Η Νέα μου Πατρίδα—Η Γερμανία
Ο ΗΛΙΟΣ δεν είχε ακόμα ανατείλει. Τα λιβάδια και τα χωράφια ήσαν ακόμη γεμάτα δροσιά την ώρα που έφευγα από την πατρίδα μου—ένα μικρό χωριό στην κεντρική Ελλάδα. Οι γονείς μου με συνώδευσαν ώς το τραίνο. Μολονότι προσπαθούσαμε πάρα πολύ, ήταν δύσκολο να συνομιλούμε. Οι σκέψεις μας ήσαν προσκολλημένες στον αποχωρισμό που πλησίαζε.
Όταν τελικά φθάσαμε στον σιδηροδρομικό σταθμό απ’ όπου οι «προσκεκλημένοι εργάτες» θα άρχιζαν το ταξίδι τους για τη Γερμανία, έβλεπε κανείς μόνο πρόσωπα γεμάτα δάκρυα και άκουε μόνο λόγια γεμάτα λύπη για τον αποχωρισμό. Με κάποια συντριβή στην καρδιά το όχημα που πλησίαζε φαινόταν σαν ένα κακό καμωμένο από χάλυβα που θα διέσπαζε αυτούς τους στενούς οικογενειακούς δεσμούς για λίγα χρόνια ή, σε μερικές περιπτώσεις, για πάντα.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη στιγμή λίγο πριν φύγη το τραίνο, όταν η μητέρα μου με πήρε στην αγκαλιά της για τελευταία φορά. Ήταν στενοχωρημένη για μένα αυτό μπορούσα να το αισθανθώ. Με λυγμούς μου έδωσε τις καλύτερες ευχές για επιτυχία στη νέα μου πατρίδα. Σήμερα ακόμα μπορώ να αισθανθώ το χέρι της που έτρεμε καθώς χάιδευε το μάγουλό μου για τελευταία φορά και με παρακαλούσε να μη την ξεχάσω ποτέ. Έπειτα το τραίνο ξεκίνησε και όλοι κουνούσαμε τα μαντήλια μας για τελευταίο αποχαιρετισμό.
Μετά απ’ αυτόν τον αποχαιρετισμό, οι σκέψεις μου είχαν στραφή στο μέλλον μου. Τι με περίμενε στη Γερμανία; Είχα ένα συμβόλαιο εργασίας με ένα μεγάλο εργοστάσιο μηχανών στο Μόναχο. Αλλά πού θα έμενα; Πώς θα μπορούσα να συνεννοηθώ με τους νέους συνεργάτες μου;
Δυο μέρες αργότερα το τραίνο έφθασε στον Χαουπτμπάανχοφ (τον κύριο σιδηροδρομικό σταθμό) του Μονάχου. Χιλιάδες κατέβηκαν από το όχημα και μπήκαν στον γκρίζο σταθμό όπου θα περίμεναν περισσότερες οδηγίες.
Εξηντλημένος από το μακρύ ταξίδι, υποσυνείδητα μόνο άκουγα το θόρυβο από τις ομιλίες. Άγνωστοι ήχοι στ’ αυτιά μου μού έκαναν γνωστό ότι ήμουν μακρυά από το χωριό που γεννήθηκα.
Ύστερα από λίγο κι εγώ επίσης πήγα μαζί μ’ έναν όμιλο που θα τον ωδηγούσαν στα καταλύματά τους. Όταν είδα το μέρος που θα έμενα, άρχισα πάλι να νοσταλγώ το σπίτι μου. Δεν ήμουν συνηθισμένος σε πλούτη, αλλά τώρα εκτίμησα ακόμη περισσότερο τη καθαρή και ευχάριστη ατμόσφαιρα του πατρικού μου σπιτιού.
Εδώ έπρεπε να μείνω σε καταυλισμό. Ένας διερμηνέας μού έδειξε που ήταν το κρεββάτι μου και μια μικρή ντουλάπα για τα πράγματά μου. Ήσαν κι άλλοι πέντε συμπατριώτες που θα έμεναν στο ίδιο δωμάτιο μ’ εμένα.
