Ikọ Jehovah Enyene Uwem
Mme Akpan N̄kpọ Oro Ẹtode Leta Oro Ẹkenọde Ẹsọk Mbon Thessalonica ye Timothy
OBUFA esop Thessalonica omosobo ubiọn̄ọ toto ke ini emi ẹkesiakde enye ke ini emi apostle Paul akakade do. Ntre, ke ini Timothy—emi ekemede ndidi odu ke iduọk isua 20—adade eti etop oto do edi, emi anam Paul ewet leta otoro onyụn̄ esịn udọn̄ ọnọ mmọ. Etie nte ẹwet leta emi ke utịt utịt isua 50 E.N., ndien enye edi akpa leta emi Paul adade odudu spirit Abasi ewet. Esisịt ini ke oro ebede, enye ewet udiana leta ọnọ ẹsọk mme Christian ke Thessalonica. Isan̄ enye emi, enye enen̄ede ukwan̄ ekikere oro ndusụk mmọ ẹkenyenede onyụn̄ esịn udọn̄ ọnọ nditọete ete ẹsọn̄ọ ẹda ke mbuọtidem.
Ke isua duop ẹma ẹkebe, Paul okodu ke Macedonia ndien Timothy odu ke Ephesus. Paul ewet n̄wed ọnọ ẹsọk Timothy, esịn udọn̄ ọnọ enye osụhọ ke Ephesus man esịn udọn̄ ọnọ nditọete ẹka iso ẹn̄wana ẹbiọn̄ọ mme andikpep abian̄a ke esịt esop. Paul ewet udiana leta ọnọ ẹsọk Timothy ke ini oro ẹkọbọde mme Christian ke ikan̄ ama akata Rome ke isua 64 E.N. Leta oro edi akpatre n̄wed eke odudu spirit emi enye ewetde. Nnyịn imekeme ndibọ ufọn mfịn nto nsịnudọn̄ ye item oro Paul ekewetde ke leta mbinan̄ emi.—Heb. 4:12.
‘ẸDU KE EDIDEMEDE’
Paul otoro mbon Thessalonica ke ntak ‘utom mbuọtidem mmọ, ọkpọsọn̄ utom ima mmọ, ye ime mmọ.’ Enye asian mmọ ke mmọ ẹdi ‘idotenyịn ye idatesịt ye anyanya idatesịt imọ.’—1 Thess. 1:3; 2:19.
Ke Paul ama ekesịn udọn̄ ọnọ nditọete ke Thessalonica ete ẹda idotenyịn ediset ke n̄kpa ẹdọn̄ kiet eken esịt, enye ọdọhọ ete: “Usen Jehovah ke edi ukem nte inọ ke okoneyo.” Enye eteme mmọ ete ‘ẹdu ke edidemede’ ẹnyụn̄ ẹkpeme ukeme ukeren̄kpọ mmọ.—1 Thess. 4:16-18; 5:2, 6.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
4:15-17—Mmanie ke ‘ẹmen ẹdọk ọtọkiet ke obubịt enyọn̄, man ẹkesobo ye Ọbọn̄ ke enyọn̄,’ ndien emi asan̄a didie etịbe? Mmọ emi ẹdi mme Christian oro ẹyetde aran oro ẹdude uwem ke ini emi Christ akarade ke Obio Ubọn̄. Mmọ ‘ẹsobo ye Ọbọn̄’ Jesus ke ikpehe heaven oro enyịn mîkwe. Edi man emi etịbe, mmọ ẹnyene ndibem iso n̄kpa ẹnyụn̄ ẹnam mmọ ẹset nte mme edibotn̄kpọ eke spirit. (Rome 6:3-5; 1 Cor. 15:35, 44) Ini emi Christ ọkọdọhọde ke imọ iyodu ọmọtọtọn̄ọ, ntre mme Christian oro ẹyetde aran oro ẹkpade mfịn idibetke ke udi. ‘Ẹyemen mmọ ẹdọk,’ m̀mê ẹnam mmọ ẹset ke ediyịp enyịn.—1 Cor. 15:51, 52.
