“Era Lako Yani Vua e Dua na iLala Levu”

1-3. Na cava e yaco nira kauta na luvedra na itubutubu vei Jisu, cava e vakavotuya me baleti koya?

A KILA o Jisu ni sa roro mai na siga me cava kina nona bula e vuravura. E osooso sara ni sa vo ga e vica na macawa! E vunau voli kei ratou na nona yapositolo e Peria, ena isi ni uciwai na Joritani. Eratou cakacaka yani ena sauca me yaco i Jerusalemi, na vanua ena tiko kina o Jisu ena iotioti ni Lakosivia.

² Oti e dua na nona veivosaki bibi o Jisu kei ira na iliuliu ni lotu, e yaco sara e dua na ka. Era kauta yani na luvedra na lewenivanua mera raici Jisu. E duidui na yabaki ni nodra bula, e vakayagataka o Marika na vosa vata ga a cavuta taumada me vakamacalataka e dua na gone yabaki 12, ia o Luke e vakayagataka na vosa e rawa ni vakadewataki me “gone dramidrami.” (Luke 18:15; Marika 5:41, 42; 10:13) Io, na vanua era tiko kina na gone ena levu kina na maue kei na yavavala. Eratou cudruvi ira na itubutubu na tisaipeli i Jisu, ni ratou nanuma ni sa rui osooso na Turaga me kauaitaki ira na gone. Na cava e cakava o Jisu?

³ Ni raica o Jisu na ka e yaco e cudru sara ga. A cudruvi cei? A cudruvi ira na gone? Ira na itubutubu? Sega​—a cudruvi ratou ga nona tisaipeli! E kaya: “Laivi ira na gone lalai mera lako mai vei au, dou kua ni tarovi ira, ni o ira va qo e nodra na Matanitu ni Kalou. Au tukuna vakadodonu vei kemudou, ni o koya e sega ni ciqoma na Matanitu ni Kalou me vaka e dua na gonelailai, ena sega sara ni curu kina.” E qai “keveti” ira na gone me vosa vakalougatataki ira. (Marika 10:13-16) Na vosa e vakayagataka eke o Marika e vakaraitaka ni mokoti ira vakayalololoma o Jisu, kena irairai ni a roqota tale ga eso na gone dramidrami me vaka e tukuna e dua na daunivakadewa. E macala vakasigalevu ni taleitaki ira na gone o Jisu. Ia e dua tale na ka eda vulica eke me baleti koya​—oya na nona dau torovi rawarawa.

4, 5. (a) Eda kila vakacava ni dau torovi rawarawa o Jisu? (b) Na taro cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

⁴ Ke a yalodredre o Jisu, sega ni veikauaitaki, se dokadoka, era na irairai sega ni malele vua na gone qori; ena dredre tale ga mera torovi koya na itubutubu. Nida raitayaloyalotaka na ka e yaco, vakacava eda raica na nodra marau na itubutubu ni lomani luvedra na turaga qo, e vakadinadinataka nira yaga vua na Kalou, qai vakalougatataki ira? O Jisu duadua ga e torovi rawarawa, e dina ni vakacolati ena itavi bibi sara.

⁵ O cei tale e torovi Jisu vakarawarawa? Na cava e torovi rawarawa kina? Na cava meda cakava meda torovi rawarawa kina vakataki Jisu? Meda raica mada.

O Cei Tale e Torovi Jisu Vakarawarawa?

6-8. E dau veimaliwai kei cei o Jisu? E duidui vakacava nona rai ni vakatauvatani kei ira na iliuliu ni lotu?

⁶ Nida wilika na itukutuku ena Kosipeli, eda drukataka na levu ni lewenivanua era torovi Jisu. Kena ivakaraitaki, eda dau wilika nira salavata kei koya na “ilala levu.” “Era . . . muri koya e dua na ilala levu mai Kalili.” Era “torovi koya yani e dua na ilala levu.” “Era lako yani vua e dua na ilala levu.” “Era tomani koya tiko ena ilakolako e dua na ilala levu.” (Maciu 4:25; 13:2; 15:30; Luke 14:25) Io, era dau maliwai Jisu na ilala levu.

