‘Ndisan̄a Ke Mbuọtidem, Idịghe Ke Edikụt Ke Enyịn’
“Isasan̄a ke mbuọtidem idu uwem, isan̄ake ke edikụt ke enyịn.”—2 CORINTH 5:7.
1. ‘Ndisan̄a ke mbuọtidem’ ọwọrọ nso?
KPUKPRU ini oro nnyịn ibọn̄de akam ke n̄kemuyo ye mme ndausụn̄ oro ẹnọde ke Ikọ Abasi, nnyịn iwụt ite ke imenyene ke nsụhọde n̄kaha ekpri mbuọtidem. Ke ini nnyịn itọn̄ọde ndinọ mbon en̄wen ikọ ntiense mban̄a Obio Ubọn̄ Abasi, emi n̄ko owụt mbuọtidem. Ndien ke ini nnyịn iyakde uwem nnyịn inọ Jehovah, nnyịn inọ uyarade nte ke edi udọn̄ nnyịn ‘ndisan̄a ke mbuọtidem,’ oro edi, ndibịne usụn̄ uwem oro mbuọtidem akarade.—2 Corinth 5:7; Colossae 1:9, 10.
2. Ntak emi editiene mbuana ke mme edinam esop mîtịmke idi uyarade nte ke owo enyene mbuọtidem?
2 Edieke nnyịn inen̄erede iyom ndidu uwem ke utọ usụn̄ oro, oyom nnyịn inyene mbuọtidem oro enyenede isọn̄. (Mme Hebrew 11:1, 6) Ediwak owo ẹsịk ẹkpere Mme Ntiense Jehovah ke ntak n̄kokon̄ idaha ido uwem ye ima oro mmọ ẹkụtde ke otu Mme Ntiense. Oro edi eti ntọn̄ọ, edi oro iwọrọke ite ke mme utọ owo oro ẹnyene mbuọtidem. Mbon en̄wen ẹkeme ndinyene nsan̄andọ mîdịghe ete m̀mê eka oro ọsọn̄de idem ke mbuọtidem, ndien mmọ ẹkeme nditiene mbuana ke ndusụk edinam emi mbon oro mmọ ẹmade ẹnamde. Owo ndinyene utọ odudu oro ke ufọk esie enen̄ede edi edidiọn̄, edi emi n̄ko idịghe n̄kpọ ẹdade ẹkpụhọ ye ọkpọkpọ ima ẹnyenede ẹnọ Abasi ye ọkpọkpọ mbuọtidem ke enye.—Luke 10:27, 28.
3. (a) Man nnyịn inyene mbuọtidem oro enyenede isọn̄, nso ke ana nnyịn ke idem nnyịn inịm ke akpanikọ iban̄a Bible? (b) Ntak emi ndusụk owo ẹsisọpde ẹnịm ke akpanikọ nte ke ẹkeda odudu spirit ewet Bible ẹkan ndusụk owo?
3 Mbon oro ẹnen̄erede ẹsan̄a ke mbuọtidem ẹnịm ke akpanikọ ọyọhọ ọyọhọ ẹte ke Bible edi Ikọ Abasi. Akpakịp uyarade odu nte, ke akpanikọ, ‘ẹda odudu spirit Abasi ẹwet’ Edisana N̄wed Abasi.a (2 Timothy 3:16) Ifan̄ ke otu uyarade emi ke ana ẹdụn̄ọde mbemiso owo enịm ke akpanikọ? Ekeme ndidi oro editiene idaha esie ke uwem. Se iyụhọde owo kiet mfọn mfọn ekeme nditre ndinem owo efen. Ke ndusụk idaha, idem okposụkedi ẹwụtde owo akpakịp uyarade oro owo mîkemeke ndineni, enye ekeme ndisụk nsịn ndisịm ubiere oro emi anyande ubọk owụt. Ntak-a? Ke ntak mme udọn̄ oro ẹdude ke esịt esie. (Jeremiah 17:9) Ntem, okposụkedi owo ekemede ndidọhọ ke imenyene udọn̄ ke uduak Abasi, esịt esie ekeme ndiyom unyịme eke ererimbot. Enye ekeme nditre ndikpọn̄ usụn̄ uwem oro atuahade ye mme idaha eke Bible. Nte ededi, edieke owo enen̄erede okop biọn̄ kaban̄a akpanikọ, edieke enye anamde akpanikọ ọnọ idemesie, ndien edieke enye osụhọrede idem, enye nte ini akade eyedifiọk ete ke Bible edi Ikọ Abasi.
