Qaravi Jiova Tiko ga ena Lomavata

“Ni’u na qai vukica na nodra vosa na veimataqali me vosa savasava, me ra masu kecega ki na yaca i Jiova, ka me ra qaravi koya e na lomavata.”​—SEFANAIA 3:9.

1. Sa vakadinadinataki tiko vakacava na veika e tukuni ena Sefanaia 3:9?

RAUTA ni 6,000 na vosa era vosataki e vuravura. Sa qai tu tale na vosanivanua e tiko na kedra duidui lalai vei ira na kena itaukei era vosataka. Ia e dua na ka veivakurabuitaki sa cakava na Kalou vei ira na matatamata e duidui sara ga na vosa era vosataka me vakataki ira mai Arapea kei ira na Zulu mai Aferika. Ena nona veivakamuai, sa rawa nira vulica ra qai vosataka na vosa savasava duadua ga na tamata mai na veiyasa i vuravura kece. Oqo na ivakadei ni veika a yalataka o Jiova ena gusu i Sefanaia na parofita: “Ni’u na qai vukica na nodra vosa na veimataqali me vosa savasava, me ra masu kecega ki na yaca i Jiova, ka me ra qaravi koya e na lomavata.”​—Sefanaia 3:9.

2. Na cava na “vosa savasava,” ia na cava e sa mai rawa kina?

² Na “vosa savasava” na ka dina e vulica e dua mai na Vosa ni Kalou, na iVolatabu. Na ka dina oqo e baleta vakabibi tiko na Matanitu ni Kalou ena vakacerecerea na yaca i Jiova, vakadinadinataka na dodonu ni nona veiliutaki, qai kauta mai na veivakalougatataki vua na kawatamata. (Maciu 6:​9, 10) Na vosa oqo na vosa duadua ga e savasava vakayalo, ra qai vosataka na lewe ni veivanua kece kei na duikaikai. E vu ni nodra mai qaravi Jiova rawa kina “e na lomavata,” mera qaravi koya ena duavata se “ra yalovata” kina.​—The New English Bible.

Sega na Veivakaduiduitaki

3. Eda mai qaravi Jiova rawa tu vakacava ena duavata?

³ Dina nida cavutu mai na dui vanua e duidui na kedra vosa, ia e kune ena keda maliwa na lotu Vakarisito na duavata. Eda qarava na Kalou ena yalovata dina ga nida vunautaka na nona Matanitu ena duidui vosa. (Same 133:1) E rawa ga oqori nida vosataka tiko na vosa savasava e duabau e vakacaucautaki kina o Jiova, se yasa i vuravura cava eda bula kina.

4. Na cava me kua kina na veivakaduiduitaki ena keda maliwa na tamata ni Kalou?

⁴ E sega ni kune na veivakaduiduitaki ena kedra maliwa na tamata ni Kalou. Na tikina oqori a vakamatatataka na yapositolo o Pita ena 36 S.K. ni a vunau ena vale i Konilio, na turaganivalu kai Matanitu Tani qai kaya kina: “Au sa qai kila dina sara oqo ni sega ni dau vakaduiduitaka na tamata na Kalou. Ia sa dau vinakati ira kece ga era dau vakarokorokotaki koya ka dau cakava na ka e dodonu, veitalia ga se mataqali kawa tamata cava era lewena.” (Cakacaka 10:​34, 35, VV) Me salavata kei na tikina oqo, ena sega ni kilikili me ia na veivakaduiduitaki ena loma ni ivavakoso vakarisito, se meda yalana noda ilala ena vica ga eda veikilai vata.

