آیا روزه گرفتن قدیمی شده است؟
یک خانم مرفه ۷۸ ساله به نام مرودولابِن، اهل هندوستان می‌گوید: «از دوران نوجوانیم تا کنون، هر دوشنبه روزه گرفته‌ام.» این عمل، بخشی از عبادت او و طریقی برای تضمین ازدواجی خوب و حسنه، داشتن فرزندانی سالم و تندرست و همچنین برای محفوظ و در امان ماندن شوهرش بوده است. حال که وی بیوه شده است، به منظور تندرستی و نیز برای رفاه و سعادت فرزندانش، همچنان در روزهای دوشنبه روزه می‌گیرد. اکثر زنان هندی مانند این خانم در طول عمر خود به طور مرتب روزه می‌گیرند.
بازرگان میان‌سالی به نام پرَکاش، ساکن حومهٔ شهر مامبَی (بمبئی) در هند تعریف می‌کند که هر سال در روزهای دوشنبهٔ سَوَن (شراوان) روزه می‌گیرد. این ماه در تقویم هندو از اهمیت مذهبی خاصی برخوردار است. پرَکاش توضیح می‌دهد: «من روزه گرفتن را به دلیل مذهبی آغاز کردم ولی الآن انگیزهٔ دیگری که برای ادامهٔ آن در خود می‌بینم، سلامتیم است. از آنجایی که سَوَن در اواخر موسم بارندگی است، بدن من قادر خواهد بود امراض منحصر به فصل بارندگی را دفع کند.»
بعضی افراد فکر می‌کنند که روزه‌داری از لحاظ جسمانی، روانی و روحانی مفید است. برای مثال، دائرة‌المعارف بین‌المللی گرولیا، شرح می‌دهد: «تحقیقات علمی اخیر نشان می‌دهد که روزه گرفتن می‌تواند مفید باشد و اگر در انجام آن احتیاط بعمل آید، هشیاری و دقت را افزایش می‌دهد.» می‌گویند افلاطون، فیلسوف یونانی، برای مدت ده روز یا بیشتر روزه می‌گرفت و فیثاغورس ریاضی‌دان، پیش از آموزش به شاگردان خود، ایشان را بر آن می‌داشت که روزه بگیرند.
در نظر برخی از مردم، روزه گرفتن به معنای پرهیز از آب و غذا برای مدت معینی می‌باشد در حالی که عده‌ای دیگر در حین روزه‌داری مایعات می‌نوشند. افراد بسیاری نیز هستند که حذف بعضی وعده‌های غذایی و یا اجتناب از نوع خاصی غذا را روزه‌داری می‌پندارند. لهذا، روزه گرفتن به طور درازمدت و بدون نظارت و راهنمایی می‌تواند برای شخص مخاطره‌آمیز باشد. روزنامه‌نگاری به نام پارول شِث، شرح می‌دهد که ابتدا، بدن تمام اندوختهٔ کربوئیدراتهای خود را مصرف نموده و پس از آن، پروتئین عضلات را تبدیل به گلوکز می‌نماید، سرانجام آغاز به سوزاندن چربی بدن می‌کند. تغییر چربی به گلوکز، باعث آزاد شدن ماده‌ای سمی به نام اجسام کِتونی می‌شود. سپس، این ماده افزایش یافته و به مغز می‌رسد و به سیستم مرکزی اعصاب آسیب می‌رساند. شِث می‌گوید: «در این هنگام است که روزه گرفتن می‌تواند خطرناک گردد. امکان دارد احساس حواس‌پرتی، سردرگمی و گیجی به شما دست داده و حتی از آن هم بدتر، . . . [این می‌تواند به] حالت اغما و بالأخره به مرگ [منجر گردد].»