4. Nso ke owo kiet kiet enyene ndinam man enyene mbuọtidem?
4 Ediwak ini ke ọfiọn̄ ifan̄ kpọt, mme owo ẹmi ẹn̄wamde ndikpep Bible ẹsikụt ẹte ke mmimọ ima ikokụt uyarade oro ekemde nte ke enye edi Ikọ Abasi. Edieke emi onụkde mmọ ndiberede esịt mmọ man Jehovah ọnọ ukpep, do mme ekikere esịtidem mmọ, mme udọn̄ mmọ, ye mme uduak mmọ ẹyekpụhọde sụn̄sụn̄ ebe ke se mmọ ẹkpepde. (Psalm 143:10) Rome 10:10 ọdọhọ ete ke owo “ada esịt” owụt mbuọtidem. Utọ mbuọtidem oro owụt nte enen̄erede etie owo ke idem, ndien enye oyowụt idem ke usụn̄ uwem esie.
Noah Akanam N̄kpọ ke Mbuọtidem Oro Enyenede Isọn̄
5, 6. Mbuọtidem Noah ọkọkọn̄ọ ke nso?
5 Noah ekedi owo oro ekenyenede mbuọtidem oro enyenede isọn̄. (Mme Hebrew 11:7) Nso isọn̄ ke enye ekenyene kaban̄a emi? Noah ama enyene ikọ Abasi, idịghe ke uduot oro ẹwetde-wet, edi nte ẹketịn̄de-tịn̄ ẹnọ enye. Genesis 6:13 ọdọhọ ete: “Abasi ọdọhọ Noah, ete, Utịt kpukpru obụk owo emedi ke iso mi, koro oto mmọ afai ọyọhọ ke isọn̄.” (Sịghisịghi ubọkn̄wed edi eke nnyịn.) Jehovah ama eteme Noah ete ọbọp ubom onyụn̄ ọnọ enye item ke nde ke nde kaban̄a nte edisan̄ade ọbọp enye. Ekem Abasi ama adian ete: “Ndien, sese, ami mmọn̄ nnam ukwọ mmọn̄ edi ke isọn̄, edisobo kpukpru obụk owo ẹmi ibifịk uwem odude mmọ ke esịt, ke idak enyọn̄ mfep; kpukpru se idude ke iso isọn̄ ẹyekpa.”—Genesis 6:14-17.
6 Nte edịm ama esidep mbemiso emi? Bible itịn̄ke. Genesis 2:5 ọdọhọ ete: “Jehovah Abasi [ikanamke] edịm edep kan̄a.” Edi ntem ke Moses, emi okodude uwem ediwak isua ikie ke ukperedem, eketịn̄ mme n̄kpọ ke ndineme mban̄a idịghe eyo Noah edi anyan ini emi ekebede mbemiso ini oro. Nte ẹwụtde ke Genesis 7:4, Jehovah ama etịn̄ aban̄a edịm ke ini ekenyenede nneme ye Noah, ndien nte an̄wan̄ade se ikọ esie ọkọwọrọde ama an̄wan̄a Noah. Kpa ye oro, mbuọtidem Noah ikọkọn̄ọke ke se enye ekekemede ndikụt. Apostle Paul ekewet ete ke “ẹkenọ Noah ntọt Abasi aban̄ade mme n̄kpọ oro enyịn mîkwe kan̄a.” Abasi ama asian Noah ete ke imọ imọn̄ isobo isọn̄ ke “ukwọ mmọn̄,” m̀mê “inyan̄ibom heaven,” nte ikọ idakisọn̄ ke New World Translation esịnde enye ke Genesis 6:17. Tutu esịm ini oro, akananam utọ n̄kpọ oro iketịbeke. Edi kpukpru edibotn̄kpọ oro Noah okokụtde ẹkedi uyarade nte ke Abasi ke akpanikọ ekeme ndida utọ mmọn̄ nsobo oro ndi. Ke mbuọtidem onụkde, Noah ama ọbọp ubom.