Η Ξένη Εργατική Δύναμις της Γερμανίας
Ήταν το 1962 που ήλθα στη Γερμανία, λίγο αργότερα από τότε που η χώρα άρχισε να προσλαμβάνη γκασταρμπάιτερ, δηλαδή, «προσκεκλημένους εργάτας.» Μολονότι άρχισε σαν ένα προσωρινό μέσον, η εισαγωγή ξένων εργατών εξακολούθησε ν’ αυξάνη δραματικά. Το 1969, μόνο η Γερμανική βιομηχανία εισήγαγε 400.000 ξένους εργάτες, και όμως οι εργατικοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι υπήρχαν εργασίες για άλλα 700.000 άτομα.
Έτσι συνεχίσθηκε η πλημμύρα «προσκεκλημένων εργατών» στη Δυτική Γερμανία, από τους οποίους οι περισσότεροι έρχονταν από τις νότιες Ευρωπαϊκές χώρες. Η ξένη εργατική δύναμις ανήλθε σε 1,5 εκατομμύριο το 1969, αλλά τον Ιανουάριο του 1972 έφθασε πάνω από 2,1 εκατομμύρια. Απ’ αυτούς οι 384.303 ήσαν Ιταλοί, 264.427 Έλληνες, 175.998 Ισπανοί, 449.676 Τούρκοι, 57.180 Πορτογάλοι και 434.893 Γιουγκοσλάβοι. Περίπου ένας σε κάθε δέκα εργάτες της Δυτικής Γερμανίας είναι ξένος!
Στην αρχή οι περισσότεροι από τους ξένους εργάτες έμεναν τόσο ώσπου ν’ αποκτήσουν ένα απόθεμα χρημάτων από τα συγκριτικά υψηλά Γερμανικά ημερομίσθιά των. Αλλά τελευταία οι περισσότεροι κλίνουν να κάμνουν πατρίδα τους τη Γερμανία. Στη Στουτγάρδη υπάρχουν περίπου 80.000 ξένοι που εγκαταστάθηκαν εκεί, από τους οποίους 70 τοις εκατό περίπου ήσαν στη Δυτική Γερμανία λιγώτερο από πέντε χρόνια.
Η Γερμανία έφθασε να εξαρτάται πολύ από τους «προσκεκλημένους εργάτας,» της. Επί παραδείγματι, στη Στουτγάρδη το 40 τοις εκατό περίπου από τους 4.000 και πλέον μισθοδοτουμένους εργάτας της πόλεως είναι πολίται ξένων χωρών. Συχνά οι ξένοι χρησιμοποιούνται για να κάνουν τις λιγώτερο επιθυμητές εργασίες. Μαζεύουν τα σκουπίδια, σκουπίζουν δρόμους, ανοίγουν τάφους και λοιπά. Ένας αξιωματούχος της Στουτγάρδης είπε: «Για ακάθαρτες, δυσάρεστες ή επικίνδυνες εργασίες δεν μπορούμε πια να βρούμε αρκετούς Γερμανούς.»
Εν τούτοις οι «προσκεκλημένοι εργάτες» είναι επίσης ζωτικοί για τη βιομηχανική δύναμι της Γερμανίας. Σ’ ένα από τα ποιο μεγάλα εργοστάσια της Στουτγάρδης οι 75 τοις εκατό των υπαλλήλων είναι ξένοι! Στο Βόλφσμπουργκ της Γερμανίας, την πατρίδα του αυτοκινήτου Φόλκσβαγκεν, περίπου 8.000 ξένοι εργάται εισήχθη σαν για να μπορούν να λειτουργούν τα τμήματα συναρμολογήσεως.
Αφού οι ευκαιρίες εργασίας ήσαν περιωρισμένες στη χώρα μας, εμείς που ήλθαμε εδώ είμεθα ευγνώμονες που βρήκαμε εργασία. Πολλοί από μας προηγουμένως ήμασταν βοσκοί, συνηθισμένοι μόνο στη ζωή της υπαίθρου. Τώρα εκπαιδευθήκαμε για εργασία σε εργοστάσια ή σε κατασκευές, και έπρεπε να προσαρμοσθούμε στο νέο περιβάλλον. Ήταν μια μεγάλη αλλαγή για μας.
