Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς Μπορώ να Επιβιώσω Χωρίς τους Γονείς Μου;

«Όταν ήμουν τριών χρονών και η αδελφή μου τεσσάρων, οι γονείς μου πήραν διαζύγιο. Έδωσαν δικαστικές μάχες για την επιμέλειά μας, και τελικά καταλήξαμε να ζούμε με τη μητέρα μας. Ωστόσο, όταν ήμουν εφτά χρονών, η αδελφή μου και εγώ αποφασίσαμε να πάμε να μείνουμε με τον πατέρα μας».—Οράσιο.

ΜΕΡΙΚΑ χρόνια αργότερα, ο πατέρας του Οράσιο και η φιλενάδα του με την οποία συζούσε έφυγαν—εγκαταλείποντας τον Οράσιο και την αδελφή του. Ο Οράσιο θυμάται: «Έτσι σε ηλικία 18 χρονών έγινα κεφαλή ενός σπιτικού που αποτελούνταν από τη 19χρονη αδελφή μου, τη 12χρονη ετεροθαλή αδελφή μου—η οποία αποφάσισε να μείνει μαζί μας—και εμένα».

Όπως έδειξε κάποιο προηγούμενο άρθρο, εκατομμύρια νεαροί σε όλο τον κόσμο ζουν χωρίς τους γονείς τους.a Μερικούς νεαρούς, όπως και τον Οράσιο, τους έχουν εγκαταλείψει οι γονείς τους. Κάποιων άλλων οι γονείς έχουν πεθάνει ή έχουν χωριστεί από αυτούς εξαιτίας πολέμων ή φυσικών καταστροφών. Όπως και αν έχουν τα πράγματα, το να ζεις χωρίς τους γονείς σου μπορεί να είναι δύσκολη και τραυματική εμπειρία. Και μπορεί να σε επιφορτίσει με πολύ βαριές ευθύνες.

“Ποιος θα με Φροντίζει;”

Το πόσο καλά θα τα βγάλεις πέρα εξαρτάται πολύ από την ηλικία και τις περιστάσεις σου. Προφανώς, η κατάσταση είναι πολύ πιο δύσκολη αν είσαι ακόμα μικρό παιδί ή αν βρίσκεσαι στα πρώτα χρόνια της εφηβείας. Έστω και έτσι, ίσως να μην είσαι εντελώς μόνος. Μπορεί να υπάρχει κάποιος θείος, μια θεία, ένας μεγαλύτερος αδελφός ή αδελφή που ίσως είναι πρόθυμοι να σε πάρουν στο σπίτι τους.

Ανάμεσα στους Μάρτυρες του Ιεχωβά, η φροντίδα για τα ορφανά και τις χήρες θεωρείται μέρος της λατρείας τους. (Ιακώβου 1:27· 2:15-17) Πολλές φορές, μάλιστα, διάφορα άτομα μέσα στην εκκλησία παρέχουν βοήθεια. Ο Οράσιο και οι αδελφές του, για παράδειγμα, μελετούσαν την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά και παρακολουθούσαν τις συναθροίσεις τους. Εκεί γνώρισαν μια Χριστιανική οικογένεια η οποία άρχισε να τους βοηθάει. «Πόσο ευγνώμων είμαι στον Ιεχωβά για την καθοδηγία και τη στοργική φροντίδα που μας παρείχε τη μια μέρα μετά την άλλη!» λέει ο Οράσιο. «Είχαμε το προνόμιο να μας βοηθήσει μια πολύ πνευματική οικογένεια στην εκκλησία, η οποία είχε παιδιά στην ηλικία μας. Σχεδόν μας υιοθέτησαν, και έτσι αισθανθήκαμε για πρώτη φορά ότι ήμασταν μέρος μιας οικογένειας στην οποία μπορούσαμε να στηριχτούμε».

Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι νέοι τόσο τυχεροί. Μια έκθεση του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά λέει: «Μερικές φορές τα παιδιά χωρίς κηδεμόνα τα υιοθετούν οικογένειες οι οποίες τα υποβάλλουν σε σωματική κακομεταχείριση, τα αναγκάζουν να εργάζονται χωρίς αμοιβή ή δυνατότητα για πρόοδο, τα εξωθούν στην πορνεία ή φτάνουν στο σημείο να τα υποδουλώνουν». Έτσι, αν υπάρχει κάποιος που σε φροντίζει αρκετά καλά, να είσαι ευγνώμων.

Είναι αλήθεια ότι το να ζεις χωρίς τους γονείς σου είναι τρομερή απώλεια. Και ίσως φυσιολογικά δυσανασχετείς που δεν τους έχεις για να σε φροντίζουν. Μπορεί να αγανακτείς ακόμα περισσότερο όταν κάποιος συγγενής ή ένα από τα μεγαλύτερα αδέλφια σου σού λέει τι να κάνεις. Αλλά μην ξεσπάς την αγανάκτησή σου σε εκείνους που προσπαθούν να σε φροντίσουν. Η Αγία Γραφή λέει: «Πρόσεξε μη σε παρασύρει η οργή ώστε να [ενεργήσεις] εκδικητικά . . . Πρόσεξε να μη στραφείς σε ό,τι είναι βλαβερό». (Ιώβ 36:18, 21) Θυμήσου τη νεαρή γυναίκα στην Αγία Γραφή που ονομαζόταν Εσθήρ. Όταν έμεινε ορφανή την ανέθρεψε ο μεγαλύτερος εξάδελφός της, ο Μαροδοχαίος. Μολονότι δεν ήταν ο φυσικός της γονέας, ο Μαροδοχαίος “τής έδινε εντολές” στις οποίες εκείνη υπάκουε, ακόμα και όταν έγινε ενήλικη! (Εσθήρ 2:7, 15, 20) Προσπάθησε και εσύ να εκδηλώνεις υπάκουο και συνεργατικό πνεύμα. Αυτό θα συμβάλει σημαντικά στο να μειωθεί η ένταση και θα κάνει τη ζωή πιο εύκολη για όλους όσους περιλαμβάνονται.

Οικογενειακή Ευθύνη

Αν έχεις μεγαλύτερα αδέλφια—ή αν εσύ είσαι αρκετά μεγάλος—ίσως είναι δυνατόν για εσένα και τα αδέλφια σου να ζήσετε μόνοι σας. Ίσως, μάλιστα, χρειαστεί να αναλάβεις εσύ το ρόλο της κεφαλής της οικογένειας—μια ευθύνη που φαίνεται ότι είναι πάρα πολύ βαριά! Ωστόσο, υπό αυτές τις περιστάσεις πολλά νεαρά άτομα έχουν κάνει αξιοθαύμαστη δουλειά ανατρέφοντας τα αδέλφια τους.

Είναι ευνόητο ότι ίσως αντιμετωπίζεις κάποια αισθήματα αγανάκτησης. Αν καθήσεις και σκεφτείς ότι αγαπάς τα αδέλφια σου και νοιάζεσαι για αυτά, ίσως βοηθηθείς να δεις τα πράγματα πιο θετικά. Μπορεί επίσης να βοηθήσει το να βλέπεις τη φροντίδα τους ως θεόδοτο καθήκον. Άλλωστε, στους Χριστιανούς έχει δοθεί η εντολή να φροντίζουν τους δικούς τους. (1 Τιμόθεο 5:8) Αλλά όσο και αν προσπαθήσεις να είσαι πατέρας ή μητέρα για τα αδέλφια σου, ποτέ δεν θα μπορέσεις να είσαι πραγματικός γονέας τους.