7. (a) Nso ke Noah mîkoyomke man anam se Abasi eketemede enye? (b) Didie ke nnyịn ibọ ufọn ito edidụn̄ọde mbuọtidem Noah, ndien didie ke mbuọtidem nnyịn ekeme ndidi edidiọn̄ nnọ mbon efen?
7 Abasi ikọnọhọ Noah usenọfiọn̄ emi Ukwọ editọn̄ọde. Edi Noah ikadaha oro nte n̄kpọ ndida nnyan̄a idem ke ndinyene edu yak ntie nse ise, onụkde edibọp ubom ye edikwọrọ ikọ enịm ke udiana itie ke uwem esie. Ke ini oro ọkọniọn̄de ekem, Abasi ama asian Noah ini oro enye edidụkde ubom. Kan̄a ke emi, “Noah [aka iso] anam kpukpru se Abasi eketemede enye, ntem ke enye anam.” (Genesis 6:22) Noah akasan̄a ke mbuọtidem, isan̄ake ke edikụt ke enyịn. Nnyịn iwụt esịtekọm didie ntem nte ke enye ama anam ntre! Nnyịn idu uwem mfịn ke ntak mbuọtidem esie. Ke se iban̄ade nnyịn n̄ko, mbuọtidem oro nnyịn iwụtde ekeme ndinyene akamba utịp idịghe ke se ini iso akamade ọnọ nnyịn ikpọn̄ edi n̄ko nditọ nnyịn ye mbon efen oro ẹdude ye nnyịn.
Mbuọtidem Abraham
8, 9. (a) Abraham ọkọkọn̄ mbuọtidem esie ke nso? (b) Ke nso usụn̄ ke Jehovah ‘okowụt Abraham’ idem?
8 Kere ban̄a uwụtn̄kpọ efen—eke Abraham. (Mme Hebrew 11:8-10) Abraham ọkọkọn̄ mbuọtidem esie ke nso? N̄kann̄kụk oro enye ọkọkọride ọwọrọ owo ke Ur mme Chaldee ọkọyọhọ ye ukpono ndem ye uma inyene obụkidem. Edi mme odudu efen ẹkekpụhọde idaha ukere n̄kpọ Abraham. Nte eyịghe mîdụhe enye ama esisan̄a ye Shem eyen Noah, emi okodude uwem ebe odụk ini uwem esie ke isua 150. Abraham ama enịm ke akpanikọ ete ke Jehovah edi “Abasi Ibom, andinyene enyọn̄ ye isọn̄.”—Genesis 14:22.
9 N̄kpọ efen ama enyene akwa odudu ke idem Abraham. Jehovah ama “owụt . . . Abraham Idem Esie, ke ini enye odude ke Mesopotamia, ke enye mîdụn̄ke ke Haran kan̄a; onyụn̄ ọdọhọ enye ete, Nam daha ke isọn̄ emana fo ye orụk fo, nyụn̄ di ke isọn̄ eke ndiwụtde fi.” (Utom 7:2, 3) Ke nso usụn̄ ke Jehovah ‘okowụt’ Abraham idem? Abraham ikekwe Abasi nnennen nnennen. (Exodus 33:20) Nte ededi, ekeme ndidi Jehovah okowụt Abraham idem ebe ke ndap, ye ediwụt ubọn̄ oro akande ukeme owo, mîdịghe ebe ke angel edide isụn̄utom, m̀mê andida ke ibuot esie. (Men Genesis 18:1-3; 28:10-15; Leviticus 9:4, 6, 23, 24 domo.) Ke usụn̄ ekededi oro Jehovah okowụtde Abraham idem, eren mbuọtidem oro ama enyene mbuọtidem nte ke Abasi ekenịm enye ọsọn̄urua ifetutom ke iso. Abraham ama anam n̄kpọ aban̄a oro ke mbuọtidem.
