Reki Tiko ga ni o Qaravi Jiova

“Dou reki tikoga vua na Turaga: au sa kaya tale, Dou reki”!​—FILIPAI 4:⁠4.

1, 2. Ratou a reki tiko ga vakacava e dua na tacida kei na nona vuvale, dina ga ni kamayavu na ka kece eratou taukena?

E CAKACAKA vakaukaua tu mai ena nona bula taucoko o James, e dua na lotu Vakarisito, e yabaki 70, mai Sierra Leone. Vakasamataka na nona marau ni volia rawa na nona vale ena ilavo sa vakabula, e sega soti ni vale levu, e va na kena rumu! Ia, sega ni dede nodratou toki kina o James kei na nona vuvale, sa carubi ena matanitu oya na ivalu, mani kamayavu na nodratou vale. Dina ni qeavu nodratou vale, ia eratou reki tiko ga. E rawa vakacava?

² Nodratou vakasama o James kei na nona vuvale e dei toka ga ena ka e se vo vei iratou, sega ni ka sa vakarusai. E kaya o James: “Ena gauna dredre keitou sotava, keitou lakova ga na soqoni, wili iVolatabu, masu vata, keitou veiwaseyaka tale ga na ka lailai e bau vo tu vei keitou. Keitou reki tiko ga baleta ni keitou vakabibitaka na neitou veiwekani talei kei Jiova.” Eratou a “reki tiko ga” na lotu Vakarisito yalodina oqo baleta ni ratou vakasamataka lesu na veika vinaka eratou vakalougatataki kina, vakauasivi na nodratou veiwekani veivolekati kei Jiova. (2 Korinica 13:​11, NW) Macala ga ni ituvaki rarawataki eratou sotava e sa bau vosovosoti dredre dina. Ia eratou rekitaka tiko ga na nodratou qaravi Jiova.

3. Era reki tiko ga vakacava e so na lotu Vakarisito taumada?

³ Na leqa eratou sotava o James kei na nona vuvale e via tautauvata ga kei na kena era vakila na lotu Vakarisito taumada. Ia e vola na vosa oqo na yapositolo o Paula vei ira na Iperiu lotu Vakarisito: “[Dou] reki ni sa kovei na nomudoui yau.” Sa qai vakamacalataka o Paula na vu ni nodra reki: “Dou sa kila e na lomamudou sa tu ga mai lomalagi na nomudoui yau e vinaka cake ka veiqati [se, “tudei,” NW].” (Iperiu 10:​34, neitou na matanivola kala.) Io, e dei matua na nodra inuinui na lotu Vakarisito oya ena imatai ni senitiuri. Era vakanuinui mera taukena na ka ena sega ni kovei rawa vei ira​—⁠“nai sala ni bula” e sega ni oti rawa ena Matanitu vakalomalagi ni Kalou. (Vakatakila 2:​10) Ena yaga gona nikua na noda inuinui vakarisito​—⁠se inuinui ni lai bula i lomalagi oqori se bula e vuravura​—⁠meda reki tiko ga kina nida sotava na veika dredre.

“Reki e Nai Nuinui”

4, 5. (a) Na cava e tau kina ena kena gauna donu na ivakasala i Paula vei ira na kai Roma mera “reki e nai nuinui”? (b) Na cava ena vakavuna me sega ni raica kina vakabibi na nona inuinui na lotu Vakarisito?

⁴ A uqeti ira na tacina vakayalo mai Roma na yapositolo o Paula mera “reki e nai nuinui” ni bula tawamudu. (Roma 12:12) Na ivakasala oya e tau ena kena gauna donu vei ira na kai Roma. Sega ni oti ga e tini na yabaki mai na nona volavola vei ira o Paula, era vakacacani vakaca ena ivakaro i Empara Nero, ra qai vakatotogani e so me yacova nodra mate. Sega ni vakatitiqataki ni tauri ira dei ena gauna ni nodra rarawa levu na nodra vakabauta ni na solia vei ira na Kalou na isala ni bula yalataki. Vakaevei o keda nikua?

