Το Μεγάλο Ψάρι του Αργκουνγκού
Το Αργκουνγκού είναι ήδη γεμάτο επισκέπτες. Εκείνο που τραβάει τους επισκέπτες εδώ, όμως, δεν είναι η μικρή αυτή πόλη της Νιγηρίας, αλλά το γεγονός που θ’ αρχίσει ακριβώς την επόμενη μέρα: Το Φεστιβάλ Ψαρέματος του Αργκουνγκού.
‘Τι είναι αυτό;’ ρωτάτε. Άρχισε το 1934 σαν ένας ανταγωνισμός ψαρέματος στην εορτή της επίσκεψης του Σουλτάνου του Σοκότο. Ο διαγωνισμός έγινε τόσο καλά δεκτός, ώστε άρχισε να γίνεται κάθε χρόνο! Άλλα χαρακτηριστικά περιλήφθηκαν αργότερα, και το 1970 προστέθηκε και η έκθεση γεωργίας και κτηνοτροφίας. Συνήθως γίνεται το Φεβρουάριο, φέτος όμως το φεστιβάλ έγινε το Μάρτιο.
Μια σοβαρή περίοδος ξερού ανέμου (χαρμάτταν) ήταν η αιτία για την αναβολή αυτή. Ο χαρμάτταν είναι δροσερός, ξερός και συχνά φορτωμένος με άμμο άνεμος και φυσάει από τη Σαχάρα προς τα νοτιοδυτικά από το Δεκέμβριο μέχρι το Φεβρουάριο. Καθώς ταξιδεύουμε προς το Αργκουνγκού, δυνατοί άνεμοι μας ρίχνουν πάνω μας άμμο από τη γυμνή περιοχή και τη ρίχνουν σαν μια πυκνή, καφετιά ομίχλη που μεταφέρεται από τον άνεμο. Τα χείλη και τα ρουθούνια μας ξεραίνονται από τον ξερό άνεμο. Άνθρωποι με ρόμπες που ανεμίζουν, ανεβασμένοι πάνω στις καμήλες, σηκώνουν τα τουρμπάνια τους από το λαιμό τους για να καλύψουν το στόμα και τη μύτη τους, έτσι ώστε μονάχα τα μάτια τους να είναι ελεύθερα για να μπορούν να βλέπουν μέσα από την άμμο που στριφογυρίζει. Τα αυτοκίνητα κινούνται πολύ σιγά μέχρις ότου ο άνεμος κατακάτσει. Σύντομα, ωστόσο, φτάνουν οι άνθρωποι ανυπόμονοι να δουν το φεστιβάλ που θα αρχίσει.
Το φεστιβάλ ανοίγει με μια έκθεση των επιτευγμάτων στη γεωργία και στην κτηνοτροφία. Ας ρίξουμε μια ματιά στο διαγωνισμό για το γδάρσιμο της κατσίκας. Μόλις δοθεί το σύνθημα, καθένας που συμμετέχει στο διαγωνισμό, χαράζει ένα πίσω πόδι του σφαγμένου ζώου και βάζει ένα μικρό κύλινδρο ανάμεσα στο δέρμα και στη σάρκα. Κατόπιν φυσάει μέσα από την τρύπα αυτή για να διογκώσει όλο το ζώο, πράγμα το οποίο διευκολύνει το διαχωρισμό του δέρματος από το σώμα. Ο νικητής πρέπει να καταφέρει να βγάλει μια προβιά, χωρίς να έχει υποστεί βλάβη, μόνο μέσα σε τρία λεπτά!
Στην Παραλία
Το κύριο γεγονός την Παρασκευή και το Σάββατο είναι ο διαγωνισμός που γίνεται στην παραλία, που αρχίζει με την επίδειξη Καμπάντσι—δηλαδή μια σειρά από επιδείξεις που γίνονται στο νερό στο μικρό Ποταμό Μάταν Φάντα κοντά στην κωμόπολη. Οι όχθες του ποταμού παρέχουν τις κατάλληλες πλαγιές στις οποίες μπορούν να κάθονται και να παρακολουθούν οι θεατές. Τα κορίτσια ανταγωνίζονται σε διαγωνισμούς πιασίματος ψαριών με τα χέρια και σε κούρσες με κανό κατασκευασμένα από φοινικόδεντρα που τα έχουν λαξέψει. Οι άντρες ανταγωνίζονται σε παρόμοια και άλλα αγωνίσματα, που περιλαμβάνουν και υποβρύχιο κολύμπι διαγωνισμού κρατήματος της αναπνοής. Αυτοί που συμμετέχουν ένας—ένας βγαίνουν από το νερό απογοητευμένοι που βλέπουν ότι υπάρχουν κι άλλοι που συνεχίζουν. Ο νικητής έχει καταγραφεί ότι κρατάει την αναπνοή του στα 4ι/2 λεπτά, και θα μπορούσε να είχε συνεχίσει και άλλο αν δεν τον είχαν σταματήσει οι ανήσυχοι βοηθοί του.
