth 10:8; 13:10; 1 Thessalonica 2:6, 7.
17. Ntak odotde ndikere mban̄a udia ke ini inemede iban̄a afia idiọkitọn̄?
17 Udia edi ikpehe efen emi afia idiọkitọn̄ omụmde ediwak owo. Nte ededi, edi ndammana n̄kpọ ndikop inemesịt ke ndidia n̄kpọ ye ke ndin̄wọn̄ n̄kpọ; Bible etịn̄ n̄kpọ nte odotde aban̄a oro. (Ecclesiastes 5:18) Edi, edi ọsọ n̄kpọ udọn̄ ndikọri ke afan̄ emi ke anyanini, atarade aka anyan akan se ẹkemede ndidara ye se ikemde nte owụtde eti ibuot. Edieke emi mîkpedịghe ikpehe oro odotde mme asan̄autom Abasi ẹkere ẹban̄a, ntak emi Ikọ Jehovah ọkpọdọhọde ke Mme N̄ke 23:20 ete: “Kûda ke otu mme ofobo wine, emi ẹtade unam ke en̄weme”? Edi, didie ke nnyịn ifep afia emi?
18. Nso ndụn̄ọde idem kaban̄a udia ye edin̄wọn̄ n̄kpọ ke nnyịn ikpanam?
18 Abasi inọhọ ekikere ite ikọt esie edu uwem ọkpọsọn̄ efam ke udia. (Ecclesiastes 2:24, 25) Edi enye inyụn̄ inyịmeke nnyịn inam udia ye edin̄wọn̄ n̄kpọ edi akpan ikpehe nneme ye ndutịm nnyịn. Nnyịn imekeme ndibụp idem nnyịn ite, ‘Nte ami mmesiwak ndikabade n̄kop nduaidem ke ini ntịn̄de mban̄a ndusụk udia oro n̄kadiade m̀mê oro ndiomide ndidia ke ebeubọk usụn̄?’ ‘Nte ami kpukpru ini nsitịn̄ mban̄a udia ye edin̄wọn̄ n̄kpọ?’ Idiọn̄ọ efen ekeme ndidi nte nnyịn inamde n̄kpọ ke ini nnyịn idiade udia oro mîdịghe nnyịn item m̀mê ikpe okụk, ndusụk ke ini ikade esen ke ufọk owo efen m̀mê ke ini udia odude ke itie mbono Christian. Nte ekeme ndidi nte ke nnyịn adan̄aoro imesinyene ntụhọ edidia udia awak akan nte isidiade? Nnyịn imeti nte ke Esau ama ayak udia akabade edi akpan n̄kpọ nte mîdotde, adade nsinsi unan ọsọk enye.—Mme Hebrew 12:16.
19. Didie ke idiọkitọn̄ ekeme ndidi mfịna kaban̄a inemesịt idan̄?
19 Paul anam nnyịn inyene ifiọk iban̄a afia efen: “Amaedi use, ye kpukpru mbubiam ido, m̀mê edisịn esịt ke n̄kpọ owo [“idiọkitọn̄,” NW], ẹkûyak ẹtịn̄ ẹban̄a n̄kpọ oro ke otu mbufo.” (Ephesus 4:17-19; 5:3) Ke akpanikọ, idiọkitọn̄ kaban̄a inemesịt otode idan̄ ekeme ndikọri. Inemesịt emi, nte ededi, edi se ekemede ndinyene nte odotde ke mbọbọ ndọ. N̄kpet n̄kpet mbọbọ ima oro asan̄ade ye inemesịt emi enyene udeme ke ndin̄wam ebe ye n̄wan ẹyak idemmọ ẹnọ kiet eken ke ẹma ẹkedọ ndọ ke ediwak isua. Ibat ibat owo ẹdifan̄a, nte ededi, nte ke ererimbot mfịn odori nsọn̄uyo ebeubọk ke idan̄, owụtde n̄kpọ oro Paul enen̄erede etịn̄ nte ke edi idiọkitọn̄ nte edide n̄kpọ eke enende. Ukwan̄ ekikere emi kaban̄a edinyene inemesịt ke idan̄ edi se mbon oro ẹsiode idemmọ ẹnyan ẹnọ oburobụt ido idan̄ ye edisan̄a iferi emi edide ọsọ n̄kpọ mfịn ke ediwak ndise, video, ye magazine, ọkọrọ ye ke mme itie unọ idem inemesịt akpan akpan ẹnyịmede mfere mfere.
20. Didie ke mme Christian ẹkeme ndiwụt idemmọ nte ẹdude ke edidemede kaban̄a n̄kpọndịk oro idiọkitọn̄ ke mbubehe idan̄ ẹnyenede?
