Tacida Cauravou​—Moni Vakatotomuri Marika kei Timoci

1-2. Na cava e rawa ni vakadredretaka nodrau veiqaravi o Marika kei Timoci?

KEMUNI na tacida cauravou, vakacava oni vinakata moni vakalevutaka nomuni veiqaravi vei Jiova, moni veivuke tale ga ena nomuni ivavakoso? Oni via cakava sara ga qori. Eda marau meda raica nodra yalorawarawa e levu na tacida cauravou mera veiqaravi! (Same 110:3) Ia de dua ena sega ni rawarawa. Vakacava o dau lomalomarua mo vakalevutaka nomu cakacaka vakaitalatala ni o leqataka eso na ka ena rawa ni yaco? O tu suka mo ciqoma e dua na ilesilesi ni o sega ni nuidei? Ke dina qori, sega ni o iko ga e va qori nomu rai.

² Rau sotava tale ga qori o Marika kei Timoci. Ia rau sega ni vakalaiva nodrau leqataka eso na ka e rawa ni yaco se na lailai ni nodrau kila, me rau kua kina ni veiqaravi. De dua e tiko o Marika kei tinana ena dua na vale vinaka, ena gauna e sureti koya kina na yapositolo o Paula kei Panapasa ena imatai ni nodrau ilakolako vakaulotu. (Caka. 12:​12, 13, 25) E biuta o Marika na vale vinaka qori me vakarabailevutaka nona cakacaka vakaitalatala. A toki e liu i Anitioki. Oti, e tomani Paula kei Panapasa ena so tale na vanua yawa. (Caka. 13:​1-5) O Timoci tale ga e rairai tiko kei rau nona itubutubu ena gauna e sureti koya kina o Paula me tomani koya ena cakacaka vakavunau. Ni se gone o Timoci qai lailai na ka e kila, e rawa ni nanuma ni sega ni ganiti koya me qarava na itavi qori. (Vakatauvatana 1 Korinica 16:​10, 11 kei 1 Timoci 4:12.) Ia e vakadonuya na veisureti i Paula qai marautaka e levu na veivakalougatataki.​—Caka. 16:​3-5.

3. (a) E vakaraitaka vakacava o Paula ni mareqeti rau o Marika kei Timoci? (2 Timoci 4:​6, 9, 11) (Raica tale ga na iyaloyalo.) (b) Na taro cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

³ E levu na ka yaga rau vulica o Marika kei Timoci ni rau se itabagone, rau vulica tale ga na sala me qaravi kina eso na itavi bibi. E mareqeti rau vakalevu na cauravou qori o Paula, e vinakata kina me rau tu e yasana ena gauna sa na vakarau vakamatei kina. (Wilika 2 Timoci 4:​6, 9, 11.) Na itovo cava e taleitaka vakalevu o Paula vei rau o Marika kei Timoci? Era na vakatotomuria vakacava na cauravou itabagone nikua nodrau rai? Ena yaga vakacava vei ira na cauravou itabagone na ivakasala vakatama i Paula?

VAKATOTOMURI MARIKA​—MO YALORAWARAWA NI VEIQARAVI

4-5. E vakaraitaka vakacava o Marika nona yalorawarawa me veiqaravi?

⁴ E kaya e dua na ivola, na veiqaravi e rawa ni kena ibalebale, noda vakaliuliu meda vukea eso tale “ena noda sasaga kei na gumatua.” E ivakaraitaki vinaka ena tikina qori o Marika. Ni sega ni via kauti koya o Paula ena ikarua ni nona ilakolako vakaulotu, de dua e rarawa o Marika, e mosi sara ga vua. (Caka. 15:​37, 38) Ia qori e sega ni vakayalolailaitaki koya me qaravi ira tiko ga na mataveitacini.

⁵ E vakadonuya o Marika na ilesilesi me rau cakacaka vata kei na wekana o Panapasa. Oti e rauta ni 11 na yabaki, o Marika e dua vei ira na tokoni Paula ena imatai ni nona vesu e Roma. (Fmon. 23, 24) E vakavinavinakataka vakalevu o Paula nona veitokoni, ya na vuna e tukuna kina me baleti Marika ni dua e “dau vakacegui au.”​—Kolo. 4:​10, 11.

