iTalanoa ni Nona Bula

Vosota Me Vaka na Sotia i Karisito

TALANOATAKA O YURII KAPTOLA

“Au sa qai kila deivaki ni tiko dina vei iko na vakabauta!” A tauca na veivosa oqo e dua au sega ni namaka me tukuna, e dua na vakailesilesi ena mataivalu ni Rusia​—⁠na veivosa oqori e uqeti au dina ena gauna au gadreva kina. Au sa totogitaki tu e valeniveivesu me dua na gauna balavu, au qai dau vakamasuti Jiova me vukei au. Au a sotava tiko e dua na ituvaki dredre ena gadrevi kina na vosota kei na yalodei.

AU A sucu ena 19 Okotova, 1962, au tubucake mai ena ra kei Ukraine. Ena yabaki oya, a veitaratara kei ira na iVakadinadina i Jiova o tamaqu, e yacana tale ga o Yurii. A yaco sara me imatai ni dauveiqaravi i Jiova ena neitou koro. Era kauaitaka na vakailesilesi ni vanua oya era tusaqati ira tiko na iVakadinadina i Jiova na ka e dau cakava.

Ia, era rokovi rau noqu itubutubu e levu keimami tiko veitikivi ena vuku ni nodrau itovo vakarisito kei na nodrau dau veikauaitaki. Erau vakayagataka na gauna kece e veiganiti me rau bucina e loma i keitou, o yau kei na tolu na ganequ, me keitou lomana na Kalou ni keitou se gone. E vukei au sara ga meu vosota e so na ituvaki dredre e koronivuli. Dua na ituvaki dredre au sotava oya na gauna a gadrevi kina vei ira na gone kece mera tokara e dua na badge me vakatakilakilataki ira nira gone nei Lenin, era vakatokai me Lenin’s October Children. Au sega ni mani tokara na badge baleta niu lotu Vakarisito sega ni veitovaki, oqo e vakavuna mera raici au vakatani.​—⁠Joni 6:​15; 17:⁠16.

Ena gauna au kalasi tolu kina, a vinakati vei ira na gonevuli kece mera curu ena isoqosoqo ni itabagone vakominisi e vakatokai na Young Pioneer. E kau na neitou kalasi ina rara ni koronivuli ena dua na siga me keimami lai vakacurumi. Dua na ka na noqu rere baleta niu namaka niu na vakalialiai, au na cudruvi tale ga. Era kauta kece mai na gone na nodra sikavu damudamu vou, vakavo ga o yau. Keimami sa qai yatuni tu ena matadra na qasenivuli, na qasenivuli liu, kei ira na gonevuli era qase cake. Ena gauna era vakaroti kina na gonevuli qase mera bukia na sikavu ena domo i keimami, au cuva sobu au qai nuitaka ni na sega ni dua e kauaitaki au.

Kau ina Valeniveivesu Yawa

Ena gauna au yabaki 18 kina, au a totogitaki me tolu na yabaki e valeniveivesu baleta niu tawaveitovaki ena vuku ni noqu vakabauta vakarisito. (Aisea 2:⁠4) Au a cakacakataka na imatai ni noqu yabaki ena tauni o Trudovoye, ena yasayasa o Vinnitskaya, mai Ukraine. Au lai sotava e kea e rauta ni 30 na iVakadinadina i Jiova. E duidui na cakacaka keimami lesi kina, keimami qai cakacaka yarurua tale ga baleta nira sega ni vinakata na vakailesilesi me keimami veimaliwai tiko.

Ena Okosita 1982, o yau kei na dua tale na iVakadinadina, o Eduard, vata kei na so tale na kaivesu keimami vodo ena sitimanivanua era dau vodo kina na kaivesu me keimami vakau ina ulunivanua o Ural ena vualiku. E walu na siga na neimami vosota tiko na rumu e osodrigi qai katakata, me yacova sara yani na valeniveivesu e Solikamsk, e dua na tauni ena yasayasa o Permskaya. E duidui na rumu ni valeniveivesu keirau tawana kei Eduard. Ni oti tale e rua na macawa, au vakau tale ina vualiku ena koro o Vels, ena yasayasa o Krasnovishersky.

A yaco yani na lori e usani keitou ena lomaloma ni bogi, qai buto dina. Dina ni a buto, a vakarota ga e dua na ovisa me keimami takosova na uciwai ena boto. Sega mada ga ni keitou raica rawa na uciwai se na boto! Ia, keitou vakayayamo me yacova ni sa kune. Dina ga ni keitou rere toka ia keitou mani lele rawa. Ni keitou yaco itai kadua keitou cabeta sara e dua na delana e waqa toka mai kina e dua na cina era toka tale ga kina e so na valelaca. Oqo na neitou itikotiko vou. Bau dua toka na valelaca levu au tiko kina kei na 30 tale na kaivesu. Ena vulaililiwa, keimami vosota na batabata e lutu ina -40 na dikiri celsius, qai sega tale ga ni bau katakata na valelaca. Dau nodra cakacaka na kaivesu na ta kau, ia au lesi meu tara na neimami vale na kaivesu.

