E Vua Beka na Ka Dina Vei Ira O Vakavulica Tiko?
NA GAUNA e tukuna kina e dua na itabagone, o Eric, ni sa sega ni via iVakadinadina i Jiova, e mositi rau sara ga na nona itubutubu. Rau a sega vakadua ni namaka. Ni se gone o Eric, e dau vakaitavi ena nodratou vuli iVolatabu vakavuvale, ena soqoni vakarisito, kei na cakacaka vakavunau ni ivavakoso. E kena irairai ni a muria tiko na ka dina. Ia, na gauna e biubiu kina, rau sa qai kila tu na nona itubutubu ni a sega ni tiko e lomana na ka dina vakaivolatabu. Rau kidacalataka sara, qai vakararawataki rau.
E so tale ga era sotava na ituvaki vaka oqori, ena kena sega ni namaki nodra sa sega ni via vuli iVolatabu na nodra gonevuli. Ni yaco oqori, era dau vaqaqa e so, ‘Cava beka au sega ni bau kidava kina?’ Ia, eda na rawa beka ni kidava nira sega ni vuataka tiko na noda gonevuli na ka dina, ni bera nira qai leqa vakayalo? Eda na vakadeitaka gona vakacava ni sa cakayaco tiko vei keda na ka dina, kei ira eda vakavulica? E rawa ni saumi na taro vaka oqori ena dua na vosa vakatautauvata kilai levu a vakamacalataka o Jisu.
Me Tara na Lomana na Ka Dina
“Na sore ni sila, ko ya na vosa ni Kalou,” e kaya o Jisu. “Ia ko ira [sa tei] e na qele vinaka, sa i ira era sa rogoca na vosa, ka ra sa taura matua sara e na lomadina ka vinaka, ka ra sa vuataka mai na vuadra e na nodra dau vosota.” (Luke 8:11, 15, VV) O koya gona, ni bera ni vua na ka dina ni Matanitu ni Kalou vei ira na noda gonevuli, e dodonu me ti mada e lomadra. E vakadeitaka vei keda o Jisu ni gauna e tara kina na lomana e dua na ka dina vakalou, ena vaka sara ga na itei ena qele vinaka, ni sega ni bera na kena cakayaco qai vua. Ia, na cava eda na saga meda raica?
Oya na noda siqema na ka e tiko e loma ni tamata, sega ni ka ga e tautuba. Kevaka mada ga e dua tu ga na ivakarau ni nona sokalou, e sega ni kena ibalebale oqori ni sa vakavotuya tiko o koya na ka dina e tiko e lomana. (Jeremaia 17:9, 10; Maciu 15:7-9) E gadrevi meda rai vakatitobu. Me laurai sara ga ni sa veisau dina na lomana, ka e nakita, kei na ka e dau vakabibitaka. E dodonu me bucina o koya na itovo vou, e salavata kei na loma ni Kalou. (Efeso 4:20-24) Kena ivakaraitaki: Na gauna era rogoca kina mai Cesalonaika na itukutuku vinaka, e kaya o Paula nira a vakabauta sara ga ni vosa ni Kalou. Ia, sa qai vakadeitaka ga ni “sa cakacaka yaco talega vei [ira]” na ka dina, ni raica nodra dau vosota, ra vakabauta, ra qai dau loloma.—1 Cesalonaika 2:13, 14; 3:6.
Io, ena totolo wale ga se na taura na gauna me vakavatukana ena itovo i gonevuli na ka sara ga e tu e lomana, me vaka ga a raici vei Eric. (Marika 7:21, 22; Jemesa 1:14, 15) E ka ni rarawa ni so na gauna e dau bera na kena kidavi na nodra ivakarau ca e so. Me sagai me kidavi totolo na nona malumalumu e dua, ni bera ni qai tarabe vakayalo. Sa dodonu gona kina meda kila na lomana. Ia, ena caka vakacava?
Vuli Vei Jisu
E kila vakavinaka na loma ni tamata o Jisu. (Maciu 12:25) Sega tale ni dua erau tautauvata. Ia, e vakaraitaka vei keda nida rawa tale ga ni kila na loma ni tamata, ka e nakita, kei na ka e vakabibitaka. Me vaka ga nona vakayagataka e vica na iwalewale na vuniwai me kila kina se cava e leqa tiko ena uto i koya e tauvimate, o Jisu tale ga e vakayagataka na iVolatabu me “takiva” qai vakavotuya kina na “nanuma kei na i naki ni lomadra na tamata,” dina ni sega beka ni dau vakaraitaki tu e matanalevu.—Vosa Vakaibalebale 20:5; Iperiu 4:12, VV.
