WASE 10
Vakarabailevutaka Nomu Cakacaka Vakaitalatala
NI SA kena gauna me talai ratou na nona tisaipeli o Jisu me ratou vunautaka na itukutuku ni Matanitu ni Kalou, e kaya vei ratou: “E levu sara na ka me tamusuki, ia era le lailai na tamata cakacaka.” E levu dina na cakacaka me vakayacori, mani tomana: “Dou kerea na Turaga ni tatamusuki me tala mai eso tale na tamata cakacaka ina nona tatamusuki.” (Maciu 9:37, 38) A vakasalataki ratou o Jisu ena ka me ratou cakava ena cakacaka vakavunau. Eda kila ena vosa e tauca ni vakatotolotaki na cakacaka qo: “Dou se bera ni sikova na koro kece e Isireli, sa na yaco mai na Luve ni tamata.”—Maciu 10:23.
2 Nikua e levu sara na ka me vakayacori ena cakacaka vakavunau. Sa lekaleka na gauna, e dodonu me vunautaki na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou ni bera na icavacava! (Mari. 13:10) Me vaka ni were o vuravura, eda rawa ni kaya ni via tautauvata na ituvaki ena gauna qo kei na gauna i Jisu kei ratou nona tisaipeli, ia nikua e levu sara na yalava meda vunau kina. Eda lewe lailai ni vakatauvatani kei na vica vata na bilioni na lewe i vuravura, ia eda kila deivaki ni na tokoni keda o Jiova. Ena vunautaki na itukutuku vinaka, ena yaco tale ga na icavacava ena gauna lokuci i Jiova. Vakacava eda na vakaliuca na Matanitu ni Kalou me vakayacori vinaka kina noda cakacaka vakaitalatala? Na isausau vakayalo cava eda rawa ni sauva?
3 Ni vakamacalataka tiko o Jisu na ka e vinakata o Jiova vei ira nona tamata yalayala, e kaya: “Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, ena nomu vinaka taucoko, ena nomu vakasama taucoko, kei na nomu kaukaua taucoko.” (Mari. 12:30) E dodonu meda qarava na Kalou ena noda vinaka taucoko. Kena ibalebale meda vakaraitaka na titobu ni noda lomani Jiova kei na dina ni noda yalayala nida gumatua ena cakacaka vakaitalatala. (2 Tim. 2:15) E levu na katuba ni veiqaravi e tadola tu vei keda me vakatau ena keda ituvaki kei na ka eda rawata. Dikeva mada qo eso qai vakatulewataka se isausau cava o na tadolova ena nomu cakacaka vakaitalatala.
DAUTUKUTUKU NI IVAVAKOSO
4 E ka dokai vei ira kece era vakabauta na ka dina mera tukuna na itukutuku vinaka. Qo sara ga na itavi e lesia o Jisu vei ira nona tisaipeli. (Maciu 24:14; 28:19, 20) Na tisaipeli i Jisu Karisito ena tekivu tukuna na itukutuku vinaka ena gauna ga e rogoca kina. Oya sara ga na ka e cakava o Adriu, Filipi, Konilio, kei na so tale. (Joni 1:40, 41, 43-45; Caka. 10:1, 2, 24; 16:14, 15, 25-34) Kena ibalebale qo ni rawa ni vunau e dua ni bera mada ga ni papitaiso? Io! Ni sa vakadonui e dua me dautukutuku bera ni papitaiso, sa rawa ni vunau e veivale. E rawa tale ga ni vakaitavi ena so tale na taba ni cakacaka vakaitalatala, me vakatau ena ka e rawata kei na kena ituvaki.
5 Ni papitaiso oti e dua, ena via solia nona vinaka kece ena veivakavulici. Ke da tagane se yalewa, e itavi dokai meda vakaitavi ena cakacaka vakavunau. Eda kalougata nida bau vakaitavi ena kena vakatetei na Matanitu ni Kalou. Era na marau o ira na vakarabailevutaka nodra cakacaka vakaitalatala.
