AYEGHLE 39
DZIA 54 « Zen éde ñi »
É bôr be bele « mbemba étéñ n’nem » ba ye yebe mbemba fuèñ
« É bôr besese be mbe be bele mbemba étéñ n’nem akal éning é ne mbèmbèè be nga bo bebunu » (BISÈ MINTÔL 13:48).
É DZAM BIA YE YEN
É ne éban naa bi yeghe Biblia ya bôr, ye naa, bi bane bo bisulane bi ye ékôan.
1. Aval avé bôr be ne yalan éyong bia kanghle bo ? (Bisè mintôl 13:47, 48 ; 16:14, 15).
ABUIÑ bôr be ye ntet mimbu ôsua be nga yebe bebela avôô-avôô niène be wokh ñe (a lang Bisè mintôl 13:47, 48 ; 16:14, 15). Aval té daa-daa ému, bôr bézing ba bele mevakh éyong ba wokh mbemba fuèñ éyong ôsua. Amben éba béé dzi ki tare lere naa ba kômô wokh fuèñ ye Édjié, ôsu, baa be ne fe wiè min’nem mieba, ye yebe fe do. Za dzam bia yiène bo éyong bia tuban é bôr be bele « mbemba étéñ n’nem » minkanghle ?
2. Nfa mbé ésèñ ye a bo betong daa da fônan édi mbèñ mefup ?
2 N’tamane fas éfônane di. Bi ne vaghan ésèñ ye a bo betong daa ya édi mbèñ mefup. Nge ébuma ézing é ntoo éwôlô, é ne ve naa mbèñ mefup a téñ do é tam a kôm si, nge ki, éyong a bèñ vôm ôfe ye afup dèñ. Aval té daa-daa, éyong bia kuan é môr a ne nkoghane naa a ñong é fuèñ dzaa, bia kômô ñe vole étéñ té ébién, naa a bo ntong Krist. Ve, bia tsini fe naa, bia veme évéé é bôr ba yi tam nfa ye naa, be yen éban é dzam ba wokh é bele (Jean 4:35, 36). Mbemba n’yenane mam a ye bia vole naa bi yem aval da dang mbeng naa bi kobe ya bôr beté. Éndagha, n’fasghan é dzam bi ne bo éyong ôsua bia tare sum nlang ya é bôr be ne nkoghane naa ba bèè bia. Bia ye fe yen aval bi ne tsini naa bia vole bôr beté naa be tsini naa ba vem nsisim été.
AVAL BI NE VOLE É BÔR BA KÔMÔ BÈÈ MBEMBA FUÈÑ
3. Za dzam bia yiène bo éyong bia tuban é bôr ba kômô bèè mbemba fuèñ éyong bi ne minkanghle ? (1 Becorinthien 9:26).
3 Éyong bia tuban é bôr ba kômô wokh mbemba fuèñ minkanghle, bia kômô ba vole naa be sum naa ba wulu é zen da ke a bo, éning é ne mbèmbèè. Aval bitéñ té, bia yiène dzeng naa bi sum ayeghle ya Biblia ya bôr beté, ye bane fe bo bisulane bi ye ékôan éyong ôsua bia sum nlang ya bo (a lang 1 Becorinthien 9:26).
4. Kaneghe nlang môr ézing a mbe nkoghane naa a sum yeghe Biblia étéñ té ébién.
4 A sum ayeghe Biblia. É bôr bézing bia kobe ya bo, be ne nkoghane naa ba sum ayeghe Biblia étéñ té ébién. Éfônan, é môs nii ye sono, étong ngoan ézing ya Canadá é nga yir ékalikh minkanghle bébéñ, ane a nga tua moan abakh Beleghane éning é ne mbèmbèè ! É kal dzaa é mbe é tele ékalikh té nfeng, a nga dzô ñe naa, ya moan abakh té, a mbe fe ñong ayeghle ya Biblia a das. Dzam té é nga tobe étong ngoan té mvèñ, éde kada môr ye été, a nga kee éñi mboo é nomo nkoo bisusuakh wèñ. Môs té ôbién ngogho ase, étong minenga té é nga tsili kal dzaa akal ayeghle Biblia dèñ. Éyong kal dzaa é nga yalane ñe naa a ne so amanegha sono, éde étong ngoan té a nga sili ñe naa : « Ye wéé se ki so ôkiri ? Me bele afôô. » Be nga sum ayeghle é môs tan ye sono. Étong ngoan té é nga tobe ésulan amanegha sono té ébién, ye tsini fe naa a vem nsisim été avôô.