5:23—Nso ke ikọ Paul ọkọwọrọ ke ini enye ọkọbọn̄de akam ete ‘ẹkpeme spirit ye ukpọn̄ ye ikpọkidem nditọete’? Paul eketịn̄ aban̄a spirit, ukpọn̄, ye ikpọkidem ofụri esop Christian, emi ekesịnede mme Christian oro ẹyetde aran ke Thessalonica. Utu ke ndibọn̄ akam nte ẹkpeme esop, enye akakam ọbọn̄ akam ete ẹkpeme “spirit,” m̀mê idaha ekikere esop. Enye ama ọbọn̄ akam n̄ko aban̄a “ukpọn̄” esop, oro edi, uwem esop, m̀mê man esop aka iso odu, onyụn̄ ọbọn̄ aban̄a “ikpọkidem”—kpa otu Christian oro ẹyetde aran. (1 Cor. 12:12, 13) Ntem, akam emi owụt ọkpọsọn̄ udọn̄ oro Paul enyenede aban̄a esop.
Se Nnyịn Ikpepde:
1:3, 7; 2:13; 4:1-12; 5:15. Eti usụn̄ ndinọ item edi nditoro owo ke se enye anamde ekem ẹsịn udọn̄ ẹnọ enye anam n̄kọri.
4:1, 9, 10. Mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹkpenyene ndika iso nnam n̄kọri ke n̄kan̄ eke spirit.
5:1-3, 8, 20, 21. Nte usen Jehovah asan̄ade ekpere, “ẹyak nnyịn ikpeme ukeme ukeren̄kpọ nnyịn inyụn̄ isịne mbuọtidem ye ima nte ukwak ikpanesịt inyụn̄ iyara idotenyịn edinyan̄a nte ndụn.” Akan oro, ikpenyene ndinen̄ede mfiọk se ntịn̄nnịm Ikọ Abasi, kpa Bible, ọwọrọde.
“ẸSỌN̄Ọ ẸDA”
Etie nte ndusụk owo ke esop ẹma ẹyụrọde ikọ oro Paul eketịn̄de ke akpa leta esie, ẹnyụn̄ ẹdọhọ ke “edidu Ọbọn̄” ama ọtọtọn̄ọ. Man Paul enen̄ede ukwan̄ ekikere oro, enye etịn̄ se inyenede ‘ndibem iso ndi.’—2 Thess. 2:1-3.
Paul eteme ete: “Ẹsọn̄ọ ẹda ẹnyụn̄ ẹka iso ẹmụm mme ido oro ẹkekpepde mbufo ẹkama.” Enye ọnọ mmọ uyo ete “ẹdianade idem ẹkpọn̄ eyenete ekededi oro asan̄ade etịme etịme.”—2 Thess. 2:15; 3:6.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
2:3, 8—Anie edi “owo emi edide abiatibet,” ndien ẹdiwot enye didie? “Abiatibet” emi edi otu mme ọkwọrọ ederi Christendom. “Ikọ”—emi edide Etubom Etịn̄ikọ ke ibuot Abasi, kpa Jesus Christ—edi owo oro ẹnọde odudu nditan̄a ubiereikpe Abasi ndori mme anamidiọk nnyụn̄ nnọ uyo man ẹwot mmọ. (John 1:1) Ntem, ẹkeme ndidọhọ ke Jesus edida “spirit [anamutom odudu] inua esie” owot owo emi edide abiatibet.
2:13, 14—Didie ke ‘ẹmek mme Christian oro ẹyetde aran toto ke editọn̄ọ ẹnịm ẹnọ edinyan̄a’? Ẹkemek mbon oro ẹyetde aran nte otu ke ini emi Jehovah eketịn̄de ke mfri n̄wan ayanuak Satan ibuot. (Gen. 3:15) Jehovah ama etịn̄ n̄ko se ẹyomde ẹto mmọ, utom oro anade mmọ ẹnam, ye idomo oro mmọ ẹdisobode. Ntem ke enye okokot mmọ kaban̄a “n̄kpọntịbe emi.”
Se Nnyịn Ikpepde:
1:6-9. Jehovah esisobo mme anamidiọk kpọt.