⁵ Nida lotu Vakarisito, meda kila tiko nida na vakacacani tale ga. (2 Timoci 3:​12) Ia e sega ni o koya ga oya, eda kila ni dau yacovi keda kece “na gauna kei na ka e sega ni namaki.” (Dauvunau 9:​11, NW) Ena mate beka e dua eda lomana ena vakacalaka. Se tauvimate bibi qai ciba sara kina e dua na noda itubutubu se itokani voleka. Nida sotava na leqa vaka oya, eda na rawa ni leqa vakayalo kevaka eda sega ni nuitaka dei na Matanitu ni Kalou. De vinaka meda dui taroga, ‘Au dau “reki e nai nuinui”? Au dau vakasamataka vakatitobu e veigauna na noqu inuinui? Au vakabauta dina na Parataisi sa voleka? Au raici au beka niu sa bula tu kina? Au se guta ga me muduki na vuravura ca nikua me vaka na noqu guta niu se qai vulica na ka dina?’ Meda vakasamataka vakabibi na iotioti ni taro. Baleta na cava? De dua eda na sega ni raica sara tu vakabibi, ena gauna mada ga oqo, me totolo mai na vuravura vou ni Kalou baleta nida bulabula vinaka tu, cakacaka vinaka, da qai bula ena vanua e sega ni vakaleqai soti ena ivalu, leqa ni kakana, se leqa cava tale.

6. (a) Na cava erau vakasamataka o Paula kei Sailasa ni rau sotava na ka rarawa? (b) Ena vakayaloqaqataki keda vakacava nikua na ivakaraitaki i Paula kei Sailasa?

⁶ Se baci vakasalataki ira na kai Roma o Paula mera “vosota na ka rarawa.” (Roma 12:12) A sega ni vulagi o Paula ina veika rarawataki. Dua na gauna, a raivotutaka ni sureti koya e dua me ‘lako i Masitonia,’ me vukei ira e kea mera veikilai kei Jiova. (Cakacaka 16:⁠9) Sega tale ni wawa o Paula ni sa soko i Urope vata kei Luke, Sailasa, kei Timoci. Na cava mada eratou na sotava e kea na daukaulotu gugumatua? Na ka rarawa! Ni rau sa vunau oti o Paula kei Sailasa ena koro vakamasitonia, o Filipai, rau a warolaki, rau qai bala i valeniveivesu. Macala e ke ni sega wale ga nira taura vakamamada e so na lewe i Filipai na itukutuku me baleta na Matanitu ni Kalou, ia era saqata sara tale ga vakaukaua. Erau yalolailai beka kina na kaulotu? Sega. Ni rau sa mokulaki oti o Paula kei Sailasa, rau qai bala i valeniveivesu, ena “lomaloma ni bogi, e rau sa qai masu ka laga sere vua na Kalou.” (Cakacaka 16:​25, 26, VV, neitou na matanivola kala.) Macala tu ga ni sega ni ka rekitaki vei Paula kei Sailasa na nodrau mokulaki vakaca, ia erau sega ni okata oya me dua na ka. Erau nanumi Jiova ga kei na veika sa vakalougatataki rau kina. Erau ivakaraitaki vinaka o Paula kei Sailasa vei ira na tacidrau e Filipai kei na veivanua tale e so baleta na nodrau “vosota na ka rarawa.”

7. Na cava meda dau vakavinavinaka tale ga kina nida masu?

⁷ E vola o Paula: “Ia tikoga na masu.” (Roma 12:12) O dau masu beka ni o lomaleqa? Na cava o masulaka? De dua o cavuta sara ga na nomu leqa o qai kerea na veivuke i Jiova. Ia vakacava mo vakavinavinakataka tale ga na veika o vakalougatataki kina? Ni tubu na leqa, eda na “reki [tiko ga] e nai nuinui” kevaka eda vakasamataka na vinaka i Jiova vei keda. E vola o Tevita, e dua e sotava e levu na leqa ena nona bula: “I Jiova na noqu Kalou, sa ka levu na nomuni cakacaka e veivakurabuitaki ko ni sa cakava, kei na nomuni nanuma vei keimami; e dredre me wiliki vakadodonu vei kemuni: kevaka ka’u via vakatusa ka tukuna, e dredre ni wili.” (Same 40:⁠5) Nida vakasamataka e veigauna, me vakataki Tevita, na veika e vakalougatataki keda kina o Jiova, eda na via reki tiko ga.

