AYEGHLE 42
DZIA 44 Meyaghlan é môr a ne mindzukh été
Aval avé ô ne songhane meyaghlane muè ?
« Ma luè ya n’nem wom ôse. A Jehôva, yalane ma. » (BYA 119:145).
É DZAM BIA YE YEN
A binan ébe meyaghlane me ne ntsilan a Biblia été, é ne bia vole naa bi songhane meyaghlane maa.
1-2. (a)Dzé é ne likh naa é bo bia ayèñ naa bi kuu Jehôva min’nem miaa ? (b)Aval avé bia yem naa Jehôva a tugha wokh meyaghlane maa ?
YE WA wôran abuiñ biyong naa wa dzô mam mevoo-mevoo meyaghlane muè été, ye naa waa mane ki kobe Jehôva é dzam ébién wa wôran ? Nge éñe é ne naa, se wa ki da bo étam. Amu naa bi bele abuiñ mam ye a bo éning, é ne ve naa bi vane bo meyaghlane maa avôô-avôô. Nge ki naa tam ézing, da bo bia ndzukh naa bi kuu Jehôva n’nem waa, amu bia wôrane naa bii se ki é bôr ba yiène ñe yir bébéñ.
2 Biblia a ban bia naa, é dzam da dang Jehôva éban, déé se ki naa bi bo meyaghlane me ne édedaa nkôman, ve, éma ma so n’nem ô ne ésili ñuu. Jehôva a wokh « é dzam é bôr be ne asili ñuu ba dzaa » ñe (Bya 10:17). A wokh éfiè ése bia kobe amu ye naa a bis bia (Bya 139:1-3).
3. Za minsili bia ye fas ayeghle di été ?
3 Bi ne sili naa : Amu dzé bi ne yaghlane Jehôva ya mebun ? Aval avé bi ne ve naa, meyaghlane maa, me vole bia naa bi tugha bera yir Jehôva bébéñ ? Za aval a binan ébe meyaghlane bia kuane me a Biblia été é ne bia vole naa bi songhane meyaghlane maa ? Ye naa, za dzam bi ne bo nge bi ne édedaa éwiñ naa bi kobe é mam bia wôran ya bifiè ? N’yeneghane biyalane ye minsili mité.
Ô TAA VAGHLE KO WONG NAA Ô YAGHLANE JEHÔVA
4. Dzé é ne bia vole naa bi ke ébe Jehôva ya mebun meyaghlan été ? (Bya 119:145).
4 Éyong bia tugha wokh naa Jehôva a ne é mvuiñ é ne sôsôe, ye naa a kômô naa mam me wulu bia mbeng, bia ye ñu tang naa, bi ne ke ébe ñe ya mebun, meyaghlan été. N’tsili Bya 119 a nga dzeng naa a bele aval élar é ne ayông té ya Jehôva. Éning dèñ déé mbe ki kaa mindzukh. Bôr bézing be nga kobe minaa mi mbe édedaa abé nfa wèñ (Bya 119:23, 69,78). A nga yiène fe lumane ya bivus bièñ émién (Bya 119:5). Vedaa, éé dzi ki ko wong naa a kuu Jehôva n’nem wèñ (a lang Bya 119:145).
5. Amu dzé biaa yiène ki likh naa, mbimbia mesimane me kame bia naa bi yaghlan ? Vakh éfônan.
5 Jehôva a bane ya ke kuiñ é bôr be va bo bura bikop naa be yaghlane ñe (Esaïe 55:6,7). Ya dzam té, biaa yiène ki likh naa mbimbia mesimane me kame bia naa bi yaghlane ñe. Éfônan, é môr a duru ônoan bikèñ a yem naa a ne kobe ya é bôr ba sèñ é nda da baghle aval ônoan bikèñ wa wulu n’yem, nge a yi avole. Ye a yiène ko wong naa a kobe ya bôr beté amu naa a wokh ôsoan naa a va dzimi, nge ki naa a va bo ékop ézing ? Kaa dzôm ! Aval té daa-daa, amben bia wôrane biyong bizing naa biaa yem ki é dzam bia yiène bo, nge ki naa bi va bo nsem, bi ne yir Jehôva bébéñ ya mebun, meyaghlan été (Bya 119:25, 176).