6. E yaga vakacava vei Marika nona veimaliwai kei ira na lotu vaKarisito matua? (Raica na ivakamacala e ra.)

⁶ E yaga vei Marika nona veimaliwai voleka kei ira na lotu vaKarisito matua. Ni oti vakalailai nona tiko kei Paula e Roma, e veitomani kei na yapositolo o Pita e Papiloni. Erau veivolekati sara ga kina, ya na vuna e kacivi koya kina o Pita, o “Marika na luvequ.” (1 Pita 5:13) Ni rau cakacaka vata, de dua e talanoataka o Pita vua nona itokani gone qori e levu na itukutuku vakasakiti me baleta na bula nei Jisu kei na nona cakacaka vakaitalatala. Dua na gauna e muri, e qai vola qori o Marika ena nona Kosipeli.a

7. E vakatotomuri Marika vakacava o Seung-Woo? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

⁷ E ogaoga tiko ga o Marika ena nona ilesilesi qai kabiti ira tiko ga na tagane lotu vaKarisito matua. O na vakatotomuri Marika vakacava? Ke sega ni lesi vei iko e dua na itavi ena isoqosoqo, mo vosovoso qai qara eso tale na sala mo qaravi Jiova kina kei na ivavakoso. Dikeva mada na ivakaraitaki nei Seung-Woo, e qase ni ivavakoso. Ni se itabagone, e dau vakatauvatani koya kei ira na vo ni itabagone lotu vaKarisito. E lesi e liu vei ira eso na itavi qai muri o koya. E nanuma o Seung-Woo ni sega ni nuitaki qai lai talaucaka na lomana vei ira na tacida tagane matua. E vakatututaka vua e dua na qase ni ivavakoso me solia tiko ga nona vinaka ena itavi e qarava, ke sega mada ga ni dau vakavinavinakataki. Na ivakasala qori e uqeti Seung-Woo sara ga me dau vukei ira na itabaqase qai dau vakavodoki ira na mataveitacini ena soqoni. Ni vakasamataka lesu, e kaya: “Au sa qai kila vinaka na ibalebale ni veiqaravi. Au marau vakalevu niu vukea eso tale.”

VAKATOTOMURI TIMOCI​—DAU VEIKAUAITAKI VAKAYALOLOLOMA

8. Na cava e digitaki Timoci kina o Paula me rau veitomani ena cakacaka vakaitalatala? (Filipai 2:​19-22)

⁸ E vinakata o Paula me veitomani kei na dua e yaloqaqa ni lesuva na koro e dau tusaqati kina. E digitaki Sailasa e liu, e dua na lotu vaKarisito matua me rau veitomani. (Caka. 15:​22, 40) Dua na gauna e muri, sa qai digitaki Timoci me rau lako vata. Na cava e kilai tani kina o Timoci? Dua, ya ni vinaka na kena irogorogo. (Caka. 16:1, 2) E kilai tale ga ni qarava vinaka na veika me baleti ira na mataveitacini.​—Wilika Filipai 2:​19-22.

9. E vakaraitaka vakacava o Timoci ni kauaitaki ira dina na mataveitacini?

⁹ Ena itekitekivu ni nona cakacaka vakaitalatala o Paula, e vakaraitaka o Timoci ni kauaitaki ira dina na mataveitacini, vakalailai o koya. Qori na vuna, e nuidei kina o Paula me biuti koya yani i Peria me vakayaloqaqataki ira na tisaipeli vou e kea. (Caka. 17:​13, 14) Ena gauna qori, e tiko tale ga e Peria o Sailasa, ena vuli vakalevu o Timoci ena nona ivakaraitaki. Dua tale na gauna e muri, e talai Timoci taudua o Paula i Cesalonaika me lai vakayaloqaqataki ira na lotu vaKarisito e kea. (1 Ces. 3:2) Ni oti e 15 na yabaki se sivia, e vulica o Timoci me “tagi vata kei ira era tagi,” qori me yalololoma vei ira na rarawa tu. (Roma 12:15; 2 Tim. 1:4) Era na vakatotomuri Timoci vakacava na cauravou itabagone lotu vaKarisito?

10. E vulica vakacava o Woo Jae me dau kauaitaki ira vakalevu na mataveitacini?

¹⁰ E vulica e dua na tacida tagane o Woo Jae me dau kauaitaki ira vakalevu na mataveitacini. Ni se itabagone, e dredre vua me dau veivosaki kei ira na mataveitacini itabaqase. E dau vakabula ga vei ira ena soqoni, oti ga e lako sara. Sa qai vakatututaka vua e dua na qase ni ivavakoso, me tekivutaka nona veivosaki ni tukuna vei ira na mataveitacini na ka e taleitaka vei ira. E tukuna tale ga vua na qase ni ivavakoso qori me vakasamataka na ka era dau taleitaka. E cakava sara o Woo Jae na ka kece qori ni veimaliwai kei ira eso tale. Nikua sa dua na qase ni ivavakoso o Woo Jae, e kaya: “Sa rawarawa vei au meu veitalanoa kei ira e duidui nodra yabaki ni bula. Au marau niu sa kila vinaka na ka era kauaitaka. E rawa kina niu kila na sala meu vukei ira na mataveitacini.”