10. Didie ke Jehovah akanam mbuọtidem Abraham ọsọn̄ idem?
10 Mbuọtidem Abraham ikọkọn̄ọke ke enye ndinyene ọyọhọ ntọt mban̄a isọn̄ oro Abasi eketemede enye. Ikọkọn̄ọke ke enye ndifiọk ini oro ẹdinọde enye isọn̄ oro. Enye ekenyene mbuọtidem koro enye ọkọdiọn̄ọde Jehovah nte Ata Ọkpọsọn̄ Abasi. (Exodus 6:3) Jehovah ama asian Abraham ete ke enye eyenyene eyen, edi ndusụk ini Abraham ama eyịk nte oro edisan̄ade etịbe. Enye ke ọkọsọn̄. (Genesis 15:3, 4) Jehovah ama ọsọn̄ọ mbuọtidem Abraham idem ebe ke ndidọhọ enye ese mme ntantaọfiọn̄ onyụn̄ abat mmọ edieke enye edikemede. Abasi ama ọdọhọ ete: “Ntem ke ubon fo editie.” Emi ama otụk Abraham ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ. Ama ana in̄wan̄în̄wan̄ nte ke Andibot mme enyene-uten̄e ntantaọfiọn̄ ikpaenyọn̄ oro ekeme ndisu se enye ọkọn̄wọn̄ọde. Abraham ama “ọbuọt idem ye Jehovah.” (Genesis 15:5, 6) Abraham ikenịmke ke akpanikọ n̄kukụre koro enye akamade se enye okokopde; enye ama enyene mbuọtidem oro enyenede isọn̄.
11. (a) Nte enye ekekperede ndisịm isua 100 ke emana, didie ke Abraham akanam n̄kpọ aban̄a un̄wọn̄ọ Abasi nte ke Sarah oro ama ọkọsọn̄ ayaman eyen? (b) Ye nso utọ mbuọtidem ke Abraham okosobo idomo emi ekesịnede ke edimen eyen esie n̄ka Obot Moriah man akawa enye nte uwa?
11 Ke ini Abraham ekekperede ndisịm isua 100 ke emana ndien n̄wan esie, Sarah, ekperede ndisịm isua 90, Jehovah ama afiak etịn̄ un̄wọn̄ọ esie nte ke Abraham eyenyene eyen ye nte ke Sarah eyedi eka eyen. Abraham ama enen̄ede ekere aban̄a idaha mmọ. “Edi mbuọtidem ibọhọke enye: enye owụk enyịn ese un̄wọn̄ọ Abasi, inyụn̄ iyịkke ke unana mbuọtidem, edi akabade enyene odudu oto ke mbuọtidem, ọnọ Abasi ubọn̄: onyụn̄ etịm obụre ọfiọk ete, Abasi ekeme n̄ko ndinam se Enye ọkọn̄wọn̄ọde.” (Rome 4:19-21) Abraham ama ọfiọk ete ke un̄wọn̄ọ Abasi ikemeke ndikpu. Ke ukperedem, ke ntak mbuọtidem esie, Abraham ama okop item ke ini Abasi ọkọdọhọde enye ete emen eyen esie Isaac aka ke isọn̄ Moriah onyụn̄ akawa enye do nte uwa. (Genesis 22:1-12) Abraham ama enyene ọyọhọ mbuọtidem nte ke Abasi emi akanamde eyen oro amana ke utịbe utịbe usụn̄ ekeme n̄ko ndinam enye afiak edidu uwem man osu mme un̄wọn̄ọ efen efen oro Enye akanamde ke ebuana ye enye.—Mme Hebrew 11:17-19.
12. Abraham akaka iso ndisan̄a ke mbuọtidem ebịghi adan̄a didie, ndien nso utịp ina ibet enye ye mbon ubon esie ẹmi ẹkewụtde ọkpọsọn̄ mbuọtidem?
