‘Yalomalua Vei Ira Kece ga na Tamata’
“Vakananumi ira . . . me ra yalomalua, me ra sa yalolokomi sara vei ira kecega na tamata.”—TAITO 3:1, 2.
1. Na cava e sega ni rawarawa kina meda yalomalua?
A VOLA na yapositolo o Paula: “Dou vakadamurimuri au, me vaka ka’u sa muri Karisito.” (1 Korinica 11:1) O ira kece na dauveiqaravi ni Kalou nikua era saga vakaukaua mera muria na ivakasala oqo. Ia e sega ni rawarawa, nida sucukaya mai vei rau na noda itubutubu taumada na gagadre kei na yalo ni nanumi keda ga e sega ni salavata kei na ivakaraitaki i Karisito. (Roma 3:23; 7:21-25) Ena yasana kadua, e rawa nida yalomalua kece kevaka eda sasaga. Ia e sega ni rawa nida vakararavi ga ena noda kaukaua. Na cava gona e gadrevi?
2. E rawa vakacava nida ‘yalomalua vei ira na tamata kece ga’?
2 Na yalomalua vakalou e tiki ni vua ni yalo tabu. Na levu ga ni noda muria na veidusimaki ni yalo ni Kalou, na levu ni noda vuataka na vuana. Sa na qai rawa nida “yalomalua” vei ira na tamata kece ga. (Taito 3:2) Meda dikeva mada se rawa vakacava nida vakatotomuria na ivakaraitaki i Jisu, mera na ‘vakacegui’ tale ga kina o ira eda veimaliwai kaya.—Maciu 11:29; Kalatia 5:22, 23.
Ena Vuvale
3. Na ituvaki cava ena vuvale e vakaraitaka na yalo ni vuravura?
3 Na vuvale e dua na vanua e gadrevi vakabibi kina na yalomalua. E nanuma na World Health Organization ni itovo kaukaua ena vuvale e vakaleqa vakalevu nodra bula na yalewa, ni vakatauvatani ke rau wili vata na coqa vakacalaka kei na mate na malaria. E Lodoni, mai Igiladi, e 25 na pasede ni itovo kaukaua e ripotetaki e yaco ena vuvale. Era sotava wasoma na ovisa na tamata era vakaceguya na lomadra ena “veiba, kei na vosavakacaca.” Kena e ca sara, ni so na veiwatini era vakalaiva na “yaloca” me vakaleqa nodra veimaliwai. Na ituvaki kece oqo e vakaraitaka na ca ni “yalo ni vuravura,” qai sega ni dodonu me kune ena vuvale vakarisito.—Efeso 4:31; 1 Korinica 2:12.
4. E cakayaco vakacava na yalomalua ena vuvale?
4 Eda gadreva na yalo ni Kalou me cavuraki kina na yalo ni vuravura. ‘Na vanua e kune kina na yalo i Jiova e kune kina na galala.’ (2 Korinica 3:17, VV) O koya gona, e dina beka ni rau sega ni uasivi na veiwatini, ia na loloma, yalovinaka, lewamatau, kei na dauvosota ena vaqaqacotaka nodrau duavata. (Efeso 5:33) Ena marautaki na bula ena vuvale e laurai kina na yalomalua, ena duidui sara oqori ena levu na vuvale e sivia kina na veiba kei na veicudruvi. Dina ni bibi na ka e kaya e dua, ia e bibi sara na kena itautau, ni dusia na yalo e tiko ena daku ni vosa e kaya. Ni tukuni gona ena yalomalua na ka e nuiqawaqawataki se leqataki, e kauta laivi na rarawa. Me vaka e vola na tui vuku o Solomoni: “A vosa vakayalovinaka sai vakamalumu ni cudru: ia na vosa vakararawa sa vakatubura na cudru.”—Vosa Vakaibalebale 15:1.