⁷ Qo o ira ga na lewenivanua era dau vakatoka na iliuliu ni lotu mera “tamata tauvanua.” Era kaya e matanalevu na Farisi kei na bete: “O ira na ilala levu qo era tamata cudruvi, era sega ni kila na Lawa.” (Joni 7:49) E qai volai tu ena nodra ivola na rapai na rai qori. E levu na iliuliu ni lotu era beci ira na tauvanua, era sega ni via kanavata kei ira, volivoli vei ira, se mera veimaliwai mada ga. Era kaya kina eso nira na sega ni vakaturi na tauvanua baleta nira sega ni kila na lawa kei na ivakarau era bulia ga na Farisi! E levu gona na dravudravua era sa na sega tu ga ni kere veivuke se mera kerea nodra veidusimaki na iliuliu va ya. Ia a duatani sara o Jisu.

⁸ A rawarawa nona veimaliwai kei ira na tauvanua, e kana vata kei ira, vakabulai ira, vakavulici ira, qai nuitaki ira. Ia e vakaraitaka na ka dina e yaco tiko o Jisu, e tukuna nira na sega ni via qaravi Jiova e levu. (Maciu 7:13, 14) E sega ni qiqo nona rai me baleti ira eso tale, e kila ni levu era na rawa ni cakava na ka dodonu. E veibasai sara ga kei ira na bete, kei ira na Farisi domoqa! Ia e kurabuitaki nira torovi Jisu tale ga na bete kei na Farisi, ra qai veisau eso mera muri Jisu. (Cakacaka 6:7; 15:5) Era raica tale ga eso na vutuniyau era vakaitutu ni torovi rawarawa o Jisu.​—Marika 10:17, 22.

9. Na cava era torovi Jisu vakarawarawa kina na yalewa?

⁹ E rawarawa tale ga mera torovi Jisu na yalewa. E tarai ira vakalevu nodra itovo veibeci na iliuliu ni lotu. Era sega ni dau tokona na rapai na nodra vakavulici na yalewa. Era sega ni vakadonui na yalewa mera ivakadinadina ena mataveilewai, e dau tukuni nira sega ni ivakadinadina nuitaki. Era dau vakavinavinakataka tale ga na rapai ena nodra masu nira sega ni yalewa! Ia o ira na yalewa era sega ni rogoci Jisu me vosabeci ira va ya. Levu era torovi koya ra qai via vuli vua. Kena ivakaraitaki o Meri na ganei Lasarusa, e dabe voleka toka ga e yava i Jisu me rogoci koya, ia o Marica, na tacina e ogaoga ena nona vakarautaka na kakana. E vakavinavinakataki Meri kina o Jisu ni vakabibitaka na ka e dodonu me liu.​—Luke 10:39-42.

10. E duidui vakacava o Jisu vei ira na iliuliu ni lotu ena ka e cakava vei ira na tauvimate?

¹⁰ Era tabili tale ga vei Jisu na tauvimate, dina nira dau vakalolomataki vei ira na iliuliu ni lotu. E tukuni ena Lawa a soli vei Mosese mera dau korotinitaki na vukavuka me kua ni dewa na mate, e sega ni kena inaki mera vakalolomataki. (Vunau ni Soro, wase 13) Ia e qai buli e muri eso nodra lawa na rapai e tukuni kina nira vakasisila me vaka na benu na vukavuka. Eso mada ga na iliuliu era dau vakaviriki ira ena vatu mera kua ni toro voleka yani! Ke vakalolomataki tiko va qori e dua, sa na dredre dina me torova e dua na qasenivuli, ia era torovi Jisu na vukavuka. E tukuna kina e dua na vukavuka na vosa vakairogorogo qo ena nona vakabauti Jisu: “Turaga, ke oni vinakata, ni vakasavasavataki au mada.” (Luke 5:12) Eda na veivosakitaka ena wase tarava na ka e qai cakava o Jisu. Ia e matata ena ka eda veivosakitaka eke ni dau torovi rawarawa o koya.

