Καθαριότητα—Γιατί Είναι Σημαντική;
Επί χιλιάδες χρόνια, μάστιγες και επιδημίες πλήττουν την ανθρωπότητα. Κάποτε μερικοί νόμιζαν ότι αυτές ήταν σημάδι της οργής του Θεού και ότι στέλνονταν για την τιμωρία όσων αδικοπραγούσαν. Η υπομονετική παρατήρηση και η μακραίωνη επίπονη έρευνα αποκάλυψαν ότι οι δράστες ήταν συνήθως μικρά πλάσματα που ζουν κοντά μας.
Οι ιατρικοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι αρουραίοι, τα ποντίκια, οι κατσαρίδες, οι μύγες και τα κουνούπια μπορούν να είναι όλα φορείς μεταδοτικών ασθενειών. Ανακάλυψαν επίσης ότι πολλές φορές οι άνθρωποι προσελκύουν τις μολυσματικές ασθένειες απλώς επειδή δεν εφαρμόζουν μέτρα υγιεινής. Η καθαριότητα φαίνεται ότι μπορεί να αποτελέσει ζήτημα ζωής και θανάτου.
Είναι ευνόητο ότι οι κανόνες καθαριότητας ποικίλλουν ανάλογα με τα έθιμα και τις συνθήκες. Σε περιοχές όπου δεν υπάρχει τρεχούμενο νερό ή επαρκής αποχέτευση, η υγιεινή μπορεί να αποτελεί πραγματική πρόκληση. Ωστόσο, ο Θεός έδωσε στους αρχαίους Ισραηλίτες οδηγίες σχετικά με την καθαριότητα ενόσω αυτοί διέσχιζαν την έρημο—οπότε και αντιμετώπιζαν μερικές από τις πιο ασύλληπτα δύσκολες συνθήκες σε ό,τι αφορά τη διατήρηση καλής υγιεινής!
Γιατί έχει σημασία η καθαριότητα για τον Θεό; Ποια είναι η λογική άποψη για την καθαριότητα; Ποια απλά προληπτικά μέτρα μπορείτε να πάρετε εσείς και η οικογένειά σας για να περιορίσετε τις ασθένειες;
ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ τελείωσε, και ο μικρός Μαξa, ο οποίος ζει στο Καμερούν, γυρίζει σπίτι. Πεινασμένος και διψασμένος, μπαίνει στο ταπεινό σπίτι όπου μένει, αγκαλιάζει το σκύλο του που τον περιμένει, βάζει τη σάκα του πάνω στο τραπέζι του φαγητού, κάθεται στη θέση του και περιμένει με λαχτάρα το φαγητό του.
Η μητέρα του, η οποία βρίσκεται στην κουζίνα, ακούει τον Μαξ να μπαίνει στο σπίτι και του φέρνει ένα πιάτο με ζεστό ρύζι και φασόλια. Αλλά η έκφρασή της αλλάζει όταν βλέπει τη σάκα του πάνω στο καθαρό τραπέζι. Κοιτάζει το γιο της και προφέρει αργά αργά μία και μόνο λέξη: «Μααααξ!» Ο γιος της καταλαβαίνει, παίρνει γρήγορα τη σάκα από εκεί και τρέχει έξω να πλύνει τα χέρια του. Σύντομα επιστρέφει για το πολυπόθητο γεύμα του. «Συγνώμη, μαμά. Το ξέχασα», μουρμουρίζει με ένοχο ύφος.
Μια στοργική μητέρα μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην υγεία και στην καθαριότητα, παρότι χρειάζεται τη συνεργασία όλων των μελών του σπιτικού της. Όπως δείχνει παραστατικά η αφήγηση για τον Μαξ, η μακροχρόνια εκπαίδευση είναι απαραίτητη επειδή η καθαριότητα προϋποθέτει άοκνη προσπάθεια ενώ τα παιδιά έχουν ανάγκη από συνεχείς υπενθυμίσεις.
Η μητέρα του Μαξ καταλαβαίνει ότι το φαγητό μπορεί να μολυνθεί με διάφορους τρόπους. Γι’ αυτό, όχι μόνο πλένει τα χέρια της προσεκτικά προτού πιάσει τα διάφορα τρόφιμα, αλλά επίσης καλύπτει το φαγητό ώστε να μη μολυνθεί από τις μύγες. Φροντίζοντας να μη μένει το φαγητό εκτεθειμένο και διατηρώντας το σπίτι εύτακτο και καθαρό, δεν έχει πολλά προβλήματα με τους αρουραίους, τα ποντίκια και τις κατσαρίδες.
Ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο η μητέρα του Μαξ προσέχει τόσο πολύ είναι ότι θέλει να ευαρεστεί τον Θεό. «Η Αγία Γραφή λέει ότι ο λαός του Θεού πρέπει να είναι άγιος επειδή ο Θεός είναι άγιος», εξηγεί η ίδια. (1 Πέτρου 1:16) «Η αγιότητα είναι παρόμοια με την καθαριότητα», προσθέτει. «Γι’ αυτό θέλω να είναι το σπίτι μου καθαρό, και η οικογένειά μου να δείχνει καθαρή. Φυσικά, αυτό είναι εφικτό μόνο επειδή βοηθούν όλοι μέσα στην οικογένεια».
Η Οικογενειακή Συνεργασία Είναι Ουσιώδης
Όπως παρατηρεί η μητέρα του Μαξ, η υγιεινή της οικογένειας αποτελεί οικογενειακή υπόθεση. Από καιρό σε καιρό, μερικές οικογένειες κάθονται μαζί για να συζητήσουν ποιες είναι οι ανάγκες τους και ποιες βελτιώσεις μπορούν να γίνουν, τόσο εντός όσο και εκτός του σπιτιού. Έτσι προάγεται επίσης η ενότητα της οικογένειας και υπενθυμίζεται στον καθένα η δική του συμβολή στη φροντίδα για την ευημερία όλων. Παραδείγματος χάρη, η μητέρα μπορεί να εξηγήσει στα μεγαλύτερα παιδιά γιατί πρέπει να πλένουν τα χέρια τους αφού χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα, αφού πιάσουν πράγματα όπως τα χρήματα καθώς και προτού φάνε. Αυτά με τη σειρά τους μπορούν να φροντίσουν ώστε τα μικρότερα παιδιά να πάρουν το ζήτημα στα σοβαρά.
Μπορούν να ανατεθούν διάφορες δουλειές σε όλους μέσα στην οικογένεια. Ίσως η οικογένεια αποφασίσει να καθαρίζει το σπίτι σε τακτική βάση κάθε εβδομάδα και να προγραμματίζει μια γενική καθαριότητα μία ή δύο φορές το χρόνο. Τι θα πούμε για τον εξωτερικό χώρο του σπιτιού; Ο Στιούαρτ Λ. Γιούνταλ, υπέρμαχος για τη διατήρηση του περιβάλλοντος, είπε τα εξής, αναφερόμενος στις Ηνωμένες Πολιτείες: «Ζούμε σε μια χώρα όπου η ομορφιά χάνεται, η ασχήμια αυξάνεται, οι ανοιχτές εκτάσεις συρρικνώνονται και γενικά το περιβάλλον εκφυλίζεται καθημερινά εξαιτίας της μόλυνσης, του θορύβου και της υποβάθμισης».
Μήπως έχετε και εσείς την ίδια άποψη για το χώρο που σας περιβάλλει; Τα παλιότερα χρόνια αλλά ακόμη και σήμερα σε μερικές πόλεις της Κεντρικής Αφρικής, ένας ντελάλης χτυπάει κάποιο καμπανάκι για να τραβήξει την προσοχή των ανθρώπων. Με δυνατή φωνή, υπενθυμίζει στους πολίτες να καθαρίσουν την πόλη, να αδειάσουν τους υπονόμους (τις αποχετεύσεις ή τους βόθρους), να κλαδέψουν τα δέντρα, να ξεριζώσουν τα αγριόχορτα και να απομακρύνουν τα σκουπίδια.
Η απόθεση των απορριμμάτων είναι παγκόσμιο πρόβλημα και εφιάλτης για πολλούς ιθύνοντες. Μερικοί δήμοι καθυστερούν να μαζέψουν τα σκουπίδια, τα οποία κατόπιν σχηματίζουν σωρούς στους δρόμους. Ίσως ζητηθεί από τους δημότες να βοηθήσουν. Ως καλοί πολίτες, οι Χριστιανοί είναι από τους πρώτους που ανταποκρίνονται σε τέτοιες εκκλήσεις και συμμορφώνονται με τους νόμους του Καίσαρα αδιαμαρτύρητα. (Ρωμαίους 13:3, 5-7) Οι αληθινοί Χριστιανοί είναι πρόθυμοι να “διανύσουν το παραπάνω μίλι” ώστε να συμβάλουν σε αυτή την προσπάθεια. Θέλουν να ζουν σε καθαρό περιβάλλον και παίρνουν την πρωτοβουλία να καθαρίζουν, χωρίς να χρειάζεται πάντα να τους το υπενθυμίζει ένας ντελάλης. Κατανοούν ότι η καθαριότητα φανερώνει καλή εκπαίδευση και υπεύθυνη συμπεριφορά. Αρχίζει από το κάθε άτομο και την κάθε οικογένεια. Η απλή εφαρμογή των κανόνων υγιεινής και καθαριότητας στον περιβάλλοντα χώρο του σπιτιού θα έχει ως αποτέλεσμα καλύτερη υγεία και θα βελτιώσει τη γενική όψη της γειτονιάς.