3:8-12. Nnyịn ikpenyeneke ndida usen Jehovah ndikpere nte ntak nditre ndinam utom man inyene se inanade nnyịn inyụn̄ ida in̄wam idem nnyịn ke utom ukwọrọikọ. Unana ubọkutom ekeme ndinam idi ifu onyụn̄ anam ikabade idi mme “andinọhọ ke mbubehe mbon en̄wen.”—1 Pet. 4:15.
“KPEME SE ẸKEYAKDE ẸSỊN FI KE UBỌK”
Paul eteme Timothy ete enye “akpaka iso an̄wana eti en̄wan; ọsọn̄ọ omụm mbuọtidem ye eti ubieresịt akama.” Apostle emi asiak mme n̄kpọ oro ẹnamde owo odot ndidi asan̄autom oro ẹmekde ke esop. Paul eteme Timothy n̄ko ete ‘esịn ndikop mme nsunsu mbụk emi ẹsabarede se isanade.’—1 Tim. 1:18, 19; 3:1-10, 12, 13; 4:7.
Paul ewet ete, “Kûsọn̄ọ uyo ukụt ndudue unọ ebiowo.” Enye eteme Timothy ete: “Kpeme se ẹkeyakde ẹsịn fi ke ubọk, wọn̄ọde kpọn̄ ikpîkpu ikọ oro ẹsabarede se isanade ye mme ntuaha oro ẹkotde ke nsu ẹte ‘ifiọk.’”—1 Tim. 5:1; 6:20.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
1:18; 4:14—Nso ke ‘ẹkebem iso ẹtịn̄’ ẹban̄a Timothy? Ekeme ndidi ekedi mme ntịn̄nnịm ikọ oro ẹkeban̄ade utom oro Timothy edinamde ke ini iso ke esop Christian, emi odudu edisana spirit akanamde ẹtịn̄ ke ini Paul akakade Lystra ke udiana isan̄ isụn̄utom esie. (Utom 16:1, 2) Ke ntak se “ẹkebemde iso ẹtịn̄” emi, mbiowo esop ẹma ‘ẹdori ekpri Timothy ubọk,’ man enye ọtọn̄ọ akpan utom.
2:15—Didie ke ‘ẹdinyan̄a [m̀mê, ẹdikpeme] n̄wan ke ntak uman eyen’? Ediman nditọ, edise mban̄a nditọ, ye edise mban̄a ufọk ekeme ‘ndinyan̄a,’ m̀mê ndikpeme n̄wan, iyakke enye edi ifu ‘etịn̄ ikọ-edem onyụn̄ esịn idem ke mbubehe mbon en̄wen.’—1 Tim. 5:11-15.
3:16—Nso idi edisana ndịben̄kpọ uten̄e Abasi? Se ikedide ndịben̄kpọ ke ata anyan ini ekedi m̀mê mme owo ẹkeme ndisụk ibuot ke mfọnmma usụn̄ nnọ ukara Jehovah m̀mê ikemeke. Jesus ama ọnọ ibọrọ mbụme emi ke ndisọn̄ọ nda ye Abasi tutu esịm n̄kpa.
6:15, 16—Nte ikọ emi aban̄a Jehovah Abasi m̀mê Jesus Christ? Ikọ emi aban̄a owo oro ẹtịn̄de ẹban̄a ediyarade esie, oro edi, Jesus Christ. (1 Tim. 6:14) Ke ini ẹmende enye ẹdomo ye mme owo oro ẹkarade nte ndidem ye nte mbọn̄, Jesus edi “n̄kukụre Andinyene Akwa Odudu,” enye ikpọn̄ mîkemeke ndikpa. (Dan. 7:14; Rome 6:9) Tọn̄ọ enye ọkọdọk aka heaven oro enyịn mîkwe, owo ndomokiet ke isọn̄ “ikemeke ndikụt” enye.
Se Nnyịn Ikpepde:
4:15. Edide ibọ akpanikọ ndondo emi m̀mê enen̄ede ebịghi ikọbọ, ikpenyene ndidomo ndika iso nnam n̄kọri inyụn̄ ika iso isọn̄ọ itie ebuana nnyịn ye Jehovah.