Kena ivakaraitaki, dua na gauna a vukei Pita o Jisu me raica e dua na malumalumu a qai vakatarabetaki koya tale e muri. E kila vinaka tu o Jisu ni lomani koya o Pita. E solia sara mada ga vua o Jisu “nai dola ni matanitu.” (Maciu 16:13-19) Ia, e kila tale ga o Jisu ni sa taketetaki ira tiko nona yapositolo o Setani. Era na vakacacani sara vakalevu ena veisiga sa bera mai mera cakitaka nodra vakabauta. E kila vinaka tale tu ga ni malumalumu tu nodra vakabauta e so nona tisaipeli. E sega gona ni tuvakasuka me dusia vakadodonu vei ira na malumalumu mera na cakacaka kina. Dikeva mada na nona veivosakitaka na tikina oqo.
E kaya na Maciu 16:21: “E na gauna ko ya sa vakatekivu kina ko Jisu, me vakatakila kivei ira na nona tisaipeli, ni sa kilikili kaya me . . . vosota na ka [rarawa] e vuqa . . . ka me vakamatei.” Dikeva ni vakatakila sara ga vei iratou na ka ena yaco vua, sega ni tukuna wale ga. Sega ni vakabekataki ni a rairai vakayagataka e so na tikinivolatabu, me vaka na Same 22:14-18 se na Aisea 53:10-12, e tukuni kina ni dodonu me sotava e so na ka rarawa na Mesaia qai mate. Se mani cava ga e tukuna o Jisu ena nona wilika se cavuqaqataka na iVolatabu, e vinakata tiko me kila na loma i Pita kei na so tale. Na cava era na cakava ke ra vakacacani?
Dina ni dau doudou qai lomakatakata o Pita, nona vosa vakariri ena gauna oqo, e vakavotuya na cala bibi ni nona vakasama. E kaya: “Me kakua sara, Turaga. E na sega sara ni yacovi kemuni na ka oqo.” E vakacalai sara tu ga na vakasama i Pita, ni qai tukuna vua o Jisu “ni sa vakatamata ga na nomu vakasama ka sega ni vaka na vakasama ni Kalou”—e cala bibi oqo qai rawa ni vu ni leqa levu. Ia, cava e qai cakava o Jisu? Ni oti toka ga nona cudruvi Pita, sa qai kaya vua kei ira na vo ni nona tisaipeli: “Kevaka e dua sa via muri au, me sa kakua ni lewai koya vaka i koya, ia me colata ga na nona kauveilatai, ka muri au.” Ni cavuta na vakasama era tiko ena Same 49:8 kei na 62:12, e tokaruataka vei ira ni na vu vakalou nodra rawata na bula tawamudu, sega ni vu vakatamata, nira sega mada ga ni rawa ni veivakabulai.—Maciu 16:22-28, VV.
Dina ni a rawai Pita ena dua na gauna na rere, qai cakitaki Jisu vakatolu, ia na nodrau veivosaki oqori kei na nodra veitokoni e so e vukea nona toso vinaka tale vakayalo. (Joni 21:15-19) E raici oqo ni oti tale e 50 na siga, ena nona tucake ena doudou e matadra na lewevuqa me vakadinadinataka nona sa vakaturi o Jisu. Ena veimacawa, veivula, kei na veiyabaki tale e tarava, e vosota kina vakavica o koya ena yaloqaqa na vesu, mokulaki kei na biu e valeniveivesu, qai dua dina na ivakaraitaki vinaka ni yalodina tabuvakasuka.—Cakacaka 2:14-36; 4:18-21; 5:29-32, 40-42; 12:3-5.