5. Aval avé bi ne lere naa bi bele mbemba n’yenane mam éyong bia sili môr naa a sum ayeghle ya Biblia ya bia ? (A daghe fe bivaghle).
5 Ôwé, biaa yane ki naa é môr ase a wokh é fuèñ dzaa, a ye tobe nkoghan ane étong ngoan bi va tare tu ôyô. Bôr bézing ba ye ñong tam naa be tobe nkoghan. É ne bo naa, bia yiène tare sum minlang ya minlô medzô mia tobe môr té mvèñ. Ve, nge bi baghle mbemba fulu, ye tsini naa bia lere môr té naa bia bis ñe, avitsang tam, bi ne sum naa bia yeghe ya ñe. Za dzam bi ne dzô éyong bia kômô sum ayeghle ya ñe ? Nsili té, be nga sili wô abuiñ bobedzang ya bekal baa be ne akeng nfa a sum meyeghle me ya Biblia.
Za dzam ô ne dzô é bôr bia yen bivaghle bi été nfa ye naa be kômô sum ayeghle ya Biblia ? (A daghe éfaghle 5)a
6. Za dzam bi ne dzô nfa ye naa bi lere môr naa ayeghe Biblia é ne mbeng akal dèñ ?
6 Bekare fuèñ ya bepwaghe mefan bézing be nga sili nfa aval be ne sum meyeghle me ya Biblia, be nga dzô naa mesi mézing, bia yiène saalé bifiè ane « ayeghe », « ayeghle Biblia », nge ki, « a yeghle wa » éyong bia kare môr aval ayeghe é ne. Be nga yen naa, da dang mbeng a belane bifiè ane, « a lèè minlang », « a fas », ya « a yem Biblia ». Ô ne sum nlang wé dzô môr té naa : « É ne éyaghan aval Biblia a yalane minsili mi ne éban akal éning ». Ô ne fe dzô naa : « Biblia aa se ki fave abakh ba belane do a nda Nzame, a ne fe bia vole abuiñ meval ». Ô ne fe bera koghle naa : « Daa ñong ki abuiñ tam ; bibuk 10 nge ki 15, bia yiène nfa ye naa bi yeghe é dzam é ne éban ». Dzam té é ne wô vole naa ô saalé bifiè ane, « ntaane mam », nge ki, « kada sono », ébi bia likh naa môr a tem naa a ne é dzam ba yemle ñe naa a bo.
7. Tam évé bôr bézing be nga mem bebela ye a Biblia éyong ôsua ? (1 Becorinthien 14:23-25).
7 A bane bo ésulan ézing ye ékôan. Da fônane naa, metam ntôô Pablo, bôr be nga mem bebela ye a Biblia éyong ôsua be nga tobe ésulan bekristen (a lang 1 Becorinthien 14:23-25). Dzam té da dzèñ fe boban ému. Abuiñ bôr be ne minféféñ, ba bira vem nsisim avôô éyong ba sum naa ba tobe bisulane biaa. Tam évé wa yiène ba bane ? Abakh Beleghane éning é ne mbembèè ! é bele nluèn ayeghle 10, ve, daa yili ki naa wa yiène tare kuiñ ayeghle té nfa ye naa ô bane môr ésulan. Atéé ye éyong ôsua wa sum nlang, ô ne bane é môr a bèè wa ésulan ye amanegha sono, éyong ézing wé kare ñe nlô-adzô ye ntun, nge ki, é dzam ézing bia ye yen ayeghle Ô momo été.
