Πώς να Προστατέψετε την Υγεία Σας

ΣΗΜΕΡΑ, είναι πραγματικά δύσκολο να αποφασίσουμε τι θα έχει μεγαλύτερη επίδραση στην υγεία μας. Τα μέσα ενημέρωσης κατακλύζουν την αγορά με πληροφορίες όσον αφορά τη διατροφή, την άσκηση, τα συμπληρώματα διατροφής και ένα σωρό άλλα θέματα που σχετίζονται με την υγεία. Δυστυχώς, πολλές από αυτές τις πληροφορίες είναι αντιφατικές. Η Ντενίζ Γκρέιντι, επιστημονική συγγραφέας, λέει: «Φαίνεται πως κάθε φορά που δημοσιεύεται μια καινούρια μελέτη σε ένα ιατρικό περιοδικό, οι συμβουλές οι οποίες δίνονται στο κοινό σχετικά με το τι πρέπει να τρώει, ποια φάρμακα να παίρνει και, βασικά, πώς να ζει σημειώνουν στροφή 180 μοιρών».

Ορισμένοι γιατροί συμβουλεύουν ότι είναι πιο λογικό να παραμένετε προσκολλημένοι στους βασικούς κανόνες αντί να πειραματίζεστε με κάθε καινούρια μόδα στον τομέα της υγείας. Παραδείγματος χάρη, Ο Οικογενειακός Ιατρικός Οδηγός του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (The American Medical Association Family Medical Guide) αναφέρει: «Μπορείτε να παραμείνετε πιο υγιείς σε όλη σας τη ζωή κάνοντας θετικές αλλαγές στον τρόπο ζωής σας καθώς και τακτικές, γενικές ιατρικές εξετάσεις, ώστε οποιαδήποτε ασθένεια παρουσιαστεί να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί στα αρχικά στάδια». Αλλά τι είδους «θετικές αλλαγές στον τρόπο ζωής» είναι οι πλέον ωφέλιμες; Ας εξετάσουμε τρεις από αυτές.

Να Διαλέγετε Υγιεινές Τροφές

Οι ειδικοί σε ιατρικά θέματα συνιστούν να τρώμε μεγάλη ποικιλία τροφών και να παίρνουμε το μεγαλύτερο ποσοστό των θερμίδων μας από σύνθετους υδατάνθρακες, κυρίως από αυτούς που βρίσκονται στα αναποφλοίωτα σιτηρά, στα φασόλια, στα λαχανικά και στα φρούτα.a Ωστόσο, η υγεία μας δεν επηρεάζεται μόνο από το τι τρώμε αλλά και από το πόσο τρώμε. Είναι σημαντικό να τρώμε με μέτρο. Η τακτική πρόσληψη περισσότερων θερμίδων από αυτές που μπορεί να κάψει το σώμα μας οδηγεί σε παχυσαρκία. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να καταπονήσει την καρδιά, να εξασθενίσει το σώμα και να κάνει κάποιον «πιο ευάλωτο σε καρδιοπάθειες, διαβήτη, ρευματοειδή αρθρίτιδα και πολλές άλλες παθήσεις», λέει κάποιος ιατρικός οδηγός.

Στα πρόσφατα χρόνια, έχει δοθεί μεγάλη προσοχή στο ζήτημα του διατροφικού λίπους. Πολλοί ειδικοί στον τομέα της υγείας δηλώνουν ότι μια διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λίπη αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας και συγκεκριμένων ειδών καρκίνου. Εντούτοις, αυτό δεν σημαίνει ότι χρειάζεται να αποκλείσουμε κάθε είδους λίπος από τη διατροφή μας. «Όταν κάνετε υγιεινή διατροφή μπορείτε να απολαμβάνετε τις αγαπημένες σας τροφές, σε λογικές ποσότητες, ουσιαστικά κάθε ημέρα», λέει η Μαίρη Άμποτ Ες, πρώην πρόεδρος της Αμερικανικής Διαιτητικής Ένωσης. Το κλειδί είναι να τρώτε μικρές μερίδες και να περιορίζετε τις άλλες πηγές λίπους.