11. Na ivakaraitaki cava e laurai kina ni torovi Jisu vakarawarawa o ira na orataka tu nodra cala, cava e bibi kina?

¹¹ Era torovi Jisu o ira na ora tu na lomadra ena nodra cakacala. Vakasamataka mada na gauna a kana tiko kina o Jisu ena vale ni dua na Farisi. A curu yani e dua na yalewa e kilai levu tu nona ivalavala vakasisila, e tekiduru ena yava i Jisu qai tagicaka nona cala. E vakasuasuataka na yava i Jisu ena wainimatana, qai vakamamacataka ena drauniuluna. E kidroa na Farisi a sureti Jisu qai vakalewai koya ni sega ni tarova na yalewa qori. Ia e vakacaucautaki koya vakayalololoma o Jisu ni veivutuni dina, qai tukuna vua ni na vosoti koya o Jiova. (Luke 7:36-50) Sa qai vinakati ga vakalevu nikua vei ira na orataka tu nodra cala mera torovi ira era rawa ni vukei ira mera veivolekati tale kei na Kalou! Na cava e torovi rawarawa kina o Jisu?

Cava e Torovi Rawarawa Kina o Jisu?

12. Na cava eda sega ni kurabui kina ni dau torovi rawarawa o Jisu?

¹² O Jisu e vakatotomuria vinaka na Tamana vakalomalagi dauloloma. (Joni 14:9) E kaya na iVolatabu ni “sega ni yawa . . . vei keda yadua” o Jiova. (Cakacaka 17:27) E “Daurogo masu,” qai volekati ira na qaravi koya ena yalodina, kei ira na vakasaqarai koya dina. (Same 65:2) Vakasamataka mada, e torovi rawarawa tale ga o koya e kaukaua, e cecere duadua e lomalagi kei vuravura! E lomani keda o Jisu me vakataki Tamana. Eda na veivosakitaka ena vo ni wase na titobu ni loloma i Jisu. A torovi rawarawa nira raica sara ga na nona lomani ira. Meda veivosakitaka mada eso na ivakaraitaki ni loloma qori.

13. Era na vakatotomuri Jisu vakacava na itubutubu?

¹³ Era raica na lewenivanua ni kauaitaki ira dina o Jisu. Na veikauaitaki qori e sega ni yali ena gauna e osooso kina. Me vaka eda sa vulica oti, era kauta na luvedra na itubutubu vei Jisu, ra qai torovi koya vakarawarawa dina ni osooso ena nona itavi. E ivakaraitaki vinaka vei ira na itubutubu! E sega ni rawarawa nodra tuberi na gone ena vuravura qo. Ia e bibi mera raica na gone nira torovi rawarawa na nodra itubutubu. Ke o itubutubu, de dua o na osooso ena so na gauna mo kauaitaka na ka e vinakata na luvemu. Ia mo vakadeaitaka vua ni drau na veivosaki ena gauna o galala kina. Ni o dina ena nomu vosa, ena vulica o luvemu ni yaga na vosota. Ena rawarawa me tukuna vei iko na nona leqa kece.

14-16. (a) Na cava a yaco e vakavuna me cakamana o Jisu, na cava e veivakurabuitaki kina? (b) Cava eda vulica me baleti Jisu ena cakamana e Kena, cava era vulica kina na itubutubu?