8. Minfa mivé mi ye bisulane biaa, ô ne banebe éyong wa bane môr naa a zu tobe ésulan ? (Esaïe 54:13).
8 Éyong wa bane é môr a kômô bèè mbemba fuèñ, kare ñe é zelan é ne é zang bisulane biaa, ya ébi ye menda menzame mevoo a vebaneyang naa a ke. Éyong mong meyeghle ézing a nga tare tobe ayeghle Ô momo, a nga sili n’yeghle wèñ naa : « Ye é môr a wulu ayeghle Ô momo a yem éyôla môr ase ? » Kal dzaa é nga kare ñe naa, bia besese, bia ve mengu’u naa bi yem biyôla bôr be ye ékôan daa, aval ane bia ve mengu’u naa bi yem biyôla bôr be ye é mvong dzaa. Mong meyeghle té a nga yen naa, dzam té é nga bira selan ya é dzam a mbe é yen é nda nzame dzèñ. Aval té daa-daa, nsonghane bisulane biaa bi bele, ô ne nféféñ dzam akal abuiñ bôt (a lang Esaïe 54:13). Bia kôane nfa ye naa bi kang Jehôva, bi yeghe é mam ma so ébe ñe, ye naa, bi saghan bevoo ya éba bevoo (Behéb. 2:12 ; 10:24, 25). Asughlan, bisulane biaa, bi ne ntaane mbeng, bia ve fe bia avole bia yi, kaa ki baalé dzam évoo biyong bisese (1 Becor. 14:40). Menda bikôan biaa, me ne kaa abuiñ mam été, n’longhane nfa ye naa é bo bia ébubu naa bi yeghe. Biaa sukh ki ngam poletik ézing, amu ye naa biaa ñong ki ngap é mam me poletik ; biaa ñii ki meyirane été, nge ki mintsiè été. É ne bo mbeng naa, bi tare lere é mong meyeghle waa éngengeng, Dzé da lot é nda ékuane Bengaa? Da ye ñe vole naa a yem é dzam da yane ñe ôsu.
9-10. Éyong bia bane môr ésulan, za dzam bi ne ñe dzô nfa ye naa a taa ko wong ye a zu ? (A daghe fe évaghle).
9 Bôr bézing be bele meyep nfa ye naa be so bisulane biaa, amu ba ko wong naa be dzaa be naa, be zu bo « ngap ye é nda nzame » dzaa. A ban môr té naa, da ve bia n’nem mevakh éyong bôr ba zu bia fep ye naa, biaa yemle ki be naa be kobe, nge ki naa be ñong ngap ya é mam bia bo. Bia ve memvong me-bôr mbemba nsohan, amben éma me bele é boan be ngen avitsang. Bisulane biaa, baa kane ki bong ya bebyèñ beba nfa ye naa be ñong ayeghle éfe. Ndaane de, bong ya bebyèñ beba ba tobe nsama, ba yeghe fe nsama. Aval té, bebyèñ ba yem beza be ne ya é boan beba, ya fe é dzam ba yeghle bo (Deut. 31:12). Biaa ñong ki mono, nge ki a kee besobres nge ki benveloppe akal bivevee. Zelan, bia béé é mvena Yésu : « Mi nga ñong a zeze, vahane fe a zeze » (Mat. 10:8). Bi ne fe dzô môr té naa, daa dzaa ki naa a kus bitôp bi ne nkus abé nfa ye naa a so bisulan. Amu naa, Nzame a daghe n’nem, se ki aval môr a yene ô mis (1 Sam. 16:7).
10 Nge môr té a so ésulan, boghe é dzam ése ô ne bo, nfa ye naa a wôrane naa a ne mbemba nsohane. Lereghe ñe bemvene ya bekare fuèñ bevoo. Ya dzam té, nge a wôran ane a ne é nda dzèñ, da ye ñe ve naa a kômô bera so. Nge môr té aa bele ki Biblia, nté ésulan da lôr, lereghe ñe bifus ba lang ôsu a Biblia wiè été. Voleghe fe ñe naa a yem wokh ntun ba ve, ya aval bia yeghe nsama.