Dau Yalomamarau Tiko Ga

8. Na cava e vukea na lotu Vakarisito me marau tiko ga ni vakacacani?

⁸ A uqeti ira na nona imuri o Jisu mera dau yalomarau tiko ga nira sotava e levu na ka ni veivakatovolei. E kaya: “Dou sa kalougata [se, “marau,” NW], ni dou sa vakasewasewani, ka vakacacani, ka vosavakacacataki vakailasu e na ka kecega e ca, e na vukuqu.” (Maciu 5:​11) Na vuna cava e tu meda marau kina ena ituvaki vaka oya? Noda rawa ni vosota na veitusaqati e dusia vakamatata ni tiko vata kei keda na yalo i Jiova. A kaya vei ira na wekana lotu Vakarisito ena nona gauna na yapositolo o Pita: “Kevaka dou sa vakasewasewani e na vuku ni yaca i Karisito, dou sa kalougata kina; ni sa qai tu vei kemudou na Yalo sa vakarokorokotaki kei na Yalo ni Kalou.” (1 Pita 4:​13, 14) Ena vakayagataka tale ga na yalona o Jiova me vukei keda meda vosota rawa, meda reki tiko ga kina.

9. Era a reki tiko ga vakacava e so na tacida nira sa bala i valeniveivesu ena vuku ni nodra vakabauta?

⁹ Ke mani ca vakacava na ituvaki eda lai tu kina, ena tiko ga na vuna meda reki kina. A vakadinadinataka na tikina oqori e dua na lotu Vakarisito, o Adolf. E vakaitikotiko ena matanitu a vakatabui tu kina ena vica vata na yabaki na nodra cakacaka na iVakadinadina i Jiova. Nira yalodina tiko ga o Adolf kei na vica na nona itokani ina nodra vakabauta e yavutaki vakaivolatabu, era mani vesu ra totogitaki mera yabaki vica i valeniveivesu. Sega ni rawarawa na bula e valeniveivesu, ia me vakataki rau ga o Paula kei Sailasa, levu sara na vuna e liaca o Adolf kei ira na nona itokani mera vakavinavinaka tiko ga kina vua na Kalou. Era vakadinata ni nodra bala i valeniveivesu e vaqaqacotaka na nodra vakabauta, era bucina rawa tale ga kina na itovo talei vakarisito e so me vaka na lomasavu, veikauaitaki, kei na veilomani. Kaya mada, ni taura na nona ioloolo mai vale e dua na kaivesu, ena wasea sara na ka e olo mai oya vei ira na tacina vakayalo, ra qai okata na isolisoli oqo o ira me ikuri ni ka e vu sara tiko ga mai vei Jiova, o koya sa dau solia “nai solisoli vinaka kecega kei na isolisoli kecega e yaga sara.” Na veikauaitaki vaka oya e vakavumarau vei koya e soli ka kei ira na taura na ka e soli. E laurai gona ni ka a nakiti me vakamalumalumutaki ira vakayalo e qai vakataudeitaka ga na nodra vakabauta!​—⁠Jemesa 1:​17; Cakacaka 20:⁠35.

10, 11. E vosota vakacava e dua na tacida yalewa na nona vaqaqai balavu kei na nona bala yabaki vica i valeniveivesu?

¹⁰ A vesu o Ella ni a wasea na nona inuinui vakarisito vei ira tale e so. E vakaitikotiko o koya ena matanitu e vakatabui dede tu kina na cakacaka ni Matanitu ni Kalou. Vula walu taucoko na nona vaqaqai tiko vakabalavu. Ia ni sa veilewaitaki, e tau vua na itotogi me yabaki tini e valeniveivesu e sega ni tu kina e dua tale e sokaloutaki Jiova. Se qai yabaki 24 ga o koya.

