آیا خدا از ما انتظار دارد که روزه بگیریم؟‏

شریعت خدا که توسط موسی داده شده بود،‏ فقط یک مورد روزه گرفتن را اقتضا می‌کرد و آن هم هر سال در روز کفاره بود.‏ فرمان شریعت از این قرار بود که در آن روز،‏ اسرائیلیان می‌بایست ‹جانهای خود را ذلیل می‌ساختند› و از این مطلب چنین استنباط می‌شود که آنان روزه می‌گرفتند.‏ (‏لاویان ۱۶:‏۲۹-‏۳۱؛‏ ۲۳:‏۲۷؛‏ مزمور ۳۵:‏۱۳‏)‏ معهذا،‏ این روزه‌داری فقط یک تشریفات نبود.‏ به جا آوردن مراسم روزه‌داری در روز کفاره،‏ موجب می‌شد اسرائیلیان بیشتر بر گناهکار بودن خود واقف گردند و اینکه نیاز به باز خریده شدن و رهایی دارند.‏ بعلاوه،‏ اسرائیلیان با روزه گرفتن در آن روز به علت گناهان خود در حضور خدا توبه و اظهار ندامت می‌کردند.‏

اگر چه تحت شریعت موسی این تنها روزهٔ واجب بود،‏ اسرائیلیان در مواقع دیگر هم روزه می‌گرفتند.‏ (‏خروج ۳۴:‏۲۸؛‏ ۱سموئیل ۷:‏۶؛‏ ۲تواریخ ۲۰:‏۳؛‏ عزرا ۸:‏۲۱؛‏ استر ۴:‏۳،‏ ۱۶‏)‏ روزه گرفتن برای ابراز توبه‌کاری به طور داوطلبانه،‏ از جملهٔ این گونه روزه‌داری‌ها بود.‏ یَهُوَه قوم خطاکار یهودا را ترغیب نموده،‏ گفت:‏ «با تمامئ دل و با روزه و گریه و ماتم بسوی من بازگشت نمائید.‏» آنان نمی‌بایست متظاهرانه چنین می‌کردند زیرا خدا گفته بود:‏ «دل خود را چاک کنید نه رخت خویشرا.‏»—‏یوئیل ۲:‏۱۲-‏۱۵‏.‏

ولی عاقبت زمانی رسید که خیلی از ایشان محض تظاهر روزه می‌گرفتند.‏ روزه‌داری این قوم،‏ از ته دل نبود و یَهُوَه از این عمل نفرت داشت،‏ به این سبب از اسرائیلیان ریاکار پرسید:‏ «آیا روزهٔ که من میپسندم مثل این است،‏ روزیکه آدمی جان خود را برنجاند و سر خود را مثل نی خم ساخته پلاس و خاکستر زیر خود بگستراند؟‏ آیا اینرا روزه و روز مقبول خداوند میخوانی؟‏» (‏اشعیا ۵۸:‏۵‏)‏ یَهُوَه از این قوم خودرأی و متمرد خواست که در ازای تظاهر به روزه‌داری،‏ توبهٔ خویش را در عمل نشان دهند.‏

بعضی از روزه‌داری‌هایی که یهودیان رسم کردند،‏ از همان ابتدا مورد عدم رضایت خدا قرار گرفت.‏ برای مثال،‏ زمانی قوم یهودا به یادبود وقایع اسفناک مربوط به محاصره و ویرانی اورشلیم در قرن هفتم ق.‏د.‏م.‏،‏ چهار مرتبه در سال روزه می‌گرفتند.‏ (‏۲پادشاهان ۲۵:‏۱-‏۴،‏ ۸،‏ ۹،‏ ۲۲-‏۲۶؛‏ زکریا ۸:‏۱۹‏)‏ بعد از اینکه یهودیان از تبعید در بابل آزاد شدند،‏ یَهُوَه از طریق زکریای نبی به آنان گفت:‏ «چون در این هفتاد سال .‏ .‏ .‏ روزه داشتید .‏ .‏ .‏ آیا برای من هرگز روزه میداشتید؟‏» خدا از این گونه اعمال روزه‌داری راضی نبود،‏ چرا که یهودیان به علت قضاوت و داوریی که از جانب خود یَهُوَه به اجرا درآمده بود روزه گرفته،‏ عزاداری می‌کردند.‏ آنان به سبب مصیبت و فاجعه‌ای که بر سرشان آمده بود روزه می‌گرفتند،‏ نه به علت تخلف و گناه خویش که منجر به آن فاجعه شده بود.‏ پس از بازگردانیده شدن به سرزمین آبا و اجدادی خود،‏ زمان آن بود که در عوض ماتم گرفتن برای گذشته،‏ شادی کنند.‏—‏زکریا ۷:‏۵‏.‏