6:2. Edieke eteutom nnyịn edide eyenete, utu ke ndiyom enye anam n̄kpọ ọnọ nnyịn, ikpenyene nditetịm nnam utom nnọ enye n̄kan nte ikpanamde inọ eteutom oro mîdịghe eyenete.
“KWỌRỌ IKỌ, SỊN IFỊK NAM EMI”
Man etịm Timothy idem ọnọ afanikọn̄ oro anade ebet enye, Paul ama ewet ete: “Abasi ikọnọhọ nnyịn edu ufep, edi eke odudu ye eke ima ye eke eti ibuot.” Enye eteme Timothy ete: “Ofụn Ọbọn̄ inyeneke ndin̄wana en̄wan, edi enyene nditie sụn̄sụn̄ ye kpukpru owo, odot ndikpep owo n̄kpọ.”—2 Tim. 1:7; 2:24.
Paul eteme Timothy ete: “Ka iso ke se afo ekekpepde, ẹkenyụn̄ ẹkpekde fi ẹte enịm ke akpanikọ.” Ukpepn̄kpọ mbon mfiakedem ke akatara, ntre apostle emi ama eteme akparawa esenyịn oro ete: “Kwọrọ ikọ, sịn ifịk nam emi . . . , nen̄ede mme owo, sua nọ mme owo, teme mme owo.”—2 Tim. 3:14; 4:2.
Mme Mbụme N̄wed Abasi Oro Ẹbọrọde:
1:13—Nso idi “mbiet nti ikọ”? “Mbiet nti ikọ” ẹdi ikọ “Ọbọn̄ nnyịn Jesus Christ”—kpa ata ukpepn̄kpọ Christian. (1 Tim. 6:3) Se Jesus ekekpepde onyụn̄ anamde ẹkedu ke n̄kemuyo ye Ikọ Abasi, ntre, ikọ oro “mbiet nti ikọ” ekeme n̄ko ndiwọrọ kpukpru ukpepn̄kpọ oro ẹdude ke Bible. Ukpepn̄kpọ emi ekeme ndinam nnyịn ifiọk se Jehovah oyomde oto nnyịn. Nnyịn ika iso imụm mbiet ikọ emi ikama ebe ke ndinam se nnyịn ikpepde ke Bible.
4:13—Nso ikedi “n̄wed ikpa”? Enyịn̄ oro “n̄wed ikpa” owụt ke edi n̄wed oro ẹkedade ikpaunam ẹnam. Ekeme ndidi Paul ọkọdọhọ ẹda ndusụk ikpehe N̄wed Abasi Usem Hebrew ẹsọk imọ man ikpokot ke ini oro imọ idude ke ufọk-n̄kpọkọbi ke Rome. Ekeme ndidi ẹkeda n̄kukịp ẹnam ndusụk ikpan̄wed oro, edi ẹda ikpaunam ẹnam mbon eken.
Se Nnyịn Ikpepde:
1:5; 3:15. Ukpep N̄wed Abasi oro ẹkenọde Timothy toto ke uyen ekedi ata akpan ntak oro akanamde enye enyene mbuọtidem ke Christ Jesus, kpa mbuọtidem oro akakarade kpukpru se enye akanamde. Edi akpan n̄kpọ didie ntem mbonubon ndinen̄ede n̄kere m̀mê mmimọ imanam se Abasi ọdọhọde mmimọ inam inọ imọ ye nditọ mmimọ!
1:16-18. Ke ini nditọete nnyịn ẹsobode idomo, ukọbọ, m̀mê ke ini ẹkọbide mmọ, ẹyak ibọn̄ akam iban̄a mmọ inyụn̄ inam se ikekeme man in̄wam mmọ.—N̄ke 3:27; 1 Thess. 5:25.
2:22. Mme Christian, akpan akpan mme uyen, ikpesịnke idem ke edisịn̄ede idem, mbre mbuba, ikwọ, unọ idem inemesịt, mme edinam oro mmọ ẹmade, ukaisan̄, ikpîkpu nneme, ye mme n̄kpọ ntre, tutu mmọ inyeneke ini ndinam n̄kpọ Abasi.
[Ndise ke page 31]
Ewe edi akpatre leta eke odudu spirit emi apostle Paul ekewetde?