Προηγουμένη Ζωή και Θρησκεία
Στις νότιες Ευρωπαϊκές χώρες απ’ όπου ήλθαμε, οι οικογενειακοί δεσμοί είναι πολύ δυνατοί. Η οικογένεια σχεδιάζει και ενεργεί σαν ένα σύνολο. Ακόμη και στα πιο φτωχά σπίτια οι οικογένειες είναι προσηλωμένες στα αυστηρά ήθη και έθιμα. Αυτός ο τρόπος ζωής φυσικά επηρεάζει τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του ατόμου.
Ο πατέρας γενικά θεωρείται απ’ όλους ως κεφαλή της οικογενείας. Οι αποφάσεις του θεωρούνται σαν να είναι οι τελικές στα ζητήματα. Έτσι και οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις γίνονται δεκτές απ’ όλα τα μέλη της οικογενείας και θεωρούνται ότι είναι σωστές. Συχνά θ’ ακούση κανείς να λέγεται: «Αυτά που έμαθα από τον πατέρα μου σ’ αυτά θα παραμείνω.»
Πολλοί από μας που ήλθαμε στη Δυτική Γερμανία ποτέ δεν ξέραμε προηγουμένως ότι υπήρχαν θρησκείες διαφορετικές απ’ αυτές που κληρονομήσαμε από τους γονείς μας. Μεγαλώσαμε σε χωριά όπου διδαχθήκαμε να τιμούμε τους αρχηγούς και τους ιερείς του χωριού ως «πολυμαθή» άτομα. Εν τούτοις πολλοί από μας ήλθαμε στη Γερμανία με τη σταθερή διάθεση να παραμείνωμε πιστοί στις κληρονομημένες παραδόσεις.
Μια Ζωτική Ανακάλυψις
Τα γράμματα που έπαιρνα από τους γονείς μου ήσαν σαν μια γέφυρα με την πατρίδα μου. Με ζωηρή ανυπομονησία περίμενα ν’ ακούσω κάτι νέο. Συχνά αυτά τα γράμματα μ’ έκαναν να ξεχνώ τη μοναξιά και τη λύπη μου. Αλλά σύντομα αισθανόμουν πάλι μόνος. Αν και συχνά μιλούσα με τους φίλους που μέναμε στο ίδιο δωμάτιο για τα προβλήματά μας, όλα παρέμεναν τα ίδια.
Έτσι μια μέρα ενώ ονειροπολούσα, κάποιος χτύπησε την πόρτα μας. Ο άνθρωπος είπε ότι ήλθε να μου φέρη ένα άγγελμα. Εξήγησε ότι είχε εξήντα έξη σπουδαία γράμματα που θα μπορούσε κανείς να τα διαβάση με τον ίδιο ενθουσιασμό όπως διαβάζει ένα γράμμα από το σπίτι του. Αυτά ήσαν τα βιβλία των Αγίων Γραφών εμπνευσμένα από τον Θεό.
Στη διάρκεια της συνομιλίας έμαθα από τον επισκέπτη ότι το όνομα του Θεού είναι Ιεχωβά, κι ότι ο Θεός θα φέρη σύντομα ένα δίκαιο σύστημα στη γη. Αυτό το νέο σύστημα, εξήγησε ο άνθρωπος, θα ενώση όλο το ανθρώπινο γένος, και δεν θα υπάρχουν πια εθνικά σύνορα· οι οικογένειες δεν θα είναι χωρισμένες κι’ ο καθένας, θ’ απολαμβάνη τον καρπό της εργασίας του. Αυτά τα λόγια μπήκαν στην καρδιά μου. Ήθελα να μάθω περισσότερα για το θέλημα του Θεού. Αλλ’ εξήγησα ότι δεν επρόκειτο ν’ αλλάξω τη θρησκεία μου.
Αυτός ο διάκονος—ένας μάρτυς του Ιεχωβά—ήλθε πολλές φορές για να με βοηθήση να μάθω τις θαυμάσιες αλήθειες της Γραφής. Αυτό όμως έκαμε τους συγκατοίκους μου να με χλευάζουν. Αλλ’ αυτά που μάθαινα μ’ ενθουσίαζαν τόσο πολύ που ήμουν αποφασισμένος να συνεχίσω τη μελέτη της Γραφής παρά τις δριμείς παρατηρήσεις των. Άρχισα να παρευρίσκωμαι στις συναθροίσεις των μαρτύρων του Ιεχωβά και ανακάλυψα ότι εδώ ήμουν ανάμεσα σε ανθρώπους που όχι μόνο είχαν προβλήματα όμοια με τα δικά μου, αλλά με καταλάβαιναν και ήθελαν να με βοηθήσουν. Η μελέτη της Γραφής και η παρακολούθησις των συναθροίσεων σε Ελληνική γλώσσα με έπεισαν ότι βρήκα την αλήθεια.