AVAL Ô NE YEM KARE JEHÔVA É DZAM ÉBIÉN WA WÔRAN MEYAGHLANE MUÈ ÉTÉ
6-7. Za aval a binan ébe mefulu Jehôva é ne bia vole naa bi kare ñe é dzam ébién bia wôran meyaghlane maa été ? Vakh éfônan. (A daghe fe atoan).
6 Éyong bia kobe ya Jehôva, bi kare ñe é mam bia tem, ya é mam bia wôrane n’nem waa été, da ve naa bi tugha ñe bera yir bébéñ. Éde, za dzam bi ne bo nfa ye naa meyaghlane maa, me bo aval té ?
7 A binan ébe mefulu Jehôvaa. Nté sese bia binan ébe mefulu mèñ, da ye bia bo ébubu naa bi kare fe ñe é mam bia tem kaa ko wong (Bya 145:8, 9,18). N’tamane fas éfônane kal dzaa Kristina, éñi ésaa a mbe nget. A kane naa : « A kobe ya Jehôva ane Ésaa, déé mbe ki ébubu akal dam. Me mbe mé wôrane naa, bivus biam bia ye ñe likh naa a lame ma. » Za fulu Jehôva é nga vole ñe ? A kane naa : « É sôsôe édzing Jehôva da likh me naa me bo kaa ko wong. Ma yem naa, aa ye ki ma likh énam. Ya ke kuiñ nge me ku ôsi, a ye ma tele ya édzing. Dzam té da vole me naa, me kare ñe é mam ma ve ma mevakh n’nem, ya naa, me kare fe ñe é mam ma dzughu ma n’nem. »
8-9. Za abuan é ne éyong wa tare tem é dzam wa kômô dzô kaa naa ô yaghlan ? Vakh éfônan.
8 A tare tem é dzam wa ye dzô. Kaa naa ô yaghlan, ô ne bo wamién ayôm minsili. Éfônan : “Za bindaghle ma tubane bio éndagha ? Ye ma yiène djii môr ézing ? Ye ma tubane ndzukh ézing éndagha naa ma yi avole Jehôva naa me wun wô ?” (2 Bed. 19:15-19). Ô ne fe vu ntaane mam Yésu a nga likh wé tem é dzam ô ne dzô Jehôva nfa éyôla Dèñ, Édjié Dèñ, ya nkômane Wèñ (Mat. 6:9,10).
9 Éyong é kal dzaa ézing é ne éyôla naa Aliska a nga yem naa n’nôm aa nga ye ki fe ning ayap amu a mbe a bele cáncer a boo été, é mbe ñe ndzukh naa a yaghlan. A simane naa : « Me mbe édedaa éwiñ naa, é mbe ma ndzukh naa me tugha tem nfa ye naa me yaghlan ».Dzé é nga vole ñe ? A kane naa : « Ma ñong ôyôm tam kaa naa me yaghlan, naa me tare ta asimane dam. Dzam té é va vole me naa, meyaghlane mam me taa dang banebe fave ébe mamién. Da vole fe me naa me wôrane mvoa, ye naa me kare Jehôva abuiñ mam meyaghlane mam été. »
10. Amu dzé bia yiène dzeng naa bi sim éyong bia yaghlan ? (A daghe fe bivaghle).
10 A ñong tam éyong wa yaghlan. Amben meyaghlane me ne étun me bele ayilgha, é ne ébubu naa bi kobe asimane daa éyong bia sim nté bia yaghlanb. Elijah, Aliska n’nôm, a dzô naa : « Ma dzeng naa me yaghlan abuiñ biyong ébe môs, ve ma dang wôrane naa ma yir Jehôva bébéñ, éyong ma ñong tam mé yaghlan. Jehôva aa yane ki naa me man meyaghlan mam avôô-avôô, ya dzam té ma ñong é tam dzam. » Tame vakh é dzam di : Dzenghe mbemba-ba tam ya é vôm ô ne yaghlan, amben ôyap ôyôp, kaa é dzam da zamane wa, ye vebane naa wa ñong tam éyong wa yaghlan.