Η Ατομική Καθαριότητα Τιμά τον Θεό που Λατρεύουμε
Η καθαρή και αξιοπρεπής προσωπική εμφάνιση αποτελεί αντανάκλαση της λατρείας μας και συνήθως ελκύει την προσοχή. Μια παρέα από 15 νεαρούς και νεαρές μπήκαν σε κάποιο εστιατόριο αφού παρακολούθησαν μια συνέλευση των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην Τουλούζη της Γαλλίας. Ένα ηλικιωμένο ζευγάρι που καθόταν στο διπλανό τραπέζι περίμενε τα χειρότερα—φωνές και φασαρία. Εντούτοις, εντυπωσιάστηκαν από την εύτακτη διαγωγή και τις ευχάριστες συζητήσεις εκείνων των καλοντυμένων νεαρών. Όταν η παρέα σηκώθηκε να φύγει, το ζευγάρι τούς επαίνεσε για την καλή τους συμπεριφορά και είπε σε έναν από τους νεαρούς ότι τέτοια υποδειγματική διαγωγή σπανίζει στις μέρες μας.
Άτομα που επισκέπτονται τα γραφεία τμήματος, τα τυπογραφεία και τους χώρους διαμονής των Μαρτύρων του Ιεχωβά συνήθως εντυπωσιάζονται από την καθαριότητα που βλέπουν εκεί. Τα καθαρά ρούχα καθώς και το τακτικό πλύσιμο και ντους αποτελούν προϋπόθεση για τους εθελοντές που εργάζονται και ζουν σε αυτές τις εγκαταστάσεις. Τα αποσμητικά και τα αρώματα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την καλή υγιεινή του σώματος. Όταν αυτοί οι εθελοντές, οι οποίοι είναι ολοχρόνιοι διάκονοι, κηρύττουν στους συνανθρώπους τους τα απογεύματα και τα σαββατοκύριακα, η καθαρή τους εμφάνιση έχει επίσης ευνοϊκό αντίκτυπο στο άγγελμα που μεταδίδουν.
“Να Γίνεστε Μιμητές του Θεού”
Οι Χριστιανοί προτρέπονται να “γίνονται μιμητές του Θεού”. (Εφεσίους 5:1) Ο προφήτης Ησαΐας κατέγραψε ένα όραμα στο οποίο άγγελοι περιέγραφαν τον Δημιουργό με τα λόγια: «Άγιος, άγιος, άγιος». (Ησαΐας 6:3) Αυτή η περιγραφή τονίζει την υπέρτατη αγνότητα και καθαρότητα του Θεού. Ως εκ τούτου, ο Θεός απαιτεί από όλους τους υπηρέτες του να είναι άγιοι, καθαροί. «Πρέπει να είστε άγιοι, επειδή εγώ είμαι άγιος», τους λέει.—1 Πέτρου 1:16.
Η Γραφή παροτρύνει τους Χριστιανούς να ντύνονται με «εύτακτη ενδυμασία». (1 Τιμόθεο 2:9) Δεν προξενεί έκπληξη το ότι, σύμφωνα με το βιβλίο της Αποκάλυψης, το «λαμπρό, καθαρό, εκλεκτό λινό ύφασμα» αντιπροσωπεύει τις δίκαιες πράξεις των ατόμων που ο Θεός θεωρεί άγια. (Αποκάλυψη 19:8) Από την άλλη πλευρά, η αμαρτία παρουσιάζεται πολλές φορές στις Γραφές ως κηλίδα ή βρωμιά.—Παροιμίες 15:26· Ησαΐας 1:16· Ιακώβου 1:27.
Σήμερα, εκατομμύρια άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να ζουν σε περιοχές όπου απαιτείται συνεχής αγώνας για να διατηρούνται σωματικά, ηθικά και πνευματικά καθαροί. Η οριστική λύση σε αυτό το πρόβλημα θα έρθει όταν ο Θεός “κάνει νέα τα πάντα”. (Αποκάλυψη 21:5) Όταν εκπληρωθεί αυτή η υπόσχεση, θα αφανιστεί για πάντα κάθε είδους ρυπαρότητα και ακαθαρσία.