11. Ena rawa vakacava vei ira na tacida tagane cauravou mera kauaitaki ira eso tale ena nodra ivavakoso? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

¹¹ Kemuni na tacida cauravou, oni rawa tale ga ni vulica moni dau kauaitaki ira na mataveitacini. Ni oni lai soqoni, dau kauaitaki ira e duidui nodra yabaki kei na nodra isususu. Tarogi ira: ‘Vakacava tiko?’ qai rogoci ira vinaka. Toso na gauna, o sa na kila na sala mo vukei ira kina. De dua o sa qai kila ni rau vinakata e dua na veiwatini itabaqase me rau vukei ena ivakavakayagataki ni JW Library^®. O kila tale ga ni sega ni dua e cakacaka vata kei rau ena cakacaka vakavunau. Vakacava o rawa ni vukei ira qori mera kila na ivakavakayagataki ni iyaya vakalivaliva, se tuvanaka e dua me cakacaka vata kei ira ena cakacaka vakavunau? Ni o vakaliuliu mo veivuke, o na ivakaraitaki vinaka vei ira e levu.

ENA YAGA VEI IKO NA IVAKASALA I PAULA

12. Na sala cava ena yaga kina vei ira na tacida cauravou na ivakasala nei Paula vei Timoci?

¹² E tukuna o Paula eso na ivakasala vei Timoci me marautaka kina nona bula kei na cakacaka vakaitalatala. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Ena yaga tale ga na ivakasala vakatama i Paula vei kemuni na tacida cauravou. Ena sala cava? Ni o wilika na rua na ivola nei Paula vei Timoci, mo raica ni vaka sara ga e volai tiko vei iko, qai raica na sala mo muria kina. Dikeva e vica na kena ivakaraitaki.

13. Na cava e okati ena nomu yalodina vei Jiova?

¹³ “Mo vakarautaki iko vinaka me nomu isausau mo qarava na Kalou ena yalodina.” (1 Tim. 4:7b) Na cava na ibalebale ni nomu qarava na Kalou ena yalodina? Qori noda yalodina vei Jiova qai vinakata meda cakava na ka ena marau kina. Eda sega ni sucu kaya mai na itovo qori, e bibi gona meda bucina. Eda na cakava vakacava? Na vosa vaKirisi e vakadewataki me “vakarautaki iko vinaka,” e dau vakamacalataki vakalevu ena nodra tereni vakaukaua na daucici me vakarautaki ira ena veisisivi. Ena vinakati mera lewai ira vinaka. E bibi tale ga meda lewai keda vinaka me rawa nida vakaraitaka na itovo eda na veivolekati kina kei Jiova.

14. Na cava me noda isausau nida wili iVolatabu? Vakamacalataka.

¹⁴ Ni o dau wili iVolatabu e veisiga, nanuma tiko me nomu isausau mo veivolekati kei Jiova. Kena ivakaraitaki, na cava o vulica ena ka e cakava o Jisu vua na iliuliu gone vutuniyau? (Mari. 10:​17-22) E vakabauta na cauravou qori ni Mesaia o Jisu, e sega ga ni muri koya ni lailai nona vakabauta. Ia “dua na ka nona lomani koya” o Jisu. Vakacava e uqeti iko na itautau ni nona vosa vua o Jisu? E macala ni vinakata o Jisu me vakatulewa vinaka na cauravou qori. E vakaraitaka tale ga vua na loloma nei Jiova. (Joni 14:9) Ni o vakasamataka na italanoa qo kei na kemu ituvaki, mo taroga, ‘Na cava meu cakava meu veivolekati kina kei Jiova, meu qaravi ira vinaka tale ga na mataveitacini?’

