30 NGOAN LAL–5 NGOAN NII YE MBU 2026
DZIA 76 Dzôghe ane wa wôran
Kobeghe bebela ya bifiè bi ne zam a wokh
« Jehôva, Nzame bebela » (BYA 31:5).
É DZAM BIA YE YEN
Bia ye yen aval bi ne kobe bebela aval é ne ve naa, é dang mbeng a wokh.
1. Za dzam bia yiène bo nfa ye naa bi bo ngap ye é nda-bôr Jehôva ?
ÉYONG ôsua bia tare yenane ya é moan Bengaa mboo, nsili ôvoo bi wôla silane bevoo ya éba bevoo ô ne naa : « Aval avé ô nga yem bebela ? » Bevoo be wôla yalane bé dzô naa, be nga « vem a bebela été ». Éyong ézing, éba bevoo be wôla dzô naa, be ndaghe « ñii a bebela été ». Bia yalan aval té amu naa, Éfiè Nzame da name éning se dèè ngura. Amu dzé ? Amu bia yem naa, a bo ngap dèè ye é nda-bôr Jehôva, é ne bobane fave nge bia lere naa bia dzing bebela, ya ning bi kang do. Aval évoo bi ne ning bi kang bebela té, é ne a bo sôsôe ébe é mam bia dzô ya bo (Bya 15:1-3).
2. (a) Za éwôgha Yésu a mbe a bele ? (b) Za aval bebebela Yésu a nga yeghle be nga name bôt ?
2 Yésu a mbe é kobe bebela éyong ésese. Minzizing mièñ mi mbe mi yem naa, a mbe é kobe bebela amben éyong bôr be mbe kaa dzing é mam a mbe é dzô (Mat. 22:16). Édi da daghe aval bebebela Yésu a mbe é yeghle be nga name bôt, a nga dzô naa : « Me va so naa, ma zu ve nkane é zang fam ya ésaa, é zang ngoan ya ñia, ya é zang mbom ya nkiè-minenga » (Mat. 10:35). Yésu éé nga kumu ki naa bôr be ñong é fuèñ éñe, ya beyeghe bèñ be mbe bé kanghle abé, ve a mbe é yen mam aval me ne (Mat. 23:37). A mbe é yem naa fuèñ té é nga ye kap si mengap mebèñ : É bôr be nga ye dzing bebela ya Biblia, ya é bôr béé nga ye ki de dzing (2 Beth. 2:9-11).
3. Za dzam bia ye yen ayeghle di été ?
3 Ane Yésu, bia dzeng fe naa bi bo sôsôe, bi kobe bebela éyong ésese, amben da likh naa bôr be taa bia dzing. Bia kanghle ye yeghle Biblia, amben bôr bézing be ne bo kaa dzing é dzam bia dzô. Ye dzam té da yili naa biaa yiène ki bis, aval bia dzô bôr bebela, ya é tam bia dzô be do ? Kaa dzôm ! Ayeghle di été, bia ye tare yalane nsili ô ne éban wi : Vôm mbé bi ne yen bebela ? Éyong té, bia ye yalane nsili ôvoo wi : Amu dzé, aval avé, ya éyong évé, bia yiène kobe bôr bebela ? A yalane minsili mité da ye bia vole, a songhane aval bia kobe bebela nfa ye naa é bo zam a wokh, da yili naa bia bo de ya akeng, ya é tam da yiène.
VÔM MBÉ BI NE YEN BEBELA ?
4. Amu dzé bi ne dzô naa Jehôva éñe a ne Tsîn bebela ?
4 Jehôva a ne Tsîn bebela. É dzam sese a dzô é ne bebela. Éfônan, metsing mesese a nga ve nfa é dzam é ne abé ya édi é ne mbeng, me ne bebela (Bya 19:9 ; 119:142, 151). É mam mesese a dzô nfa melu ma zu, ma dzaleban (Esaïe 55:10, 11). Aa vaghle ki bo kaa dzale é dzam a kiagh (Nla. 23:19). Bebela a ne naa, Jehôva éé se ki vaghle kobe minèè ! (Behéb. 6:18). Akal dzam té, éde ba yem Jehôva ane « Nzame bebela » (Bya 31:5).
