Na Rai ni iVolatabu
E Raica Vakacava na iVakarau Kaukaua na Kalou?
ERA duidui ra qai vakilai raraba na ivakarau kaukaua. E sega ni yaco ga ena gauna ni ivalu, e yaco tale ga na ivakarau kaukaua e koronivuli, vanua ni cakacaka, ni caka na qito, ena kedra maliwa na ilala itabagone, ni vakayagataki na wainimate gaga, qai saravi tale ga ena so na iyaloyalo se gauna ni veivakamarautaki. E laurai tale ga na ivakarau kaukaua ena levu na vuvale. Me kena ivakaraitaki, ena dua na vakadidike mai Kenada e 1.2 na milioni na tagane kei na yalewa era vakayacora sara ga na ivakarau kaukaua vei ira na kedra isa ena loma ga ni lima na yabaki. E vakaraitaka e dua tale na vakadidike ni 50 na pasede vei ira na dau mokuti watidra yalewa era vakayacora tale ga na ivakarau kaukaua vei luvedra.
Me vakataki ira na le levu, e vakabauti ni oni rarawataka tale ga na kena vakayacori na ivakarau kaukaua vaka oya. E tiki bibi ni veivakamarautaki ena gauna oqo na ivakarau kaukaua. Era taleitaka vakalevu na dau sara iyaloyalo yavala na matanataki ni ivakarau kaukaua kei na kena vakaraitaki ena retioyaloyalo na ivakarau kaukaua e yaco dina. E taleitaki vakalevu ena levu na vanua na veivacu kei na qito e laurai kina na ivakarau kaukaua. Ia e raica vakacava na ivakarau kaukaua na Kalou?
Sa Dede na iVakarau Kaukaua
Sa dede na kena yaco voli mai na ivakarau kaukaua. E vakamacalataki ena Vakatekivu 4:2-15 na imatai ni ivakarau kaukaua me bau vakayacora na tamata e volai ena iVolatabu. O Keni, na imatai ni luvedrau o Atama kei Ivi, e vuvutaki tacina o Epeli qai nakita me labati koya. Na cava e cakava na Kalou? E vakamacalataka na iVolatabu ni totogitaki Keni vakaukaua sara na Kalou o Jiova baleta ni vakamatei tacina.
Eda wilika ena Vakatekivu 6:11, ni oti e sivia e 1,500 na yabaki mai na kena yaco na ivakarau kaukaua oya, “sa sinai e nai valavala kaukauwa ko vuravura.” E raica tale vakacava na Kalou? E vakaroti Noa na tamata yalododonu me taya e dua na waqa me vakabula kina na nona vuvale, qai luvuci vuravura ena waluvu o Jiova mera ‘kawaboko kina’ na tamata ivakarau kaukaua. (Vakatekivu 6:12-14, 17) Ia na cava e vakavuna me ca sara kina vakalevu na nodra ivakarau kaukaua na tamata?
Vakamuai Ira na Timoni
E vakaraitaka na Vakatekivu nira vukici ira mera tamata na agilosi talaidredre luve ni Kalou ra vakawatitaki ira na yalewa, ra qai vakaluveni. (Vakatekivu 6:1-4) Era vakatokai na luvedra mera Nefilimi, era yago lelevu ra qai rogo. Era dau uqeti toka mai vei ira na tamadra timoni mera vakacaca. Era mate na dau vakacaca oqo ni sa tubucake na wai ni waluvu me luvuci vuravura. Ia era vukici ira tale na timoni mera lai bula tale vakayalo.
E vakamatatataka na iVolatabu ni tekivu mai na gauna oya, era sa vakamuai ira sara tiko ga na tamata na agilosi ca. (Efeso 6:12) E vakatokai na nodra iliuliu o Setani me “dauveivakamatei” mai na ivakatekivu. (Joni 8:44) Oya na vuna e rawa ni vakatokai kina na ivakarau kaukaua e caka tiko e vuravura mera cakacaka ni timoni, se o Setani.