Είναι αλήθεια ότι το να αλλάξει κάποιος τις διατροφικές του συνήθειες δεν είναι εύκολο. Μάλιστα, ορισμένοι μπορεί να πουν ότι δεν αξίζει να ζουν αν πρέπει να στερούνται συνεχώς τις τροφές που τους αρέσουν. Αλλά αντί να υιοθετήσετε μια στάση του τύπου «όλα ή τίποτα», προσπαθήστε να βρείτε μια λογική ισορροπία. Αυτό που χρειάζεται είναι να μειώσετε την κατανάλωση ορισμένων τροφών και όχι να τις αποφεύγετε εντελώς. Ο Οικογενειακός Ιατρικός Οδηγός που αναφέρθηκε παραπάνω λέει: «Το να υιοθετήσετε έναν υγιή τρόπο ζωής δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσετε να απολαμβάνετε τη ζωή».

Οι διαιτολόγοι υποστηρίζουν ότι μπορείτε να μειώσετε τον αντίκτυπο που θα έχουν οι προσαρμογές στη διατροφή σας με το να σταματήσετε σταδιακά την κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών. Παραδείγματος χάρη, ισορροπήστε τη διατροφή σας σε διάστημα μιας εβδομάδας, όχι μόνο μιας ημέρας. Αν τώρα τρώτε κόκκινο κρέας κάθε ημέρα, προσπαθήστε να το μειώσετε σε τρεις φορές την εβδομάδα. Το ίδιο ισχύει και για τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λίπη, όπως το βούτυρο, το τυρί, το παγωτό και τα σνακς με πολλά λιπαρά. Ο στόχος σας πρέπει να είναι να μειώσετε την κατανάλωση λίπους, ώστε να μην παίρνετε από αυτό πάνω από το 30 τοις εκατό των συνολικών σας θερμίδων.

Ο Δρ Βάλτερ Γουίλετ από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ προειδοποιεί ότι δεν είναι καλό να μειώνουμε το διατροφικό λίπος και μετά να το αντικαθιστούμε με τροφές πλούσιες σε άμυλο και σάκχαρα. Αυτό συχνά καταλήγει σε αύξηση του βάρους. Μια καλύτερη προσέγγιση είναι να μειώσετε τόσο τα λίπη όσο και τους υδατάνθρακες στη διατροφή σας.

Ήπια Άσκηση

Ο υγιής τρόπος ζωής περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα τακτικής άσκησης. Ο Δρ Στίβεν Μπλερ, ένας από τους συντάκτες της έκθεσης του υπουργού υγείας των Η.Π.Α. με θέμα τη φυσική κατάσταση, λέει: «Οι άνθρωποι που μεταπηδούν από την καθιστική ζωή στην ήπια δραστηριότητα μειώνουν κατά 50 τοις εκατό τις πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιοπάθεια». Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι σήμερα δεν αναπτύσσουν ούτε καν μέτρια σωματική δραστηριότητα. Για παράδειγμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο 1 στους 4 ανθρώπους λέγεται ότι είναι εντελώς αδρανής. Η εφημερίδα Δε Τορόντο Σταρ (The Toronto Star) αναφέρει ότι, σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε στον Καναδά με τίτλο Πρότυπα Φυσικής Δραστηριότητας—1997 (1997 Physical Activity Benchmarks), το «63 τοις εκατό των Καναδών ήταν σωματικά δραστήριοι για λιγότερο από μια ώρα την ημέρα». Και κάποιοι ερευνητές στη Βρετανία λένε ότι μια ομάδα παιδιών τα οποία αξιολόγησαν ήταν «τόσο αδρανή ώστε η καρδιακή τους συχνότητα την ώρα του ύπνου ελάχιστα διαφέρει από την καρδιακή τους συχνότητα όταν είναι ξύπνια».—Εφημερίδα Δε Σάντεϊ Τάιμς (The Sunday Times).

Στο παρελθόν υπήρχε η άποψη ότι μόνο η έντονη αερόβια άσκηση ήταν ωφέλιμη για την υγεία. Αλλά δεν είναι απαραίτητο να ακολουθεί κάποιος κοπιαστικά προγράμματα ασκήσεων για να βελτιώσει τη φυσική του κατάσταση. Μάλιστα, «το κάψιμο έστω και 150 θερμίδων την ημέρα [μέσω μέτριας άσκησης] μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας, υπέρτασης, καρκίνου και διαβήτη», σύμφωνα με την έκθεση του υπουργού υγείας.