¹¹ A sega ni namaka o Ella me lai vakaotia tu e dua na iwase levu ni nona bula vagoneyalewa ena loma ni valeniveivesu. Ia ni sega ni veisautaka rawa na ituvaki oya, mani nanuma o koya me veisautaka ga na nona rai. Mai okata na valeniveivesu me sa nona yalava ni vunau. E kaya ni “totolo na toso ni yabaki ena levu ni tamata au vunau vei ira.” Se baci kau me lai vaqaqai o Ella ni oti e lima na yabaki. Ni ratou siqema na vaqaqai koya ni sega ni vakamalumalumutaka na nona vakabauta na nona vesu, ratou kaya sara: “Keitou na sega ni sereki iko ni o se sega ni veisau.” “Sega, au sa veisau!” e kaya lesu ena yalodei o Ella. “Sa qai vinaka cake ga na noqu rai ena gauna oqo, sega soti niu se qai curu, na noqu vakabauta tale ga sa qai dei cake sara mai na kena e liu!” E kaya tale: “Ke dou sega ni via sereki au, au na tiko ga me yacova ni sa vakabulai au o Jiova ena nona gauna ga.” Na lima veimama na yabaki a vesu tu kina oya o Ella e sega ni vakayalolailaitaki koya vakadua, a reki tiko ga! A vulica o koya me lomavakacegu ena ituvaki cava ga ena tini kina. Na cava beka o na vulica mai na nona ivakaraitaki?​—⁠Iperiu 13:⁠5.

12. Ena lomavakacegu vakacava na lotu Vakarisito ni sotava na ituvaki dredre?

¹² Kua ni nanuma ni yalewa kaukaua o Ella, sa rauta me vorata rawa na veika dredre vaka oya. Oqo na ka e vakadinata o Ella ni vakamacalataka na gauna a vaqaqai tiko kina ni se bera ni tau na kena itotogi: “Au kila ni a ninini na duruqu, au rere vakalevu me vaka e dua na manumanu lailai.” Ia e vakabauti Jiova dei o Ella. Sa vulica me dau nuitaki koya. (Vosa Vakaibalebale 3:​5-7) Ni cakava oqo, e vakila ni rau sa qai veivolekati ga kei na Kalou. E vakamacalataka: “Gauna kece au curu kina ina rumu ni veivaqaqai, au vakila ni vaka ga e sobuti au na vakacegu levu. . . . Se mani rerevaki vakacava na ituvaki au sotava, sa qai titobu ga na noqu lomavakacegu.” Na ivurevure ni vakacegu oya o Jiova. E vakamacalataka na yapositolo o Paula: “Dou kakua sara ni lomaocaoca; ia e na ka kecega me vakatakilai vua na Kalou na nomudou kerekere e na masu kei na dau cikecike kei na vakavinavinaka. Ia na vakacegu ni Kalou, sa uasivia na ka kecega e kilai rawa, ena vakataudeitaka na yalomudou kei na lomamudou e na vuku i Karisito Jisu.”​—⁠Filipai 4:​6, 7.

13. Na cava eda nuidei kina nida na vosota rawa kevaka eda sotava na veika dredre?

¹³ Se sereki makawa o Ella, ia ena gauna a sotava kina na veika dredre, a reki tiko ga. A rawata oya ena kaukaua i Jiova, sega ni nona kaukaua ga. Vakila tale ga oqo na yapositolo o Paula, e vola: “O koya oqo sa yaloqu sara kina me’u rekitaka na noqu malumalumu, me tiko kina vei au na kaukauwa i Karisito. . . . Ni’u sa malumalumu, au sa qai kaukauwa.”​—⁠2 Korinica 12:​9, 10.

14. Tukuna mada na ituvaki dredre e rawa ni vakaraitaka kina na lotu Vakarisito na yalomatua, kei na ka e rawa ni yaco kina.