Προσπάθειες να Βοηθήσω Άλλους
Στις παράγκες που έμενα υπήρχαν πολλά άτομα που βρίσκονταν σε παρόμοια κατάστασι. Έτσι αισθάνθηκα την ευθύνη να τους μιλήσω για την καινούργια ελπίδα που βρήκα. Λίγο καιρό αργότερα εσυμβόλισα την αφιέρωσί μου στον Ιεχωβά Θεό με το βάπτισμα και συνέχισα να προοδεύω στη γνώσι της Γραφής.
Είμαι πολύ ευγνώμων για τις προσπάθειες που έκαμαν οι Γερμανοί Μάρτυρες να διδάξουν σ’ εμάς τους «προσκεκλημένους εργάτες» τον Λόγο του Θεού. Πολλοί Γερμανοί έμαθαν ξένες γλώσσες γι’ αυτόν τον σκοπό, ιδιαίτερα Ιταλικά και Ισπανικά. Η Ελληνική είναι πιο δύσκολη γλώσσα για να την μάθουν, αλλά είχαν πολλά Ελληνικά έντυπα που τα διένεμαν και ενδιαφερόμενα άτομα όπως εγώ ήλθαμε σε επαφή με Ελληνοφώνους Μάρτυρας στη Γερμανία. Τα αποτελέσματα ήσαν καταπληκτικά.
Σύντομα ήσαν εκατοντάδες, και με τον καιρό ήσαν πάνω από χίλιοι Ελληνόφωνοι Μάρτυρες του Ιεχωβά στη Γερμανία! Τον Ιανουάριο του 1972 ήσαν 1.443. Στην αρχή ενδιαφερόμενα Ελληνόφωνα άτομα ωργανώθηκαν σε μικρούς ομίλους μελέτης της Γραφής. Έπειτα σχηματίσθηκαν εκκλησίες. Το 1966 σχηματίσθηκε στη Γερμανία η πρώτη Ελληνική περιοχή που αποτελείτο από πολλές εκκλησίες. Τώρα υπάρχουν δυο τέτοιες περιοχές.
Η κατάστασις είναι ίδια με τους ξένους στη Γερμανία. Τον Ιανουάριο του 1972 υπήρχαν 803 Ιταλόφωνοι Μάρτυρες ωργανωμένοι σε πολλές εκκλησίες και μια περιοχή. Επίσης ωργανώθηκε μια Ισπανική περιοχή που αποτελείται από 415 Μάρτυρας. Και επιπρόσθετα υπήρχαν 157 Γιουγκοσλάβοι και 65 Τούρκοι Μάρτυρες στη Γερμανία. Αυτό που εντυπωσίασε εμάς τους «προσκεκλημένους εργάτας» ήταν το πρόθυμο πνεύμα των Γερμανών Μαρτύρων να μας βοηθήσουν να μάθωμε, και η πλήρης έλλειψις διακρίσεως τάξεων και φυλετικών φραγμών μεταξύ των μαρτύρων του Ιεχωβά.
Τώρα είμαι στην πατρίδα τη Γερμανία. Η «οικογένειά» μου είναι εδώ. Αυτό που εννοώ είναι, ότι απέκτησα «οικίας και αδελφούς και αδελφάς και μητέρας και τέκνα,» όπως υποσχέθηκε ο Ιησούς Χριστός σε όλους όσους θα γίνονταν αληθινοί ακόλουθοί του. (Μάρκ. 10:29, 30)—Από συνεργάτην.
[Γράφημα στη σελίδα 21]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
«ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΙ ΕΡΓΑΤΑΙ» ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ
1968
1970
1972
ΠΟΡΤΟΓΑΛΟΙ
ΙΣΠΑΝΟΙ
ΕΛΛΗΝΕΣ
ΙΤΑΛΟΙ
ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΟΙ
ΤΟΥΡΚΟΙ
(THOUSANDS) 100 200 300 400