5. Amu dzé déé se ki ndzukh naa bi yen « Nzame bebela » ? Vakh ayilgha (Bisè mintôl 17:27).
5 Kaa bis é mam bôr bézing ba dzô, déé se ki ndzukh naa bi yen Jehôva, « Nzame bebela ». Avele ése ngura da lere naa Nzame a ne (Bero. 1:20). Atenas, éyong a nga kobe ya nsama beyem-mam bézing be mbe Begriegos, ntôô Pablo a nga dzô naa, Nzame a kumu naa « bi dzeng ñe », ya naa, « éé se ki ôyap ya kada môr ye ébe bia » (a lang Bisè mintôl 17:27). Bebela a ne naa, Jehôva a duru ébé ñe é bôr be ne asili ñuu, bé dzeng fe bebela (Jean 6:44).
6. Bebebela bézing bevé be ne a Biblia été, ye naa amu dzé wa dzing wa yem bebebela beté ?
6 Aval évoo bi ne dzeng Jehôva a ne éyong bia yeghe Biblia. Befam be nga tsili abakh té, be nga bo de ya nfufup nsisim Nzame (2 Pierre 1:20, 21). Ya do, é dzam ésese é ne a Biblia été é ne bebela, ya naa, bi ne tobe de mebun. Éfônan, bi ne tobe ñe mebun éyong a kobe adzô é vôm dzôm ésese da so, ye aval éning é nga sum a si va (Atar. 1:1, 26). Bi ne fe bunu é dzam a dzô nfa amu dzé bia bo minsem, amu dzé mindzukh mi ne édedèè abuiñ aval di, ye amu dzé awu é ne (Bero. 5:12 ; 6:23). Bi ne fe ve mebun mesese mèè éyong a dzô naa, Jehôva, ngalan é Moan wèñ, a ye mane kôm abé ésese é nga so ngalane Satan « ésaa minaa » (Jean 8:44 ; Bero. 16:20). Ye naa, bi ne yagbe ébe é ngiagh ya Biblia da dzô naa, Yésu a ye mane wiñ mbia be-bôt, a wômô bewu, a bera kôm si, ye vole naa bi bera bo kaa ékop (Jean 11:25, 26 ; 1 Jean 3:8). Abaalé môra maa Jehôva a ve bia ! A va yeghle bia bebela, ye ve bia maa naa bia fe, bi yeghle ñe é bôr bevoo (Mat. 28:19, 20).
AMU DZÉ BIA KOBE BEBELA
7-8. Ye é dzam da tsini bia naa bi kobe bebela é ne éban ? Vakh éfônan (Marc 3:11, 12). (A daghe fe bivaghle).
7 Aval bi va yen de ôyôp, bia yiène kobe bebela nge bia kumu bo môr mboo ye é nda-bôr Jehôva. Vedèè, biaa yiène ki sughu fave naa bia kobe ya sôsôe nfa ye naa bi ve ñe n’nem mbeng. Akalgha ye amu dzé bia kobe bebela é ne éban akal Jehôva. N’tamane yen é dzam é nga boban é tam Yésu a nga bo ésèñ minkanghle déñ a si va (a lang Marc 3:11, 12). Nté Yésu a mbe é kanghle bébéñ mang me ya Galilea, môra nsama bôr ô nga zu kuane ñe nsakh mang. Été, bevoo bézing be mbe be bele mbia minsisim ô ñuu. Mbia minsisim mité mi nga kuru Yésu mebong ôsu ye yônane ñe naa : « Ô ne é Moan Nzame ». Amu dzé mbia minsisim mité mi nga kobe bebela nfa Yésu ? Nsonghane wôba ô mbe bo naa, be nga kumu wun mebun é bôr be mbe bé bèè, ye ve naa, be taa bera sèhane Jehôva. É dzam mbia minsisim mité mi nga dzô é mbe bebela, ve nsonghane wôba, ô mbe abé. Béé dzi ki dukh Yésu, kaa ki ñe ve n’nem mevakh. Bebela a ne naa, Yésu a nga dzô mbia minsisim mité naa mi taa kanghle adzô déñ.
8 Za ayeghle bi ne ñong ébe nlang té ? É mam ma tsini bia naa bi kobe bebela, me ne éban akal Jehôva. Ya dzam té, é ne édedèè éban naa bi yeghle é bôr bevoo é bebela a daghe Jehôva amu naa bia dzing ñe. Ya naa, nge é bôr bevoo ba dzeng naa be lughu bia akal é fuèñ bia kanghle be, bia tep ôlughu té ye ve naa, ôlugu té ô ke ébe Jehôva ! (Mat. 5:16 ; a vaghane ya Bisè mintôl 14:12-15).