5. E rawa ni veivuke vakacava na yalomalua ena vuvale era duidui lotu?
5 E bibi sara tale ga na yalomalua ena vuvale era duidui lotu. Ni salavata kei na yalololoma, ena vukea me rawai mai vei Jiova e dua e dauveivorati. E vakasalataki ira na yalewa vakawati lotu Vakarisito o Pita: “Dou vakamalumalumutaki kemudou vei ira na watimudou; me rawai ira na watidra ko ira na yalewa e na nodrai valavala, ka segai e na vunau, kevaka sa so sa sega ni talairawarawa ki na vunau; ni ra sa raica na nomudoui valavala savasava kei na nomudou rere. Ia me kakua ni nomudou nai ukuuku etaudaku, na tali drau ni ulu, kei nai ukuuku koula, kei na sulumaka nai sulu; ia na ka vakayalo ga sa vuni, e na ka sa sega ni vuca rawa, na yalomalumalumu kei na yalomalua, oqori sa ka talei sara e na mata ni Kalou.”—1 Pita 3:1-4.
6. E rawa vakacava ni vaqaqacotaka na yalomalua na nodra veimaliwai na itubutubu kei ira na gone?
6 E rawa ni voravora nodra veimaliwai na itubutubu kei ira na gone, vakauasivi ke ra sega ni lomani Jiova. Ia ena vuvale kece vakarisito, e bibi kina na yalomalua. E vakasalataki ira na tama o Paula: “Dou kakua ni vakacudrui ira na nomudou gone: ia dou vakavulici ira e na vunau kei nai vakavuvuli ni Turaga.” (Efeso 6:4) Nira bulataka na lewenivuvale na yalomalua, ena vaqaqacotaka na veimaliwai ni itubutubu kei ira na gone. O Dean, e dua vei iratou na le lima na gone, e nanuma lesu baleti tamana: “Dau yalomalua o Tata. Niu se gone mada ga, keirau sega vakadua ni veiba. Ke mani cudru, ena malumu ga nona itovo. So na gauna e dau totogitaki au, me vakatalai au tani i noqu rumunimoce, se vakuai au ena so na ka, ia keirau sega ga ni dauveiba. A tama i keitou, a neitou itokani tale ga, keitou sega ni vinakata gona me keitou vakararawataki koya.” Na yalomalua e vaqaqacotaka dina na nodra veimaliwai na itubutubu kei ira na gone.
Ena Cakacaka Vakaitalatala
7, 8. Na cava e bibi kina na yalomalua ena cakacaka vakavunau?
7 Dua tale na vanua e gadrevi vakabibi kina na yalomalua ena cakacaka vakavunau. Nida kacivaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou vei ira tale na so, eda sota kina kei ira e duidui na ivakarau ni yalodra. E so era rogoca ena marau na itukutuku ni inuinui eda wasea vei ira. E so tale e dui tu na vuna era na sega ni marautaka kina. Na vanua sara ga oqo ena veivuke kina vakalevu na yalomalua meda vakayacora vinaka sara kina noda ilesilesi me yacova na iyalayala kei vuravura.—Cakacaka 1:8; 2 Timoci 4:5.
8 E vola na yapositolo o Pita: “Ni vakarokorokotaki Karisito ga e yalomuni me nomuni Turaga. Mo ni dau vakarau tu e na veigauna kece ga mo ni vakamacalataka vua na tamata yadua e via kila na i nuinui sa tu vei kemuni. Ia mo ni kitaka e na yalo malumalumu [se, “yalomalua,” NW] kei na vakarokoroko.” (1 Pita 3:15, 16, VV) Nida raica dei na Karisito me noda iVakaraitaki, eda na qarauna meda yalomalua da qai veirokovi nida vunau vei ira era dau vosa vakaukaua vei keda. Na noda cakava oqo e dau qai tini vinaka e muri.
9, 10. Tukuna e dua na ivakaraitaki e laurai kina ni bibi na yalomalua ena cakacaka vakavunau.
9 A vakadirorogo toka ga o Keith ni tukituki mai katuba e dua, mani lai dolava o watina. Ni kila na wati Keith ni nodrau vulagi e iVakadinadina i Jiova, e vosa cudrucudru ena nona beitaki ira na iVakadinadina nira dau vakasaurarataki ira na gone. E galu toka ga na tacida oqo. Oti sa qai kaya vakamalua: “Vosota e sega ni dina qori. E rawa beka niu vakaraitaka vei kemuni na vakabauta ni iVakadinadina i Jiova?” A vakarorogo toka o Keith mani lako i katuba me tarova na veivosaki.
