Tudei ena Yalomatua kei na Lomadei

“Dua na Tama ni Cakacaka Vakasakiti”

ENA itekivu ni kedra ivolatukutuku ni gauna oqo na iVakadinadina i Jiova, era kauaitaka vakalevu e dua vei ira na parofisai i Jisu: “Ia ena vunautaki mada e vuravura taucoko nai tukutuku-vinaka oqo kei na matanitu, mei vakadinadina ki na veivanua kecega; sa na qai yaco emuri nai vakataotioti.” (Maciu 24:14) Ni roro mai na yabaki 1914​—na itekivu ni “iotioti ni veisiga”​—era tudei ena vakabauta na Gonevuli ni iVolatabu lomadina ena cakacaka levu duadua ni veivakavulici vakaivolatabu e vuravura raraba.​—2 Timoci 3:​1, NW.

Mera rawata vinaka na nodra isausau ni vunautaki ni itukutuku vinaka e vuravura raraba, era tauyavutaka kina na tamata i Jiova e dua na iwalewale vou ni vunau, e vakasakiti qai bulabula. Meda lesu tale mada ina gauna era a tekivu kina, meda kila vinaka na ka era a cakava.

Sala Vou ni Kacivaki ni iTukutuku Vinaka

E yabaki 1914 oqo ena vula o Janueri. Raitayaloyalotaki iko mada ni o dabe maliwai ira toka e le 5,000 ena dua na rumu levu butobuto, ena korolevu o Niu Yoka. E vakarautaki tu e matamu e dua na misini ni iyaloyalo yavala vakaitamera sa vakarau me tekivu. Basika sara mai ena iyaloyalo e dua na turaga uluvula e vakote balavu tu. O sa dau raica tu na iyaloyalo e sega ni rogo kina na veivosaki, ia na turaga oqo e vosa, o rogoca na ka e tukuna. O se qai raica vakadua na iyaloyalo me rogoci kina na vosa, qai duatani sara ga na itukutuku e tukuni kina. O koya e vosa tiko mai oya o Charles Taze Russell, na imatai ni peresitedi ni Watch Tower Society, na iyaloyalo gona oya na “Photo-Drama of Creation.”

E kila o C. T. Russell na yaga ni iyaloyalo yavala lako vata kei na vosa mera tarai kina e levu na tamata. O koya gona, ena yabaki 1912, e tekivu vakarautaka kina o koya na iyaloyalo na “Photo-Drama of Creation.” E muri, sa qai veisautaki me dua na iyaloyalo veicavuyaki, iyaloyalo yavala qai rogo kina na vosa, walu na aua na kena balavu, qai rokataki vinaka.

E caka na iyaloyalo na “Photo-Drama” me va na kena iwasewase, e saravi kina na veibuli yaco sara ena bula ni kawatamata, lai tini sara ina inaki levu duadua ni Kalou o Jiova me baleta na vuravura kei na kawatamata, ni sa na mai cava na Duanaudolu na Yabaki ni Veiliutaki i Karisito. Ena qai yaco mai na gauna me na saumi kina vakailavo na sara iyaloyalo. Ia, e vica vata na milioni era sarava wale na iyaloyalo na “Photo-Drama of Creation!”

Na ivakatagi katoni vinaka duadua kei na 96 tale ga na vunau katoni e vakarautaki ena “Photo-Drama.” E caka sara vakamaqosa na itaba ena iyaloyalo veicavuyaki oqo me vakaraitaka na itukutuku kei vuravura. E caka tale ga e vica vata na drau na itaba vovou kei na droini. Sa bau ka toka ni sasaga na droinitaki ni so na droini ena iyaloyalo veicavuyaki oqo. E talevi vakavica vata na kena caka, yaco na gauna, sa vakarautaki rawa e va na iwasewase, qai ya20 ena dua na iwasewase. Ni vakayacori oqo e saravi rawa kina na iyaloyalo na “Photo-Drama” ena 80 na korolelevu ena dua ga na siga e navuci kina!

Daku ni Buturara

Na cava e dau caka e daku ni buturara ni caka tiko na iyaloyalo na “Photo-Drama”? “E dau tekivu na iyaloyalo nida saravi Brother Russell,” e kaya e dua na Gonevuli ni iVolatabu o Alice Hoffman. “Ni laurai mai o koya sa tekivu yavala na tebenigusuna, sa na yavala sara na misini e katoni tu kina na domona . . . dua na ka neimami dau taleitaka na vakarogoca na domona.”