Το Μεγάλο Ψάρι
Το πρόγραμμα του Σαββάτου περιλαμβάνει το κύριο μέρος: το διαγωνισμό ψαρέματος του Αργκουνγκού. Η ρυθμική μουσική των τυμπανιστών και των τραγουδιστών δημιουργούν την κατάλληλη διάθεση για το γεγονός. Τα πλήθη των ψαράδων συγκεντρώνονται και στις δυο πλευρές του ποταμού, εφοδιασμένοι με τεράστιες κολοκύθες και τριγωνικά δίχτυα ψαρέματος. Κάθε κολοκύθα έχει το ένα άκρο ανοιχτό και χρησιμοποιείται είτε σαν σημαδούρα πάνω στην οποία μπορεί να επιπλέει ο ψαράς είτε σαν δοχείο για τα ψάρια.
Η προσμονή αυξάνει ανάμεσα στους θεατές. Πολλοί αναρωτιούνται αν το ψάρι του φετινού νικητή θα είναι μεγαλύτερο από το ψάρι των 98 κιλών που είχε πιαστεί το 1979. Μετά από το περσινό φεστιβάλ, κανένα ψάρι δεν ήταν τόσο μεγάλο στον ποταμό. Το νερό έχει γίνει πολύ ρηχό στη διάρκεια της ξερής αυτής εποχής και αναμφίβολα αφθονεί από ψάρια.
Στο άκουσμα μιας πιστολιάς, αρχίζει ο αγώνας των ψαράδων. Κατά κύματα οι άντρες με τις κολοκύθες και τα δίχτυα τους κατεβαίνουν από τις όχθες του ποταμού. Μέσα σε λεπτά το ρηχό σταχτί νερό πλημμυρίζει με ανθρώπους. Μια κραυγή ανεβαίνει: Πιάστηκε το πρώτο ψάρι!
Κάθε φορά που κάποιος πιάνει στα δίχτυα του ένα βαρύ ψάρι, οι άλλοι που συμμετέχουν στον αγώνα έρχονται να τον βοηθήσουν. Άλλοι μέσα σε μια βάρκα που περιπολεί παίρνουν το ψάρι για να ζυγιστεί και του βάζουν πινακίδα ποιος το έπιασε. Ο ρυθμός του ζυγίσματος αυξάνει, αλλά λίγα ψάρια είναι βαρύτερα από 30 κιλά. Μερικοί δεν πιάνουν ψάρια μεγαλύτερα από σαρδέλες. Ξαφνικά πιάνουν ένα που ζυγίζει περισσότερο από 40 κιλά! Επειδή οι περισσότεροι απ’ όσους συμμετέχουν στον αγώνα έχουν ήδη φύγει από το νερό, ο ψαράς νομίζει ότι αυτός είναι ο νικητής και κάνει τη χειρονομία του νικητή. Μερικοί, ωστόσο, συνεχίζουν το ψάρεμα ελπίζοντας ότι θα πιάσουν κάτι μεγαλύτερο. Η επιμονή ανταμείβει. Προτού εκπνεύσει η διορία, ακούγεται μια κραυγή θριάμβου! Είναι ένα μπουκουίκι όπως ονομάζεται το ψάρι αυτό στη γλώσσα Χάουζα, μήκους 1,30 μέτρων. Με βάρος 50 κιλά ζυγίζει ασφαλώς λιγότερο από το ψάρι ρεκόρ του 1979, αλλά αναμφίβολα είναι το ψάρι νικητής γι’ αυτό το έτος.
Το τριήμερο φεστιβάλ στο Αργκουνγκού σύντομα τελειώνει. Τώρα θα έρθουν οι βροχές του Μαΐου καλύπτοντας την ξερή γη για λίγο με πράσινο χορτάρι και τα ποικίλα χρώματα των αμπελιών και των θάμνων που ανθίζουν. Το ποτάμι θα γεμίσει ξανά νερό—και ψάρια. Και οι ψαράδες θα τα αφήσουν εκεί ήσυχα, περιμένοντας μέχρι του χρόνου για την ευκαιρία να πιάσουν ένα από τα μεγάλα ψάρια του Αργκουνγκού.