15. Na cava me kauaitaka kina na tacida cauravou nona ivakaraitaki? Vakamacalataka. (1 Timoci 4:​12, 13)

¹⁵ “Mo ivakaraitaki vei ira na yalodina.” (Wilika 1 Timoci 4:​12, 13.) E uqeti Timoci o Paula me kua wale ga ni kila vinaka na wili ivola kei na veivakavulici, ia me vakaraitaka tale ga na itovo me vaka na loloma, vakabauta, kei na ivalavala savasava. Na vuna? E bibi na noda ivakaraitaki mai na ka eda tukuna. Kaya mada ke o lesi mo vunau me baleta noda gumatua ena cakacaka vakaitalatala. O na doudou mo vosa ena ulutaga qori, ke o dau gumatua ena nomu cakacaka vakaitalatala. Era na muria na tacida na ka o tukuna ni o cakava sara tiko ga.​—1 Tim. 3:13.

16. (a) Na cava e lima na ka mera ivakaraitaki vinaka kina na tacida cauravou? (b) Sala cava ena ivakaraitaki vinaka kina “ena vosa”?

¹⁶ E tukuna o Paula ena 1 Timoci 4:​12, e lima na ka me ivakaraitaki vinaka kina e dua na tacida cauravou. Ni o vuli vakataki iko, vakacava mo vulici ratou yadudua. Kena ivakaraitaki, kaya mada ke o via ivakaraitaki vinaka “ena vosa.” Mo vakasamataka eso na sala e rawa ni veivakayaloqaqataki kina nomu vosa. Ke o tiko e vale kei rau nomu itubutubu, vakacava o rawa ni vakavinavinakataka wasoma na ka rau cakava vei iko? Ni oti na soqoni, vakacava o rawa ni vakavinavinakataka vei koya e vakaitavi na ka o taleitaka ena nona itavi? Ni o vakamacala tale ga ena soqoni, saga mo saumitaro ena nomu vosa ga. Na nomu sasaga mo ivakaraitaki vinaka ena vosa, e vakaraitaka ni o toso tiko vakayalo.​—1 Tim. 4:15.

17. Na cava me cakava na tacida cauravou me rawata kina nona isausau vakayalo? (2 Timoci 2:22)

¹⁷ “Mo dro tani . . . mai na gagadre vakaitabagone, mo vakasaqara ga na yalododonu.” (Wilika 2 Timoci 2:22.) E uqeti Timoci o Paula me valuta na gagadre se ka ena rawa ni vakawelei koya, me rawata nona isausau vakayalo, ena vakaleqa tale ga nona veiwekani kei Jiova. Kena ikuri, o na rairai liaca ni so na ka o dau cakava e sega ni cala, ia e vakalusia nomu gauna mo qarava eso na itavi vakayalo. Kena ivakaraitaki, vakasamataka na levu ni gauna o dau qito kina, rai ena Internet, se qito video game. Vakacava o rawa ni vakayagataka eso na gauna qori ena itavi vakayalo? De dua mo bole mo veivuke ena kena vakavinakataki na Vale ni Soqoni se veitokoni ena vunau ena qiqi. Ke o vakaitavi ena ka qori, ena rawa ni so tale nomu itokani vou era na vukei iko mo biuta eso nomu isausau vakayalo qai saga mo rawata.

O NA VAKALOUGATATAKI NI O VEIQARAVI

18. Eda kila vakacava ni rau marau o Marika kei Timoci qai lomavakacegu?

¹⁸ Erau vakuai rau vakalevu o Marika kei Timoci me rau veiqaravi kina, erau vakila na marau kei na lomavakacegu. (Caka. 20:35) E lako o Marika ena duidui vanua me qaravi ira na mataveitacini. E vola tale ga na italanoa vakasakiti ni bula i Jisu kei na nona cakacaka vakaitalatala. O Timoci e vukei Paula me tauyavu na ivavakoso vou, qai vakayaloqaqataki ira na mataveitacini. Ena marautaka dina o Jiova nodrau vakuai rau o Marika kei Timoci.

19. Na cava mera kauaitaka kina na cauravou itabagone na ivakasala i Paula vei Timoci? Cava era na vakila kina?

¹⁹ E lomani Timoci vakalevu o Paula, e laurai qori ena ka e vola vua. Na ivola uqeti vakalou qori e dusia ni lomani kemuni vakalevu na cauravou itabagone o Jiova. E vinakata moni marau. Saga gona mo muria na ivakasala vakatama i Paula, mo vakaraitaka tale ga na yalo ni veiqaravi. Ni o cakava qori, o na marau ena gauna qo, o na “taura matua [tale ga] na bula dina” se bera mai.​—1 Tim. 6:​18, 19.