Mmọ Ẹma Ẹnam Uduak Jehovah

Enyene-Ibuot An̄wan Akpan Afanikọn̄

N̄WAN emi enyenede eti ibuot ọdọ eren emi edide ndisịme—oro ekedi idaha Abigail ye Nabal. Abigail ama “enyene eti ibuot, onyụn̄ eye iso.” Ke edide isio, Nabal ama “ọsọn̄ ido, onyụn̄ ọdiọk ido.” (1 Samuel 25:3) N̄kpọntịbe abuanade mme ọdọ ndọ oro mîkemke kiet ye eken oro ẹbụkde mi anam enyịn̄ mmọ ẹdu ke mbụk Bible nte owo mîkemeke ndifre. Ẹyak ise nte akasan̄ade.

Mfọnido Oro Owo Mîdaha ke Akpan N̄kpọ

Ekedi ke ọyọhọ isua ikie 11 M.E.N. Ẹma ẹyet David aran nte edidem Israel ini iso, edi utu ke ndikara enye ekefefehe. Saul, edidem oro akakarade, ama ebiere ndiwot enye. Nte utịp, ẹma ẹnyịk David ndidu uwem nte nyon̄. Ke akpatre enye ye n̄kpọ nte ekemmọ mbonekọn̄ 600 ẹma ẹkụt ebiet udịbe ke wilderness Paran, ke edem usụk Judah ye n̄kan̄ wilderness Sinai.—1 Samuel 23:13; 25:1.

Ke adan̄aemi ẹdude do, mmọ ẹma ẹsobo ye mme ekpemerọn̄ eren kiet emi ekekerede Nabal. Owo inyene emi otode ubon Caleb mi ama enyene erọn̄ 3,000 ye ebot 1,000, ndien enye ekesifat erọn̄ esie idet ke Carmel, obio kiet ke edem usụk Hebron emi ekemede ndidi okoyom usụn̄ ke n̄kpọ nte kilomita 40 kpọt ọkpọn̄ Paran.a David ye ikọt esie ẹma ẹn̄wam mme ekpemerọn̄ Nabal ndikpeme udịmerọn̄ mmọ mbiọn̄ọ mme inọ ẹmi ẹkeyode ke wilderness.—1 Samuel 25:14-16.

Kan̄a keemi, utom ufat erọn̄ idet ama ọtọn̄ọ ke Carmel. Emi ekedi ini usọrọ, ukem nte ini idọk edide ọnọ ọtọin̄wan̄. Enye n̄ko ekedi ini ediwụt mfọnido ke ntatubọk, emi mme enyene erọn̄ ẹsinọde mbon oro ẹkenamde utom ẹnọ mmọ utịp. Ntre David ikanamke n̄kpọ ibe adan̄a ke ini enye okosiode irenowo duop ọdọn̄ ete ẹka obio Carmel ẹkebọ Nabal udia nte n̄kpọ eyenutom ke utom oro mmọ ẹkenamde ẹnọ otuerọn̄ esie.—1 Samuel 25:4-9.

Nte Nabal akanamde n̄kpọ ikowụtke mfọnido. Enye ama obụp ke emiom ete: “David edi anie?” Ekem, ke owụtde ke David ye ikọt esie ẹdi mbon nyon̄, enye ama obụp ete: “Nte nda uyo mi, ye mmọn̄ mi, ye unam mi emi n̄wotde nnọ mme andifat erọn̄ mi, nnọ mbon eke mmemfiọkke ebiet eke mmọ ẹtode?” Ke ini David okopde emi, enye ama ọdọhọ ikọt esie ete: “Mbufo kpukpru ẹbọbọ ofụt mbufo.” N̄kpọ nte irenowo 400 ẹma ẹtịm idem ẹben̄e ekọn̄.—1 Samuel 25:10-13.

Eti Ibuot Abigail

Ẹma ẹmen ikọ isụn̄i Nabal ẹketịn̄ ẹnọ Abigail, n̄wan esie. Ekeme ndidi emi ikedịghe akpa ini oro enye ekenyenede ndisịbe ndụk nnyụn̄ nnam n̄kpọ nte ekpe-emem nnọ Nabal. Ke usụn̄ ekededi, Abigail ama anam n̄kpọ usọp usọp. Ye unana editịn̄ nnọ Nabal, enye ama ada mme enọ—esịnede erọn̄ ition ye ediwak udia—onyụn̄ aka okosobo ye David ke wilderness.—1 Samuel 25:18-20.