5. Na cava e cala kina me vakabulabulataki na veivakaduiduitaki ena ivavakoso?

⁵ A sikova na Kingdom Hall e dua na gonevuli qai kaya: “Eda dau raica ni so na lotu era lotu ga kina e dua na matatamata. . . . ia era dabe veicurumaki na iVakadinadina i Jiova duikaikai.” Mai Korinica makawa, e kune ni so na lewe ni ivavakoso era vakavuveisei. Ena ka oqo, era saqata kina na yalo tabu ni Kalou e vu ni veivakaduavatataki kei na veiyaloni. (Kalatia 5:​22) Ke da vakabulabulataka gona ena ivavakoso na mataqali vakailala e yalani vei ira na vica ga eda veikilai voleka, eda sa na coqa tiko na veivakamuai ni yalo tabu. E vinaka gona meda nanuma na vosa i Paula na yapositolo vei ira mai Korinica: “Au sa vakamasuti kemuni na veiwekani e na yaca ni Turaga ko Jisu Karisito, me duavata ga na ka ko ni kaya me kakua kina na veisei e na kemuni maliwa; ia mo ni sa duavata sara e na vakasama kei na lewa.” (1 Korinica 1:​10, VV) A vakabibitaka tale ga na duavata o Paula ena nona ivola vei ira mai Efeso.​—Efeso 4:​1-6, 16.

6, 7. Na cava na ivakasala i Jemesa me baleta na veivakaduiduitaki, ia eda vuli kina vakacava?

⁶ E tabu nira veivakaduiduitaki na lotu Vakarisito. (Roma 2:​11, VV) Ia e so ena ivavakoso ena imatai ni senitiuri era vakaliuci ira tiko ga na vutuniyau, mani vola kina na tisaipeli o Jemesa: “Kemudou na wekaqu, dou kakua ni taura vata na digitaki ira na tamata, kei na vakabauti Jisu Karisito, na noda Turaga sa vakarokorokotaki. Ia kevaka sa curu ki na nomudou vale-ni-lotu e dua na tamata sa vakamama koula, ka vakaisulu e nai sulu vakaiukuuku, a sa curu talega kina na tamata dravudravua, e nai sulu ca; ia dou sa vakarokorokotaki koya sa vakaisulu e nai sulu vakaiukuuku, ka kaya vua, Mo tiko e na yasana vinaka oqo; ia dou sa kaya vua na tamata dravudravua, Mo mani tu yani kikea, se mai tiko e ruku ni tutu-ni-yavaqu: dou sa qai sega li ni ia na veidigidigi [se, “veivakaduiduitaki,” VV], ka sa yaco kina mo dou daulewa e na vakasama ca?”​—Jemesa 2:​1-4.

⁷ Ke ra gole yani ina soqoni vakarisito na tawavakabauta vutuniyau era vakamama koula qai totoka nodra isulusulu kei ira na dravudravua tawavakabauta vakaisulu duka, era na vakaliuci ga na vutuniyau. Era kau mera dabe ena “yasana vinaka,” qai tukuni vei ira na dravudravua mera tucake tu ga se ra dabe i ra. Ia ena nona soli Jisu mai na Kalou me keda isoro ni veivoli, a sega ni vakaduiduitaka na vutuniyau mai na dravudravua. (Jope 34:19; 2 Korinica 5:​14) Ke da via vakamarautaki Jiova da qai qaravi koya tiko ga ena lomavata, e bibi meda kua ni dau veivakaduiduitaki se ‘da doka e so na tamata meda vakaiyau kina vei ira.’​—Juta 4, 16.

Me Kua na Vosa Kudrukudru

8. Na cava e yaco nira vosa kudrukudru na Isireli?

⁸ Me maroroi tiko ga na noda duavata kei na veivakadonui ni Kalou, e bibi meda muria na ivakasala i Paula: “Mo ni kakua ni cakava e dua na ka e na vosa kudrukudru.” (Filipai 2:​14, 15, VV) O ira na Isireli tawavakabauta era sereki mai Ijipita era a vosa kudrukudru vei Mosese kei Eroni, vua sara mada ga na Kalou o Jiova. Era sega ni curu kina ina Vanua Yalataki o ira kece na tagane yabaki 20 lako cake nira mate taucoko ena loma ni 40 na yabaki era lako voli kina na Isireli ena vanua liwa, vakavo ga o Josua kei Kelepi ni rau yalodina. (Tiko Voli Mai na Lekutu 14:​2, 3, 26-​30; 1 Korinica 10:10) Sa bau dua dina na itotogi levu me baleta nodra vosa kudrukudru!