Δεν είναι ρεαλιστικό να αναμένεις από τα αδέλφια σου να σου φέρονται όπως φέρονταν στους γονείς σας. Μάλιστα, μπορεί να χρειαστεί αρκετός χρόνος προτού κατασταλάξουν και σε πάρουν καν στα σοβαρά. Έτσι, στο μεταξύ, προσπάθησε να μην απογοητεύεσαι. Να αποφεύγεις “τη μοχθηρή πικρία και το θυμό και την οργή και την κραυγή και τα υβριστικά λόγια”. Με το παράδειγμά σου, δίδαξε τα αδέλφια σου να “δείχνουν καλοσύνη ο ένας στον άλλον και τρυφερή συμπόνια, συγχωρώντας ανεπιφύλακτα ο ένας τον άλλον”.—Εφεσίους 4:31, 32.

Ο Οράσιο παραδέχεται ότι έκανε λάθη: «Μερικές φορές ήμουν πολύ αυστηρός με τις αδελφές μου. Αλλά μέχρι ενός βαθμού, αυτό ήταν προστασία, και διατηρήσαμε ορθή διαγωγή στα μάτια του Ιεχωβά».

Πώς να Προμηθεύεις για τον Εαυτό Σου

Αν δεν έχεις τους γονείς σου για να σε φροντίζουν, το να προμηθεύεις για τον εαυτό σου από υλική άποψη είναι αναμφίβολα πηγή μεγάλης ανησυχίας. Πιθανώς μερικά ενήλικα μέλη της Χριστιανικής εκκλησίας μπορούν να βοηθήσουν εσένα και τα αδέλφια σου, αν έχεις, να μάθετε να μαγειρεύετε, να καθαρίζετε και επίσης να φροντίζετε για άλλες δουλειές του σπιτιού που τώρα πρέπει να τις κάνετε εσείς. Αλλά πού θα βρεις χρήματα; Ίσως να μην έχεις άλλη εκλογή από το να προσπαθήσεις να πιάσεις κάποια δουλειά.

Ωστόσο, οι δουλειές σπανίζουν για νεαρά άτομα που δεν έχουν κάποια εκπαίδευση, πείρα ή επιδεξιότητα. Έτσι, αν υπάρχει έστω και η παραμικρή πιθανότητα να ολοκληρώσεις τη βασική σου εκπαίδευση—ή ακόμα και να αποκτήσεις κάποια συμπληρωματική επαγγελματική κατάρτιση—φρόντισε να επωφεληθείς από αυτήν. Ο Οράσιο θυμάται: «Η μεγαλύτερη αδελφή μου και εγώ εργαζόμασταν και καλύπταμε τα έξοδα των σπουδών για εμένα και την ετεροθαλή αδελφή μου». Αν ζεις σε μια αναπτυσσόμενη χώρα, μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσεις την επινοητικότητά σου για να βρεις δουλειά.—Βλέπε το άρθρο «Δημιουργία Εργασίας στις Αναπτυσσόμενες Χώρες», στο τεύχος του Ξύπνα! 22 Οκτωβρίου 1994.

Σε πιο αναπτυγμένες χώρες ίσως είναι δυνατόν να λάβεις οικονομική βοήθεια από το κράτος. Συχνά, υπάρχουν κρατικοί ή ιδιωτικοί φορείς που σκοπό έχουν την παροχή βοήθειας σε παιδιά τα οποία είναι χωρίς γονείς ή εγκαταλειμμένα. Μερικοί φορείς, για παράδειγμα, μπορεί να σε βοηθήσουν να βρεις τροφή ή κάποιο μέρος για να μείνεις. Ασφαλώς, οποιαδήποτε οικονομική βοήθεια και αν λάβεις θα πρέπει να τη χρησιμοποιήσεις σοφά. «Τα χρήματα είναι για προστασία», λέει η Αγία Γραφή. (Εκκλησιαστής 7:12) Επίσης, αν δεν τα υπολογίζεις και δεν τα ξοδεύεις προσεκτικά, τα χρήματα μπορεί γρήγορα να “φτιάξουν φτερά σαν του αετού και να πετάξουν μακριά”.—Παροιμίες 23:4, 5.