Όταν επιλέγετε μια μορφή άσκησης, είναι σημαντικό να διαλέγετε κάτι που σας αρέσει. Διαφορετικά, δεν θα το κάνετε μέρος του τρόπου ζωής σας. Το κλειδί δεν είναι τόσο πολύ το τι είδους άσκηση επιλέγετε αλλά το πόσο συχνά ασκείστε. Μια γενική αρχή που προτείνουν τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των Η.Π.Α. είναι «να έχουν τόσο τα παιδιά όσο και οι ενήλικοι ως στόχο τους να ασχολούνται με κάποια σωματική δραστηριότητα ήπιας έντασης τουλάχιστον επί 30 λεπτά τις περισσότερες ή, κατά προτίμηση, όλες τις ημέρες της εβδομάδας».

Ποια είδη δραστηριότητας θεωρούνται ήπιας έντασης; Το κολύμπι, το γρήγορο βάδισμα, η ποδηλασία, το πλύσιμο του αυτοκινήτου και το πέρασμά του με κερί, το να ανεβαίνει κάποιος σκάλες και το καθάρισμα της αυλής. Δεν χρειάζεται να πάτε σε κάποιο γυμναστήριο για να προστατέψετε την υγεία σας. Ωστόσο, υπάρχει κάτι που πρέπει να προσέξετε: Οι ειδικοί σε ιατρικά θέματα συστήνουν να συμβουλευτείτε οπωσδήποτε το γιατρό σας προτού αρχίσετε οποιοδήποτε είδος άσκησης αν έχετε ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων, καθώς επίσης αν είστε άντρας άνω των 40 ή γυναίκα άνω των 50 ετών.

Τι θα Λεχθεί για το Κάπνισμα, τα Ναρκωτικά και το Αλκοόλ;

Κάπνισμα: Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει πάνω από 4.000 χημικές ενώσεις επικίνδυνες για την υγεία, 200 από τις οποίες είναι γνωστά δηλητήρια. Ωστόσο, ανεξάρτητα από τον αριθμό των τοξικών ουσιών, δεν υπάρχει σχεδόν καμιά αμφιβολία για τα καταστροφικά αποτελέσματα που έχει το κάπνισμα στην υγεία. Ελάχιστα καταναλωτικά προϊόντα θα μπορούσαν να συγκριθούν με τον καπνό σε ό,τι αφορά τον αριθμό των θανάτων που προξενούν. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν από ασθένειες οι οποίες σχετίζονται με το κάπνισμα είναι δεκαπλάσιος από τον αριθμό εκείνων που πεθαίνουν σε αυτοκινητικά δυστυχήματα. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας υπολογίζει ότι, σε παγκόσμια κλίμακα, το κάπνισμα αφαιρεί τρία εκατομμύρια ζωές ετησίως!

Οι καπνιστές, εκτός από τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και καρδιοπαθειών, αρρωσταίνουν συχνότερα από κρυολογήματα, γαστρικά έλκη, χρόνια βρογχίτιδα και υπέρταση σε σύγκριση με τους μη καπνιστές. Το κάπνισμα αμβλύνει επίσης την αίσθηση της όσφρησης και της γεύσης του ατόμου. Σαφώς, το να κόψει κάποιος το κάπνισμα είναι ένα από τα πιο σημαντικά προληπτικά μέτρα που μπορεί να πάρει στον τομέα της υγείας. Αλλά τι θα λεχθεί για τα ναρκωτικά και το αλκοόλ;

Ναρκωτικά: Τα ναρκωτικά έχουν αφαιρέσει αναρίθμητες ανθρώπινες ζωές σε όλο τον κόσμο. Το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας των Η.Π.Α. λέει: «Κάθε χρόνο, τα ναρκωτικά σκοτώνουν 14.000 Αμερικανούς». Αλλά οι ναρκομανείς δεν είναι οι μόνοι που επηρεάζονται από το εμπόριο των ναρκωτικών. Προκειμένου να βρουν χρήματα για να διατηρήσουν τη συνήθειά τους, πολλοί ναρκομανείς στρέφονται στη βία και γίνονται εγκληματίες. Το βιβλίο Η Κοινωνιολογία της Νεανικής Εγκληματικότητας (The Sociology of Juvenile Delinquency) λέει: «Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα δίκτυα διακίνησης του κρακ [κοκαΐνης] έχει μετατρέψει κάποιες υποβαθμισμένες κεντρικές γειτονιές σε αστικές “νεκρές ζώνες”, όπου τα ποσοστά ανθρωποκτονιών είναι τόσο υψηλά ώστε η αστυνομία τις έχει διαγράψει θεωρώντας τες αγριότοπους αναρχίας».