¹⁴ Na veika dredre o sotava nikua ena rairai duatani mai na kena eda sa veivosakitaka e ke. Ia e sega ni rawarawa meda vosota na veika dredre cava ga eda sotava. Kaya mada, ena vakalewa vakalevu na nomu cakacaka o nomu itaukei ni cakacaka​—⁠sega soti na nodra cakacaka na kena vo era lewe ni so tale na lotu. De na dredre mo qara e duatani tale na cakacaka. O na reki tiko ga vakacava? Nanumi Adolf kei ira na nona itokani, era vulica e so na itovo yaga mai na ka era sotava e valeniveivesu. Ni o saga mai vu ni lomamu mo vakamarautaki koya na nomu itaukei ni cakacaka​—⁠o koya mada ga e “yalovakatani”​—⁠o na tara cake vei iko e so na itovo vakarisito me vaka na vosota kei na vosovoso vakadede. (1 Pita 2:​18) De dua o sa na qai tamata cakacaka yaga cake ga kina qai vakarawarawataka oqori na nomu qara e dua tale na cakacaka vinaka mai muri. Meda raica mada e so tale na sala meda na reki tiko ga kina ena noda qaravi Jiova.

Veiveisau e Tini Ina Reki

15-17. Na cava erau vulica e dua na veiwatini ni rawa ni vakamamadataka na lomaocaoca, dina ga ni sega ni rawa vei rau me rau kauta tani vakadua na vu ni nodrau lomaocaoca?

¹⁵ De na dredre mo lewa na taba ni cakacaka saumi mo goleva se na vanua mo cakacaka kina, ia e tiko e so tale na basoga ni nomu bula o rawa toka ni vakatulewataka. Dikeva mada na itukutuku oqo.

¹⁶ Rau sureta e dua na qase ni ivavakoso e dua na veiwatini me ratou lai vakayakavi ena nodrau vale. Ni toso tiko na nodratou veimaliwai ena yakavi oya, rau tukuna sara vua na qase na veiwatini ni vaka me rau sa yalolailai mai ena levu ni ka dredre rau sotava tiko. Dina ni rau osooso ruarua ena nodrau cakacaka, ia e sega ni dua na ka erau cakava rawa kina se me rau qara rawa e dua tale na cakacaka. Rau mani lomaleqataka se rau na vosota rawa tiko ga ena ituvaki oya se sega.

¹⁷ Ni rau taro ivakasala vua na qase, e kaya sara o koya, “De na gadrevi e so na veisau vei kemudrau.” Me caka vakacava? Rauta ni tolu na aua e veisiga rau vakayagataka na veiwatini me rau lako yani rau lesu tale mai na nodrau vanua ni cakacaka. Ni kilai rau vinaka na veiwatini na qase, e vakatura me rau vakalailaitaka na nodrau gauna ni veilakoyaki ena nodrau toki voleka ina nodrau vanua ni cakacaka. Me qai vakayagataki na gauna erau vakabula ena so na ka e bibi cake​—⁠se me rau vakacegu kina. Ke o vakila ni vaka o sega ni reki soti baleta ni sa rui dredre na ka o sotava e veisiga, vakaevei mo tei raica mada se veisau cava soti mo cakava mo rawa ni vakacegu kina?

18. Na cava e bibi kina me vakasamataki vinaka na ka ni se bera ni vakatulewataki?

¹⁸ Dua tale na sala me vakamamadataka kina na lomaocaoca oya me vakasamataki vinaka na ka ni se bera ni vakatulewataki. Me kena ivakaraitaki, e nanuma me taravale e dua na lotu Vakarisito. Digia sara o koya na peleni ni vale e vereverea, dina ga ni se sega ni tara vale vakadua. Ia e sa qai liaca tu oqo ni leqa e sotava e vu ga mai na nona sega ni ‘lewa vinaka na nona ilakolako,’ oya ena digitaki ni peleni ni nona vale. (Vosa Vakaibalebale 14:15) Dua tale na lotu Vakarisito e vakadonuya me vakarautaka na ivakadei me baleta na saumi lesu ni nona dinau e dua na tacina vakarisito. Ena veidinadinati, kevaka e sega ni sauma rawa nona dinau o koya e dinau, sa dodonu me sauma o koya e veivakadeitaki. Toso vinaka na sausaumi ni se qai tekivu, ia yaco na gauna me sa sega ni dei o koya e dinau ena nona sausaumi. Lomaleqa kina vakalevu o koya e soli dinau qai vakaroti koya e veivakadeitaki me sauma lesu na ilavo kece a dinautaki. Via lako vakaca sara ga oya vei koya e veivakadeitaki. Ia de dua, ena sega ni yaco na leqa vaka oqo ke a vakasama rawa vakavinaka o koya ni se bera ni vakaiotaka me vakarautaka na ivakadei vei koya e via dinau, se vakacava?​—⁠Vosa Vakaibalebale 17:⁠18.