10 E muri, rau sa qai veivutunitaka vakaveiwatini ni sega ni vinaka nodrau itovo vua na nodrau vulagi. E vakadrukai rau nona yalomalua. Ni oti ga e dua na macawa, erau kurabui ni sa lesu tale mai na tacida oqo, rau mani vakadonuya o Keith kei watina me vakamacalataka vei rau na yavu vakaivolatabu ni nona vakabauta. Erau qai kaya e muri: “Ni oti na veisiko oya, rauta ni rua tale na yabaki neirau sa qai dau vakarorogo vei ira e so tale na iVakadinadina.” Erau mani duavata me rau vulica na iVolatabu, rau papitaiso sara me vakaraitaka nodrau yalayala vei Jiova. Sa na dua na ka na marau i koya na iVakadinadina e sikovi Keith kei watina ena imatai ni gauna! Eratou qai sota tale ena vica na yabaki e muri qai kila kina ni rau sa tacina vakayalo. E mana sara na yalomalua.
11. Ena vakarawarawataka vakacava na yalomalua na nona ciqoma e dua na ka dina vakarisito?
11 A sotia o Harold, na veika gona e sotava e vakavuna me rarawataka na bula, lai vakabauta sara kina ni sega na Kalou. Sa qai vakalevutaka ga nona rarawa ni coqai koya e dua na draiva mateni, e vakavuna nona lokiloki. Nira sikovi koya e nona vale na iVakadinadina i Jiova, e vakaroti ira o Harold mera kua tale ni lesu yani. Ia dua na siga, o Bill, e iVakadinadina, a lai sikova e dua na tataleitaki e tiko volekata na vale nei Harold. A mani lai tukituki cala tu o Bill ena katuba nei Harold. E vakayagataka e rua na ititoko o Harold me tucake rawa kina me dolava na katuba, e kere veivosoti sara o Bill, mani vakamacalataka ni duatani na vale e dodonu me lai rai kina. Cava sa qai cakava o Harold? E sega ni kila o Bill ni sa sarava oti o Harold na itukutuku ena retioyaloyalo baleti ira na iVakadinadina, nira cakacaka vata mera tara e dua na Kingdom Hall vou ena dua na gauna lekaleka. Ni drukataka nodra cakacaka ena duavata e lewe levu, sa veisautaka kina nona rai baleti ira na iVakadinadina. E tarai koya na kere veivosoti nei Bill kei na nona yalomalua, mani vakadonuya kina o Harold mera sikovi koya na iVakadinadina. E vulica na iVolatabu, toso sara, qai papitaiso me dua na dauveiqaravi i Jiova.
Ena iVavakoso
12. Na itovo vakavuravura cava mera qarauna na lewe ni ivavakoso vakarisito?
12 Na ikatolu ni vanua e gadrevi kina vakabibi na yalomalua ena loma ni ivavakoso vakarisito. Sa takalevu na duiyaloyalo ena vuravura nikua. Na veisavosa, na veiba, kei na veicudruvi sa ka ni veisiga vei ira na raica tu ga vakavuravura na bula. Ena so na gauna, e curu vakamalua sara tale ga ina ivavakoso vakarisito na itovo vakavuravura oqo, e lai votu ena veileti kei na veiba. E sega ni ka marautaki vei ira na tagane era lesi mera qarava na ivavakoso nira raica ni yaco na ituvaki vaka oqo. Ia, nodra lomani Jiova kei na tacidra, e uqeti ira mera moici koya e cala me veivutuni qai saumaki.—Kalatia 5:25, 26.
13, 14. Na cava e rawa ni basika ke ra ‘vakavulici ena yalomalua o ira na dauveivorati’?