9. Na cava e yacovi Miriama ena vuku ni nona vosa kudrukudru?

⁹ Eda raica e ke na ka e yacova e dua na matanitu taucoko e vosa kudrukudru. Ia vakacava na tamata yadua e vosa kudrukudru? O Miriama, na gane i Mosese kei na tacina o Eroni erau a kudruvaka: “Sa vosa li vei Mosese duaduaga ko Jiova? sa sega beka ni vosa talega vei keirau?” E kaya tale na kena itukutuku: “A sa rogoca ko Jiova.” (Tiko Voli Mai na Lekutu 12:​1, 2) Cava e qai yaco? A vakalolovirataki Miriama na Kalou ni rairai liutaka na vosa kudrukudru o koya. E vakalolovirataki vakacava? A tauvi koya na vukavuka qai vakatalai me tiko ena taudaku ni nodra itikotiko na Isireli me vitu na siga me yacova ni sa vakasavasavataki.​—Tiko Voli Mai na Lekutu 12:​9-​15.

10, 11. Ke sega ni lewai vinaka na vosa kudrukudru, na cava ena votu? Vakamacala kina.

¹⁰ Na kudru e sega ni baleta wale ga na kena vosataki e dua na ka e cala. O ira na dau kudru era vakabibitaka tale vakasivia na lomadra kei na nodra itutu, ni sa lai guilecavi tale kina na Kalou. Ke sega ni lewai vinaka, ena vakavuveisei ena kedra maliwa na mataveitacini vakayalo qai vakaleqa na nodra sasaga mera qaravi Jiova ena lomavata. E yaco oqo baleta nira sega ni tarova nodra vosavosa na dau kudru, nira nuitaka ni so era na vakatudaliga ena ka era vakatukuna.

¹¹ Me kena ivakaraitaki, ena vosataka beka e dua na ivalavala ni nona qaravi itavi ena ivavakoso e dua na qase. Ke da tu meda vakarogoci koya e vosavosa, sega ni dede eda sa vakasama tale ga vakataki koya. Ni sa mai teivaki na rai cala, sa na vakaleqai tale ga na noda nanuma me baleta na qase oya, ia e liu a sega beka ni vaka kina. Lakolako ga eda sa vakacala na ka kece e cakava na qase oqori, da qai tekivu vosavosa sara. Na mataqali ivalavala oqo e sega sara ga ni kilikili me kune ena nodra ivavakoso na tamata i Jiova.

12. Ena vakacava na noda veiwekani kei na Kalou ke da dau vosa kudrukudru?

¹² Ke sega ni lewai na dau vosa kudrukudrutaki ira na tagane e nodra itavi mera vakatawa na qelenisipi ni Kalou, na ka e rawa ni basika na veivakasewasewani. Na mataqali vosa kudrukudru se vosa ni kakase gaga vaka oya ena vakaleqa na noda veiwekani kei Jiova. (Lako Yani 22:28) Era na sega ni rawata na Matanitu ni Kalou o ira na dau veivakasewasewani era sega ni veivutuni.(1 Korinica 5:​11; 6:​10) Na tisaipeli o Juta e tukuni ira na dau vosa kudrukudru ena nona ivola nira “bese ni lewai, a ra sa vosavakacacataki ira na turaga,” se o ira na tagane era lesi ena ivavakoso. (Juta 8) O ira na dau vosa kudrukudru oya e sega ni vakadonui ira na Kalou, qai ka vakayalomatua meda goletani mai na nodra sala ca.

