O Cei Sara Mada e Vakavuna na Vakatevoro?
E TUKUNA na iVolatabu me baleta na Dauveibuli: “Ni rarama na Kalou, e sega sara ga vua na butobuto.” (1 Joni 1:5) E dina taucoko qori ena vakasama vakayalo. Vakacava, e vakavuna na Kalou dina na kaukaua ni vakatevoro? Se dua tani tale na kaukaua e vakavuna?
E dau vakayagataki vakalevu ena vakatevoro na cakaisausau, qo e okati kina na dauraikalokalo, numerology qo na vakaibalebaletaki ni matanifika, dau rai qeteqeteniliga, daucakaiba, na nodra veivosaki kei na “mate” kei na vakadraudrau. Na ivalavala kece ni vakatevoro qo sa dede sara na kena vakayagataki tu. E levu e tekivu vakayagataki e Papiloni makawa, qo na irusarusa e tiko e Iraki. (Aisea 47:1, 12, 13) A tekivu mai Papiloni na ivalavala ni vakatevoro qai tete ena veivanua ena gauna makawa qai vakawakana tu ena levu na vanua kei na dui matatamata.
Vakasamataka mada na ka e yaco ena siti o Filipai e Masitonia makawa. Era tiko e kea e dua na ilawalawa era italatala lotu vaKarisito, wili kina na yapositolo o Paula kei na vuniwai o Luke, era sotava e dua na goneyalewa e tiko vua na kaukaua vakatevoro. Dikeva mada na ka e vakavotuya na dauvolaivolatabu o Luke me baleta na vanua e rawata tiko mai kina na goneyalewa na nona kaukaua. E vola: “Keitou sota sara kei na dua na goneyalewa bobula daurairai e curumi koya na timoni. E vakavutuniyautaki ira nona turaga ena nona dau tukuna na ka e se bera ni yaco.”—Cakacaka 16:16-18.
A sega ni vakavuna na Kalou dina o Jiova na kaukaua e tiko vua na goneyalewa qori, ia na kaukaua ga vakatimoni. A sega gona ni via vakarorogo vua o Paula kei ratou na nona itokani. De dua o na vakasamataka tiko: ‘O cei o ira na timoni? Era lako mai vei?’ Raica tale mada na ka e tukuna na iVolatabu.
O Cei o Ira na Timoni?
Ni bera ni buli na kawatamata, a bulia o Jiova eso na ka buli vuku vakayalo mai lomalagi era “luve ni Kalou” qai sega ni kilai rawa na kedra iwiliwili. (Jope 38:4, 7) Me vakataki keda ga, e soli tale ga vei ira na galala ni vakatulewa ra qai yalodina vua na Kalou ena dua na gauna balavu. Ia a qai tini botoilevu na gauna marautaki oya. A yaco vakacava qori?
Ni bulia oti na kawatamata na Kalou, e qai kocova e dua na ibulibuli vakayalo na ka e sega ni nona—me sokaloutaki. Na agilosi ca qo e vakayagataka na gata me nona waqawaqa, me temaki Ivi na imatai ni yalewa me talaidredre vua na Dauveibuli. (Vakatekivu 3:1-6) Na iVolatabu e vakatoka na agilosi dauveivorati oya me “gata makawa, e vakatokai na Tevoro se o Setani.” (Vakatakila 12:9) O Jisu tale ga e vakatokai koya me “daulaba” e “sega ni dei ena dina.” E kuria: “Ni vosa lasu, e vosataka ga na ka e tu e lomana, baleta ni daulasulasu, e tama ni lasu kece.”—Joni 8:44.
Ni toso na gauna, eso tale na “luve ni Kalou” dina vakayalo era to kei Setani ena nona veivorati. (Vakatekivu 6:1, 2) Era vakatokai e muri mera “agilosi era a valavala ca” era “sega ni tudei tale ga ena . . . nodra vanua nira biuta na nodra itikotiko dodonu,” se na nodra ilesilesi taumada mai lomalagi. (2 Pita 2:4; Juta 6) Era qai vakatokai mera timoni. (Jemesa 2:19) Era vakadeitaka tale ga mera rawa e levu mera kua ni sokalou dina, me vaka ga era cakava vei ira na Isireli ena gauna vakaivolatabu. (Vakarua 32:16, 17) Me vaka ga na gauna sa oti, e qaseqasetaka tale ga nikua o Setani kei ira na timoni na nodra vakayagataka na ivakavuvuli lasu ena lotu.—2 Korinica 11:14, 15.
Taqomaki Iko!
Na kaukaua e tiko vei ira na agilosi ca e sivia na kaukaua vakatamata, ia ena veitokoni ni Kalou eda na rawa ni ‘tudei ga ena noda vorati ira’ da qai qaqa. (1 Pita 5:9) Ia meda rawata na veitokoni qori, e dodonu meda vulica na ivakatagedegede ni Kalou da qai bulataka. A vola na yapositolo o Paula me baleti ira na lotu vaKarisito ena nona gauna: “Keitou sega ni cegu ena neitou masulaki kemuni kei na neitou kerea moni kila sara na ka dina me baleta na nona inaki, me soli vei kemuni na vuku dina, moni kila na veika vakayalo, me veiganiti na nomuni bula kei na nomuni vakatokai ena yaca i Jiova, moni vakamarautaki koya vakalevu.”—Kolosa 1:9, 10.
O ira na sa kila na “ka dina” qori, era okati kina eso na dau vakatevoro tu e liu era tiko ena siti o Efeso. Dikeva mada na sala e uqeti ira kina na ka dina. E tukuna na iVolatabu: “E levu sara ga na daucakaisausau era kauta yani na nodra ivola ra qai lai vakama e matadra kece.” Na isau kece ni ivola qori e “limasagavulunaudolu na tikinisiliva,” qo e dua dina na ilavo levu! (Cakacaka 19:17-19) Na ivakaraitaki ni yaloqaqa qori e volatukutukutaki me yaga vei keda.—2 Timoci 3:16.