Το να προμηθεύεις για τον εαυτό σου από υλική άποψη ίσως να μην είναι τόσο σημαντική υπόθεση αν σε φροντίζει κάποιος ενήλικος. Στο μέλλον, όμως, θα έρθει ο καιρός κατά τον οποίο θα χρειαστεί να προμηθεύεις για τον εαυτό σου. Εφόσον δεν έχεις πια γονείς για να σε παρακινούν σε σχέση με τη μόρφωσή σου, ίσως χρειάζεται πράγματι μεγάλη προσπάθεια για να συγκεντρωθείς στις σπουδές σου. Η συμβουλή που έδωσε ο Χριστιανός απόστολος Παύλος στον Τιμόθεο σχετικά με την πνευματική πρόοδο μπορεί επίσης να εφαρμοστεί και στις σχολικές σου σπουδές: «Να στοχάζεσαι αυτά τα πράγματα· να είσαι απορροφημένος σε αυτά, για να είναι η πρόοδός σου φανερή». (1 Τιμόθεο 4:15) Αν το κάνεις αυτό, θα θέτεις ένα καλό παράδειγμα για εκείνους που σε περιβάλλουν, καθώς επίσης θα ωφεληθείς και εσύ.

Το πιο σημαντικό από όλα είναι η ανάγκη να προμηθεύεις για τον εαυτό σου από πνευματική άποψη. Προσπάθησε να καθιερώσεις ένα ισορροπημένο πρόγραμμα πνευματικών δραστηριοτήτων. (Φιλιππησίους 3:16) Για παράδειγμα, οι οικογένειες των Μαρτύρων του Ιεχωβά συνηθίζουν να εξετάζουν ένα Γραφικό εδάφιο κάθε μέρα. Γιατί να μην το συμπεριλάβεις αυτό στο πρόγραμμά σου; Ένα πρόγραμμα μελέτης της Αγίας Γραφής και τακτικής παρακολούθησης των Χριστιανικών συναθροίσεων θα σε βοηθήσει επίσης να μείνεις ισχυρός πνευματικά.—Εβραίους 10:24, 25.

Αντιμετώπιση των Δυσκολιών

Το να ζει κάποιος χωρίς τους γονείς του είναι δύσκολο, αλλά δεν είναι όλα μαύρα. Η μητέρα της 20χρονης Πάολα πέθανε όταν η Πάολα ήταν μόνο έξι χρονών. Ο πατέρας της πέθανε όταν εκείνη ήταν δέκα χρονών. Μια καλή γυναίκα πρόσφερε στέγη στην ίδια και στις τέσσερις αδελφές της. Μήπως ήταν η ζωή της εντελώς δυστυχισμένη; Όχι. Η Πάολα λέει: «Μπορεί να μην είμαστε αυτό ακριβώς που θα λέγαμε συνηθισμένη οικογένεια, αλλά έχουμε μια αρκετά φυσιολογική ζωή. Μάλιστα, η αγάπη που έχουμε μεταξύ μας είναι πιο δυνατή από ό,τι στις περισσότερες οικογένειες».

Η αδελφή τής Πάολα, η Αϊρίν, προσθέτει: «Μολονότι δεν έχουμε γονείς, δεν διαφέρουμε από τους άλλους νέους». Τι συμβουλή δίνει σε άλλους που βρίσκονται σε παρεμφερή κατάσταση; «Μη νιώθετε μειονεκτικά». Ο Οράσιο παρόμοια λέει: «Αυτή η κατάσταση με έκανε να ωριμάσω πολύ γρήγορα».

Το να χάσει κάποιος τους γονείς του είναι ένα από τα πιο οδυνηρά πράγματα που μπορεί να φανταστεί κανείς. Να είσαι βέβαιος, όμως, ότι με τη βοήθεια του Ιεχωβά μπορείς να επιβιώσεις και να λάβεις τις ευλογίες του.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 26]

Μπορείς να βρεις υποστήριξη από τους Χριστιανούς πρεσβυτέρους