E vakasalataki keda na iVolatabu meda qarauna na kena veivecei na ivalavala kaukaua. E kaya na Vosa Vakaibalebale 16:29: “A tamatai valavala kaukauwa sa vecea na kai nona, ka sa tubera e na sala e sega ni vinaka.” E levu nikua era sa vecei mera vakadonuya se tokona na ivalavala kaukaua. Era sa vecei tale ga e vica vata na milioni mera marautaka na veivakamarautaki e vakaraitaki kina na ivalavala kaukaua. E dusia vinaka sara tu ga na noda itabatamata oqo na veivosa ena Same 73:6. Kaya na daunisame: “O koya oqo sa taubeni ira kina na viavialevu me vaka e dua nai taube; sa tutuvitaki ira nai valavala vakaukauwa me vaka nai sulu.”
Cata na Kalou na iVakarau Kaukaua
Me vakacava na nodra ivalavala na lotu Vakarisito ena vuravura ivakarau kaukaua oqo? Ena vukei keda na itukutuku ena iVolatabu me baleti rau na luve i Jekope o Simioni kei Livai. A dau lai veimaliwai tiko na ganedrau o Taina kei ira na kai Sikemi era ivalavala vakasisila. E tini vaqasei koya sara kina e dua na kai Sikemi. Rau sauma na ka e yaco oqo o Simioni kei Livai ena nodrau vakamatei ira vakaloloma na tagane ni Sikemi. E qai uqeti Jekope na Kalou me cudruvi rau na luvena ena nodrau sega ni tarova na nodrau cudru ena nona kaya o Jekope: “Erau veitacini ko Simioni kei Livai; ai yaragi ni ravuravu na nodraui seleiwau: Na yaloqu, mo kakua ni bose vata kei rau; Me kakua ni tiko vata kei na nodraui soqosoqo.” —Vakatekivu 49:5, 6.
Me salavata kei na vosa oya, mera kua ni veimaliwai na lotu Vakarisito kei ira era ivalavala kaukaua. Ni cata na Kalou na tamata ivalavala kaukaua. E kaya na iVolatabu: “Sa vakatovolea na tamata yalododonu ko Jiova: Ia na tamata lomaca kei koya sa vinakata nai valavala kaukauwa, sa cati koya na yalona.” (Same 11:5) Era vakaroti na lotu Vakarisito mera kua ni dau cudru vakasivia se vosa cudrucudru.—Kalatia 5:19-21; Efeso 4:31.
Ena Oti Beka na iVakarau Kaukaua?
E taroga na Kalou o Jiova na parofita ena gauna makawa o Apakuki: “A cava na kena dede . . . au sa tagi vei kemuni e na vuku ni valavala kaukauwa?” (Apakuki 1:2) De o sa taroga tale ga na taro vaka oqori. E sauma na vakatataro nei Apakuki na Kalou ena nona yalataka me kauti ira laivi na tamata ‘ivalavala ca.’ (Apakuki 3:13) E veivakacegui tale ga na ivola ni parofisai i Aisea. E yalataka kina na Kalou: “Ena sega ni rogoci tale e na nomu vanua, nai valavala kaukauwa, se na rarawa se na rusa e na nomui yalayala.”—Aisea 60:18.
Era vakabauta dei na iVakadinadina i Jiova ni sa voleka ni kauta laivi e vuravura na Kalou na ivakarau kaukaua kei ira tale ga na vakayacora tiko. Sa na sega ni laurai e vuravura ena gauna oya na ivakarau kaukaua, “ni na roboti vuravura na kena kilai na lagilagi i Jiova, me vaka sa ubia na wasa titobu na wai.”—Apakuki 2:14.
[iYaloyalo ena tabana e 16]
Tekivu na ivakarau kaukaua ni labati Epeli o Keni