Na Veimauilavo—E Guti Vakalevu e Vuravura Raraba
O JOHN, a susu mai Sikoteladi, e dau tatadrataka tu me donui koya mada ga na madigi ni dua na lottery. “Au volia e dua na kena tikite e veimacawa,” e kaya. “Bau kania toka na noqu ilavo, ia au vakanuinui tu ni tikite oya ena rawa ni solia vei au na ka kece au gadreva.”
O Kazushige, mai Japani, e dau taleitaka na veitauose. Ni vakanananu lesu, e kaya: “E dau kamikamica dina vei au na neimami dau lai veimauilavo kei ira na noqu itokani ena rara ni veitauose, qai so na gauna au rawata sara kina e levu na ilavo.”
O Linda, mai Ositerelia, e kaya: “Na noqu qito talei na bingo. E dina niu dau vakayagataka kina e $30 ena dua na macawa, ia e dreti au na noqu dau malaude keu wini.”
Ena nodratou rai o John, o Kazushige, kei Linda, na veimauilavo e ka ga ni lasa. Ia na rai oqo e sega ni yalani ga vei iratou, ni vaka tale ga kina vei ira e lewe vica vata na milioni e vuravura raraba. Me vaka e laurai ena vakatataro ni 1999 ni Gallup, e rua na ikatolu ni lewe i Mereke era vakadonuya na veimauilavo. Ena 1998 mada ga, e rauta ni $50 na bilioni era vakayagataka na dauveimauilavo ni Mereke ena veimauilavo e vakadonui vakalawa—e tiko sara e cake na iwiliwili oqo, ka lailai ni soqoni vata na ilavo kece era vakayagataka ena tikite ni iyaloyalo, tikite ni sara veivakalasai, sara qito, ivakatagi katoni, kei na qito ena vidio.
Ni laurai e dua na vakatataro e se qai caka ga oqo, e dusia ni 80 na pasede na lewe i Ositerelia era sa bau tovolea vakadua na veimauilavo ena loma ni dua na yabaki, ia e 40 na pasede era veimauilavo e veimacawa. Ni vakatautauvatataki, e rauta ni dua na uabula ena vanua oya e vakayagataka e sivia e $400 na ilavo ni Mereke e veiyabaki. Oqo e rauta ni vakaruataki na levu ni ilavo era vakayagataka ena veimauilavo mai Urope kei Mereke, e kena ibalebale ni so vei ira na dauveimauilavo levu duadua e vuravura na lewe i Ositerelia.
Mai Japani, e levu era bobula ina pachinko, e via vaka na qito ni veimauilavo na pinball, era vakayagataka kina e rauta ni vica vata na bilioni na dola ena dua na yabaki. Mai Brazil, e rairai rauta ni $4 na bilioni era vakayagataka e veiyabaki ena veimauilavo, vakalevu ena saumitikite ni lottery. Ia e sega ni o ira ga mai Brazil e curumi ira tu na yalo ni saumitikite vaka oqo. Ni se qai kaya wale ga na ivola na Public Gaming International, ni rauta ni “306 na lottery e cicivaki tu ena 102 taucoko na matanitu.” Io, e macala ni guti dina vakalevu e vuravura raraba na veimauilavo—ra kaya kina e so ni oqo e dua na ka yaga meda guta.
O Sharon Sharp, e dua na mata ni koronivuli na Public Gaming Research Institute, e kaya me baleti Mereke mai na yabaki 1964 ina 1999, “ni rawa[ta] na matanitu e $125 na bilioni” mai na ilavo wale ga ni lottery, “ia e dua na iwase levu ni ilavo oqo e kumuni rawa mai na veika e rawati me tekivu mai na yabaki 1993.” E tikici e dua na iwase levu ni ilavo oqo me baleta na cicivaki ni veiporokaramu e vauca na vuli, qaravi ni vanua e dausaravi, kei na tara ni veivanua ni qito. E macala e ke, ni veimauilavo era rawa cakacaka kina vakalevu e vuqa, e Ositerelia mada ga e vakacakacakataki ira e rauta ni lewe 100,000 ena sivia e 7,000 na veitaba ni bisinisi.
O koya gona, era kaya na tokona na veimauilavo ni sega wale ga ni ka ni veivakamarautaki, ia na mataqali veimauilavo e vakadonui vakalawa e rawa kina na cakacaka, e ivurevure ni ilavo ni matanitu, e rawa ni veivuke tale ga ina dua na vanua ke sotava na kasura ni bula vakailavo.
E vakavuna mera taroga kina e levu, ‘Na cava e cala kina na veimauilavo?’ Na isaunitaro oqo ena vakamacalataki ena vica na ulutaga e tarava, e sega tale ga ni vakatitiqataki ni na veisautaka na nomu rai me baleta na veimauilavo.
[iYaloyalo ena tabana e 3]
O John
[iYaloyalo ena tabana e 3]
O Kazushige
[iYaloyalo ena tabana e 3]
O Linda