Na cava eda vulica kina? O rawa beka ni raica na ka e cakava o Jisu me takiva qai vakavotuya kina na loma i Pita? Kena imatai, e vakayagataka e so na tikinivolatabu veiganiti me rawa ni vakasamataka kina o Pita na tikina bibi e gadrevi me kauaitaki. Tarava, e solia vei Pita na galala me vakavotuya mai kina na lomana. Kena ilutua, e vakasalataki Pita vakaivolatabu me veisautaka nona rai kei na lomana. O na rairai nanuma ni sega ni ganiti iko mo veituberi vaka oqo, ia da dikeva mada e rua na ivakaraitaki eda raica kina nida na rawa ni vakatotomuria na ivakaraitaki i Jisu ke da dau vakavakarau vinaka da qai nuitaki Jiova.
Takiva na Ka e Tu e Lomana
Na gauna e kila kina e dua na tama lotu Vakarisito ni rau a taura na luvenatagane, erau yabaki 6 kei na 7, na loli mai na desi i nodrau qasenivuli, a vakadaberi rau qai vosa vei rau. E sega ni vakawalena o tamadrau na ka rau cakava me ka ni qito ga, a kaya, “Au saga meu takiva na ka e tu e lomadrau, meu kila kina na vu ni nodrau cakava na ka ca oqo.”
E tukuna vei rau me rau nanuma na ka a yaco vei Ekani, me vaka e tukuni tu ena Josua wase 7. Rau taura totolo sara ga na luvena na ka e vinakati tiko me rau kila, rau qai vakadinadinataka nodrau cakacala. A sa vakacaraka tale tiko ga nodrau lewaeloma. Sa qai kaya vei rau o tamadrau me rau wilika na Efeso 4:28, e kaya: “Me kakua ni butako tiko ko koya ka daubutako, ka me daucakacaka ga, . . . me so kina na nona ka me soli vei koya sa dravudravua.” Sa qai vakadeitaka vinaka ga na cakayaco ni tikinivolatabu oqori na nona vakasalataki rau o tamadrau me rau volia na loli rau qai kauta vei qasenivuli.
“Na gauna ga keirau kidava kina na ka rau cakava, keirau saga sara me cavuraki laivi na inaki ca ni lomadrau,” e kaya o tamadrau, “keirau qai vakaisosomitaka ena nanuma kei na inaki savasava, ena neirau vosa vei rau.” Yaco na gauna me yaga kina nodrau veituberi na itubutubu oqo baleta ni rau vakatotomuria na ivakaraitaki i Jisu ena gauna erau veivakavulici kina. Rau a sureti ruarua na luvedrau me rau veiqaravi ena itikotiko liu ni iVakadinadina i Jiova e Peceli, mai Brooklyn. Sa oti oqo e 25 na yabaki e se veiqaravi tiko ga kina e dua vei rau.
Dikeva tale mada na sala e vukea kina e dua na lotu Vakarisito na nona vuli iVolatabu. Dau tiko na gonevuli oqo ena soqoni, vakaitavi tale ga ena cakacaka vakaitalatala, sa lomana tale tiko ga me papitaiso. Ia, e sa rui dau nuitaki koya tale vakasivia, e sega ni vakararavi vei Jiova. “Me vaka ni dawai tu, sa matau ga vua me kua ni vakararavitaka nona bula vua e dua tale,” e kaya na iVakadinadina oqo. “Dua na ka noqu dau nanumi koya, de na leqa nona vakasama se luluqa nona veika vakayalo.”
Mani nanuma kina na iVakadinadina oqo me vukei koya mada ena ka e tukuni ena Maciu 6:33, qai uqeti koya me veisautaka na veika e vakabibitaka, me liu na Matanitu ni Kalou, qai nuitaki Jiova me na vukei koya. E tarogi koya vakadodonu: “E vakavuna beka nomu dau tu taudua ga mo sega kina ni vakararavi vua e dua tale, okati kina o Jiova?” E vakatusa o gonevuli ni sa vovoleka sara me sa muduka nona dau masu. E uqeti koya na iVakadinadina oqo me muria na ivakasala ena Same 55:22, me biuta vei Jiova na nona icolacola bibi, baleta ni vakadeitaka na 1 Pita 5:7, “ni sa daunanumi kemudou ko koya.” E tarai koya sara ga na veivosa oqori. E kaya tale na iVakadinadina, “Qori se qai bau dua vei ira na gauna meu raici koya kina me tagi.”