VEIQARAVI ENA VANUA E VINAKATI VAKALEVU KINA NA VEIVUKE
6 De dua e dau tarai wasoma na yalava ni nomu ivavakoso, e tarai vinaka tale ga. O sa na rairai vakasamataka mo vakarabailevutaka nomu cakacaka vakaitalatala ni o toki ina vanua e vinakati vakalevu kina na veivuke. (Caka. 16:9) Ke o veiqaravi tiko vaqase se dauveiqaravi ni ivavakoso, de tiko e dua tale na ivavakoso ena nomu vanua ena marautaka nomu veivuke kei na nomu veitokoni. E rawa ni vakatura na ivakatawa ni tabacakacaka na sala mo veivuke kina ena dua tale na ivavakoso ena nomu tabacakacaka. Ke o via veivuke ena dua tale na yalava ena nomu vanua, o rawa ni taro ivakasala ina valenivolavola ni tabana.
7 O na via veiqaravi ena dua tale na matanitu? Ke vaka kina, e vinaka mo vakasamataka sara vakabibi. Vakacava mo veivosakitaka qori kei ratou na qase ena nomu ivavakoso? Levu na veisau ena vinakati vei iko kei ira era na tomani iko. (Luke 14:28) Ke o na sega ni lai dede, de dua ena vinaka cake mo veivuke ena dua ga na yalava ena nomu vanua.
8 Ena so na vanua, era se vou ena dina na tacida tagane era lesi mera ivakatawa. Era yalorawarawa na tacida qori nira veiliutaki na tacida qase matua era toki yani. Ke o dua na qase o vakasamataka tiko mo toki ina dua na matanitu, nanuma ni sega ni nomu inaki mo sosomitaki ira na tacida tagane era veiqaravi tiko. Ia mo tokoni ira. Uqeti ira mera veiqaravi ena ivavakoso, mera ciqoma tale ga na itavi. (1 Tim. 3:1) Mo yalovosovoso ni duidui na ka e vakayacori ena nomu ivavakoso vou. Mo vakayagataka na nomu kila vaqase mo tokoni ira kina na tacimu. Ke o nanuma mo sa lesu ina nomu vanua, sa rawa nira qarava na ivavakoso na tacimu qase.
9 Ni bera ni vakarautaka na valenivolavola ni tabana na yaca ni ivavakoso mo lai veivuke kina, e dodonu me vakarautaka na Komiti ni Cakacaka ni iVavakoso na kemu itukutuku. Ke o qase se dauveiqaravi ni ivavakoso, painia, se dautukutuku, ena vinakati me vakarautaki na ivola qo. Na komiti ni cakacaka ena qai vakauta na ivola qo kei na nomu vakatataro ina valenivolavola ni tabana ena vanua o via veiqaravi kina.
VUNAU ENA DUA TALE NA VOSA
10 Ni o via vakarabailevutaka nomu cakacaka vakaitalatala, o rawa ni vulica e dua tale na vosa, wili kina na vosa vagalu. Ke o via vulica e dua tale na vosa, vakacava mo raici ratou na qase kei na ivakatawa ni tabacakacaka? De dua eratou na vakasalataki iko, ratou vakayaloqaqataki iko tale ga. Ena veidusimaki ni valenivolavola ni tabana, era tuvanaka eso na tabacakacaka na kalasi ni vulivosa mera vakavulici kina na dautukutuku kei na painia mera vunau ena dua tale na vosa.
VEIQARAVI VAKAPAINIA
11 Me matata vei ira kece na dautukutuku na ivakatagedegede ni painia veivuke, painia tudei, painia lavotaki, kei na veiqaravi vakatabakidua tale eso. Na painia e dodonu me lotu vaKarisito papitaiso ivakaraitaki vinaka. E dodonu me rawata na aua e lavaki ena cakacaka vakavunau, ni vakatau ena kena ituvaki. Ena vakadonuya na Komiti ni Cakacaka ni iVavakoso na fomu ni painia veivuke kei na painia tudei, ia ena lesia na valenivolavola ni tabana na painia lavotaki.
