Η Άποψη της Αγίας Γραφής

Γιατί να Ελέγχετε το Θυμό Σας;

ΗΤΑΝ ένα δυσοίωνο ξεκίνημα. «Τώρα που είμαι η κεφαλή του σπιτιού, δεν θα με ντροπιάζεις εσύ με το να αργείς», είπε ουρλιάζοντας ο νιόπαντρος Τζον στη σύζυγό του, την Τζίντζερ.a Της φώναζε πάνω από 45 λεπτά, ενώ είχε την απαίτηση να μη σηκωθεί από τον καναπέ. Τα υβριστικά λόγια έγιναν ο κανόνας στο γάμο τους. Το λυπηρό είναι ότι η οξύθυμη συμπεριφορά του Τζον κλιμακώθηκε. Βροντούσε τις πόρτες, χτυπούσε τη γροθιά του στο τραπέζι και οδηγούσε ξέφρενα χτυπώντας το τιμόνι, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τις ζωές άλλων.

Δυστυχώς, όπως αναμφίβολα γνωρίζετε καλά, αυτά τα σενάρια επαναλαμβάνονται πολύ συχνά. Ήταν δικαιολογημένος ο θυμός αυτού του άντρα ή μήπως έχανε τον έλεγχο; Είναι κάθε είδους θυμός εσφαλμένος; Πότε ξεφεύγει ο θυμός από τον έλεγχο; Πότε περνάει τα όρια;

Ο ελεγχόμενος θυμός ίσως είναι δικαιολογημένος. Για παράδειγμα, ο θυμός του Θεού άναψε ενάντια στις αρχαίες ανήθικες πόλεις των Σοδόμων και των Γομόρρων. (Γένεσις 19:24) Γιατί; Επειδή οι κάτοικοι εκείνων των πόλεων συμμετείχαν σε βίαιες και εξαχρειωτικές σεξουαλικές πράξεις, όπως ήταν πασίγνωστο σε όλη την περιοχή. Για παράδειγμα, όταν αγγελικοί αγγελιοφόροι επισκέφτηκαν τον δίκαιο Λωτ, ένας όχλος που αποτελούνταν από νεαρούς και από γεροντότερους άντρες αποπειράθηκε να βιάσει ομαδικά τους φιλοξενούμενους του Λωτ. Ο Ιεχωβά Θεός δικαιολογημένα θύμωσε με τη χονδροειδή ανηθικότητά τους.—Γένεσις 18:20· 19:4, 5, 9.

Σαν τον Πατέρα του, ο τέλειος άνθρωπος Ιησούς Χριστός είχε λόγους να θυμώσει. Ο ναός στην Ιερουσαλήμ έπρεπε να είναι το κέντρο της λατρείας για τον εκλεκτό λαό του Θεού. Έπρεπε να είναι «οίκος προσευχής» όπου τα άτομα θα μπορούσαν να παρουσιάζουν προσωπικές θυσίες και προσφορές στον Θεό, θα μπορούσαν να εκπαιδεύονται στις οδούς Του, καθώς και να λαβαίνουν συγχώρηση για τις αμαρτίες τους. Στο ναό μπορούσαν, σαν να λέγαμε, να επικοινωνούν με τον Ιεχωβά. Σε αντίθεση, οι θρησκευτικοί ηγέτες των ημερών του Ιησού μετέτρεψαν το ναό σε «οίκο εμπορίου» και σε «σπηλιά ληστών». (Ματθαίος 21:12, 13· Ιωάννης 2:14-17) Κέρδιζαν οι ίδιοι από την πώληση των ζώων που θα χρησιμοποιούνταν στις θυσίες. Στην κυριολεξία, έγδερναν το ποίμνιο. Συνεπώς, ο Γιος του Θεού ήταν απόλυτα δικαιολογημένος όταν έβγαλε εκείνους τους απατεώνες έξω από τον οίκο του Πατέρα του. Ο Ιησούς ήταν εύλογα θυμωμένος!