12 Abraham ama owụt ete ke mbuọtidem akara imọ idịghe sụk ke ibat ibat idaha edi ke ofụri uwem esie. Ke ini uwem esie Abraham ikọbọhọ ndomo ọtọ kiet ke Isọn̄ Un̄wọn̄ọ ito Abasi nte udeme. (Utom 7:5) Edi, Abraham ikakpaha mba inyụn̄ ifiak inyọn̄ Ur mme Chaldee. Ke isua 100, tutu esịm n̄kpa esie, enye okodụn̄ ke tent ke isọn̄ emi Abasi eketemede enye. (Genesis 25:7) Kaban̄a enye ye n̄wan esie Sarah, eyen mmọ Isaac, ye eyeyen mmọ Jacob, Mme Hebrew 11:16 ọdọhọ ete: “Inamke Abasi bụt ndikere Abasi mmọ; koro Enye ama eben̄e Obio ọnọ mmọ.” Ih, Jehovah enyene itie ọnọ mmọ ke ikpehe n̄kan̄ isọn̄ eke Obio Ubọn̄ Messiah esie.
13. Mmanie ke otu mme asan̄autom Jehovah mfịn ẹnọ uyarade edinyene mbuọtidem ebietde eke Abraham?
13 Mbon oro ẹtiede nte Abraham ẹdu mfịn ke otu mme asan̄autom Jehovah. Mmọ ẹsan̄a ke mbuọtidem ke ediwak isua. Ke odudu oro Abasi ọnọde, mmọ ẹmekan mme ubiọn̄ọ oro ẹtiede nte ikpọ obot. (Matthew 17:20) Mmọ iyokke ke mbuọtidem ke ntak emi mmọ mîfiọkke ini emi Abasi edinọde mmọ udeme oro enye ọkọn̄wọn̄ọde. Mmọ ẹfiọk ẹte ke ikọ Jehovah ikemeke ndikpu, ndien mmọ ẹbat nte edi ọsọn̄urua ifetutom ndidi se ẹbatde ẹsịn ke otu Mme Ntiense. Ndi nte afo ekerede edi oro?
Mbuọtidem Oro Okonụkde Moses
14. Didie ke ẹkesịn itiat idakisọn̄ ẹnọ mbuọtidem Moses?
14 Uwụtn̄kpọ mbuọtidem efen edi Moses. Nso ikedi itiat idakisọn̄ inọ mbuọtidem esie? Ẹkesịn enye toto ke uyen. Okposụkedi adiaha Pharaoh okokụtde Moses ke ekebe n̄kukịp ke Akpa Nile onyụn̄ adade enye nte eyen esie, eka Moses, Jochebed, emi ekedide owo Hebrew, ama emen eyen emi akama onyụn̄ ese aban̄a enye ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ isua uwem esie. Nte an̄wan̄ade Jochebed ama etịm ekpep enye, esịnde ke esịt esie ima ẹnyenede ẹnọ Jehovah ye esịtekọm kaban̄a mme un̄wọn̄ọ oro Enye ọkọn̄wọn̄ọde ọnọ Abraham. Ekem, nte owo ikọtufọk Pharaoh, ẹma “ẹkpep [Moses] ofụri ifiọk nditọ Egypt.” (Utom 7:20-22; Exodus 2:1-10; 6:20; Mme Hebrew 11:23) Kpa ye eti idaha oro Moses ekenyenede, nte ededi, esịt esie okodu ye ikọt Abasi oro ẹkedude ke ufụn.