20 Mbụk aban̄ade idiọkn̄kpọ David ye Bath-sheba owụt nte ke kiet ke otu asan̄autom Abasi ekeme ndiduọ ke afia idiọkitọn̄ idan̄. Okposụkedi ekenyenede ifụre ndikop inemesịt emi ke ndọ esie, David ama ayak oburobụt udọn̄ idan̄ ọkọri. Ke okụtde nte n̄wan Uriah ekeyede, enye ikakarake ekikere—ye edinam—edikop obukpo inemesịt ye enye. (2 Samuel 11:2-4; James 1:14, 15) Ke akpanikọ ana nnyịn isọn orụk idiọkitọn̄ emi. Idem ke ndọ edi se idotde ndisọn idiọkitọn̄. Emi eyesịne edisịn ebeubọk edinam idan̄. Ebe emi ebierede ndifep idiọkitọn̄ ke afan̄ emi eyenyene ata udọn̄ ọnọ nsan̄a esie, man ubiere ekededi oro mmọ mbiba ẹnamde ẹban̄a edinyene nditọ edinịm inemesịt esie ke akpan n̄kpọ akan nsọn̄idem an̄wan esie eke idahaemi ye eke ini iso.—Philippi 2:4.
Ẹkaiso Ẹbiere Ndifep Idiọkitọn̄
21. Ntak emi nneme nnyịn emi kaban̄a idiọkitọn̄ mîkpanamke idem emem nnyịn?
21 Jehovah inọhọ item m̀mê ntọt ke ntak enyenede eyịghe ekededi. Enye ọmọfiọk nte ke mme esịn-ifịk asan̄autom esie ẹyom ndinam n̄kpọ esie ke edinam akpanikọ, ndien enye enyene mbuọtidem nte ke ata ediwak mmọ ẹyekaiso ndinam ntre. Kaban̄a ikọt esie ke ofụri ofụri, enye ekeme nditịn̄ mme ikọ ẹbietde enyeoro enye eketịn̄de aban̄a Job ke ini eketịn̄de ikọ ọnọ Satan ete: “Nte afo omotịm ese owo mi Job? koro owo eke ebietde enye mîdụhe ke ererimbot, ọfọn ama, onyụn̄ enen, onyụn̄ abak Abasi, onyụn̄ afara ke idiọk.” (Job 1:8) Ima ima Ete nnyịn eke heaven emi mînyeneke eyịghe anam nnyịn idu ke ukpeme iban̄a mme enyene-ndịk afia, utọ nte mmọ oro ẹnyenede ebuana ye mme orụk idiọkitọn̄, koro enye oyomde nnyịn ikaiso ye unana ndo inyụn̄ inam akpanikọ inọ enye.
22. Nso ke nnyịn ikpanam edieke ndụn̄ọde nnyịn owụtde ikpehe n̄kpọndịk m̀mê mmeme oro inyenede ọkpọkpọ?
22 Nnyịn owo kiet kiet imenyene ndammana ntụhọ iban̄a idiọkitọn̄ onyụn̄ ekeme ndidi nnyịn ima ikọri emi ikaiso ke idak odudu idiọk ererimbot. Nso edieke edide ke ini ikpepde iban̄a idiọkitọn̄—kaban̄a uforo, inyene, odudu ye idaha, udia, m̀mê inemesịt ke idan̄—afo okụt ndusụk ikpehe mmeme? Do ti item Jesus emi: “Ndien edieke ubọk fo esịnde fi ọduọ, sịbe enye fep: ọfọn afo ndidụk ke uwem ye unan akan ndikpenyene ubọk iba ndụk ke [Gehenna, NW].” (Mark 9:43) Nam ukpụhọde ekededi oro oyomde ke edu m̀mê ke mme n̄kpọ oro enyenede udọn̄ aban̄a. Fep akama-n̄kpa afia idiọkitọn̄. Ntem ye un̄wam Abasi, afo emekeme “ndidụk ke uwem.”
Nso ke N̄kekpep?
◻ Ntak emi nnyịn ikpekerede iban̄a afia idiọkitọn̄?
◻ Ke mme ewe usụn̄ ke afia idiọkitọn̄ kaban̄a uforo ye inyene ekeme ndimụm nnyịn?
◻ Didie ke idiọkitọn̄ ke mme ikpehe eken ke uwem ekeme ndinịm mme ata n̄kpọndịk?
◻ Nso ekpenyene ndidi edu nnyịn kaban̄a mmeme ekededi emi nnyịn inyenede kaban̄a idiọkitọn̄?