¹⁴ E vakaraitaka o Jisu vei ira na lewenivanua ni kauaitaka nodra leqa. Vakasamataka mada na imatai ni nona cakamana. A tiko ena dua na kana ni vakamau e Kena, e dua na tauni e Kalili. E qai yaco e dua na ka vakamadua, e maca koso na waini! Mani tukuna o Meri vei Jisu na ka e yaco. Cava qai cakava o Jisu? E tukuna vei ira na veiqaravi mera vakatawana e ono na saqavatu ena wai. Ni tovolea na iliuliu ni soqo na kena sabolo, e kurabuitaka sara ga ni waini vinaka! Vakacava e cakaiba ya? Sega, na wai “sa vuki qo me waini.” (Joni 2:1-11) Dua na gauna balavu nodra diva tu na tamata mera vukica e dua na ka ina dua tale. Ena vica vata na senitiuri era saga voli na saenitisi era vakatokai na alchemist mera vukica na uma me koula. Era sega vakadua ni rawata, e dina ni tautauvata ga na ka erau buli mai kina.a Vakacava na wai kei na waini? E rua ga na ka e waki ena wai, ia na waini e waki kina e rauta ni udolu vakacaca na ka, so e vereverea sara ni vakamacalataki! Na cava e cakava kina o Jisu na cakamana ya me wali kina na leqa lailai sara me vaka na maca koso ni waini ena kana ni vakamau?

¹⁵ Ia qo e sega ni leqa lailai vei rau na se qai vakamau. E dua na ka bibi vei ira ena Tokalau e Loma ena gauna e liu na nodra kauaitaki na vulagi. Ke maca na waini erau na madua vakalevu na veiwatini vou, erau na rarawataka na nodrau siga ni vakamau rau qai nanuma tu qori ena veiyabaki e muri. Erau kauaitaka vakalevu na veiwatini na leqa ya, o Jisu tale ga. E mani walia na leqa qori. O sa qai raica na vuna era torovi Jisu kina na tamata nira leqa?

¹⁶ Era vuli kina na itubutubu. Vakacava ke tukuna vei iko o luvemu e dua na nona leqa? De o sega ni kauaitaka, se o dredrevaka ni sega na betena. Ni vakatauvatani kei na nomu icolacola bibi, ena rairai sega soti ni bibi na nona leqa. Ia nanuma tiko nira raica vakabibi na gone qori! Ke sa kauai kina vakabibi e dua o lomana, e dodonu tale ga mo kauai kina, se vakacava? Ni raica o luvemu ni o dau kauaitaka nona leqa, o na torovi rawarawa.

17. Na ivakaraitaki cava ni yalomalua eda vulica vei Jisu, cava e ivakaraitaki kina ni kaukaua na itovo qo?

¹⁷ Eda dikeva ena Wase 3 ni yalomalua qai yalomalumalumu o Jisu. (Maciu 11:29) E itovo totoka na yalomalua, e vakaraitaka nona yalomalumalumu e dua. Na itovo qo e okati ena vua ni yalo tabu qai salavata kei na vuku vakalou. (Kalatia 5:22, 23; Jemesa 3:13) Ni caka vei Jisu na ka votivoti, e lewai koya vinaka tiko ga. Ia na nona yalomalua e sega ni vakaraitaka ni malumalumu. E kaya e dua na dauvakadidike me baleta na yalomalua: “E tiko ena daku ni yalomalua na kaukaua e vaka na kaukamea.” E ka ni sasaga meda kinoca noda cudru qai yalomalua vei ira eso tale, e vinakati kina na kaukaua. Ia ni tokona o Jiova noda sasaga, eda rawa ni vakatotomuri Jisu meda dau yalomalua qai torovi rawarawa .