15. Ndikadian idem ye ikọt Jehovah ọkọwọrọ nso ọnọ Moses?
15 Ke ọyọhọ isua 40 esie, Moses ama owot eyen Egypt man anyan̄a eyen Israel kiet emi ẹkefiomode. N̄kpọntịbe emi okowụt nte Moses ekesede ikọt Abasi. Ke akpanikọ, “oto mbuọtidem Moses, ke ini enye ama okokpon, esịn ndikere eyen adiaha Pharaoh.” Utu ke ndisọn̄ọ nyịre ke “ndidia inemesịt idiọkn̄kpọ ke ekpri ini” nte owo ufọk ubọn̄ Egypt, mbuọtidem ama onụk enye ndidian idem ye ikọt Abasi oro ẹkefịkde.—Mme Hebrew 11:24, 25; Utom 7:23-25.
16. (a) Nso utom ke Jehovah ọkọnọ Moses, ndien didie ke Abasi akan̄wam enye? (b) Ke ndinam utom oro ẹkenọde enye, didie ke Moses okowụt mbuọtidem?
16 Moses ama enyene ọkpọsọn̄ udọn̄ ndinam n̄kpọ man ada ubọhọ ọsọk ikọt esie, edi ini Abasi ndinyan̄a mmọ ikekemke kan̄a. Moses ekenyene ndifehe n̄kpọn̄ Egypt. Ekedi ke n̄kpọ nte isua 40 ke ukperedem ke Jehovah ebe ke angel esie ọkọdọn̄ Moses ete afiak aka Egypt man akada nditọ Israel usụn̄ ọwọrọ ke idụt oro. (Exodus 3:2-10) Didie ke Moses akanam n̄kpọ? Enye ikenyeneke eyịghe iban̄a ukeme Jehovah ndinyan̄a Israel, edi enye ekekere ke imọ idotke ndinam utom oro Abasi ekenịmde enye ke iso. Ke ima, Jehovah ama ọnọ nsịnudọn̄ oro Moses okoyomde. (Exodus 3:11–4:17) Mbuọtidem Moses ama etetịm ọsọn̄. Enye ama afiak aka Egypt onyụn̄ ọkọtọt Pharaoh ndien ndien ye iso ye iso aban̄a mme ufen oro ẹdisịmde Egypt ke andikara oro okpude ndiyak Israel ẹka ẹketuak ibuot ẹnọ Jehovah. Moses ikenyeneke ukeme ke idemesie ndida mme ufen oro ndi. Enye akasan̄a ke mbuọtidem, ikasan̄ake ke edikụt ke enyịn. Mbuọtidem esie okodu ke Jehovah ye ikọ esie. Pharaoh ama esịn Moses ndịk ke idem. Edi Moses ama ọsọn̄ọ ada. “Oto mbuọtidem enye ọwọrọ ọkpọn̄ Egypt, ifeheke iyatesịt edidem; koro enye ọsọn̄ọde ada nte n̄kpọ eke okụtde Enye emi enyịn owo mîkwe.” (Mme Hebrew 11:27) Moses ikedịghe mfọnmma owo. Enye ama esinam ndudue. (Numbers 20:7-12) Ke Abasi ama ọkọdọn̄ utom, nte ededi, mbuọtidem ama akara ofụri usụn̄ uwem esie.
17. Ndisan̄a ke mbuọtidem okosụn̄ọ ke nso ọnọ Noah, Abraham, ye Moses, idem okposụkedi mmọ mîkodụhe uwem ikụt obufa ererimbot Abasi?
17 Mbuọtidem fo akpakam etie nte eke Noah, Abraham, ye Moses. Edi akpanikọ nte ke mmọ ikekwe obufa ererimbot Abasi ke eyo mmọ. (Mme Hebrew 11:39) Ini Abasi ikekemke kan̄a; mme ikpehe uduak esie efen ẹma ẹdu oro okoyomde ẹnam. Edi, mbuọtidem mmọ ke Abasi ikoyokke, ndien enyịn̄ mmọ ẹdu ke n̄wed uwem Abasi.