12 E rawa na painia veivuke ena loma ni dua na vula se vica vata na vula, se painia tu ga me vakatau ena kena ituvaki. Levu na dautukutuku era painia veivuke ena gauna namaki me vaka na iVakananumi, se vula e veisiko kina na ivakatawa ni tabacakacaka. So era painia ena nodra gauna ni gade. Eso na dautukutuku papitaiso era se vuli, era painia veivuke nira vakacagicagi mai koronivuli. E rawa nira digia na dautukutuku mera painia ena Maji kei na Epereli se vula e veisiko kina na ivakatawa ni tabacakacaka ni na vakalailaitaki na aua ni painia veivuke. Se mani vakacava na kemu ituvaki, ni vinaka na kemu irogorogo, o rawa ni rawata na aua lavaki ena cakacaka vakaitalatala, o kila tale ga ni o rawa ni painia veivuke ena dua se vica tale na vula, eratou na marau na qase me ratou dikeva nomu fomu.
13 Ni o painia tudei, e dodonu mo rawata ena dua na yabaki na aua e lavaki. E dodonu tale ga mo cakacaka vakavoleka kei na nomu ivavakoso. Na painia gugumatua e vu ni veivakalougatataki ena ivavakoso, e veiuqeti nona yalogu ena cakacaka vakavunau, ena uqeta tale eso mera painia. Ni bera ni o kerea mo painia tudei, e dodonu mo dautukutuku ivakaraitaki vinaka, sa oti tale ga e ono na vula nomu papitaiso.
14 Era lesi na painia tudei era maqosa ena cakacaka vakaitalatala mera painia lavotaki. Era tu vakarau mera veiqaravi ena vanua e lesi ira kina na valenivolavola ni tabana. Era lesi vakalevu ena yalava tu yawa era tu kina na tataleitaki, mera tauyavutaka tale ga na ivavakoso vou. So na gauna era lesi na painia lavotaki ina ivavakoso era vinakata na veivuke me tarai na nodra yalava. Era lesi eso na painia lavotaki era qase ni ivavakoso mera vukea na ivavakoso lalai, ena vanua mada ga e sega ni vinakati kina vakalevu na dautukutuku. E dau soli vei ira na painia lavotaki e dua na ilavo lailai me vukei ira. Eso era lesi mera painia lavotaki vakalekaleka.
DAUKAULOTU
15 Na Komiti ni Cakacaka ni iLawalawa Dauvakatulewa e lesi ira na daukaulotu. Ena qai digia na Komiti ni Tabana mera veiqaravi ena vanua e levu kina na lewenivanua. E yaga vakalevu nodra veiqaravi nira uqeta na cakacaka vakavunau kei na toso ni ivavakoso. Levu na daukaulotu era vuli ena Koronivuli ni iTalatala ni Matanitu. E vakarautaki na vale mera tiko kina kei na ilavo lailai me vukei ira.
IVAKATAWA NI TABACAKACAKA
16 Na iLawalawa Dauvakatulewa e lesi ira na ivakatawa ni tabacakacaka. Era na vakavulici taumada mera kila vinaka nodra itavi nira veisosomitaki mera ivakatawa ni tabacakacaka. Era taleitaka na cakacaka vakaitalatala, era lomani ira tale ga na tacidra. Era painia gugumatua, era dau vulica vagumatua na iVolatabu, era maqosa tale ga ena veivakavulici. E laurai vei ira na vua ni yalo tabu, era dau lewai ira vinaka, yalorawarawa qai yalomatua. Ke vakawati, me painia ivakaraitaki vinaka o watina. Me maqosa tale ga ena veivakavulici. E kila vinaka nona itavi me yalewa vakawati dau vakamalumalumu, ena sega ni siova na itavi i watina se liu tu ga ena veivosaki. E sega ni itavi rawarawa na veisiko, e vinakati kina me bulabula vinaka o koya e via qarava na itavi qo. Era sega ni vakalewena na painia na fomu ni ivakatawa ni tabacakacaka. Ke ra via qarava na itavi qo, era na tukuna vua na ivakatawa ni tabacakacaka, ena qai vakasalataki ira kina.