Nge môr a sum naa a so bisulan avôô, a ye fe sum naa a buan avôô (A daghe bifaghle 9-10)
ÉYONG AYEGHE BIBLIA É SUMEYANG
11. Aval avé ô ne lere ngang akal tam ya ntaane mam é môr a bèè wa a ve wa ?
11 Mam mevé wa yiène baghle ôsiman nfa é mindaa mina ñe mia bo ayeghle ? Kanghe é tam ya ntaane mam mindaa a ve wa. Éfônan, nge mi nga ban awala ézing, dzenghe naa ô kuiñ ya tam, kaa bis aval bôr be ye é vôm ô too ba yen adzô ye naa môr a kang awala. Nfa mboo, é ne fe bo éban naa, éyong ôsua mia tare bo ayeghle, ô bo do étun. Bekare fuèñ bézing be bele abuiñ n’yeman nfa té, ba yen de mbeng a dzigha man ayeghle amben môr té a ngen a kômô bèè. Ye naa, ô taa dang kobe abuiñ. Lighe naa mindaa émién a kobe (Mink. 10:19).
12. Nsonghane ôvé bia yiène bele éyong bia sum ayeghle ya Biblia ?
12 Éyong wa sum ayeghle ya Biblia ya môr ézing, nsonghane wiè wa yiène bo naa, ô vole ñe naa a yem Jehôva ba Yésu, ye naa, a veme édzing dèñ akal deba. Wa bo do éyong wa lere ñe é dzam Biblia a dzô éyong ésese, se ki fave naa, wa dzô ñe é mam wamién wa tem (Bisè mintôl 10:25, 26). Abuiñ biyong, ntôô Pablo a mbe é bembe meyeghle mèñ ébe Yésu Krist, éñi Jehôva a nga lôm naa a zu bia vole naa bi ye yem ñe, ye dzing fe ñe (1 Becor. 2:1, 2). Aval té éde Pablo a nga lere fe éban é ne naa be vole minféféñ beyeghe naa be bele mbemba mefulu, éma be ne vaghane ya kong, miang ya mekoa mefe me ne mimbeng (1 Becor. 3:11-15). Ébe mbemba mefulu meté été, bi ne lang, mebun, fakh, mbemba n’yenane mam, ye a ko Jehôva wong (Bya 19:9, 10 ; Mink. 3: 13-15 ; 1 Pierre 1:7). Vughe éfônane Pablo éyong wa yeghle, wé vole é bong meyeghle buè naa be bele mebun me ne ngu’u, ya naa bébién be bele élar ya ndzidzing Ésaa wôba a ne a dzôp été (2 Becor. 1:24).
13. Aval avé bi ne lere édzip ye lere naa bia yem wokh é bôr bevoo, nté bia vole é bôr ba kômô bèè mbemba fuèñ ? (2 Becorinthien 10:4, 5). (A daghe fe évaghle).
13 Vughe aval Yésu a mbe é yeghle wé bo édzip ye lere naa wa yem wokh é bôr bevoo. A saalé minsili mi ne likh môr naa a wokh ôsoan. Nge é ne éban, ô ne lôr meyeghle me ne ñe ndzukh a wokh, naa mia ye ma bera yen ôsu. Ndaane naa ô yemle ñe naa a yebe ayeghle ézing kaa a tobe nkoghane naa a bo de, a ve é mong meyeghle wiè tam naa, a tem nfa ye naa, a songhane ôtemgha wèñ (Jean 16:12 ; Becol. 2:6, 7). Biblia a vaghane meyeghle me ne évus bia dzeng naa bi vaa ya môra nda akoa (a lang 2 Becorinthien 10:4, 5 ; a daghe nota de estudio « derrumbar cosas fuertemente atrincherada »). Ndaane naa ô dzeng naa é nda akoa é mong meyeghle wiè, é ku ñe nlô ayôp, voleghe ñe naa, a ve naa, Jehôva éñe a bo ashuèñ dèñ (Bya 91:9).