Veitaqomaki na iVakavuvuli
E tiko eso tale na ka eda rawa ni taqomaki kina vei ira na timoni. Dikeva mada eso na idusidusi vakaivolatabu qo.
“Ni kua ni vakabauta na itukutuku kece e nanumi ni vu vakalou, ni vakatovolea mada moni kila kina ke ra vu dina vakalou.” (1 Joni 4:1) Ena rairai dina eso na ka era tukuna na dauraikalokalo, daurairai, daucurumi, kei ira na vuniwai dauvakadraunikau. Kena ivakaraitaki, a dina na ka e tukuna na goneyalewa e curumi timoni mai Filipai me baleti Paula kei ratou na nona itokani: “O iratou na tamata qo eratou dauveiqaravi ni Kalou Cecere Duadua, eratou tukuna tiko vei kemuni na sala moni vakabulai kina.” (Cakacaka 16:17) Ia a sega ni vakadonuya o Paula kei ratou na nona itokani me mai tomani ratou na goneyalewa. A vakarota ga na timoni o Paula me lako tani vua na goneyalewa. Meda vakatauvatana na ka e tukuna na iVolatabu kei na ivakavuvuli vakalotu.—Cakacaka 17:11.
“O koya gona, moni vakamalumalumutaki kemuni vua na Kalou; moni vorata na Tevoro, ena qai dro tani vei kemuni.” (Jemesa 4:7) Era meca ni Kalou na timoni, era kemu meca tale ga. Kua ni vakilakila na nodra ivalavala butobuto. Mo vakamalumalumutaki iko ga vua na Kalou ena nomu muria na nona ivunau, ni sega ni icolacola bibi. (1 Joni 5:3) Me kena ivakaraitaki, e kaya na Kalou ina matanitu makawa o Isireli: “Me kakua ni kune vei kemuni e dua . . . se dua na rairai, se dua sa daudigitaka na siga eso,se dua sa dauia na parofisai e na gata, se dua sa daucakai sausau, se dua sa lawaki, se dua sa taroga na daucurumi, se dua na dauveinita, se dua sa taroga na tamata sa mate. Ni ra sa tamata vakasisila vei Jiova ko ira kecega era sa kitaka na veika oqo.” (Vakarua 18:10-12) E sega ni veisau vakadua na rai ni Kalou.—Kalatia 5:19, 20.
O ira na dauveiqaravi i Jiova era na “sega sara ni sauvi [“vakadraudrautaki,” NW].” (Tiko Voli Mai na Lekutu 23:23) E sega ni dodonu mera rerevaka na timoni o ira kece era via vakamarautaka na Kalou. Era “sautaninini ena rere” na timoni ena mata ni Kalou, nira kila ni sega ni vakaiyalayala na nona kaukaua. Na kaukaua gona qori ena qai vakarusai ira kina na timoni. (Jemesa 2:19) Na Kalou ena “totaki ira vakaidina sa dodonu na lomadra vua,” ena ‘sega vakadua ni laivi ira na yalododonu mera vakayavalataki.’—2 Veigauna 16:9; Same 55:22.
“Ni ra sa kila ko ira sa bula ni ra na mate: ia ko ira na mate era sa sega ni kila e dua na ka.” (Dauvunau 9:5) Qori sara ga na kedra ituvaki dina na mate e kaya na Vosa ni Kalou! Mera kua gona ni rerevaki, nira na sega ni vakaleqa tale e dua. (Aisea 26:14) Eso na gauna era dau veisautaki ira na timoni mera vaka na yalodra o ira na sa mate, mera vakacalai ira kina e levu. Qori na vuna e dau tukuni kina ni duidui na “yalo” i koya e mate ni vakatauvatani kei na tamata vinaka era kila tu e liu.
“Oni sega ni gunu rawa ena bilo i Jiova kei na nodra bilo na timoni.” (1 Korinica 10:21, 22) O ira kece na lomani Jiova dina era na vakayawaki ira ena ivola, iyaloyalo, qito ena komipiuta e yavutaki ena vakatevoro se uqeta na kena ivalavala kei na ivakavuvuli.a E tukuna na Same 101:3: “Au na sega ni viritura e mataqu e dua na ka ca.” E macala gona, ni ka ni veivakamarautaki e yavutaki ena vakatevoro e uqeta vakalevu na itovo voravora kei na itovo dukadukali, oya na vuna era na cata kina o ira na “lomani Jiova.”—Same 97:10.
Era saga na timoni meda kua ni kilai ira vinaka. Ia era guce ga. A vakayagataka o Jiova na iVolatabu me vakatakila na ka dina me baleti ira—era lasulasu qai meca nabadua ni kawatamata. E duidui sara qo kei na Dauveibuli na Kalou o Jiova! Ena vakamacalataki ena ulutaga tarava ni dau lomani keda o Jiova, e dau dina, e vinakata tale ga meda bula marau me tawamudu.—Joni 3:16; 17:17.
[iVakamacala e ra]
a E duidui na cakacaka ni nona lewaeloma e dua ni vakatau ena lotu e lewena kei na nona matua vakayalo. E bibi duadua me savasava tiko ga na lewaeloma ena mata ni Kalou qai sega ni vakaleqa na nodra lewaeloma eso tale, wili kina o ira na lewenivuvale. E tukuna na Roma 14:10, 12: “Nida na tu kece ena mata ni idabedabe ni veilewai ni Kalou.”