Ra Vakatitiqa e Levu ni Rawa ni Veivakaduavatataki na Lotu

“MO LOMANA na kai nomu.” (Maciu 22:39) E levu na lotu era vakauqeta na kena muri na ivunau oqo. Ia, ke mana na nodra vakavulici ira na lewe ni nodra lotu mera lomana na kai nodra se wekadra, sega ni vakabekataki nira na duavata na lewena. Ia, oqori beka na ka o raica ni yaco tiko ena veilotu? E vu beka ni duavata na lotu? Ena dua na vakatataro se qai vakayacori wale tiko ga mai Jamani, a tarogi kina na taro oqo: “E dau veivakaduavatataki beka na lotu, se vakavuna ga na veisei?” E 22 na pasede vei ira na vakatarogi era kaya ni dau veivakaduavatataki, ia e 52 na pasede era kaya ni vakavuna na veisei. Rairai ena vaka tale beka ga oqori na nodra rai na lewe ni noda vanua.

Na cava era sega soti ni nuidei kina e levu ni rawa ni veivakaduavatataki na lotu? De dua e vu beka ena veika era kila a yaco ena veigauna sa sivi. A sega ni vakaduavatataki ira na tamata na lotu, ia e dau vakavuna ga na veisei. Ena so na ituvaki, e vuqa na veivakalolomataki e dau caka ena yaca ni lotu. Dikeva mada e so na ivakaraitaki ena loma ni 100 na yabaki sa oti.

Caka ena Vuku ni Lotu

Ena iKarua ni iValu Levu, era a veiqedravu mai na Balkan na kai Croatia era lotu Katolika kei ira na kai Serbia era lotu Orthodox. Erau kaya ruarua na iwase oqo ni rau imuri i Jisu, a vakavulici iratou na nona imuri me ratou lomani ira na wekadratou. Ia, na veiqedravu oya a yaco “me dua na veilabalabati vakadomobula ni lewenivanua se qai bau kilai ena ivolatukutuku ni bula ni kawatamata,” e kaya e dua na dauvakadidike. Era kidroa na lewe i vuravura ena kedra iwiliwili era mate, e sivia nira le 500,000 na tagane, yalewa, kei na gone.

Ena 1947, e rauta nira le 400 na milioni na lewenivanua mai Idia era lotu Idu, lotu Musulimi, kei ira na lotu Sikh​—oqo e voleka ni 20 na pasede na iwiliwili ni kawatamata e vuravura. A sucu na matanitu o Pakistan, era lotu Musulimi na lewena, ni sa wase rua na vanua o Idia. Ena gauna oya, e drau vakaudolu na isenivalu mai na rua na vanua oqori era a vakamai, mokulaki, vakararawataki, ra qai lauvana ena veilabalabati vakalotu.

Me ikuri ni itukutuku vakadomobula vaka oqori, ena itekitekivu ni ika21 ni senitiuri e sa qai tete ga na nodra vakacaca na batikadi. Nikua, e sa vakavuna mera tu vakarau na veimatanitu kece, qai vuqa vei ira na ilawalawa batikadi oqo era kaya ni tiko na nodra lotu. E sega gona ni raici na lotu me dau uqeta na duavata, e vakavuqa me dau semati ga kei na veisei se itovo kaukaua. Sa rauta me kaya na niusiveva ni Jamani na FOCUS nira vaka na nuku ni dakai o ira na veilotu lelevu e vuravura​—na lotu ni Veivanua Vakarisito, lotu Buda, lotu Idu, lotu Musulimi, lotu Vakajiu, lotu Taoisi, kei na lotu i Confucius.

Ra Veileti Vakataki Ira

Dina ni so na lotu era veivaluvaluti tiko, ia e so tale era tiko yavavala nira veileti ga vakataki ira. Me kena ivakaraitaki, ena vica na yabaki wale tiko ga oqo era sa sega ni veiriti na veilotu ni Veivanua Vakarisito ena vuku ni kena dau veiletitaki e so na ivakavuvuli. Era taroga na italatala kei ira na lewenilotu: E tara beka na vakayagataki ni itatarovi ni vakaluveni? E tara beka na vakalutu? E dodonu beka mera bete na yalewa? Me raica vakacava na lotu na veiyacovi vakatagane se vakayalewa? Me tokona li na ivalu na lotu? Ena vuku gona ni duidui vaka oqo, e levu era vakasamataka, ‘E rawa vakacava me vakaduavatataka na kawatamata na lotu ke sega mada ga ni vakaduavatataki ira rawa na lewenilotu?’

E matata vakasigalevu gona, ni sega ni rawa vei lotu me uqeta na duavata. Ia, e kune beka na veisei ena lotu kece? E tiko beka e dua na lotu e duidui​—na kena e rawa ni vakaduavatataka na kawatamata?

[iYaloyalo ena tabana e 3]

Era mavoa na ovisa nira veitusaqati na ilawalawa lotu mai Idia ena 1947

[Credit Line]

Photo by Keystone/Getty Images