Éyong wa yeghle bebela, za wa yiène ve ôlughu ? (A daghe bifaghle 7-8)
9. Za dzam bia yiène saalé, amu dzé ki ?
9 N’tamane yen étéñ éfe bi ne saalé naa bia dzeng duma akal bia bebién. Tame simane naa, é moadzang a bele meyem a dzô bia é dzam da yiène tobe ashuèñ, éyong té bia, bia kare bôr befe fuèñ té. Nge é bôr ba bèè bia be yen ôsu naa, é dzam bi nga dzô bo é mba bebela, be ne sum naa ba kam bia ye kikh naa, bia bo bi yem mefuèñ ma yiène tobe ashuèñ. Dzam té é ne ve naa, é ngang be bele bia é tugha bera vem. Ve, daa ye ki bia bere ébe é mis Nzame (Mink. 11:13). Amu dzé ? Amu naa, bii dzi ki bo ve a kulu é mam me va yiène tobe ashuèñ, ve é dzam é va tsini bia naa bi kulane bebela té, é mba abé.
AVAL BIA KOBE BEBELA
10. Bi ne dzô naa bifiè bi ne « zam » bi ne dzé ? (Becolossien 4:6).
10 (A lang Becolossien 4:6). Ntôô Pablo a nga simane bekristen be mbe be too a Colosa naa bifiè bieba bi nga yiène « bo zam éyong ésese ». Dzam té da yili ya ? Éfiè Griego be nga belane do va, da yili naa é mam bia dzô, ma yiène bo é bôr bevoo éban, ya fe naa, bia yiène da dzô aval é ne mvèñ melo, ya mbeng.
11-12. Amu dzé bia yiène yeghle bebela ya akeng ? Vakh éfônan. (A daghe fe bivaghle).
11 Da yiène naa bi dzale melepgha Pablo a nga ve naa é ne éban naa bi belane bifiè bi ne zam a wokh éyong bia yeghle é bôr bevoo. Biblia émién a vaghane bebebela be ne été, ya é zoa ôkeng é bele zep ébèñ, édi é ne kane é môr bi ne été, ya é môr bi ne atan. Nge bi dzô de aval afe, é ne lere bia bebién ya fe é bôr bevoo, é mam mebién bia wôran, ya éma ma tsini bia naa bi bo mo (Behéb. 4:12). Ve, nge bi bo kaa belane Biblia ya akeng, bi ne vane dzughu bôt, nge ki a ve naa be wômane ya bia, atoo naa bi mba da saalé. Aval avé dzam té é ne boban ?
12 Tamane fas é dzam di. Éyong bi ne minkanghle, bia tubane é môr a kumu yem bebela, éñi a ne mban a yaghlane biyema, a dzing fe a dzemle Navidad nge ki Noël, Pascua nge ki Pâques, ya é nda-bôr dzèñ. Bii belane Biblia, bi ne lere fam té nté mbé, déé se ki éban naa a belane biyema bi ne kaa éning. Bi lere fe ñe naa, Navidad ya Pascua me ne mefet ma so évus n’yebe (Esaïe 44:14-20 ; 2 Becor. 6:14-17). Nge bia bo do éyong ôsua bia tare kobe ya ñe, bia ye kobe bebela, ve biaa ye ki belan Éfiè Nzame ya akeng.
Aval avé ô ne yeghle bebela ya akeng ? (A daghe bifaghle 11-12)a
13. Aval avé bi ne ve nku bifiè bia été ?
13 Pablo a nga dzô fe naa é bôr ba lang é mam a nga tsili, ba yiène ve nku ébe é dzam ba dzô. Éé mbe ki é kumu dzô naa, bia yiène venghane bebela, nge ki a shuale ñe. Ndaane do, a nga saghe bia naa bi « ve nku » bifiè bia, nfa ye naa é môr a « kiakh » bie é bèè, a wokh bie zam (Job 12:11). A bo dzam té é ne bo ndzukh. Éyong bia kobe adzô ña bidzi, bi ne bele fulu ye a tem naa, éyong ézing, é bôr bevoo ba kumu naa bidzi bieba, bi ve bio nku, aval da tobe ôyem wèè mvèñ. Aval té daa-daa, bi ne tem naa aval bia kobe, da tobe môr asese mvèñ. Ve, déé se ki nèè. Éfônan, bôr be ye mevôm mézing, be bele fulu naa ba dzô é dzam ba siman amben éyong ba kobe ya é bôr be ne bo beñabôrô. Atoo ki naa, akal bôr be ye mevôm mefe, aval nkobe té, ô ne ba tobe abé, be ne fe wô ñong ane abian. Pablo a nga dzô naa, bia yiène yem aval bia « yiène yalane kada môt ». Dzam té da sili naa, bi ve nku ébe é mam mesese bia dzô, se ki aval da tobe bia bebién mbeng, nge ki é vôm bia so, ve aval da tobe é bôr ba bèè bia mbeng.
