Το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά
Το έτος 1987 αποτελεί την 200ή επέτειο του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών. Καθώς η προσοχή είναι στραμμένη σ’ αυτήν τη δισεκατονταετηρίδα, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε ολόκληρο τον κόσμο φέρνουν στο μυαλό τους τις μάχες που έδωσαν στη χώρα αυτή για να υπερασπιστούν και να εδραιώσουν νομικά το δικαίωμά τους να διαδίδουν τις θρησκευτικές τους απόψεις.
ΤΙ σημαίνει το Σύνταγμα για σας; Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, υποθέστε ότι θέλατε να βγείτε στους δρόμους ή ακόμα και να πάτε από σπίτι σε σπίτι για να διαθέσετε στους ανθρώπους της κοινότητάς σας έντυπα που πιστεύατε ότι τους αφορούσαν. Όμως, τι θα γινόταν αν μαθαίνατε ότι το να διαθέσετε τέτοια ύλη αποτελούσε παραβίαση των νόμων που θεσπίστηκαν για να διασφαλίσουν την κοινή ειρήνη και τη δημόσια τάξη; Ή τι θα γινόταν αν για να το πετύχετε αυτό έπρεπε να πάρετε κάποια έγκριση και οι αρχές δεν σας την έδιναν; Ή αν έπρεπε να πληρώσετε για να πάρετε σχετική άδεια πράγμα που θα ήταν για σας οικονομικό βάρος;
Αυτή ήταν η θέση των Μαρτύρων του Ιεχωβά στις δεκαετίες του 1930 και του 1940. Ήθελαν να διαθέσουν έντυπα που περιείχαν τις θρησκευτικές τους απόψεις. Όμως, σε πολλές κοινότητες οι τοπικοί νόμοι και οι διατάξεις χρησιμοποιούνταν για να τους εμποδίζουν. Έτσι, έγιναν διάφορες προσφυγές με βάση το Σύνταγμα των Η.Π.Α., το οποίο εγγυάται ελευθερία λόγου και τύπου. Για να εξασφαλίσουν, όμως, αυτά τα συνταγματικά τους δικαιώματα, έπρεπε να φέρουν αυτά τα ζητήματα στα δικαστήρια. Ας εξετάσουμε πώς το Σύνταγμα εγγυάται τα ατομικά δικαιώματα.
Εξασφάλιση των Ατομικών Δικαιωμάτων
Όπως συμβαίνει και με οποιοδήποτε καταστατικό, το σύνταγμα θεσπίζεται για την επίτευξη ενός αντικειμενικού σκοπού—στην προκειμένη περίπτωση τη διακυβέρνηση ενός λαού. Όπως δήλωνε η Διακήρυξη Ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών, οι άνθρωποι θεσμοθετούν κυβερνήσεις για την εξασφάλιση ορισμένων «αναφαίρετων Δικαιωμάτων» των κυβερνωμένων.
Η Εισαγωγή του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών εμπεριέχει αυτήν την κεντρική ιδέα και δηλώνει ότι το Σύνταγμα συντάχθηκε και επικυρώθηκε για να εξασφαλίσει στο λαό «τις Ευλογίες της Ελευθερίας». Το Σύνταγμα πήρε την τελική του μορφή στην Αίθουσα της Ανεξαρτησίας στη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβανίας, στις 17 Σεπτεμβρίου 1787. Αυτό είναι το πιο παλιό γραπτό σύνταγμα που εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ, πράγμα που το κάνει μοναδικό.