Yaco Yani na Kakana Vakayalo ena Neitou iTikotiko Yawa

Dina ga niu iVakadinadina duadua ena itikotiko oya, ia a sega ni biuti au o Jiova. A vakauta mai e dua na ioloolo o tinaqu ena dua na siga, ni se vakaitikotiko ena ra kei Ukraine. Ena gauna e dolava kina na iloolo e dua na yadra, na imatai ga ni ka a raica e dua na iVolatabu lailai. A taura cake qai vakacega. Au vakasamataka e dua na ka meu tukuna me kakua kina ni vesuka na iyau vakamareqeti oqo. “Na cava qo?” a taroga vakasauri na yadra. Ni se bera niu vakasamataka na ka meu tukuna, a sauma sara e dua na turaganiovisa a tucake voleka tiko e kea: “Oi! Qori na ivolavosa.” Au sega ni vosa. (Dauvunau 3:⁠7) A vakacega na vo ni ioloolo na turaganiovisa, oti oya sa qai solia mai kei na iVolatabu vakamareqeti. Ena levu ni noqu marau au solia vua e so na vuanikau a tawa tu mai ena ioloolo. Ena gauna au ciqoma kina na ioloolo oqo, au kila sara ga ni sega ni guilecavi au o Jiova. A vukei au qai vakaukauataki au vakayalo.​—⁠Iperiu 13:⁠5.

Vunau Tiko Ga

Ni oti e vica na vula, au kurabui ni a volavola mai e dua na taciqu lotu Vakarisito, a vesu tale tiko ga ena dua na keba rauta ni 400 na kilomita na kena yawa. A kerei au meu vaqara e dua na turaga a taleitaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou, e rairai sa tiko ena noqu keba. E sega ni ka vakayalomatua nona volavola mai vaka oya baleta ni dau wilika na neimami ivola na ovisa. Sega gona ni ka ni kurabui nona kacivi au e dua na turaganiovisa meu lako yani ena nona valenivolavola, qai vakaroti au meu kua ni vunau. E vakarota meu sainitaka e dua na ivola e kainaki kina niu na sega ni wasea na noqu vakabauta. Au kaya vua niu sega ni raica rawa na vuna meu sainitaka kina e dua na ivola vaka oya, me vaka ni sa kilailevu tu niu iVakadinadina i Jiova. Au tukuna tale ga nira via kila e so na kaivesu se cava na vuna au vesu kina. Na cava meu na kaya vei ira? (Cakacaka 4:​20) Siqema na ovisa ni na sega ni rawa ni vakarerei au, mani nanuma meu sa vakau tani. Au a kau ina dua tale na keba.

Au kau sara ena koro o Vaya, rauta ni 200 na kilomita na kena yawa. Era rokova na noqu vakabauta vakarisito o ira na iliuliu ni kaivesu e kea, ra qai lesi au ina cakacaka e sega ni vauci kina na vala, meu dua na matai, oti oya meu daunilivaliva. Ia e ka ni bolebole toka na rua na cakacaka oqo. Dua na gauna, a tukuni vei au meu taura noqu iyaya ni cakacaka meu gole ina valenisoqo ena koro. Eratou marautaka na sotia noqu yaco yani. A sega ni waqa tiko na cina a vakararamataka na ivakatakilakila vakamataivalu. Ratou vinakata meu vakavinakataka e so na ka ratou vakarautaka tiko ena soqo vakayabaki ni mataivalu e vakatokai na Red Army Day. Ni oti noqu vakasamataka vinaka, au mani tukuna niu na sega ni cakava na cakacaka oya. Au solia vei ratou noqu iyaya ni cakacaka au biubiu sara. Eratou ripotetaki au vua na ivukevuke ni dairekita, ia au kurabui ni a vakarogoca na veika au beitaki kina, sa qai kaya: “Au dokai koya ena vuku ni ka e cakava. E dina ina nona vakabauta na tamata oqo.”

Uqeti Mai na Vanua e Sega ni Namaki

Ena 8 June, 1984, ni oti vinaka e tolu na yabaki na noqu vesu tu, au sa qai sereki. Niu lesu tale i Ukraine, au Iai rairai vei ratou na ovisa meu vakaraitaka niu a kaivesu tu e liu. Era kaya na ovisa niu na lewai tale ni oti e ono na vula, ena vinaka gona meu na biuta na yasayasa oya. Au biuti Ukraine, au qai lai kunea e dua na cakacaka e Latvia. Ena dua na gauna lekaleka au vunau qai veimaliwai voli kei na dua na ilawalawa lailai ni iVakadinadina era tiko ena koroturaga o Riga, kei na veivanua voleka. Ia ni oti ga e dua na yabaki, au se baci kacivi meu curu ena mataivalu. Au tukuna vua na vakailesilesi ena vanua ni volayaca niu a sega ni via lewena na mataivalu ena dua na gauna e liu. E sauma ena nona kailavaka mai: “O kila na ka o sa cakava tiko? Me laurai mada na ka o na tukuna vua na turaganivalu!”