13. Na cava e sega ni cala kina na vosavosa kece ga?

¹³ E sega ni ka kece ga e kudruvaki me na sega ni ciqoma na Kalou. A sega ni vakalecalecava “nai tukutuku” rogo ca kei Sotoma kei Komora, qai vakarusai rau na koro ca oya. (Vakatekivu 18:​20, 21; 19:​24, 25) Oti ga vakalailai na Penitiko 33 S.K. mai Jerusalemi, “era sa qai vosa kudrukudrutaki ira na Jiu i taukei ko ira na Jiu vosa Vakirisi. Era kaya ni ra sa dau guilecavi tiko na nodra yada e na votai ni i yau ena veisiga.” Ratou mani vakadodonutaka na tikina oya o “iratou na lewe tinikarua” ena nodratou lesia e “vitu na tamata vinaka” me ratou qarava na “cakacaka oqo” me baleta na votai ni kakana. (Cakacaka 6:​1-6, VV) O ira na qase ni ivavakoso edaidai mera kua ni ‘sogota na qara ni daligadra’ ena nodra vosavosa e so e vakayavutaki vinaka. (Vosa Vakaibalebale 21:13) Ena yasana adua, mera kua ni vakalewai ira na tacidra era sokalou vata na qase, ia mera tauca ga vei ira na vosa ni veivakauqeti kei na vosa ni veivakayaloqaqataki.​—1 Korinica 8:1.

14. Na itovo cava ena vukei keda meda biuta laivi kina na dau vosa kudrukudru?

¹⁴ E dau veivakaleqai vakayalo na yalo ni vosa kudrukudru, e vinaka gona meda biuta laivi. Ena luluqa kina na noda duavata. E vinaka cake meda teivaka e lomada na vua ni yalo tabu na loloma. (Kalatia 5:​22) Ke da muria na ‘ivunau vakaturaga me baleta na loloma,’ oqori ena vukei keda meda qaravi Jiova tiko ga ena lomavata.​—Jemesa 2:8; 1 Korinica 13:​4-8; 1 Pita 4:8.

Qarauna na Vakauvosa

15. Na cava na kedrau duidui na kakase kei na vakauvosa?

¹⁵ E bibi meda qarauna noda vosa ni dau tini ena kakase na vosa kudrukudru. O koya e dau vakavuitalanoa wale me baleta e so tale e sa kakase. Ia na vakauvosa e kena inaki me tukuni na ka lasu me baleta e dua tale me vakarogorogocataki kina. E rui ca oqori, e sega tale ga ni vakalou. Kaya kina na Kalou vei ira na Isireli: “Mo kakua ni daukakase [se, “vakauvosa,” NW] voli e na kedra maliwa na kai nomu.”​—Vunau ni Soro 19:16.

16. Na cava e kaya o Paula me baleta e so na dau kakase, ia eda vuli vakacava mai na nona ivakasala?

¹⁶ Me vaka ni dau tini ena vakauvosa na veitalanoa wale, a vosataki ira kina e so na dau kakase o Paula. Ni sa tukuni ira oti na yada e dodonu mera vukei mai na ivavakoso, sa qai cavuti ira na yada e nodra ivalavala mera “dauveilakoyaki tale ga ki na veivale ka yaco kina me ra vucesa; sega ni vucesa wale ga, era na dauvakaucaca, dauvakavuca ka vosataka na veika tawa kilikili.” (1 Timoci 5:​11-​15, VV) Ke nodra malumalumu e so na yalewa lotu Vakarisito mera dau vakatukuna na veika e rawa ni vu kina na vakauvosa, de vinaka mera rogoca na ivakasala i Paula e uqeti ira mera “kakua ni daukakase, me ra yalomatua.” (1 Timoci 3:​11) Mera dau qarauni ira tale ga mai na vakauvosa na tagane lotu Vakarisito.​—Vosa Vakaibalebale 10:19.

Kua ni Dau Vakalelewa!