آیا مسیحیان می‌توانند روزه بگیرند؟‏

عیسی مسیح هیچ وقت به شاگردان خود دستور نداد روزه بگیرند،‏ لیکن از آنجایی که خود وی و پیروانش تحت شریعت موسی بودند،‏ در روز کفاره روزه می‌گرفتند.‏ همچنین،‏ از آنجایی که عیسی به شاگردان خود نگفته بود از روزه گرفتن بکلی احتراز نمایند،‏ برخی از آنان داوطلبانه در مواقعی روزه می‌گرفتند.‏ (‏اعمال ۱۳:‏۲،‏ ۳؛‏ ۱۴:‏۲۳‏)‏ با وجود این،‏ شاگردان عیسی هرگز نمی‌بایست ‹صورت خویشرا تغییر می‌دادند تا در نظر مردم روزه‌دار نمایند.‏› (‏متی ۶:‏۱۶‏)‏ این گونه تظاهر به پارسایی و پرهیزکاری،‏ ممکن است موجب شود دیگران نگاه تحسین‌آمیز به ما بیندازند و مورد پسند ایشان قرار گیریم.‏ لهذا،‏ رضایت خدا را با چنین نمایش و ظاهرسازیی نمی‌توان جلب نمود.‏—‏متی ۶:‏۱۷،‏ ۱۸‏.‏

بعلاوه،‏ عیسی گفت که شاگردانش بعد از مرگ وی روزه خواهند گرفت.‏ او با این حرف،‏ قصد نداشت بنیاد مناسک روزه‌داریی را بگذارد،‏ بلکه به واکنش شاگردانش در برابر غم عظیمی که با آن مواجه می‌شدند،‏ اشاره کرد.‏ سپس،‏ هنگامی که عیسی رستاخیز می‌یافت مجدداً با شاگردان خود می‌بود و آنان دیگر دلیلی برای روزه گرفتن نمی‌داشتند.‏—‏لوقا ۵:‏۳۴،‏ ۳۵‏.‏

زمانی که «مسیح .‏ .‏ .‏ یکبار قربانی شد تا گناهان بسیاریرا رفع نماید،‏» شریعت موسی نیز به پایان رسید.‏ (‏عبرانیان ۹:‏۲۴-‏۲۸‏)‏ همچنین با به پایان رسیدن شریعت،‏ دستور روزه‌داری در روز کفاره خاتمه یافت.‏ بنابراین،‏ تنها روزهٔ واجبی که در کتاب مقدس به آن اشاره شده بود،‏ از میان برداشته شد.‏

در خصوص روزهٔ بزرگ چطور؟‏

حال،‏ مردم جهان مسیحیت در طول مراسم روزهٔ بزرگ،‏ بر چه مبنایی روزه می‌گیرند؟‏ هم کلیسای کاتولیک و هم کلیسای پروتستان روزهٔ بزرگ را به جا می‌آورند،‏ گرچه نحوهٔ برگزاری آن از کلیسا تا کلیسا فرق می‌کند.‏ بعضی افراد در طی ۴۰ روز تمام پیش از عید پاک،‏ فقط یک وعده غذا در روز صرف می‌کنند.‏ عده‌ای دیگر فقط در روز اول روزهٔ بزرگ و جمعهٔ پیش از عید پاک به طور کامل روزه می‌گیرند.‏ برخی دیگر معتقدند،‏ در خلال روزهٔ بزرگ باید از خوردن گوشت،‏ ماهی،‏ تخم مرغ و لبنیات پرهیز کرد.‏