Ke ini Abigail okụtde David, enye ama ọsọsọp ọduọ ke isọn̄ ke iso esie. Enye ama ekpe ubọk ete: “Kûkpa ndikere oburobụt owo Nabal emi.” “N̄kpọ mfọn emi ofụn an̄wan fo adade ọsọk ọbọn̄ mi, yak ẹmen mmọ ẹnọ n̄kparawa ẹmi ẹsan̄ade ye ọbọn̄ mi.” Enye ama adian ete: “Emi [n̄kpọ aban̄ade Nabal] ididịghe ndien n̄kpọ iduọ fo, ye n̄kpọ utọk esịt ye ọbọn̄ mi.” Ikọ Hebrew oro ẹkabarede “n̄kpọ iduọ” ọnọ ekikere idiọkesịt. Ntre Abigail akakpan David ndinam n̄kpọ ye unana editịm n̄kere emi edinamde enye atua n̄kpọfiọk ke ukperedem.—1 Samuel 25:23-31.

David ama akpan̄ utọn̄ ọnọ Abigail. Enye ama ọdọhọ n̄wan emi ete: “Ẹkọm eti ibuot fo, ẹnyụn̄ ẹkọm fi emi akpande mi, ete n̄kûdue isop iyịp . . . ke afo mûkpawarake udi udusobo ye ami, baba eyeneren kiet ikposụhọke inọ Nabal ke eyo esierede.”—1 Samuel 25:32-34.

Ukpepn̄kpọ Odude ọnọ Nnyịn

Mbụk Bible emi owụt ete ke idiọkke ndomo esisịt n̄wan emi abakde Abasi ndinam usio-ukot oro odotde edieke emi edide se ẹyomde. Abigail ama anam n̄kpọ ọbiọn̄ọ mme uduak ebe esie, Nabal, edi Bible ibiomke enye ikpe kaban̄a emi. Utu ke oro, ototoro enye nte n̄wan emi enyenede ifiọk ye eti ibuot. Ebede ke ndinam usio-ukot ke ini afanikọn̄ emi, Abigail ama anyan̄a ediwak uwem.

Okposụkedi nte ido edide n̄wan enyenede ndiwụt edu nsụkibuot Abasi, enye nte odotde ekeme nditre ndinyịme ye ebe esie ke ini abiatde ndinen edumbet. Nte ededi, enye ekpenyene ndidomo ndinyene “sụn̄sụn̄ spirit eke enyenede iso bụt” ikponyụn̄ idaha ke idemesie inam n̄kpọ ke ntak udu, ntan̄idem, m̀mê nsọn̄ibuot. (1 Peter 3:4) Nte ededi, n̄wanndọ emi abakde Abasi ikpenyeneke ndiyak ẹnyịk enye anam n̄kpọ ekededi emi enye ọfiọkde ete ke iwụtke eti ibuot ndomo esisịt mîdịghe ke atuaha ye mme edumbet Bible. Ke akpanikọ, mbụk Abigail ọnọ okopodudu isọn̄ ndifan̄a ye mbon oro ẹyịrede nte ke Bible owụt iban nte ẹdide ikpîkpu ifịn.

Mbụk emi n̄ko ekpep nnyịn n̄kpọ aban̄a mfara ke idem. Ndusụk ini, David ama esiwụt edu emi ọyọhọ ọyọhọ. Ke uwụtn̄kpọ, enye ama esịn ndiwot osio-usiene Edidem Saul, idem okposụkedi enye ekenyenede ediwak ifet ndinam ntre ndien n̄kpa Saul akpakanam David enyene emem. (1 Samuel 24:2-7) Ke edide isio, ke ini Nabal ke emiom ekesịnde ndinọ eben̄e esie, David okodu ke ndueidem ama onyụn̄ ọn̄wọn̄ọ ndisio usiene. Emi edi in̄wan̄în̄wan̄ item ọnọ mme Christian, ẹmi ẹn̄wanade man “ẹkûda idiọk ẹsio owo usiene idiọk.” Ke kpukpru idaha, mmọ ẹkpenyene nditiene item Paul emi: “Edieke usụn̄ odude, ẹn̄wana, nte mbufo ẹkekeme, ndidu ke emem ye kpukpru owo. Ẹkûsio usiene ẹnọ idem mbufo, ndima mme ufan mi, edi ẹbọk idem ke usụn̄ ẹnọ iyatesịt Abasi.”—Rome 12:17-19.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

[Ndise ke page 15]

Abigail ada enọ ọsọk David