17, 18. (a) Na cava e kaya o Jisu me baleta na nodra vakalewai na tacida? (b) Eda na muria vakacava na vosa i Jisu me baleta na dau veivakalewai?

¹⁷ Kevaka mada ga eda sega ni vakauvosataka e dua, ia meda saga vakaukaua meda kua ni dau vakalelewa. A sega ni taleitaka o Jisu na ivalavala oqo ni a kaya: “Dou kakua ni dauveivakalewai, de dou lewai. Ni dou na lewai ga e na lewa dou sa cakava, kei na i vakarau dou sa vakarautaka e na vakarautaki tale vei kemudou. A cava ko raica ga kina na malamala e na mata ni wekamu, ka sega ni raica na tiki ni kau e matamu? Ko na kaya rawa vakacava vua na wekamu, ‘Me’u leuta mada na malamala mai na matamu,’ ia sa tu ga na tolo ni kau e matamu? O iko na dauveivakaisini, mo cavuta tani mada na tolo ni kau mai na matamu, ko na qai rai vinaka mo leuta na malamala mai na mata ni wekamu.”​—Maciu 7:​1-5, VV.

¹⁸ Meda kua ni dau totolo ni via leuta e dua wale ga na “malamala” mai na mata ni tacida ena noda via veivuke ni o keda mada ga eda sega ni lewai keda vinaka tiko baleta ni vakababa tu e matada e dua “na tolo ni kau.” Ke bibi dina vei keda na yalololoma ni Kalou, eda na sega ni dau vakalewai ira na tacida vakayalo. Sa sega tu ga ni rawa nida uasivia na Tamada vakalomalagi ena nona kilai ira cake vakavinaka. Sa rauta me vakaroti keda o Jisu meda ‘kua ni veivakalewai de da lewai’! Ke da tu vakamalua da qai dikeva vinaka noda malumalumu, eda na sega ni vakariri kina meda vakalewa e dua, ni noda vakalelewa oqori e rawa ni vakacalai keda kina na Kalou.

Dokai Dina Nida Malumalumu

19. Meda raici ira vakacava na tacida eda vakabauta vata?

¹⁹ Ke sa dei tu na lomada meda qarava na Kalou ena lomavata kei ira eda vakabauta vata, eda na sega wale ga ni qarauni keda mai na vakalelewa. Eda na vakaliuliu sara ga meda dau veidokai. (Roma 12:10) Eda na vakaliuca na veika me baleti ira, sega ni baleti keda ga, da qai rekitaka meda qaravi ira. (Joni 13:​12-​17; 1 Korinica 10:24) Ena rawa vakacava ni noda ivalavala oqo e veigauna kece? Mai na noda ciqoma ni o ira kece na tamata vakabauta era talei ena mata i Jiova. Ni o keda tale ga eda vaka na veitiki ni dua ga na yago, eda gadreva nodra veitokoni na tacida me vaka ga nira gadreva na noda veitokoni.​—1 Korinica 12:​14-​27.

20, 21. E yaga vakacava vei keda na veika e volai ena 2 Timoci 2:​20, 21?

²⁰ Macala tu ga ni o keda na lotu Vakarisito eda waqa qele malumalumu e tataunaki vei keda na iyau lagilagi, na cakacaka vakaitalatala. (2 Korinica 4:7) Eda na rawata ga na itavi dokai oqo ena vuku i Jiova kevaka eda taqomaka na keda irogorogo dokai e matana kei na mata i Luvena. Eda na wili tiko ga meda bilo talei ni Kalou kevaka wale ga eda taqomaki keda ena noda savasava vakayago kei na noda savasava vakayalo. E vola kina oqo o Paula: “E na vale levu sa sega walega ni tu na veibilo koula kei na veibilo siliva, eso talega na bilo kau kei na bilo qele; ia eso sa talei, eso sa sega ni talei. Ia kevaka e dua na tamata sa vakasavasavataki koya mai na veika oqo, ena yaco kina me bilo talei, sa vakasavasavataki, ka yaga sara vua na Turaga, ni sa vakarau tu ki na cakacaka vinaka kecega.”​—2 Timoci 2:​20, 21.