چنین تصور می‌شود که برگزاری آیین روزهٔ بزرگ،‏ بر مبنای ۴۰ روز روزه‌داری عیسی متعاقب تعمیدش می‌باشد.‏ آیا عیسی با این کار خود مراسمی را دایر کرد تا پیروانش هرساله آن را به جا آورند؟‏ به هیچ وجه.‏ این واقعیت که کتاب مقدس به جا آوردن چنین روزه‌ای را توسط مسیحیان اولیه گزارش نمی‌کند،‏ نشانگر این مسئله است.‏ مراسم روزهٔ بزرگ برای اولین بار،‏ چهار قرن بعد از مسیح برگزار شد.‏ این تعلیم،‏ همچون بسیاری از تعالیم دیگر جهان مسیحیت از مشرکین به عاریه گرفته شد.‏

اگر برگزاری آیین روزهٔ بزرگ به تقلید از روزه‌داری عیسی در بیابان بعد از تعمیدش است،‏ پس چرا آن را طی هفته‌های ماقبل عید پاک—‏که بنا بر عقیدهٔ مردم،‏ عیسی در آن زمان رستاخیز یافت—‏به جا می‌آورند؟‏ عیسی طی روزهای پیش از مرگش روزه نگرفت.‏ گزارش انجیل برای ما نقل می‌کند که عیسی چند روز پیش از مرگ خود،‏ به اتفاق شاگردانش در بیت‌عَنْیا به خانه‌های مردم رفته،‏ غذا می‌خوردند.‏ او همچنین درست در ساعاتی پیش از به قتل رسیدن،‏ وعدهٔ غذای فِصح را صرف نمود.‏—‏متی ۲۶:‏۶،‏ ۷؛‏ لوقا ۲۲:‏۱۵؛‏ یوحنا ۱۲:‏۲‏.‏

از روزه‌داری عیسی متعاقب تعمیدش،‏ می‌توان چیزی آموخت.‏ او در حال قدم برداشتن در راه خدمتی مهم و حیاتی بود.‏ مسئلهٔ اثبات حقانیت سلطنت یَهُوَه و آیندهٔ کل نژاد بشر مطرح بود.‏ آن،‏ همچنین زمان تعمق و توسل به یَهُوَه برای طلب هدایت و یاری بود.‏ روزه‌داری عیسی در خلال این مدت،‏ کاملاً بجا و شایسته بود.‏ این امر،‏ نمایانگر آن است که روزه‌داری با انگیزهٔ صحیح و در مواقع مناسب،‏ می‌تواند مفید باشد.‏—‏با کولسیان ۲:‏۲۰-‏۲۳ مقایسه شود.‏

مواقعی که روزه‌داری می‌تواند مفید باشد

حال،‏ اجازه دهید به بررسی موقعیتهایی بپردازیم که در این روزگار،‏ یک انسان عابد و خداپرست می‌تواند روزه بگیرد.‏ شخصی که گناهی مرتکب شده است،‏ ممکن است برای مدتی اشتهای غذا خوردن نداشته باشد.‏ این عمل وی،‏ نباید به قصد متأثر نمودن دیگران و یا ناشی از عصبانیت به علت دریافت تأدیب باشد.‏ البته،‏ باید افزود که روزه گرفتن به تنهایی،‏ مسئله را از نظر خدا حل نمی‌کند.‏ معهذا،‏ یک توبه‌کار حقیقی از بابت اینکه دل یَهُوَه و یا احتمالاً دوستان و اقوام خود را به درد آورده،‏ شدیداً متأسف است.‏ امکان دارد دعای مستمر به جهت طلب آمرزش که از اعماق دل برمی‌آید توأم با احساس رنج و عذاب،‏ باعث گردد که شخص به هیچ وجه اشتهای غذا خوردن نداشته باشد.‏