Βέβαια, το πρόβλημα των ναρκωτικών δεν περιορίζεται μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με κάποιον υπολογισμό, κάθε χρόνο γύρω στους 160.000 με 210.000 ανθρώπους πεθαίνουν από ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών σε παγκόσμια κλίμακα. Επιπλέον, εκατομμύρια άνθρωποι παίρνουν άλλα είδη ναρκωτικών, όπως είναι το κατ (πράσινα φύλλα ενός φυτού που χρησιμοποιούνται ως διεγερτικό), η καρύδα του βετέλ και η κοκαΐνη.

Αλκοόλ: Ενώ τα σκληρά ναρκωτικά, όπως είναι το κρακ και η ηρωίνη, αιχμαλωτίζουν την προσοχή του κοινού, η κατάχρηση αλκοόλ προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη ζημιά. Ο αλκοολισμός «επηρεάζει έναν στους 10 Καναδούς», αναφέρει η εφημερίδα Δε Μέντικαλ Ποστ (The Medical Post), «και κοστίζει ετησίως στο σύστημα υγείας 10 δισεκατομμύρια δολάρια Καναδά [περ. 1,9 τρισ. δρχ.]». Υπολογίζεται ότι, στις Ηνωμένες Πολιτείες, το αλκοόλ ευθύνεται σε κάποιο βαθμό για το 50 τοις εκατό των θανατηφόρων αυτοκινητικών δυστυχημάτων και πυρκαγιών, το 45 τοις εκατό των πνιγμών και το 36 τοις εκατό των ατυχημάτων που αφορούν πεζούς. Η κατάχρηση αλκοόλ σχετίζεται επίσης με πολλά βίαια εγκλήματα. Εκείνοι που διαπράττουν φόνους, επιθέσεις, βιασμούς, που κακοποιούν παιδιά ή αυτοκτονούν συχνά έχουν το αλκοόλ ως σιωπηλό σύντροφο.

Αν κάποιο προσφιλές σας άτομο έχει αναπτύξει εξάρτηση από το αλκοόλ, τον καπνό ή τα ναρκωτικά, ζητήστε βοήθεια.b Ο Λόγος του Θεού, η Αγία Γραφή, λέει ότι «ο αληθινός σύντροφος αγαπάει πάντοτε και είναι αδελφός που γεννιέται για καιρό στενοχώριας». (Παροιμίες 17:17) Ναι, το να βασίζεστε στη στοργική υποστήριξη της οικογένειάς σας και των φίλων σας μπορεί να σας βοηθήσει ουσιαστικά προκειμένου να αντιμετωπίσετε μια δύσκολη κατάσταση.

Αλλά για να είστε πραγματικά υγιείς, απαιτούνται περισσότερα από την καλή φυσική υγεία. Υπάρχουν διανοητικοί και πνευματικοί παράγοντες οι οποίοι παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στη διατήρηση ενός υγιούς τρόπου ζωής. Το επόμενο άρθρο θα εξετάσει αυτό το ζήτημα.

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 5]

«Το να υιοθετήσετε έναν υγιή τρόπο ζωής δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσετε να απολαμβάνετε τη ζωή»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 6]

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας υπολογίζει ότι το κάπνισμα αφαιρεί τρία εκατομμύρια ζωές ετησίως

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 7]

«Όταν κάνετε υγιεινή διατροφή μπορείτε να απολαμβάνετε τις αγαπημένες σας τροφές, σε λογικές ποσότητες, ουσιαστικά κάθε ημέρα»

[Εικόνα στη σελίδα 5]

Η τακτική άσκηση μπορεί να είναι μέρος ενός υγιούς τρόπου ζωής

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Πείτε όχι στο κάπνισμα και στα ναρκωτικά

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Τα φρούτα και τα λαχανικά σάς κάνουν καλό

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Ακόμα και οι καθημερινές δουλειές του σπιτιού μπορούν να αποτελούν υγιεινή άσκηση