Me Yavalati Iko Tiko ga na Ka Dina
E dau vakamarautaki keda nira ciqoma na ka dina ena iVolatabu o ira eda vakavulica. Ia, ke da vinakata me yaga na noda sasaga, e dodonu meda ivakaraitaki vinaka sara ga. (Juta 22, 23) E dodonu meda ‘kitaka na cakacaka eda na vakabulai kina ena rere kei na sautaninini.’ (Filipai 2:12) Oqo ena okati kina na noda vakacila tiko ga e lomada na rarama ni iVolatabu, da vakaraica se gadrevi beka me vakavinakataki e so na noda itovo, noda gagadre, kei na veika eda taleitaka.—2 Pita 1:19.
Kena ivakaraitaki, sa malumu beka mai na nomu dau guta na cakacaka vakarisito? Ke vaka kina, cava na vuna? De dua o sa rui nuitaki iko ga vakasivia. O na rawa ni kila vakacava? Wilika na Akeai 1:2-11, qai vakasamataka sara vakavinaka nona soli vakasama o Jiova vei ira na Jiu era suka tale i nodra vanua. Oti, qai tarogi iko: ‘Au dau vakabibitaka beka na veika vakailavo kei na iyau? Vakacava keu sa na vakaliuca na veika vakayalo, au rawa ni nuitaki Jiova me vukea na qaravi ni noqu matavuvale? Seu na via qaravi au mada e liu?’ Ke gadrevi me veisautaki e so na nomu rai kei na lomamu, kua tale ni vakatitiqa kina. E tu tale ga na ivakasala vakaivolatabu me vaka e koto ena Maciu 6:25-33, Luke 12:13-21, kei na 1 Timoci 6:6-12, ena vukei keda me veiraurau kina noda rai me baleta na iyau kei na kena taukeni, o koya ena vakadeitaka vei keda na veivakalougatataki i Jiova.—Malakai 3:10.
E rawa sara ga ni vakavure vakasama vei keda na noda dikevi keda vinaka vaka oqori. E rawa ni tarai keda vakalevu na kena vakavotui vei keda e dua noda malumalumu da qai ciqoma tale ga. Ia, ni o saga vakayalololoma mo vukei luvemu, nomu vuli iVolatabu, wili kina o iko—se mani vakacava na kena tarai iko—oqori sa na rairai imatai tiko ni ikalawa o na vakabulai koya kina se o iko sara ga.—Kalatia 6:1.
Ia, vakacava ke rairai sega ni yaga na nomu sasaga? Kua ni soro totolo. E sega ni ka rawarawa na kena veisautaki na lomana e dua, ena taura na gauna, qai ka toka ni sasaga ena so na gauna. Ia, e rawa tale ga ni vu ni veivakalougatataki.
A liaci koya o Eric, na itabagone a tukuni toka mai cake, sa qai “muria [tale] nai vakavuvuli ni dina.” (2 Joni 4) E kaya: “Me yacova sara ga na gauna au sa vakila kina na veika au sa vakayalia, au sa qai lesu tale vei Jiova.” Salavata kei na nodrau veivuke nona itubutubu sa qaravi Jiova tale tiko ena yalodina o Eric nikua. Dina ni a sega ni ciqoma na nodrau dau saga nona itubutubu me dikeva tale vakavinaka na lomana, ia oqo dua na ka nona vakavinavinakataka na ka rau a cakava ena gauna oya. “Rau sa bau vinaka dina na noqu itubutubu,” e kaya. “Rau lomani au tu ga.”
E ivakaraitaki ni yalololoma na noda saga me cila na rarama ni Vosa ni Kalou ena lomadra o ira eda vakavulica tiko. (Same 141:5) O koya gona, saga tiko ga mo kila na lomadra na luvemu kei ira na nomu vuli iVolatabu, mo vakadinadinataka kina ni sa vua dina tiko vei ira na itovo vakarisito. Gumatua sara ni saga me cakayaco vei iko kei ira e so tale na ka dina, mo rawa kina ni “wasea vakadodonu nai vakavuvuli dina.”—2 Timoci 2:15.
[iYaloyalo ena tabana e 29]
E vakavotui na malumalumu i Pita ena vosa i Jisu
[iYaloyalo ena tabana e 31]
Vakayagataka na iVolatabu mo takiva kina na lomadra na tamata