13 Ena imatai ni senitiuri, o Paula kei nona itokani o Timoci erau sotava na dredre mai vei ira e so ena ivavakoso. O Paula sa qai vakasalataki Timoci me qarauni ira era vaka na bilo “sa sega ni talei.” E kaya: “Sa tabu ni veileti nai talatala ni Turaga; ia me yalomalumalumu vei ira kecega na tamata, me vakavuvuli vakavuku, me dauvosota, me vakatavulici ira e na yalomalumalumu [se, “yalomalua,” NW] . . . [na] dauveivorati.” Ke da yalomalua tiko ga nida vakacudrui, era na veisautaka nodra rai o ira na dauveivakadiloi era sega ni duavata kei keda. Me vaka a qai vola tarava o Paula, de na qai “solia beka vei ira” o Jiova “na veivutuni mera kila kina na ka dina.” (2 Timoci 2:20, 21, 24, 25) Dikeva ni sema vata o Paula na yalomalumalumu, na vosota kei na yalomalua.
14 A bulataka o Paula na ka e vunautaka. Ni veivosaki kei ira na “apositolo lasu” ena ivavakoso mai Korinica, e uqeti ira na mataveitacini: “Ia koi au ko Paula, ka’u sa masuti kemudou e na yalomalumalumu kei na yalomalua i Karisito, oi au sa malumalumu ni’u sa tiko vei kemudou, ia ka’u sa doudou vei kemudou ni’u sa tiko tani.” (2 Korinica 10:1; 11:5, VV) O Paula a vakatotomuri Karisito. Dikeva ni vakamasuti ira na mataveitacini ena “yalomalua i Karisito.” A sega ni viavialevu, se veivakasaurarataki. Sega ni vakabekataki ni nona veivakadreti e tara na lewe ni ivavakoso e vinaka na lomadra. E vakavinakataka na veimaliwai ca qai kotora na yavu me rawati kina na vakacegu kei na duavata ena ivavakoso. E dodonu meda saga kece ni vakatotomuria na itovo oqo. Vakauasivi vei ira na qase ni ivavakoso ni gadrevi mera vakatotomuria na itovo i Karisito kei Paula.
15. Ni caka na veivakadodonutaki, na cava e bibi kina na yalomalua?
15 Ia e sega ni qai caka ga na veivukei ena gauna e vakacaraki kina na vakacegu kei na duavata ena ivavakoso. Ni bera mada ga ni qai ca na veimaliwai, era gadreva na mataveitacini na veidusimaki vakayalololoma. E uqeta o Paula: “Oi kemuni na wekaqu, kevaka sa kunei ni cala e dua na tamata, mo ni vakadodonutaki koya e na yalo malumalumu [se, “yalomalua,” NW] ko i kemuni sa tu vinaka vakayalo. Ia mo ni vakaraici kemuni de ko ni mani veretaki tale ga.” (Kalatia 6:1, VV) E sega ni ka rawarawa meda “yalomalua” tiko ga, vakauasivi ni o keda kece na lotu Vakarisito, okati kina na tagane era colaitavi, eda dau cala. Ia, na yalomalua ena vakarawarawataka nona veisau o koya e cala.
16, 17. Na cava ena ciqomi rawarawa kina na ivakasala?
16 Ena vosa taumada vakirisi, na vosa e vakadewataki me “vakadodonutaki” e rawa ni vakaibalebaletaki tale ga ena vakadodonutaki ni sui e ramusu, e dau mosimosi sara. Ena vakamacalataka taumada na vuniwai e vakadodonutaka na sui na vinaka ni veiqaravi. E veivakacegui nona vosa vakayalomalua. Na vosa e tau taumada oya ena vakamalumutaka na rarawa nei koya e mavoa. Ena rairai mosimosi tale ga vaka oya na veivakadodonutaki vakayalo. Ia na yalomalua ena ciqomi rawarawa kina, ena vakavinakataka na veimaliwai qai vukei koya e cala me veisau. Ke mani cati vakalailai na ivakasala, na yalomalua ga nei koya e veivuke ena kauta laivi na kena sega ni via rogoci na ivakasala ena iVolatabu.—Vosa Vakaibalebale 25:15.