Dzenghe tam ya é vôm ô ne ñong tam nté wa yaghlan (A daghe éfaghle 10)
A BINAN ÉBE MEYAGHLANE BE NGA BO YA N’NEM ÔSE ME NE A BIBLIA ÉTÉ
11. Aval avé bia ñong abuan éyong bia binan ébe meyaghlane be nga bo ya n’nem ôse me ne a Biblia été ? (A daghe fe nkaalé « Ye wa wôran aval baa be nga wôrane fe ? »).
11 É ne wô vole éyong wa binan ébe meyaghlane be nga bo ya n’nem ôse, é bya be nga yiè akal ékang Jehôva bia kuan a Biblia été. Éyong wa binan ébe aval bebo-bisèñ Jehôva be nga wiè ñe min’nem mieba, bé kare ñe é mam be nga wôran ya é mam be nga tem, é ne wô tsini naa ô yaghlane fe Jehôva aval té. Ô ne fe bera yem minféféñ bifiè bife ô ne belane bio naa ô lughu Jehôva éyong wa kobe ya ñe meyaghlan été. Aval té fe, ô ne kuane meyaghlane ma fônan aval bitéñ ô tele.
12. Za minsili bi ne bo bia bebién éyong bia binan ébe meyaghlane mézing ?
12 Éyong wa binan ébe meyaghlane mézing me ne minfufup Mintsili été, silighe wamién naa : “Za a nga kobe bifiè bi, ye za bitéñ ki a mbe a tele ? Ye asimane dèñ é ne meyaghlan mèñ été, ma vaghane ya ma ? Za meyeghle me ne ñong été ?” É ne dzaa naa ô tare bo mindzeng nfa ye naa ô yalane minsili mité, ve mengu’u wa ye ve, ma ye bo éban. N’yeneghane bifônane bizing.
13. Za ayeghle nfa meyaghlane bi ne ñong ébe Ana ? (1Samuel 1:10,11). (A daghe fe é ne atarga).
13 (A lang 1 Samuel 1:10,11). Éyong Ana a nga bo meyaghlane meté, a mbe é tubane môra mindzukh mibèñ. A mbe nkôkôm, n’nôm ñe a mbe fe a bele minenga nfe, éñi a mbe é ve naa éning é bo ñe ndzukh (1Sam. 1:4-7). Nge waa, wa tubane fe éndaghle é ne kaa man, za dzam ô ne yeghe ébe meyaghlan Ana ? A nga bele avole amu a nga ñong tam éyong a nga yaghlan, é kuu fe Nzame n’nem wèñ (1Sam. 1:12,18). Bia fe bi ne bele avole éyong bia « kee Jehôva mbaghe [waa] », bi kare ñe aval bia wôran amu mindzukh bia tubane mio (Bya 55:22).
Amu naa a mbe nkôkôm ye naa é minenga mboo n’nôm a mbe a bele a mbe é bira ñe pogho, Ana a nga kuu Jehôva n’nem wèñ (A daghe éfaghle 13)
14. (a)Za ayeghe afe bia ñong ébe éfônan Ana ? (b)Amu dzé a lang ye a binan ébe Éfiè Nzame da vole bia naa bi yem é mam mefe bi ne dzô meyaghlane maa été ? (A daghe atoan).
14 Avitsang mimbu ôsu, ñiène ndôma dzèñ Samuel é nga byale, Ana a nga ke ñe ôsu ébe fara n’nen Elí (1Sam. 1:24-28). Meyaghlan a nga bo ya n’nem ôse, a nga lere naa a mbe a bele mebun naa Jehôva a kame, ye kale fe bebo-bisèñ bèñ be ne besôsôec (1Sam. 2:1, 8,9). É ne bo naa, mindzukh a mbe a bele a nda mii dzi ki man, ve Ana a nga banebe ébe aval Jehôva a nga borane ñe. Ayeghle é ne ya akal daa ? Bia ye tobe nkoghane naa bi zômô mindzukh bia tubane mio éndagha, éyong bia banebe ébe aval Jehôva a so a sukh bia a zu kuiñ éndagha.
15. Éyong ba belane bia ya ékoar-koat, za dzam bi ne yeghe ébe é dzam nkulu-medzô Jeremías a nga dzaa ? (Jérémie 12:1).