Όταν Θυμώνουν οι Ατελείς Άνθρωποι

Οι ατελείς επίσης άνθρωποι μπορεί μερικές φορές να είναι δικαιολογημένα οργισμένοι. Αναλογιστείτε τι συνέβη στον Μωυσή. Το έθνος Ισραήλ μόλις είχε απελευθερωθεί θαυματουργικά από την Αίγυπτο. Ο Ιεχωβά είχε καταδείξει με συγκλονιστικό τρόπο τη δύναμή του εναντίον των ψεύτικων θεών της Αιγύπτου πλήττοντας τους Αιγυπτίους με δέκα πληγές. Κατόπιν άνοιξε το δρόμο για να διαφύγουν οι Εβραίοι χωρίζοντας την Ερυθρά Θάλασσα. Στη συνέχεια, τους οδήγησε στους πρόποδες του όρους Σινά, όπου τους οργάνωσε σε έθνος. Ενεργώντας ως μεσίτης, ο Μωυσής ανέβηκε στο όρος για να λάβει τους νόμους του Θεού. Μαζί με όλους τους άλλους νόμους, ο Ιεχωβά έδωσε στον Μωυσή τις Δέκα Εντολές, γραμμένες από το ‘δάχτυλο του Θεού’ πάνω σε πέτρινες πλάκες τις οποίες ο ίδιος ο Θεός είχε κόψει από το όρος. Ωστόσο, όταν ο Μωυσής κατέβηκε, τι βρήκε; Οι άνθρωποι είχαν στραφεί στη λατρεία του ειδώλου ενός χρυσού μοσχαριού! Πόσο γρήγορα ξέχασαν! Μόνο λίγες εβδομάδες είχαν περάσει. Δικαιολογημένα, «εξήφθη ο θυμός του Μωυσέως». Έσπασε τις πέτρινες πλάκες και στη συνέχεια κατέστρεψε το είδωλο του μοσχαριού.—Έξοδος 31:18· 32:16, 19, 20.

Σε μια μεταγενέστερη περίπτωση, ο Μωυσής έχασε την ψυχραιμία του όταν οι άνθρωποι παραπονέθηκαν για την έλλειψη νερού. Εξοργίστηκε και έχασε για μια στιγμή τη φημισμένη πραότητα ή ηπιότητά του. Αυτό οδήγησε σε ένα σοβαρό λάθος. Αντί να μεγαλύνει τον Ιεχωβά ως τον Προμηθευτή του Ισραήλ, ο Μωυσής μίλησε απότομα στο λαό και έστρεψε την προσοχή στον αδελφό του, τον Ααρών, και στον εαυτό του. Γι’ αυτό, ο Θεός θεώρησε κατάλληλο να διαπαιδαγωγήσει τον Μωυσή. Δεν θα του επιτρεπόταν να μπει στη γη της υπόσχεσης. Έπειτα από αυτό το περιστατικό στη Μεριβά, δεν γίνεται καμιά περαιτέρω μνεία ότι ο Μωυσής έχασε την ψυχραιμία του. Σαφώς, πήρε το μάθημά του.—Αριθμοί 20:1-12· Δευτερονόμιον 34:4· Ψαλμός 106:32, 33, ΜΝΚ.

Συνεπώς, υπάρχει διαφορά μεταξύ Θεού και ανθρώπου. Ο Ιεχωβά μπορεί να ‘καταστέλλει το θυμό του’ και δικαιολογημένα περιγράφεται ως «μακρόθυμος» επειδή η κυρίαρχη ιδιότητά του είναι η αγάπη και όχι ο θυμός. Ο θυμός του είναι πάντοτε δίκαιος, πάντοτε δικαιολογημένος, πάντοτε υπό έλεγχο. (Έξοδος 34:6· Ησαΐας 48:9, ΜΝΚ· 1 Ιωάννη 4:8) Ο τέλειος άνθρωπος Ιησούς Χριστός ήταν πάντοτε ικανός να ελέγχει την εκδήλωση του θυμού του· τον περιέγραφαν ως ‘πράο’. (Ματθαίος 11:29) Από την άλλη μεριά, οι ατελείς άνθρωποι, ακόμη και άνθρωποι πίστης όπως ο Μωυσής, δυσκολεύονται να ελέγξουν το θυμό τους.