17 Nida vakadodonutaki ira e so, e leqataki ni rawa ni tauri cala na ivakasala me vakalelewa. E kaya e dua na dauvolaivola: “Nida vakadodonutaka e dua, e rawa ni lai tini ena vosa kaukaua. Oqo sara ga na gauna me vakaraitaki kina na yalomalumalumu.” Na vakaitovotaki ni yalomalua e vu mai na yalomalumalumu, ena vukea na lotu Vakarisito e veivakasalataki me galala mai na leqa oqo.
‘Vei Ira na Tamata Kece Ga’
18, 19. (a) Na cava e rawa ni dredre kina vei ira na lotu Vakarisito mera yalomalua nira veivosaki kei ira na iliuliu ni matanitu? (b) Na cava ena vukea na lotu Vakarisito me yalomalua vei ira na iliuliu, na cava na kena yaga?
18 Na veivosaki kei ira na iliuliu ni matanitu e dua na vanua e dredre kina na yalomalua, ni so nodra ivalavala na veiliutaki e laurai kina na veivakasaurarataki kei na lailai ni loloma. (Dauvunau 4:1; 8:9) Ia, noda lomani Jiova ena vukei keda meda doka nona itutu cecere da qai talairawarawa vei ira na iliuliu ni matanitu. (Roma 13:1, 4; 1 Timoci 2:1, 2) Kevaka mada ga era via tarova na veiliutaki noda qaravi Jiova e matanalevu, eda na vakasaqara na sala e so se tadola tu vei keda meda cabora kina noda isoro ni vakavinavinaka.—Iperiu 13:15.
19 Ena sega vakadua ni kaukaua na noda ivakarau. Eda na dau kauaitaka na nodra rai, ia ena gauna vata oya, eda na sega ni vakawaicalataka na ivakavuvuli dodonu. Na sala oqo e vakayacori rawa kina na cakacaka vakaitalatala ena 234 na vanua e veiyasa i vuravura. Eda muria na ivakasala i Paula ‘meda dau talairawarawa vei ira sa liu kei ira sa kaukaua, meda talairawarawa, meda vakarau tu me ia na ivalavala kece ga e vinaka, meda kakua ni vosavakacacataka e dua na tamata, meda kakua ni veiba, meda yalomalua, meda sa yalolokomi sara vei ira kece ga na tamata.’—Taito 3:1, 2.
20. Na veika vinaka cava sa waraki ira tu na yalomalua?
20 Na kalougata levu e waraki ira tu na yalomalua. E kaya o Jisu: “Sa kalougata ko ira sa yalomalua: ni ra na taukena na vanua.” (Maciu 5:5) Vei ira na lumuti era taci Karisito, ena vakamarautaki ira nodra yalomalua, ena dulaki tale ga kina vei ira na itavi dokai mera liutaka na vuravura e vakarurugi ena Matanitu ni Kalou. Vei ira “nai soqosoqo levu” ni ‘so tani tale na sipi,’ era na saga mera yalomalua tiko ga, ra qai vakanamata ena bula ina parataisi ena vuravura oqo. (Vakatakila 7:9; Joni 10:16; Same 37:11) Totoka dina na veika vinaka sa waraki keda tu! Meda kua gona ni guilecava na ivakasala i Paula vei ira na lotu Vakarisito mai Efeso: “O koya oqo ka’u masuti kemudou kina oi au sa vesu tu e na vuku ni Turaga, mo dou ia tiko nai valavala sa kilikili kei nai tutu dou sa kacivi kina, mo dou yalomalumalumu sara ka yalomalua.”—Efeso 4:1, 2.
Railesuvi
• Na kalougata cava ena vakilai ni laurai na yalomalua
• ena vuvale?
• ena cakacaka vakaitalatala?
• ena ivavakoso?
• Na veika vinaka cava e yalataki vei ira na yalomalua?
[iYaloyalo ena tabana e 21]
E bibi na yalomalua ena vuvale era duidui lotu
[iYaloyalo ena tabana e 21]
Na yalomalua e vaqaqacotaka na veimaliwai ena vuvale
[iYaloyalo ena tabana e 23]
Meda vakamacalataki keda ena yalomalua kei na vakarokoroko
[iYaloyalo ena tabana e 24]
Na yalomalua i koya e veivakasalataki ena vukei koya e cala