E nanuma lesu o Zola Hoffman na gauna e dau saravi tiko kina na iyaloyalo yavala: “Au ga balavu sara ga niu raica na itekitekivu ni veibuli. Keimami raica sara tu ga na nodra se cake mai ra qai tadola vakamalua na se ni lili.”

E kaya o Karl F. Klein e lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa ni iVakadinadina i Jiova qai dau taleitaka tale ga na ivakatagi: “Na gauna e vakaraitaki tiko kina na iyaloyalo, e lako vata sara tiko ga kei na ivakatagi rogo malumu vinaka, me vaka na Narcissus kei na Humoreske.”

E so tale ga na ka guiguilecavi dredre e yaco. “So na gauna e dau yaco e so na ka lasa,” e kaya o Clayton J. Woodworth, Jr. “Dua na gauna keimami rogoca na vosa e katoni tu va qo ‘Vuka Vaka na Manumanu Vuka Ina Nomu Ulunivanua,’ qai basika tu mai ena iyaloyalo e dua na gigantosaurus levu, na manumanu yavaiva vakaitamera duadua ni bera na Waluvu”!

E sega wale ga ni iyaloyalo na “Photo-Drama of Creation,” e dua tale a qai caka na “Eureka Drama” qai vica vata na kena idaba. (Raica na kato.) Ena dua na idaba erau tiko ruarua kina na ivunau katoni kei na ivakatagi katoni. E dua tale e tiko ruarua kina na ivunau katoni kei na ivakatagi vata kei na iyaloyalo veicavuyaki. E dina ni sega ni iyaloyalo yavala na “Eureka Drama,” e vakayacoka sara vakalevu ena tauni lalai.

iYaya ni Cakacaka Laulau

Ena mua ni yabaki 1914, sa ra sarava oti na “Photo-Drama” e sivia na le 9,000,000 e Mereke, Urope, kei Ositerelia. E dina nira le lailai ga na Gonevuli ni iVolatabu, e sega vakadua ni bau luluqa nodra kacivaka ena doudou na itukutuku vinaka ni vakayagataki na iyaya ni cakacaka vou oqo. Era marau ni cautaka na ilavo e gadrevi me saumi kina na vanua veiganiti me vakaraitaki kina na iyaloyalo. Na iyaloyalo gona na “Photo-Drama of Creation” e vakavulici ira na sarava mera kila na Vosa ni Kalou kei na nona inaki.

E vola vaka oqo e dua na cauravou yabaki 17 vei C. T. Russell: “Na imatai ga ni gauna au sarava kina nomu iyaloyalo e veisautaka sara ga na noqu bula; se meu kaya beka va qo, e veisautaka sara ga na noqu kila vakaivolatabu.” E kaya tale e dua na yalewa vakawati: “Voleka sara meu dromu vakadua ena ivalavala vakasisila, ia au kila ni vakabulai au na iyaloyalo na ‘Photo-Drama of Creation’ a mai vakaraitaki e ke ena vulaikatakata sa oti. . . . Au sa qai kunea tu qo na vakacegu e sega ni solia o vuravura, na vakacegu au na sega ni biuta ke mani vakacava sara mada na levu ni iyau ena solia vei au o vuravura.”

E vakamacalataka o Demetrius Papageorge, e dua sa dede na nona cakacaka ena itikotiko liu ni iSoqosoqo: “Sa bau dua na tama ni cakacaka vakasakiti na iyaloyalo na ‘Photo-Drama,’ nida vakasamataka na lailai ni kedra iwiliwili na Gonevuli ni iVolatabu kei na lailai ni ilavo e tiko. E tokona dina na cakacaka oqo na yalo i Jiova!”

[Kato/​iYaloyalo ena tabana e 8, 9]

Na “Eureka Drama”

Ni oti e walu na vula mai na imatai ni gauna e vakaraitaki kina na iyaloyalo na “Photo-Drama,” e raica na iSoqosoqo ni gadrevi me caka tale e dua na iyaloyalo e vakatokai na “Eureka Drama.” Ni toso tiko na vakaraitaki ni iyaloyalo na “Photo-Drama” ena korolelevu, ia na iyaloyalo na “Eureka” e vakaraitaki e taudaku ni korolelevu qai tautauvata vinaka ga na ka erau tukuna. Ena dua na tiki ni iyaloyalo oqo na “Eureka Drama” e vakamacalataki kina ni iyaloyalo oqo e solia vei ira “na tacida yalewa na gauna vinaka” mera vunau kina. Baleta? Ni itawatawa ni katokatoni ni “Eureka Drama” oqo e 14 wale ga na kilokaramu na kena bibi. Ke gadrevi me na lai vakaraitaki na “Eureka Drama” ena yaga sara tale ga me kau tu ena vunau na phonograph.