Το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών διαπνέεται από δυσπιστία προς τις υπερσυγκεντρωτικές κυβερνήσεις και τονίζει ιδιαίτερα τις ατομικές ελευθερίες, καθιστώντας τις απρόσβλητες από κυβερνητική παρέμβαση. Ανάμεσα στα πιο γνωστά χαρακτηριστικά του Συντάγματος είναι οι εγγυήσεις του για θρησκευτική ελευθερία, ελευθερία λόγου και ελευθερία τύπου. Αυτές οι ελευθερίες δεν αναφέρονταν στην αρχική διατύπωση του Συντάγματος όταν αυτό επικυρώθηκε. Ήταν οι πρώτες από τις δέκα αρχικές τροπολογίες που προστέθηκαν το 1791, οι οποίες είναι γνωστές ως Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Οι ελευθερίες που αναφέρονται με σαφήνεια στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ανήκουν στο άτομο και δεν εξαρτιούνται από κυβερνητικές εγκρίσεις ούτε υπόκεινται σε κυβερνητικούς περιορισμούς. Τότε, λοιπόν, γιατί ήταν ανάγκη να προσφεύγει κανείς στα δικαστήρια για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του; Επειδή κατά καιρούς διάφορα νομοθετικά σώματα, ενεργώντας σύμφωνα με το κατά τη γνώμη τους συμφέρον της πλειοψηφίας, έχουν θεσπίσει νόμους που περιόριζαν αυτά τα δικαιώματα.
Όπως παρατήρησε ένα ομοσπονδιακό δικαστήριο στις Ηνωμένες Πολιτείες: «Η τυραννία την οποία ασκεί η πλειονότητα πάνω στα ατομικά δικαιώματα ή στις αβοήθητες μειονότητες χαρακτηρίζεται ανέκαθεν ως ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που εγκυμονούν οι κυβερνήσεις ισχυρής πλειοψηφίας». Τέτοιου είδους τυραννία χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στις Ηνωμένες Πολιτείες, στις δεκαετίες του 1930 και 1940.
Κήρυκες Ή Μικροπωλητές;
Καθώς πλησίαζε ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, το δημόσιο έργο κηρύγματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά γινόταν το επίκεντρο αρκετής εναντίωσης. Διάφορες τοπικές διατάξεις, που απαιτούσαν από τους πλασιέ και τους μικροπωλητές ειδικές άδειες, εφαρμόζονταν παράνομα στο έργο κηρύγματος των Μαρτύρων. Οι Μάρτυρες, επειδή συνειδητοποίησαν ότι ο τρόπος που εφαρμόζονταν αυτοί οι νόμοι παραβίαζε τα συνταγματικά τους δικαιώματα, αψήφησαν αυτές τις διατάξεις και συνέχισαν να ασχολούνται με το έργο τους κηρύγματος χωρίς να πάρουν πρώτα τις σχετικές άδειες. (Μάρκος 13:10· Πράξεις 4:19, 20) Το αποτέλεσμα ήταν να συλληφθούν πολλοί Μάρτυρες.
Αν η απόφαση που εξέδιδαν τα κατώτερα δικαστήρια ήταν καταδικαστική, οι Μάρτυρες αντί να πληρώνουν πρόστιμο πήγαιναν στη φυλακή. Συνέχιζαν να κάνουν εφέσεις φτάνοντας και μέχρι το ανώτατο δικαστήριο, με σκοπό να δημιουργήσουν ένα προπύργιο από ευνοϊκές αποφάσεις που θα αναχαίτιζε αυτή την αντισυνταγματική παρέμβαση στο έργο τους. Καθώς περνούσε ο καιρός, το Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. ανέτρεπε τη μια μετά την άλλη αυτές τις διατάξεις, κρίνοντας αντισυνταγματικές αυτές τις ίδιες ή τους τρόπους εφαρμογής τους, και οι καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον των Μαρτύρων του Ιεχωβά αναιρούνταν.
Για να περιοριστεί το έργο κηρύγματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά, εκτός από τις διατάξεις που απαιτούσαν την απόκτηση έγκρισης, χρησιμοποιούνταν και οι νόμοι που απαιτούσαν την πληρωμή φόρου για τις άδειες. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, βλέποντας αυτόν το φόρο ως ένα προσωρινό μέτρο που περιόριζε το κήρυγμα που τους είχε ανατεθεί από τον Θεό, αρνήθηκαν να τον πληρώσουν. Πάλι συνελήφθηκαν πολλοί Μάρτυρες και πάλι το Ανώτατο Δικαστήριο εξέδωσε αποφάσεις υπέρ των ελευθεριών του λόγου και της λατρείας.