19. Na cava e so na sala meda vakamamadataka kina na noda lomaleqa?

¹⁹ Nida sa oca, meda kua sara ni nanuma ni na vakacegui keda qai vakavureki na noda vakalailaitaka na gauna meda vuli kina vakataki keda, lakova na cakacaka vakavunau, kei na soqoni. Eratou sala bibi sara ga oqori meda rawata kina na yalo tabu i Jiova, qai dua na vuana na reki. (Kalatia 5:​22) E dau veivakabulabulataki tu ga na cakacaka vakarisito, sega ni veivakaocai soti. (Maciu 11:​28-​30) Na ka ga ena rairai vakavuna na noda wawale na veika tale e so eda dau cakava era sega ni veika vakayalo. De dua ena vakabulabulataki keda tale na noda tovolea ena so na gauna meda moce vakayakavi. Ena yaga vakalevu vei keda oqori. O N.  H. Knorr, a lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa ni iVakadinadina i Jiova me yacova na nona mate, a dau tukuna vei ira na kaulotu: “Ke o sa yalolailai, na imatai ni ka mo cakava mo davo mo vakacegu. Ni o sa yadra cake mai ena mataka adua, o na kurabui ni ka o lomaleqataka e sega sara ga ni dredre na kena iwali!”

20. (a) Vakamacalataka e so na sala meda na reki tiko ga kina. (b) Na cava e so na yavu o nanuma kina ni dodonu meda reki tiko ga? (Raica na kato ena taqana e 17.)

²⁰ E ka dokai vei keda na lotu Vakarisito meda qarava na “Kalou mamarau.” (1 Timoci 1:​11, NW) Eda sa raica mai ni se rawa tiko ga nida reki e dina nida bikai ena levu na leqa. Me dei tiko ga e matada na noda nuitaka na Matanitu ni Kalou, da veisautaka na noda rai ke ganita oqori, wili kina na ituvaki eda tu kina. Se mani ituvaki cava eda na qai sotava, eda na muria ga na vosa i Paula na yapositolo: “Dou reki tikoga vua na Turaga: au sa kaya tale, Dou reki”!​—⁠Filipai 4:⁠4.

Vakasamataka Vakabibi na Taro Oqo:

• Na cava me toka dei ga kina ina Matanitu ni Kalou na nodra vakanuinui na lotu Vakarisito?

• Eda na reki tiko ga vakacava nida sotava na veika dredre?

• Na cava e bibi kina ena so na gauna meda veisau?

• Era dau vakarawarawataka vakacava e so na nodra bula?

[Kato/​iYaloyalo ena tabana e 17]

So Tale na Vuna Meda Reki Kina

Levu na vuna meda reki kina nida lotu Vakarisito. Vakasamataka oqo e vica:

1. Eda kilai Jiova.

2. Eda sa vulica na ka dina me baleta na Vosa ni Kalou.

3. Ena vosoti na noda ivalavala ca mai na noda vakabauta na isoro i Jisu.

4. Sa veiliutaki tiko na Matanitu ni Kalou ​—sa voleka mai oqo na vuravura vou!

5. Sa kauti keda mai o Jiova ina dua na parataisi vakayalo.

6. Totoka dina na noda veiwekani vakarisito.

7. E noda na itavi dokai meda cakacaka vakavunau.

8. Eda bula tiko, eda se kaukaua tiko.

Vica tale na yavu o rawa ni cavuta e vu ni noda reki tiko ga?

[iYaloyalo ena tabana e 13]

Rau a reki o Paula kei Sailasa ena gauna mada ga rau vesu tu kina

[iYaloyalo ena tabana e 15]

E dei tu beka na nomu raica na gauna rekitaki o na marautaka ena vuravura vou ni Kalou?