Επίσης, οι άνθρωποι γενικά δεν σκέφτονται όσο θα έπρεπε τις συνέπειες. Αν κάποιος πάψει να ελέγχει το θυμό του ίσως χρειαστεί να πληρώσει κάποιο τίμημα. Για παράδειγμα, ποιες είναι οι φυσικές συνέπειες αν κάποιος σύζυγος χάσει την ψυχραιμία του με τη σύζυγό του μέχρι του σημείου να ανοίξει μια τρύπα στον τοίχο με τη γροθιά του; Καταστροφή περιουσίας. Το χέρι του μπορεί να πληγωθεί. Αλλά ακόμη περισσότερο, πώς θα επηρεάσει αυτό το ξέσπασμα θυμού την αγάπη και το σεβασμό που έχει η σύζυγός του για εκείνον; Ο τοίχος μπορεί να επισκευαστεί σε μερικές μέρες, και το χέρι του μπορεί να θεραπευτεί σε μερικές εβδομάδες· αλλά πόσος καιρός θα χρειαστεί για να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη και το σεβασμό της συζύγου του;

Στην πραγματικότητα, η Αγία Γραφή είναι γεμάτη παραδείγματα αντρών που απέτυχαν να ελέγξουν το θυμό τους και οι οποίοι υπέστησαν τις συνέπειες. Ας εξετάσουμε μόνο λίγα. Ο Κάιν εκτοπίστηκε αφού σκότωσε τον αδελφό του, τον Άβελ. Ο Συμεών και ο Λευί έλαβαν την κατάρα του πατέρα τους επειδή σκότωσαν τους άντρες της Συχέμ. Ο Ιεχωβά πάταξε τον Οζία με λέπρα αφού ο Οζίας εξοργίστηκε με τους ιερείς που προσπαθούσαν να τον διορθώσουν. Όταν ο Ιωνάς ‘αγανάκτησε [άναψε από θυμό, ΜΝΚ]’, ο Ιεχωβά τον έλεγξε. Όλοι τους χρειάστηκε να λογοδοτήσουν για το θυμό τους.—Γένεσις 4:5, 8-16· 34:25-30· 49:5-7· 2 Χρονικών 26:19· Ιωνάς 4:1-11.

Οι Χριστιανοί Είναι Υπόλογοι

Παρόμοια, οι Χριστιανοί σήμερα πρέπει να δώσουν λόγο για τις πράξεις τους στον Θεό και, σε κάποιο βαθμό, στους ομοπίστους τους. Αυτό γίνεται εύκολα κατανοητό από τη Γραφική χρήση των σχετικών λέξεων της κοινής ελληνικής. Μια από τις δύο λέξεις που χρησιμοποιούνται συχνότερα είναι η λέξη οργή. Αυτή περιέχει το στοιχείο της συναίσθησης και μάλιστα της προσεκτικής σκέψης, συνήθως με σκοπό την εκδίκηση. Γι’ αυτό, ο Παύλος παρότρυνε τους Ρωμαίους Χριστιανούς: «Να μην παίρνετε εκδίκηση για τον εαυτό σας, αγαπητοί, αλλά να δίνετε τόπο στην οργή· διότι είναι γραμμένο: ‘Η εκδίκηση είναι δική μου· εγώ θα ανταποδώσω, λέει ο Ιεχωβά’». Αντί να κρατάνε κακία στους αδελφούς τους, ενθαρρύνονταν να ‘νικάνε το κακό με το καλό’.—Ρωμαίους 12:19, 21.

Η άλλη λέξη που χρησιμοποιείται συχνά είναι η λέξη θυμός. Η «αρχική λέξη υποδηλώνει τη βίαιη κίνηση αέρα, νερού, εδάφους, ζώων ή ανθρώπων». Γι’ αυτό, η λέξη έχει ποικίλες έννοιες όπως «παράφορη έκρηξη εχθρικών αισθημάτων», «ξεσπάσματα οργής» ή «θυελλώδη πάθη, που διαταράσσουν την αρμονία του νου, και προκαλούν καβγάδες στο σπίτι και έξω από αυτό καθώς και αναταραχή». Ο άντρας, ή η γυναίκα, που δεν μπορεί να ελέγξει το θυμό του μοιάζει σαν ένα ηφαίστειο το οποίο μπορεί να εκραγεί απροειδοποίητα και να εκτινάξει καυτή τέφρα, βράχια και λάβα, τα οποία είναι δυνατόν να τραυματίσουν, να ακρωτηριάσουν και να σκοτώσουν. Ο πληθυντικός αριθμός της λέξης θυμός χρησιμοποιείται στο εδάφιο Γαλάτες 5:20, Κείμενο, όπου ο Παύλος κατατάσσει τα «ξεσπάσματα θυμού» με τα «έργα της σάρκας» (εδάφιο 19) όπως είναι η πορνεία, η χαλαρή διαγωγή και τα μεθύσια. Ασφαλώς, η συμπεριφορά του Τζον—η οποία περιγράφτηκε στην αρχή—αποτελεί σαφές παράδειγμα ‘ξεσπασμάτων θυμού’.