15 (A lang Jérémie 12:1). Tam é nga kuiñ éning dèñ naa nkulu-medzô Jeremías a nga voar naa a yen naa, mbimbia be-bôr, mam ma wulu be mbeng. É nga dzughu fe ñe aval bobeñang Bisraelitas be nga belane fe ñe (Jér. 20:7,8). Bia, bi ne fe wôran ane ñe, éyong bia yen naa é bôr ba bo ékoar-koat, mam ma wulu bo mbeng, ya éyong ba lere bia ôsoan. Amben Jeremías a nga kobe é mam me mbe mé tobe ñe abé, éé dzi ki kè ya nsang Nzame ô ne sôsôe. Éyong a nga yen ane Jehôva a ve ayong é mbe melo akira, mebun mèñ ébe é sôsôe nsang Nzame, me nga yiène bera vem (Jér. 32:19). Bia fe bi ne kare Jehôva é mam ma tobe bia abé meyaghlan, ya mebun naa a ye kôm é tam da yiène, ékoar-koat ése bi ne tubane do éndagha.
16. Nge bia wôrane naa bi bele meniè akal étéñ bi tele, za aval bi ne ñong ayeghle ébe é moan Levita ézing a mbe minkôm ? (Bya 42:1-4). (A daghe fe bivaghle).
16 (A lang Bya 42:1-4). É moan Levita a mbe minkôm, kaa fe naa a mbe lughu Jehôva a templo été ya bobeñang Bisraelitas, éñe a nga tsili dzia té. Dzia té da tugha lere é dzam a mbe é wôran. Tam ézing, bia bi ne fe wôran ane ñe, nge a ne naa bii se ki kôrô é nda dzaa été, nge ki naa bi ne mbokh akal mebun maa. Biyong bizing bi ne wôrane mbeng, ve biyong bivoo bi ne tobe éwiñ. Vedaa, kaa bis aval bia wôran, bi ne de kare Jehôva meyaghlan été. Dzam té é ne bia vole naa bi tugha yem wokh é mam bia wôran, ye vole fe naa bi yen étéñ daa aval afe. Éfônan, moan Levita a nga ñu tang naa, a mbe a bele abuiñ meval mefe a mbe ve Jehôva ôlughu (Bya 42:5). A nga binane fe ébe aval Jehôva a mbe é kale ñe (Bya 42:8). A yaghlane Nzame mban é ne bia vole naa bi fas é mam bia wôran, bi bera tobe mvoa, ye naa bi bera bele é ngu’u bia yi naa bi tsini naa bia zômô.
É moan Levita a nga tsili nten Bya 42 a nga kuu Nzame n’nem wèñ. Éyong bia kobe é mam bia wôrane meyaghlan été, é ne bia vole naa bi tugha yem wokh étéñ bi tele (A daghe éfaghle 16)
17. (a)Za ayeghle bi ne ñong ébe meyaghlane nkulu-medzô Jonas ? (Jonas 2:1,2). (b) Aval avé bifiè bia kuane bio abakh Bya été bi ne bia vole éyong bia tubane mindzukh ? (A daghe atoan).
17 (A lang Jonas 2:1,2). Nkulu-medzô Jonas a nga bo meyaghlane meté nté a mbe abum koas été. Amben a nga bo Jehôva melo, Jonas a mbe a bele mebun naa Jehôva a ye wokh é king dzèñ. Ébe é mam a nga dzaa ñe, Jonas a nga belan abuiñ bifiè bia kuane bio abakh Byad été. Da fônane naa, a mbe é tugha yem bifus bité. Éyong a nga binan ébe bifus bité, a nga bele ndzi-n’nem naa Jehôva a nga ye ñe vole. Aval té daa-daa, nge bi dzeng naa bi baghle ôsiman, bifus bizing bi ya Biblia, bi ne bia so ôsiman, ye fong bia, éyong bia yaghlane Jehôva metam mindzukh.
TSINIGHE NAA WA YIR JEHÔVA BÉBÉÑ MEYAGHLAN ÉTÉ
18-19. Nge biyong bizing da bo bia ndzukh naa bi kobe é mam bia wôran ya bifiè éyong bia yaghlan, za ndzi-n’nem bia kuane ñe nten Beromain 8:26,27 ? Vakh éfônan.