18. Kaban̄a mbon oro ẹkotde ẹnọ uwem eke heaven, ntak oyomde ẹsan̄a ke mbuọtidem?
18 Paul ekewet ete: ‘Abasi ama enịm se ifọnde ikan ọnọ nnyịn.’ Oro edi, Abasi ama enịm n̄kpọ oro ọfọnde akan ọnọ mbon ẹmi, ukem nte Paul, ẹkotde ẹnọ uwem eke heaven ye Christ. (Mme Hebrew 11:40) Mmọ ẹmi ẹdi mbon oro Paul ekenyenede ke ekikere akpan akpan ke ini enye ekewetde mme ikọ oro ẹwetde ke 2 Corinth 5:7: “Isasan̄a ke mbuọtidem idu uwem, isan̄ake ke edikụt ke enyịn.” Ke ini ẹkewetde ikọ oro, owo mmọ ndomokiet ikọbọhọ utịp eke heaven. Mmọ ikekemeke ndikụt enye ke enyịn ikpọkidem mmọ, edi mbuọtidem mmọ ke enye ama enyene isọn̄. Ẹma ẹnam Christ eset ke n̄kpa, kpa akpa mbun̄wụm mbon oro ẹdinọde uwem eke heaven. Ndien se ibede ntiense 500 ẹma ẹkụt enye mbemiso enye ọdọkde ke heaven. (1 Corinth 15:3-8) Mmọ ẹma ẹnyene ekese ntak ndinam mbuọtidem oro akara ofụri uwem mmọ. Nnyịn n̄ko imenyene nti ntak ndisan̄a ke mbuọtidem.
19. Nte ẹkewụtde ke Mme Hebrew 1:1, 2, Abasi etịn̄ ikọ ọnọ nnyịn ebe ke anie?
19 Mfịn, Jehovah itịn̄ke ikọ inọ ikọt esie ebe ke angel, nte emi enye akanamde ye Moses ke ikọt oro asakde ikan̄. Abasi etịn̄ ikọ ebe ke Eyen esie. (Mme Hebrew 1:1, 2) Se Abasi eketịn̄de ebe ke enye, Enye ama anam ẹwet ke Bible, emi ẹkabarede ẹsịn ke usem mme owo oro ẹdude ke ofụri ererimbot.
20. Didie ke idaha nnyịn etịm ọfọn akan eke Noah, Abraham, ye Moses?
20 Nnyịn imenyene ekese ikan nte Noah, Abraham, ye Moses ẹkenyenede. Nnyịn imenyene ofụri Ikọ Abasi—n̄kponn̄kan ikpehe esie ama ososu. Ke ikerede iban̄a kpukpru se Bible etịn̄de aban̄a iren ye iban ẹmi ẹwụtde idemmọ nte mme anam-akpanikọ ntiense Jehovah ke ini ẹsobode kpukpru orụk idomo, Mme Hebrew 12:1 ọnọ item ete: “Ẹyak nnyịn nde ikpọnọde kpukpru mbiomo inịm n̄kan̄ kiet, ye idiọkn̄kpọ eke eyịrede nnyịn ke kpukpru edem; ẹnyụn̄ ẹyak ifehe mbuba eke anade nnyịn ke iso ye ime.” Mbuọtidem nnyịn idịghe n̄kpọ ndida nnam efen. “Idiọkn̄kpọ eke ẹyịrede nnyịn ke kpukpru edem” edi unana mbuọtidem. Oyom ọkpọsọn̄ en̄wan edieke anade nnyịn ika iso ‘isan̄a ke mbuọtidem.’
[Mme Ikọ idakisọn̄]
a Se The Bible—God’s Word or Man’s?, emi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., emịn̄de.
Iso Idi Ibọrọ Fo?
◻ ‘Ndisan̄a ke mbuọtidem’ abuana nso?
◻ Didie ke nnyịn ikeme ndibọ ufọn nto usụn̄ nte Noah okowụtde mbuọtidem?
◻ Didie ke usụn̄ nte Abraham okowụtde mbuọtidem an̄wam nnyịn?
◻ Ntak emi Bible owụtde Moses nte uwụtn̄kpọ mbuọtidem?
[Ndise ke page 10]
Abraham akasan̄a ke mbuọtidem
[Ndise ke page 10]
Moses ye Aaron ẹma ẹwụt mbuọtidem ke ini ẹdude ke iso Pharaoh