ÉYONG BIA KOBE BEBELA
14. Nté a mbe a si va, ye Yésu a nga yeghle beyeghe bèñ é mam mese a mbe é yem ? Vakh ayilgha.
14 Éyong ésese, Yésu a mbe é belane bifiè bi ne zam a wokh melo naa a kobe ya beyeghe bèñ. Éde, ya mbemba n’nem, a nga yeghle bo abuiñ mam (Marc 6:34). Ve, a kuane naa, be ngen naa be nga yiène yeghe abuiñ mam mefe. Yésu éé dzi ki dzeng naa a yeghle bo é mam mese a mbe é yem. A nga bis menié meba. A nga wokh naa éé mbe ki é tam da yiène, naa a yeghle bo bebebela bézing befe. Ôwé, a nga dzô be naa, a kuè naa béé be ki kuiñ naa be ne baghe bebebela beté (Jean 16:12). Za ayeghle dzam té da ve bia ?
15. Ye bia yiène yeghle é bôr ba yeghe Biblia ya bia, é mam mesese bia yem ébe étéñ daa ? Vakh ayilgha (Minkana 25:11). (A daghe fe évaghle).
15 Éfônane Yésu da lere bia naa, a yem bebela daa yili ki naa, bia yiène mane yeghle é mam mesese bia yem ébe étéñ daa. Za aval bi ne béé éfônane Yésu ? Bia yiène bis bitéñ é bôr bevoo. Tame bera siman éfônan é fam da dzing da dzemle fet Navidad ya Pascua, ya é nda-bôr dzèñ. Bia yem naa mefet meté me ne tsîn ébe évus n’yebe, ye naa, méé bele ki ayebe Nzame. Ve, tame simane naa, niène wa sum yeghe Biblia ya fam té sono mboo, nge ki besono bebèñ kaa naa Navidad a bo. Ye wa ye lere naa wa belane bifiè bi ne zam a wokh, nge wa lere ñe é dzam Biblia a dzô ébe mefet me bele tsîn évus n’yebe, ye yane fe naa a tele naa a dzemle fet Navidad étéñ té ébién ? É ne bebela naa, bong meyeghle Biblia bézing, é ne ba bo ébubu naa be dzale é mam ba yeghe a Biblia été avôô. Vedaa, éba bevoo, da ye ba dzaa abuiñ tam naa be songhane metemgha ya mimboane mieba. Bi ne vole é bong meyeghle Biblia baa, a vem a nsisim été, nge bi dzô bo é dzam ba yiène yem ya é tam ba yiène de yem. Da yili naa, é tam be ntoo da baghe (a lang Minkana 25:11).
A béé éfônane Yésu bi kikh, éyong évé bia yiène kobe bebela, ya abim mam bia yiène dzô (A daghe éfaghle 15)
16. Aval avé bi ne vole bong meyeghle Biblia bèè naa be « tsini naa ba wulu a bebela été » ?
16 Avitsang mam éning, ma so abuiñ mevakh ane a yeghle é bôr bevoo é bebela a daghe Jehôva. Bi ne ba vole naa be « tsini naa ba wulu a bebela été » nge bia bo é dzam di : A tsini naa bia ve bo mbemba éfônan (3 Jean 3, 4). Mboghane nkee, naa aval bia ning é lere naa bia bunu mengiagh bia yen Éfiè Nzame été. Ntobeghane nkee, naa é mam ma tsini bia naa bi kobe bebela, me bo éma ma yiène. Nkobeghane ya bifiè bi ne zam a wokh melo, bii belane bifiè bi ne avuèñ ya mbemba n’nem, é tam da yiène, éyong bia yeghle môr bebela. Nvahane fe naa, Jehôva éñe a ñong ôlughu ôsese ba ve bia. Nge bi bo do, bia ye lere naa, bi ne é ngam Jehôva, Nzame bebela.
DZIA 160 « Mbemba fuèñ ! »
a AYILGHA FÔRÔ : É fôrô ôsua, moadzang a yen élé ba belane do akal fet Navidad mié-nda, ye naa a lere ñe nlô-adzô wa lere naa fet Navidad é bele tsîn ébe évus n’yebe. É fôrô bèè, moadzang té a lere mié-nda nlô-adzô ô bele mbemba mefakh akal bésaa. Mboan ôvé ye mibèñ mité wa ye dang mbeng ?