18. E laurai vakacava vei Jisu na yalorawarawa, na cava o kaya kina ni na torovi rawarawa e dua e yalorawarawa?

¹⁸ E dau yalorawarawa o Jisu. Ni tiko voli e Taia o Jisu, a lako yani vua e dua na yalewa ni a ‘curumi timoni vakalevu’ na luvena yalewa. E tolu na ka e cakava o Jisu me vakaraitaka vua ni na sega ni vukei koya. Kena imatai, e sega ni tukuna e dua na ka; kena ikarua, e tukuna vua na vuna ena sega ni cakava kina; kena ikatolu, e vakayagataka na vosa vakatautauvata me matata kina vua. Vakacava, e velavela na itovo i Jisu, e yalodua? E vakalewa ni sega ni yalomatua na yalewa qo ni sega ni vakarorogo? Sega, a vosa ena nuidei na yalewa qo. E sega wale ga ni kere veivuke, ia e cikecike tiko ga. E raica rawa o Jisu na levu ni nona vakabauta, mani vakabula na luvena. (Maciu 15:22-28) Io, na nona yalorawarawa o Jisu, nona tu vakarau me vakarorogo, kei na nona yalovinaka me cakava na ka e veiganiti, e uqeti ira e levu mera torovi koya!

O Dau Torovi Rawarawa?

19. Eda na kila vakacava nida tamata torovi rawarawa?

¹⁹ Era dau nanuma e levu nira torovi rawarawa. Eso vei ira na veiliutaki era dau kaya ni dola tu na katuba vei ira na lewenivanua, ke ra via veivosakitaka e dua na ka. Ia e veivakasalataki na iVolatabu: “Levu na tamata era tukuna na dei ni nodra loloma, ia o cei e kunea rawa na tamata yalodina?” (Vosa Vakaibalebale 20:6) E rawarawa meda tukuna nida torovi rawarawa, ia vakacava eda dau vakatotomuria nona torovi rawarawa o Jisu? Na isaunitaro qori ena rairai vakatau ena nodra rai eso me baleti keda, sega ni noda rai ga. E tukuna o Paula: “Me kilai na nomuni yalorawarawa vei ira na tamata kece ga.” (Filipai 4:5) Eda rawa ni taroga: ‘Na cava nodra rai eso me baleti au? Vakacava na kequ irogorogo?’

20. (a) Na cava e bibi kina mera torovi rawarawa na qase? (b) Cava meda yalorawarawa kina qai kua ni namaka vakasivia na ka vei ira?

²⁰ Mera saga na qase ni ivavakoso mera dau torovi rawarawa. Era na via muria na ivakamacala ena Aisea 32:1, 2: “O ira yadua era na vaka na ivunivuni mai na cagi, na ivakaruru mai na uca bi, ena vaka na uciwai ena vanua dravuisiga, ena vaka na yaloyalo ni vatu levu ena vanua sigasiga.” Ena rawa ga ni veitaqomaki, veivakabulabulataki, qai veivakacegui e dua na qase ke dau torovi rawarawa. E sega ni rawarawa qori ni tiko tale ga eso tale na itavi era qarava. Ia me kua ni ulubale qori me vakawaleni kina na sipi i Jiova. (1 Pita 5:2) Meda yalorawarawa tale ga na lewe ni ivavakoso meda kua ni namaka vakasivia na ka, meda yalomalumalumu ga da qai tokoni ira.​—Iperiu 13:17.

21. Era na saga vakacava na itubutubu mera dau veivosaki vakalevu kei luvedra, cava eda na veivosakitaka ena wase tarava?

²¹ Mera saga na itubutubu me levu na gauna mera tiko kina kei luvedra. Qo e bibi dina! Era na kila kina na gone ni vinaka mera talaucaka na lomadra. Ia mera qarauna na itubutubu mera yalomalua ra qai yalorawarawa, mera kua ni cudru totolo ni tukuna o gone nona cala se na rai cala e tiko vua. Nira vakavulici luvedra tiko e bibi mera dau veivosaki. Eda vinakata meda torovi rawarawa me vakataki Jisu. Eda na veivosakitaka ena wase tarava na nona yalololoma​—e dua vei ira nona itovo kilai tani.