A ve mong meyeghle tam naa, a tem nfa é dzam a yeghe, ya fe naa, a songhan ôtemgha wèñ (A daghe éfaghle 13)
ÉYONG MINFÉFÉÑ MI-BÔR MIA SO BISULAN
14. Aval avé bia yiène belane minféféñ mi-bôr mia so bisulane biaa ?
14 Jehôva a kômô naa bi ñong bôr besese ya édzing, kaa bis é vôm ba so, mboane mam wôba, nge ki faa, abim mono be bele (Jacq. 2:1-4, 9). Éde, za aval bi ne lere é bôr ba so bisulane biaa, édzing ?
15-16. Aval avé bi ne ve naa minféféñ mi-bôr mia so bisulane biaa be wôrane naa be ne mbemba nsohane ?
15 É bôr bézing ba tare tobe bisulane biaa, be ne de bo fave amu naa ba kômô yen é dzam da bobane wéñ, nge ki, amu naa é môr a too vôm ôfe éñe a ve saghe ñe naa a ke ésulan. Éde, bia yiène dzeng naa, bi yir é bôr ba tare so bisulane biaa, bébéñ. A ve bo mbemba nsohan, ve, kaa ki bo édedaa nsaza. Baneghe be naa be tobe ya wa. Ô ne kaban é Biblia wiè ya mebakh meyeghle muè ya bo, nge ki, a ve naa môr té émién a bele é Biblia wèñ, nge ki mebakh bia belane me ésulan. Daghe fe aval wa ve be naa be wôran. É fam ézing é nga so a Nda ékôan dzaa, é nga dzô é moadzang a nga ve ñe mbemba nsohane naa, a mbe a bele meyep amu naa éé dzi ki dang boar mvèñ, ve moadzang a nga sili ñe n’nem ôsi, é dzô ñe naa Bengaa Jehôva, be ne bôr ane éba bevoo. Ya tam, môr té a nga duban, ve aa dzi ki vuèn é dzam moadzang té a nga dzô ñe. Tobeghe nkee ya é dzam di : Éyong wa kobe ya é bôr ba zu bia fep, a bo asumgha, nge ki amanegha ésulan, lereghe be naa wa bis bo, vedaa, ô taa ñii bining bieba été wé sili bo minsili mi ne ve naa be wu ôsoan (1 Pierre 4:15).
16 Bi ne fe ve naa, é bôr ba fep bia be wôrane mbemba nsohan, éyong bia ve be ngang éyong bia lèè minlang, ya biyalane bia ve, ya fe éyong bi bele ngap ésulan da tsiè adzô é bôr béé se ki Bengaa Jehôva, nge ki é mam ba bunu. Saalé naa, ô belane bifiè bi ne bo ôkolebakh akal deba, nge ki, ébi be ne yen ane meta (Tite 2:8 ; 3:2). Éfônan, biaa biane ki é mam bôr beté ba bunu amu naa, béé bele ki mebun bi bele (2 Becor. 6:3). Éde, é bobedzang ba ve mintun ba yiène bira tobe nkee ya dzam té. Ba lere fe naa ba siman é bôr béé se ki Bengaa Jehôva, éyong ba tugha ve ayilgha ye é mam ya bifiè bizing, bi ne bo ayèñ a wokh akal minféféñ mi-bôt.
17. Nsonghane ôvé bi bele éyong bia tuban é bôr be bele « mbemba étéñ n’nem » ésèñ minkanghle daa ?
17 Ésèñ ye a bo betong bi bele, da dzaa naa bi bo do avôô-avôô aval ane melu ma ke fe ma lôt. Bia tsini naa bia kuane é bôr be bele « mbemba étéñ n’nem akal éning é ne mbèmbèè » (Bisè mintôl 13:48). Ya dzam té, bia yiène bane bôr naa be yeghe Biblia ya bia, ye bane fe bo bisulan. Éyong bia bo dzam té, bi ne ba vole naa be ve bitéñ mebo ôsua meba, nfa ye naa be sum naa ba wulu é « zen da ke éning » (Mat. 7:14).
DZIA 64 Bia sap ya n’nem mevakh
a AYILGHA FÔRÔ : Bobedzang bebèñ ba kobe ya é môr a mbe moan bizima a too mbèñ si é nda dzèñ ; bekal baa bebèñ ba dzigha kanghle é ñia boan a bele abuiñ ésèñ.