یک وسیله و آیین
همچنین، از روزه‌داری به عنوان وسیلهٔ نیرومندی برای دست‌یابی به اهداف سیاسی و اجتماعی استفاده شده است. یکی از اشخاص برجسته‌ای که از این سلاح استفاده نمود موهندس ک. گاندی، اهل کشور هند بود. گاندی، شخصی که صدها میلیون انسان ارج و احترام فراوانی برای وی قائل بودند، با روزه گرفتن خود تودهٔ مردم هندو را شدیداً تحت تأثیر قرار داد. وی نتیجهٔ روزه گرفتن خود را به منظور فرونشاندن منازعات و مناقشات صنعتی میان کارخانه‌داران و کارگران شرح داده و اظهار داشت: «نتیجهٔ کلی آن این بود که یک جو حسن‌نیت میان همه بوجود آمد. دل کارخانه‌داران به رحم آمد . . . بعد از سه روز روزه گرفتنم، اعتصاب خاتمه یافت.» نِلسون ماندِلا، رئیس جمهور آفریقای جنوبی، طی سالیانی که در زندان سیاسی بسر می‌برد، دست به یک اعتصاب غذای پنج‌روزه زد.
معهذا، اکثر اشخاص به دلایل مذهبی روزه می‌گیرند. روزه گرفتن، آیین مهمی در دین هندو می‌باشد. کتاب روزه و اعیاد هند، نقل می‌کند که در روزهای ویژه‌ای «مردم روزهٔ کامل می‌گیرند . . . حتی لب به آب نمی‌زنند. مردان و زنان . . . به منظور قطعیت بخشیدن به سعادت و رفاه خویش و نیز آمرزش معصیت و گناهانشان، با جدیت تمام روزه می‌گیرند.»
روزه‌داری در مذهب جِین کاملاً رایج و متداول است. ساندِی تایمز آو ایندیا رویو، گزارش می‌کند: «یک مونی جِین [فکور] در بمبئی [مامبَی]، برای مدت ۲۰۱ روز، روزانه فقط دو لیوان آب جوشیده می‌نوشید. او ۳۳ کیلوگرم [۷۳ پوند] وزن کم کرد.» روزه گرفتن برخی از انسانها حتی تا حد مرگ می‌باشد، چرا که ایشان معتقدند این طریق رستگاری است.
روزه‌داری برای افراد ذکور و بالغ مسلمان در طی ماه رمضان، قاعدتاً امری واجب است. در طی این ماه، از زمان طلوع آفتاب تا هنگام مغرب، باید از نوشیدن آب و صرف غذا امساک و پرهیز نمود. کسانی که در خلال این مدت بیمار و یا مسافر می‌باشند، ملزم هستند غافلهٔ آن را ادا نمایند. در جهان مسیحیت، به مدت ۴۰ روز پیش از عید پاک ایام روزه‌داری است و روزهٔ بزرگ نامیده می‌شود؛ همچنین در بسیاری از فرقه‌های مذهبی، مردم در روزهای معین دیگری روزه می‌گیرند.
آیین روزه‌داری تا به امروز ادامه داشته است. از آنجایی که روزه‌گرفتن در بسیاری از این ادیان رعایت می‌شود، می‌توانیم از خود بپرسیم، آیا خواست خدا از ما این است که روزه بگیریم؟ آیا مواقعی وجود دارند که مسیحیان قصد روزه نمایند؟ آیا روزه گرفتن می‌تواند مفید باشد؟ مقالهٔ بعدی به بحث و گفتگو در مورد این پرسشها خواهد پرداخت.
[تصویر در صفحهٔ ۳]
در مذهب جِین، روزه‌داری طریقی برای رستگاری نَفْس است
[تصویر در صفحهٔ ۴]
موهندس ک. گاندی، از روزه‌داری به عنوان وسیلهٔ نیرومندی برای دست‌یابی به اهداف سیاسی و اجتماعی استفاده کرد
[تصویر در صفحهٔ ۴]
در دین اسلام، روزه گرفتن در طی ماه رمضان امری واجب است
[سطر اعتبار]
Garo Nalbandian