Το Δικαστήριο δήλωσε ότι το προνόμιο της ελεύθερης διάδοσης θρησκευτικών διδασκαλιών μέσω εντύπων «υφίσταται ανεξάρτητα από την εξουσία της πολιτείας. Το ομοσπονδιακό σύνταγμα το εγγυάται αυτό στο λαό». Και για να το πούμε απλά, η Πολιτειακή κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να αφαιρέσει κάτι που είχε ήδη προσφέρει το Σύνταγμα.
Ο Χαιρετισμός της Σημαίας
Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ενεργούν πάντοτε ως νομοταγείς πολίτες που, αν και αρνούνται να χαιρετίσουν τη σημαία οποιουδήποτε κράτους, δεν έχουν πρόθεση να δείξουν έλλειψη σεβασμού. Οι Μάρτυρες πιστεύουν ότι το υπέρτατο καθήκον και η υπέρτατη υποταγή τους ανήκουν στον Θεό και Πλάστη τους, τον Ιεχωβά. (Λουκάς 4:8) Το να υποσχεθούν πλήρη υποταγή σε οποιαδήποτε επίγεια εξουσία θα σήμαινε ότι βάζουν τα κοσμικά συμφέροντα πριν από τα πνευματικά συμφέροντα. (Πράξεις 5:29) Παρά το ειλικρινές κίνητρο που έχουν οι Μάρτυρες, η άρνησή τους να χαιρετίσουν τη σημαία έχει συχνά αποτελέσει αντικείμενο παρεξήγησης και βάση για διωγμό.
Καθώς πλησίαζε ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, οι τοπικές σχολικές επιτροπές και τα νομοθετικά σώματα μερικών πολιτειών των Η.Π.Α. θέσπισαν ορισμένες υποχρεωτικές εκδηλώσεις που περιλάμβαναν το χαιρετισμό της σημαίας για να προάγουν την εθνική ενότητα και την ασφάλεια. Παρά την τάση της κοινής γνώμης να υποστηρίζει αυτές τις απαιτήσεις για χαιρετισμό της σημαίας, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά παρέμειναν ακλόνητοι στην άρνησή τους να συμβιβάσουν τις αρχές τους που βασίζονται στην Αγία Γραφή.
Το Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α., εξετάζοντας αυτή την κατάσταση, αποδέχτηκε ότι, ενώ στα αναμφισβήτητα σπουδαία και υψηλά καθήκοντα των σχολικών επιτροπών περιλαμβανόταν και η λήψη αποφάσεων, αυτές οι αποφάσεις θα έπρεπε να παίρνονται μέσα στα όρια του Συντάγματος. Η σχολική επιτροπή δεν ήταν ελεύθερη να παρεμβαίνει στα θεμελιώδη συνταγματικά δικαιώματα που εξασφαλίζονται απέναντι στο άτομο. Έτσι λοιπόν, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι, οι αντιλήψεις μιας σχολικής επιτροπής σχετικά με το πώς να ενσταλάξει εκτίμηση για τη σημαία και την εθνική κληρονομιά δεν υπερισχύουν του συνταγματικού δικαιώματος του μαθητή για ελευθερία συνείδησης σε θρησκευτικά ζητήματα.
Το Ανώτατο Δικαστήριο είχε πλήρη επίγνωση της βαρύτητας που είχε η απόφασή του εν όψει των ήδη διεξαγόμενων ετοιμασιών για τον πόλεμο. Όμως, το Δικαστήριο δεν απόφυγε το καθήκον του και εξήγησε ότι κάτω από το Σύνταγμα των Η.Π.Α., «η ελευθερία να διαφωνεί κάποιος δεν περιορίζεται σε ασήμαντα πράγματα. Αυτό θα αποτελούσε φτωχή απομίμηση της ελευθερίας. Το δικαίωμα να διαφωνεί κάποιος σε ζητήματα που αγγίζουν την καρδιά της υπάρχουσας τάξης αποτελεί την καλύτερη επιβεβαίωση της γνήσιας ελευθερίας».
Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου σχετικά με το χαιρετισμό της σημαίας κατάληγε με την εξής φράση: «Αν υπάρχει κάποιος απλανής αστέρας στο συνταγματικό μας αστερισμό, αυτός είναι το γεγονός ότι καμιά αρχή, είτε υψηλή είτε ασήμαντη, δεν μπορεί να υποδείξει τι είναι ορθόδοξο στην πολιτική, στον εθνικισμό, στη θρησκεία ή σε άλλα ζητήματα προσωπικών απόψεων ούτε να υποχρεώσει τους πολίτες να ομολογήσουν ανάλογη πίστη, με λόγια ή με έργα».
Η Συμβολή των Μαρτύρων
Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν συνολικά κερδίσει 23 προσφυγές στο Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. Όπως έχουν παρατηρήσει πολλοί μελετητές νομικών ζητημάτων, οι Μάρτυρες έχουν συμβάλει με αξιοσημείωτο τρόπο στο συνταγματικό νομικό δίκαιο των Ηνωμένων Πολιτειών. Κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατο αν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν ήταν πρόθυμοι να υποφέρουν ταπεινώσεις, ξυλοδαρμούς και φυλακίσεις στις προσπάθειές τους να υπακούν στον Θεό.
Το γεγονός ότι τα συνταγματικά δικαιώματα της θρησκευτικής ελευθερίας, της ελευθερίας του λόγου και της ελευθερίας του τύπου, έχουν υποστηριχθεί και έχουν διατυπωθεί με περισσότερη σαφήνεια, λόγω της εγκαρτέρησης των Μαρτύρων, είναι στην ουσία ένα απλό υποπροϊόν του υψηλότερου αντικειμενικού σκοπού των Μαρτύρων, που είναι το να υπηρετούν τον Ιεχωβά σε αρμονία με τον Άγιο Λόγο Του.
Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι ευγνώμονες για το προνόμιο που έχουν να υπηρετούν τον Κυρίαρχο του σύμπαντος, τον Ιεχωβά Θεό, και έχουν χρησιμοποιήσει πολλούς τρόπους για να το πετύχουν αυτό, συμπεριλαμβανομένης και της προστασίας που παρέχει το δισεκατονταετές Σύνταγμα των Η.Π.Α.
[Πλαίσιο στη σελίδα 27]
Το Σύνταγμα Υποστηρίζει Ξανά τους Μάρτυρες
Στις 10 Ιουνίου 1987, τα δικαστήρια εξέδωσαν ακόμα μια απόφαση υπέρ της θρησκευτικής ελευθερίας των Μαρτύρων του Ιεχωβά βάσει του Συντάγματος. Όπως αναφέρθηκε στη «The New York Times», το Ένατο Περιφερειακό Εφετείο των Η.Π.Α., αποφάνθηκε ότι «η κοινωνία, σύμφωνα με το Σύνταγμα, πρέπει να δείχνει ανεκτικότητα [στην ελευθερία των Μαρτύρων να ενεργούν σε αρμονία με τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις], ‘ως τίμημα που αξίζει να το πληρώσει για να διαφυλαχθεί το δικαίωμα της θρησκευτικής διαφοράς που απολαμβάνουν όλοι οι πολίτες’». Η υπόθεση περιλάμβανε το δικαίωμα των Μαρτύρων να υπακούν στην εντολή της Αγίας Γραφής ‘μην βάζετε στο σπίτι σας και μην καλωσορίζετε’ εκείνους που ‘δεν μένουν πιστοί στη διδασκαλία του Χριστού’.—2 Ιωάννη 9-11, ΝΔΜ.
[Εικόνα στη σελίδα 25]
Η Αίθουσα της Ανεξαρτησίας στη Φιλαδέλφεια, όπου καταρτίστηκε το Σύνταγμα
[Ευχαριστίες]
Philadelphia Convention and Visitors Bureau
[Εικόνα στη σελίδα 26]
Το πρωτότυπο του Συντάγματος βρίσκεται στο Εθνικό Αρχειοφυλάκιο
[Ευχαριστίες]
U.S. National Archives
[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 24]
Architect of the Capitol, Washington, D.C.