VULI VAKALOU
17 Koronivuli ni iTalatala ni Matanitu: Vinakati e levu na italatala ni Matanitu mera vunau ena yalava e dau tarai vakavudua, mera tokona tale ga na ivavakoso. E rawa nira vakalewe fomu na cauravou, goneyalewa, kei ira na veiwatini mera vuli ena Koronivuli ni iTalatala ni Matanitu. Ni cava na vuli, era na lesi mera veiqaravi vakapainia tudei ena yalava e vinakati kina na veivuke ena nodra vanua. Eso ena rairai lesi ena nodra vanua se vanuatani ke rawa nira lai veivuke. E vica era na lesi mera painia lavotaki se painia lavotaki vakalekaleka. O ira na painia era via vuli ena koronivuli qo era na kila na ka e vinakati nira tiko ena kena bose ena soqo ni veiwasewase.
18 Koronivuli o Kiliati: Era digitaki na cauravou, goneyalewa kei ira na veiwatini era kila na vosa vakavalagi mera vuli ena koronivuli qo, era veiqaravi vakatabakidua. E rawa ni vakavinakataki kina na ivakatagedegede ni cakacaka vakaitalatala kei na veiqaravi ni valenivolavola ni tabana. Era dau marautaka mera tokoni ira na tacidra, e rawa tale ga nira vukea vakayalololoma eso mera vulica ra qai muria na idusidusi vakaivolatabu kei na veidusimaki ni isoqosoqo. Na Komiti ni Tabana ena sureti ira na gonevuli mera vakalewe fomu. O ira na vuli oti era lesi ena yalava se valenivolavola ni tabana e vanuatani se nodra vanua.
VEIQARAVI E PECELI
19 E ka dokai na veiqaravi e Peceli. Na yaca Peceli e kena ibalebale “Vale ni Kalou.” E veiganiti ni qaravi tiko kina na veika e vauca na cakacaka ni Kalou. O ira na veiqaravi e Peceli era vakayacora tiko e dua na cakacaka bibi, era vakarautaka, vakadewataka qai tabaka na ivola vakaivolatabu. Era tokona vakalevu na iLawalawa Dauvakatulewa, ni vakarautaka na veidusimaki ina ivavakoso kece e vuravura. Levu na dauvakadewa era lewenivuvale e Peceli, era vakaitikotiko se cakacaka ena vanua e vosataki kina vakalevu na vosa era vakadewa kina. E yaga qo mera rogoca kina e veisiga na vosa qori. E rawa tale ga nira kila ke sa matata tiko na ka era vakadewataka.
20 Levu na cakacaka kaukaua e dau vakayacori e Peceli. Oya na vuna era dau sureti kina na tacida cauravou papitaiso, era bulabula, era kaukaua tale ga. Ke vinakati eso mera veiqaravi e Peceli ena nomu vanua, mo tarogi ira ga na qase ena nomu ivavakoso.
TARATARAVAKI
21 E okati tale ga me veiqaravi tabu na tara ni vale me qaravi kina na cakacaka vakalou, me vaka ga na valenisoro a tara o Solomoni. (1 Tui 8:13-18) Levu na tacida era gumatua ni solia na nodra gauna kei na iyau mera vakaitavi kina.