[Υποσημείωση]
a Το όνομα έχει αλλαχτεί.
[Πλαίσιο στη σελίδα 10]
Ο Θεός Απαιτεί Καθαριότητα
Κατά την οδοιπορία τους στην έρημο, οι Ισραηλίτες έλαβαν την εντολή να δίνουν μεγάλη προσοχή στην απόθεση των περιττωμάτων τους. (Δευτερονόμιο 23:12-14) Αυτή πρέπει να ήταν κοπιαστική δουλειά αν λάβουμε υπόψη το μέγεθος του στρατοπέδου, αλλά συνέβαλε αναμφίβολα στην πρόληψη ασθενειών όπως ο τυφοειδής πυρετός και η χολέρα.
Στο λαό δόθηκε η προσταγή να πλένουν ή να καταστρέφουν οποιοδήποτε αντικείμενο ερχόταν σε επαφή με ψόφιο σώμα. Παρότι οι Ισραηλίτες μπορεί να μην καταλάβαιναν γιατί έπρεπε να το κάνουν αυτό, βοηθούνταν έτσι να αποφεύγουν τις λοιμώξεις και τις ασθένειες.—Λευιτικό 11:32-38.
Οι ιερείς έπρεπε να πλένουν και τα χέρια τους και τα πόδια τους προτού εκτελέσουν τα καθήκοντά τους στη σκηνή της μαρτυρίας. Το γέμισμα της χάλκινης λεκάνης η οποία περιείχε νερό γι’ αυτόν το σκοπό σίγουρα δεν ήταν εύκολο, αλλά το πλύσιμο αποτελούσε αυστηρή απαίτηση.—Έξοδος 30:17-21.
[Πλαίσιο στη σελίδα 11]
Υπενθυμίσεις από έναν Γιατρό
Το νερό είναι απαραίτητο για τη ζωή, αλλά το μολυσμένο νερό μπορεί να προκαλέσει ασθένειες και θάνατο. Ο Δρ Τζ. Εμπάνγκε Λόμπε, επικεφαλής της ιατρικής υπηρεσίας στο λιμάνι Ντουάλα του Καμερούν, πρόσφερε μερικές πρακτικές υποδείξεις σε κάποια συνέντευξη.
«Να βράζετε το πόσιμο νερό όταν έχετε αμφιβολίες για το αν είναι καθαρό». Ωστόσο προειδοποίησε: «Δεν υπάρχει πρόβλημα με τη χρήση χλωρίου ή άλλων χημικών ουσιών, αυτά όμως μπορεί να είναι επικίνδυνα αν δεν χρησιμοποιούνται σωστά. Να σαπουνίζετε πάντοτε τα χέρια σας πριν από το γεύμα καθώς και αφού πάτε στην τουαλέτα. Ένα σαπούνι δεν κοστίζει μια περιουσία, άρα μπορούν να το αγοράσουν ακόμη και οι φτωχοί. Να πλένετε τα ρούχα σας τακτικά, χρησιμοποιώντας ζεστό νερό αν έχετε κάποια δερματοπάθεια».
«Όλα τα μέλη της οικογένειας πρέπει να συμβάλλουν στην καλή υγιεινή εντός και πέριξ του σπιτιού», συνέχισε ο γιατρός. «Οι τουαλέτες και τα εξωτερικά αποχωρητήρια πολλές φορές παραμελούνται και προσελκύουν αυτομάτως κατσαρίδες και μύγες». Προσθέτοντας μια σημαντική επισήμανση σχετικά με τα παιδιά, προειδοποίησε: «Μην κάνετε μπάνιο σε εκείνα τα μικρά ρέματα της γειτονιάς σας. Βρίθουν από επικίνδυνα μικρόβια. Να πλένεστε το βράδυ στο σπίτι προτού πάτε για ύπνο, να βουρτσίζετε καλά τα δόντια σας το βράδυ και να κοιμάστε κάτω από κουνουπιέρα». Η ουσία όλων αυτών των παρατηρήσεων είναι να προνοείτε, να κάνετε συγκεκριμένες ενέργειες και να αποφεύγετε τα προβλήματα.
[Εικόνα στη σελίδα 10]
Το πλύσιμο των ρούχων προλαμβάνει τις διάφορες δερματοπάθειες
[Εικόνα στη σελίδα 10]
Οι Χριστιανοί παίρνουν την πρωτοβουλία να καθαρίζουν τον περιβάλλοντα χώρο του σπιτιού τους
[Εικόνα στη σελίδα 10]
Μια στοργική μητέρα μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην καθαριότητα του σπιτικού της