E Kauaitaki Keda na Kalou?

E YAVALATA na siti o Lisbon, e Potukali e dua na uneune ena mataka lailai ni 1 Noveba, 1755 qai tarava yani na ualoka kei na kama. E vakacacani e dua na iwase levu ni siti, era mate tale ga kina e vica vata na udolu na lewenivanua.

Ni oti na uneune e Haiti ena 2010, a tabaki ena dua na niusiveva mai Kenada, na Na­tion­al Post: “E levu na leqa eda sotava e dau vakatovolei kina na levu ni noda vakabauta. Ia me vaka ga na ka e yaco mai Lisbon, na uneune tale ga e Haiti e vakatovolei vakalevu kina na noda vakabauta mai na so tale na ka dredre eda vakila.” E tinia na niusiveva qori: “E rairai sa guilecavi ira e Haiti na Kalou.”

Ni Kalou “Cecere sara” o Jiova, e tawavakaiyalayala na nona kaukaua, wili kina qori na nona rawa ni vakaotia na rarawa. (Same 91:1) Koya gona, eda rawa ni vakadeitaka ni kauaitaki keda dina o koya. Na vuna?

Na Cava Eda Kila me Baleta na Kalou?

E lomani ira na rarawa na Kalou. Nira tu vakabobula e Ijipita na Isireli, ra qai vakalolomataki vei ira na kai Ijipita, e tukuna kina na Kalou vei Mosese: “Au sa raica dina na nodra rarawa na noqu tamata, era sa tiko mai Ijipita, ka’u sa rogoca talega na nodra tagi e na vukudra era sa lesia vakabibi na nodra cakacaka; ni’u sa kila na nodra rarawa.” (Lako Yani 3:7) Na cava e vakaraitaka qori? Na Kalou e kauaitaki ira na rarawa. Ena yasana adua, e vola na parofita o Aisea ena vica na senitiuri e tarava me baleti ira na Isireli: “E na nodra rarawa kecega sa rarawa kina ko koya.”​—Aisea 63:9.

“Sa dodonu na nonai valavala kecega.” (Vakarua 32:4) E dau lewa vakadodonu na Kalou qai sega ni dau veivakaduiduitaki. “Sa maroroya na nodra sala na yalosavasava,” ia ena ‘sauma na rarawa era dau vakavuna o ira na dauveivakararawataki’ vei ira na yalododonu. (Vosa Vakaibalebale 2:8; 2 Cesalonaika 1:6, 7) Ena nona sega ni veivakaduiduitaki, “e sega kina ni tovaki ira na veiliutaki se o ira na vutuniyau vei ira na dravudravua, ni buli ira kece o koya.” (Jope 34:​19, Today’s English Version) E kila tale ga na Kalou na sala vinaka duadua me vakaotia kina na noda rarawa. Ia na nodra sasaga na tamata mera walia na rarawa e vaka ga na palasita lailai e ubia e dua na mavoa levu. De dua ena ubia na mavoa qori, ena vukea ga vakalailai me tarova na drodro ni dra, ia ena sega sara ni vakaotia na nona mosi o koya e mavoa.

E Kalou “yalololoma ka daulomasoli . . . ka levu na nona yalovinaka.” (Lako Yani 34:6) Na vosa “yalololoma,” e vakayagataki ena iVolatabu, e vakaraitaka na kauai dina kei na nona loloma e dua me lai vukea e dua tale. Na yavu ni vosa vakaIperiu e vakadewataka na “daulomasoli” oya na “nona lomasavu e dua me solia na ka e gadreva e dua tale.” E tukuna na Theological Dictionary of the Old Testament, ni ibalebale ni vosa “yalovinaka” e okati kina “na nona vakaraitaka e dua me vukei koya e rarawa se vakila tu na leqa.” Ni rarawa e dua, e rarawa tale ga na Kalou o Jiova, e tu vakarau tale ga me veivuke vakayalololoma, me lomasoli qai yalovinaka. Eda nuidei gona ni na vakaotia o koya na noda rarawa.

Na ulutaga sa oti e vakaraitaka e tolu na vuna eda rarawa kina nikua, ia e sega ni dua vei ratou qori e vakavuna na Kalou. Meda raica mada se cava e vakavuna dina na noda rarawa.

Na Noda Vakatulewa

A lewai Atama taumada na Kalou. Ia ni soli vua na galala ni vakatulewa, a digia me kua ni muria na veiliutaki vakalou qai via vakatovolea na ca ni nona yawaka na Kalou. E sega ni raica vakabibi na ivakaro i Jiova ena Vakatekivu 2:​17: “Ko na mate vakaidina.” Nona sega ni talairawarawa ena ivakaro uasivi ni Kalou e vakavuna kina na ivalavala ca kei na bula sega ni uasivi. E tukuna na iVolatabu: “Ena vuku ni dua ga na tamata e curu kina i vuravura na ivalavala ca kei na mate ena vuku ni ivalavala ca, mani dewa na mate vei ira na tamata kece ga ni sa valavala ca na tamata kece ga.” (Roma 5:12) Ia na Kalou ena vakaotia na revurevu ni ivalavala ca.

Ni Yaco na ka Tawanamaki

Me vaka eda sa raica mai, e saqata na veidusimaki vakalou o Atama​—na veidusimaki ena taqomaka na kawatamata mai na leqa tubukoso mada ga. Na nona vakatulewa e rawa ni vakatauvatani vua e dua e tauvimate, e sega ni vinakata na nona veiqaravi e dua na vuniwai matua e kila vinaka na vu ni mate. Ke sega ni kila o koya e tauvimate na ka e kila tiko o vuniwai me baleta na rerevaki kei na leqa e rawa ni yaco, ena rarawa ga ena nona sega ni via muria na veidusimaki. E tautauvata qori kei na nodra vakacacana na kawatamata na vuravura​—wili kina na kena sega ni muri na itaratara ni vale e vakadonui vakalawa kei na kena vakalecalecavi eso na ka e dau yaco me vaka na veisau ni draki, uneune kei na so tale​—qori e dau vakavuna na leqa tubu koso. Ia ena sega ni vakalaiva na Kalou me yaco tiko na leqa qo.

“Na Turaga ni Vuravura Qo”

Na cava e vakalaiva kina na Kalou me lewa na vuravura o Setani ni oti na nona talaidredre? Me vaka e tukuni ena dua na itukutuku, “ni tekivu veiliutaki e dua na matanitu, ena beitaka na matanitu a veiliutaki e liu ni vakavuna na leqa.” Ke vakaotia totolo o Jiova na nona veiliutaki “na turaga ni vuravura qo,” a rawa sara ga vei Setani me beitaka na ka e cakava vua na Kalou. (Joni 12:31) Ia ni soli vei Setani na gauna me vakadinadinataka na nona veiliutaki e vuravura, e laurai kina ni guce na nona veiliutaki. E bibi gona meda taroga: Eda vakadeitaka vakacava ni na oti na noda rarawa?

[iYaloyalo ena tabana e 6]

Vakacava, ena vakayagataka na vuniwai e dua na palasita lailai me tarova na drodro ni dra ni dua na mavoa levu?