22 Vakacava o rawa ni veivuke? Ke o dautukutuku papitaiso o via vakaitavi ena cakacaka qo, ena marau na tacida e liutaka na tarataravaki ena nomu vanua, ena tu vakarau tale ga me vakavulici iko ke lailai mada ga na ka o kila. Vakacava mo vakaraitaka vei ratou na qase ena nomu ivavakoso ke o via veivuke? Eso na dautukutuku papitaiso era rawata na kena ivakatagedegede, era veivuke ena tara ni vale e qaravi kina na cakacaka vakalou ena so tale na matanitu.
23 Levu na ka e okati ena tarataravaki. Rawa nira tarataravaki na tacida era ivakaraitaki vinaka qai tu vei ira eso na kila, era kilai mera bolecakacaka. So tale e lesia na valenivolavola ni tabana mera gole vakayawa me dua na gauna lekaleka mera tarataravaki ena rua na macawa ina tolu na vula. O ira na lesi mera veiqaravi ena dua na gauna balavu, era vakatokai mera dau tara Vale ni Soqoni. Ni lesi e dua e vanuatani ena vakatokai me dau tara vale ni soqoni e vanuatani. Era lewe ni Timi ni Tarataravaki o ira na dau tara vale ni soqoni, ira na bolecakacaka, kei ira na mataveitacini era bole mai na ivavakoso e tara tiko na kena vale ni soqoni. Na Timi ni Tarataravaki era dau tara vale ni soqoni ena yalava ena valenivolavola ni tabana.
NOMU ISAUSAU
24 Ke o yalataka na nomu bula vei Jiova, o vakaraitaka ni o via qaravi koya me tawamudu. Ia na cava nomu isausau ena gauna qo? Ni tiko nomu isausau vakayalo, o na vakayagataka vinaka nomu kaukaua kei na nomu iyau. (1 Kor. 9:26) O na matua vakayalo, o na kauaitaka tale ga na veika era bibi sara ni o tadolova eso tale na itavi dokai.—Fpai. 1:10; 1 Tim. 4:15, 16.
25 E ivakaraitaki vinaka na yapositolo o Paula ena qaravi Kalou. (1 Kor. 11:1) E solia nona vinaka taucoko ena nona qaravi Jiova. E raica na levu ni itavi e rawa ni qarava. E vola o Paula vei ira na veitacini mai Korinica: “Sa dola tu qo e mataqu e dua na katuba levu ni cakacaka.” Vakacava eda vakadinadinataka tale ga qo? Io e levu na itavi e rawa nida qarava ena ivavakoso, vakauasivi na vunautaki ni itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Me vakataki Paula, noda curuma na “katuba levu” ena salavata mai kei na “levu na dauveitusaqati.” (1 Kor. 16:9) E vinakata o Paula me lewa vinaka nona bula. Dikeva na ka e kaya: “Au vakamalumalumutaka na yagoqu, au qai vakabobulataka.” (1 Kor. 9:24-27) Vakacava e va tale ga qori noda rai?
Ni tiko nomu isausau vakayalo, o na vakayagataka vinaka nomu kaukaua kei na nomu iyau
26 E duidui na keda ituvaki, ia eda uqeti kece meda tekia na isausau vakayalo. Levu era veiqaravi vakatabakidua nikua nira biuta qori me nodra isausau nira se gone. E uqeti ira kina nodra itubutubu se so tale ra qai marautaka na nodra veiqaravi, era sega ni veivutunitaka. (Vkai. 10:22) Eso tale na isausau vinaka meda vakaitavi ena cakacaka vakavunau e veimacawa, tekivutaka e dua na vuli iVolatabu, se me levu na gauna meda vakavakarau kina ena soqoni. Ia e bibi duadua meda yalodina da qai vakacavara vinaka noda itavi vakaitalatala. Nida cakava qori, eda na dokai Jiova, eda na rawata tale ga noda isausau levu duadua, ya meda qaravi koya me tawamudu.—Luke 13:24; 1 Tim. 4:7b, 8.