Συνεπώς, πώς θα πρέπει να θεωρεί η Χριστιανική εκκλησία τα άτομα που είναι συνταυτισμένα με αυτήν και τα οποία συμμετέχουν επανειλημμένα σε πράξεις βίας εναντίον κάποιου ατόμου ή της περιουσίας του; Ο ανεξέλεγκτος θυμός είναι καταστροφικός και εύκολα οδηγεί στη βία. Δικαιολογημένα, λοιπόν, ο Ιησούς δήλωσε: «Εγώ σας λέω ότι ο καθένας που συνεχίζει να είναι οργισμένος με τον αδελφό του θα είναι υπόλογος στο δικαστήριο». (Ματθαίος 5:21, 22) Στους συζύγους δίνεται η εξής συμβουλή: «Εξακολουθήστε να αγαπάτε τις γυναίκες σας και να μη θυμώνετε πικρά με αυτές». Εκείνος που είναι «επιρρεπής στην οργή» δεν έχει τα προσόντα να υπηρετεί ως επίσκοπος στην εκκλησία. Συνεπώς, τα άτομα που δεν μπορούν να ελέγξουν το θυμό τους δεν θα πρέπει να θεωρούνται παράδειγμα για την εκκλησία. (Κολοσσαείς 3:19· Τίτο 1:7· 1 Τιμόθεο 2:8) Μάλιστα, αφού εξεταστεί η στάση, ο τρόπος συμπεριφοράς και η σοβαρότητα της βλάβης που επιφέρει στη ζωή των άλλων, το άτομο που ενδίδει σε ανεξέλεγκτα ξεσπάσματα θυμού θα μπορούσε να αποβληθεί από την εκκλησία—μια πραγματικά θλιβερή συνέπεια.

Κατάφερε τελικά ο Τζον, για τον οποίο μιλήσαμε νωρίτερα, να ελέγξει τα συναισθήματά του; Μπόρεσε να θέσει υπό έλεγχο το γοργό κατρακύλισμά του προς την καταστροφή; Δυστυχώς, οι φωνές κλιμακώθηκαν και έγιναν σπρωξιές. Οι κατηγορίες που της απηύθυνε με τεντωμένο το δάχτυλό του οδήγησαν σε πραγματικά, οδυνηρά σπρωξίματα με το δάχτυλο που προξενούσαν μελανιές. Ο Τζον πρόσεχε να μην κάνει μελανιές σε σημεία του σώματός της που ήταν εύκολα ορατά και προσπαθούσε να κρύψει τη συμπεριφορά του. Τελικά, όμως, άρχισε να την κλωτσάει, να τη γρονθοκοπεί, να της τραβάει τα μαλλιά και να κάνει ακόμα χειρότερα πράγματα. Τώρα η Τζίντζερ έχει χωρίσει από τον Τζον.

Δεν ήταν ανάγκη να συμβεί αυτό. Πολλοί σε παρόμοιες καταστάσεις έχουν κατορθώσει να δαμάσουν το θυμό τους. Συνεπώς, πόσο ζωτικό είναι να μιμούμαστε το τέλειο παράδειγμα του Ιησού Χριστού. Εκείνος δεν ήταν ποτέ ένοχος ούτε για ένα ξέσπασμα ανεξέλεγκτου θυμού. Ο θυμός του ήταν πάντοτε δίκαιος· ποτέ δεν έχασε τον έλεγχο. Σοφά, ο Παύλος συμβουλεύει όλους μας: «Να οργίζεστε και εντούτοις να μην αμαρτάνετε· ο ήλιος ας μη δύει βρίσκοντάς σας σε κατάσταση θυμού». (Εφεσίους 4:26) Με το να αναγνωρίζουμε ταπεινά τους περιορισμούς που έχουμε ως άνθρωποι καθώς και πως θα θερίσουμε ό,τι σπείρουμε, έχουμε ισχυρούς λόγους για να συγκρατούμε το θυμό μας.

[Υποσημειώσεις]

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 18]

Ο Σαούλ Ζητάει τη Ζωή του Δαβίδ/The Doré Bible Illustrations/Dover Publications, Inc.