قضیهٔ مشابهی برای داوود،‏ پادشاه اسرائیل،‏ اتفاق افتاد.‏ وقتی داوود دید پسری را که بَتْشَبَع برایش به دنیا آورده است،‏ دارد از دست می‌دهد،‏ تمام سعی و کوشش خود را متوجه دعا به درگاه یَهُوَه کرد تا رحمت او را در خصوص طفل حاصل نماید.‏ داوود با تمام عواطف و قوایی که در بدن داشت،‏ دعا می‌کرد و روزه‌دار بود.‏ امروز نیز در مواقعی که شخص تحت فشار روحی قرار دارد،‏ ممکن است صرف غذا،‏ عملی شایسته و مناسب به نظر نیاید.‏—‏۲سموئیل ۱۲:‏۱۵-‏۱۷‏.‏

بعلاوه،‏ گاهی اوقات احتمال دارد فرد خداپرست و مؤمنی بخواهد بر روی مسائل عمیق روحانی تأمل کند.‏ ممکن است تحقیق بر روی کتاب مقدس و نشریات مسیحی ضروری باشد.‏ به منظور تعمق،‏ احتمالاً احتیاج به زمان می‌باشد.‏ وی می‌تواند تصمیم بگیرد که در طول چنین مطالعهٔ مفید و آموزنده‌ای،‏ به جهت حفظ تمرکز حواس از خوردن غذا اجتناب کند.‏—‏با ارمیا ۳۶:‏۸-‏۱۰ مقایسه شود.‏

در کتاب مقدس همچنین به مواردی اشاره شده است که خادمین خدا در مواقع انجام تصمیم‌گیری‌های مهم و جدی،‏ روزه‌دار بودند.‏ در روزگار نحمیا،‏ یهودیان می‌بایست قسمی در حضور یَهُوَه یاد می‌کردند و اگر آن را زیر پا گذاشته،‏ می‌شکستند،‏ مستوجب لعنت می‌بودند.‏ آنان باید سوگند یاد می‌کردند که زنان بیگانهٔ خود را کنار گذاشته و از ملل اطراف خود دوری جویند.‏ طی اذعان قصورات و اشتباهات خود و پیش از یاد کردن چنین سوگندی،‏ کل جماعت روزه گرفتند.‏ (‏نحمیا ۹:‏۱،‏ ۳۸؛‏ ۱۰:‏۲۹،‏ ۳۰‏)‏ بنابراین،‏ این امکان وجود دارد که فرد مسیحی در مواقع مواجهه با تصمیم‌گیری‌های مهم،‏ برای مدت زمان کوتاهی بدون غذا بسر ببرد.‏

گاهی اوقات هیئت پیران جماعت مسیحیان اولیه با زبان روزه بر روی مسائل تصمیم‌گیری می‌کردند.‏ امروزه نیز وقتی پیران جماعت با تصمیم‌گیری مشکلی رو به رو می‌شوند،‏ برای مثال در رابطه با موردی قضایی،‏ ممکن است طی مدت بررسی موضوع از خوردن غذا اجتناب نمایند.‏

روزه گرفتن در مواقع و شرایط خاص،‏ یک تصمیم‌گیری شخصی است.‏ هیچ کس نباید فرد دیگری را برای انجام این کار محکوم کند.‏ خواستهٔ ما نباید این باشد که ‹ظاهراً بمردم عادل نمائیم،‏› از سوی دیگر نباید آنقدر برای غذا ارزش قائل شویم که مانع گردد به وظایف جدی خود توجه و رسیدگی کنیم.‏ (‏متی ۲۳:‏۲۸؛‏ لوقا ۱۲:‏۲۲،‏ ۲۳‏)‏ بعلاوه،‏ کتاب مقدس نشان می‌دهد که خدا از ما انتظار ندارد روزه بگیریم،‏ در عین حال،‏ ما را از روزه گرفتن منع نمی‌کند.‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۷]‏

آیا می‌دانید چرا عیسی بعد از تعمید یافتن برای مدت ۴۰ روز روزه گرفت؟‏