²¹ O ira na beca na ivakavuvuli ni Kalou era wili mera ‘bilo sa sega ni talei.’ Ia nida muria na itovo vakalou, eda na wili meda ‘bilo talei, eda vakasavasavataki meda yaga vei Jiova, da qai vakarautaki ina cakacaka vinaka kece ga.’ De vinaka gona meda dui taroga: ‘O yau beka e dua na “bilo talei”? Era dau tarai cake na taciqu vakayalo nira veimaliwai kei au? Au dau cakacaka beka ena lomavata kei ira na taciqu vakayalo ena ivavakoso?’

Veiqaravi Tiko ga ena Lomavata

22. Na ivavakoso vakarisito e vaka na cava?

²² Na ivavakoso vakarisito e vaka ga e dua na vuvale. Ke ra sokaloutaki Jiova kece na lewena, ena laurai kina na veilomani, veiyaloni, kei na duavata. O ira na lewe ni dua na vuvale ena duidui tu beka na nodra itovo, ia era talei kece ena vuvale oqori. E vaka tale ga oqori ena loma ni ivavakoso. Eda sega ni tautauvata kece​—eda ivalavala ca tale ga​—ia na Kalou a vakayarayarataki keda mai vua ena vuku i Karisito. (Joni 6:​44; 14:6) Rau lomani keda o Jiova kei Jisu, o keda tale ga meda dau veilomani.​—1 Joni 4:​7-​11.

23. Na cava meda nanuma tiko da qai nakita dei meda vakayacora?

²³ Ni vaka ga na vuvale na ivavakoso vakarisito, e dodonu me laurai vei ira na lewena nira dau yalodina. E vola na yapositolo o Paula: “E na veivanua kece ga ko ni soqo kina mo ni sokalou, au vinakata me ra masu na tagane era sa yalodina vua na Kalou ka sa rawa me ra laveta cake na ligadra ni sa sega vei ira na cudru kei na vakatitiqa.” (1 Timoci 2:​8, VV) E vakabibitaka tiko e ke o Paula ni dodonu mera tamata yalodina o ira na lesi mera masu e matanalevu ena “veivanua kece ga” era soqo kina na lotu Vakarisito. Ia e sega ni o ira ga oqori, e vinakata na Kalou vei keda kece meda yalodina vua, meda yalodina tale ga vei ira na tacida vakayalo. (Dauvunau 12:​13, 14) Me vaka ga na veitikiniyago era cakacaka vata, meda nakita dei mada ga meda dau cakacaka vata ena veiyaloni. Meda veiqaravi tale ga ena duavata kei ira eda sokaloutaki Jiova vata tiko me vaka ga e dua na vuvale. Qai vakauasivi, meda nanuma tiko nira gadreva noda veitokoni na tacida me vaka ga nida gadreva nodra veitokoni. Eda na marautaka tale ga na veivakalougatataki i Jiova kei na nona veivakadonui ke da qaravi koya tiko ga ena lomavata.

O na Sauma Vakacava?

• Era mai qaravi Jiova vakacava ena lomavata na nona tamata?

• Na cava era sega ni dau veivakaduiduitaki kina na lotu Vakarisito?

• Na cava beka e cala kina na vosa kudrukudru?

• Na cava meda dokai ira kina na tacida eda vakabauta vata?

[iYaloyalo ena tabana e 15]

E raica o Pita ni ‘sega ni dau veivakaduiduitaki na Kalou’

[iYaloyalo ena tabana e 16]

O kila na vu ni nona vakalolovirataki Miriama na Kalou?

[iYaloyalo ena tabana e 18]

Era qaravi Jiova ena lomavata na lotu Vakarisito yalodina