18 (A lang Beromain 8:26,27). Biyong bizing bi ne bira yep a n’nemaval da ve naa, biaa yem ki aval bi ne kobe é mam bia wôran ya bifiè. Ve, bii se ki kaa avole. Metam meté, nfufup nsisim Nzame wa « dzaa » akal daa. Aval avé ? Ngalane nsisim wèñ, Jehôva a nga bo naa be baghle abuiñ meyaghlan Éfiè dèñ été. Éyong biaa tugha ki yem aval bi ne ñe kare asimane daa, Jehôva a ne yebe bifiè bizing bi ne meyaghlane meté été ane é mam bia kômô ñe dzaa, a ne fe yalane mo.
19 Ôsimane té ô nga vole kal dzaa ézing ye a Rusia a too éyôla naa Yelena. Be nga fer ñe a mbokh amu naa a mbe é yaghlan ye lang fe Biblia. Yelena a mbe édedaa mvoaran aval é nga ve naa é bo ñe ndzukh naa a yaghlan. A kane naa : « Éde me nga simane naa, éyong me ne édedaa mvoaran, ye naa maa yem ki é dzam me ne dzaa, Jehôva a ye yebe meyaghlane bebo-bisèñ bèñ be ye metam ô mvus [.. .] ane é mam ma kômô ñe dzaa. [.. .] Dzam té é nga bira ma vole é tam me nga tubane mindzukh mi mbe édedaa ndzukh a zômô akal dam. »
20. Aval avé bi ne kôman ôsimane waa akal meyaghlan éyong bi ne édedaa mvoaran ?
20 Éyong bi ne édedaa mvoaran, é ne bia bo ndzukh naa bi tugha kulebe naa bi bo meyaghlan. Naa bi kôman ôsimane waa, Begrabaciones nge Benregistrements audio be ye abakh Bya be ne bia vole. Bi ne fe dzeng naa bi tsili é mam bia wôran aval ane Kéza David a nga bo do (Bya 18, 34, 142 ; encabezamientos nge ki suscriptions). Ôwé, metsing me ses, éma ma lere aval bia yiène kôman akal meyaghlan (Bya 141:2). Boghe é dzam da dang wô wulu mbeng.
21. Amu dzé bi ne yaghlane ya n’nem waa ôse ?
21 Da ve bia n’nem mevakh naa Jehôva a tugha wokh é mam bia wôran amben kaa naa bi dzô ñe de (Bya 139:4). Vedaa, a dzing a wokh bifiè biaa, bia lere mebun bi bele ébe éñe. Ya dzam té, ô taa bele bisô naa ô yaghlan Ésaa wiè a ne a dzôp été. A yaghlane ya n’nem wiè ôse. Kareghe ñe é mam ma ve wô mevakh ya é mam ma ve wô naa ô tobe éwiñ. Ane é ña Mvuiñ wiè, Jehôva a ye tobe vaa akal duè, éyong ésese !
DZIA 45 Ôsiman wa so me n’nem
a Tame ke daghe “Algunas cualidades sobresalientes de Jehová”, nlô-adzô, “Jehová” bia kuane abakh Textos bíblicos para la vida cristiana, nge ki, « Quelques qualités impressionnantes de Jéhovah », nlô-adzô, « Jéhovah » bia kuane abakh Versets pour la vie chrétienne.
b Meyaghlane ba kobe éndendang akal ékôan ma so naa ma yiène bo étun.
c Meyaghlane mèñ été, Ana a nga belane bifiè bizing bia fônan ébi bia kuane bio Mintsili Moises été. Da yene naa, a nga ñong tam naa a binan ébe Mintsili (Deut. 4:35 ; 8:18 ; 32:4,39 ; 1Sam. 2:2, 6,7). Mintet mimbu ôsu vaa, María, Yésu ñia, a nga belane bifiè bi ôlughu bia bira fônan ébi Ana a nga belane bio (Luc 1:46-55).
d Éfônan, a vaghane Jonas 2:3-9 ya Bya 69:1 ; 16:10 ; 30:3 ; 142:2,3 ; 143:4,5 ; 18:6 ; ya 3:8, aval ntaane Jonas a nga belane bio.