E kauti au ina dua na rumu ena ikarua ni tabavale, e toka kina e dua na teveli balavu qai dabe toka mai kina e dua na turaganivalu. A vakarogoci au vinaka niu vakamacalataka na noqu itutu, sa qai tukuna vei au meu vakasamataka vinaka na noqu vakatulewa ni se bera niu rairai vei iratou na komiti ni mataivalu. Ni keirau biuta na nona valenivolavola na turaganivalu, e kaya sara na vakailesilesi a cudruvi au: “Au sa qai kila deivaki ni tiko dina vei iko na vakabauta!” Niu rairai vei iratou na komiti ni mataivalu, au tokaruataka noqu tukuna niu tawaveitovaki, ratou qai sereki au.

Ena gauna oya au vakaitikotiko ena dua na bure. Dua na bogi, au rogoca na tukituki ena noqu katuba. Niu dolava na katuba au raica sara e dua na turaga e isulusulu vinaka e roqo tu e dua na katonivola. A vakamacalataki koya mai, qai kaya: “Au cakacaka tiko ena tabana ni State Security. Au kila ni o sotava tiko e so na ituvaki dredre, o na lewai tale ga ena mataveilewai.” “Io, e dina oqori,” au sauma. E tomana tale o koya: “Keimami rawa ni vukei iko kevaka o vakadonuya mo cakacaka vei keimami.” “E sega, ena sega ni rawa oqori,” au kaya. “Au na sega ni cakitaka na noqu vakabauta vakarisito.” E sega tale ni saga me veisautaka na lomaqu, e mani biubiu sara.

Suka i Valeniveivesu, Vunau Tale

E totogitaki au na National Court e Riga ena 26 Okosita, 1986, me va na yabaki noqu cakacaka vakaukaua, au vakau sara i Riga Central Prison. Ratou biuti au ena dua na rumu levu kei na 40 tale na kaivesu, au qai tovolea meu vunau vei ira kece. E so era kaya nira vakabauta na Kalou; so tale era veivakalialiai ga. Au dikeva nira dau tiko vata vakailala, ni oti e rua na macawa era kaya vei au na nodra iliuliu meu kua ni vunau, me vaka niu sega ni muria na ka era vinakata. Au vakamacalataka ni oqo sara ga na vuna au vesu kina baleta ni duatani na lawa au muria.

Niu dau vunau vakavuku, au mani kunei ira e so era kauaitaka na veika vakayalo, a rawa sara niu vakavulici iratou e lewe va ena iVolatabu. Ena gauna ni vuli, eratou vola ena nodratou ivola e so na ivakavuvuli taumada ni iVolatabu. Ni oti tale e vica na vula, au kau sara ina dua na keba e yadravi vinaka tu ena tauni o Valmiera, au lai cakacaka kina vaka daunilivaliva. E kea, au tekivutaka e dua na vuli iVolatabu kei na dua na turaga e daunilivaliva tale ga, e qai iVakadinadina i Jiova ni oti e va na yabaki.

Ena 24 Maji, 1988, au vakau ina dua na itikotiko voleka e kea. Dua na veivakalougatataki dina oqo, me vaka ni levu na galala a soli vei au. Au lesi meu cakacaka ena vica na vanua ni taravale, au qai dau qara na gauna veiganiti meu vunau kina. E wasoma noqu sega ni tiko ena keba baleta niu dau vunau ena siga taucoko me yacova na bogi, e sega ni leqataki noqu lesu ina keba.

A vakalougatataka noqu sasaga o Jiova. E vica na iVakadinadina era tiko voleka e kea, ia e dua ga e tiko ena tauni, oqo o Vilma Krūmin̗a​—⁠sa kena marama sara. Keirau tauyavutaka kei tacida o Krūmin̗a e levu na vuli iVolatabu vata kei ira na itabagone. Dau vagauna nodra gole mai na mataveitacini e Riga mera mai cakacaka vakavunau, so mada ga na painia tudei era lako sara mai Leningrad (St. Petersburg ena gauna oqo). Ena veivuke i Jiova, keimami tauyavutaka rawa e vica na vuli iVolatabu. Sega ni dede au sa painia sara, au vakayagataka e 90 na aua ena cakacaka vakavunau e veivula.

Ena 7 Epereli, 1990, e rogoci tale noqu kisi ena valeniveilewai na People’s Court e Valmiera. Ni tekivu na veilewai au raici koya na dauveibeitaki, au kilai koya sara. Oqo e dua ga na cauravou keirau a veivosakitaka na iVolatabu! A tauri au rawa qai matadredre mai ia a sega ga ni tukuna e dua na ka. Au se nanuma tiko ga na ka e tukuna vei au na turaganilewa ena siga oya: “Yurii, a cala vakalawa na itotogi a soli vei iko ena va na yabaki sa oti. A sega ni dodonu mo vesu.” Ena tiki ni gauna oya, au sa kila niu sa sereki!

Sotia i Karisito

Ena June 1990, a gadrevi tale meu lai volayaca ena vanua ni volayaca me rawa kina ni soli vei au na ivolatara meu vakaitikotiko e Riga. Au curuma na rumu vata ga a tiko kina na teveli balavu ena va na yabaki yani e liu, au a tukuna kina vua na turaganivalu niu na sega ni vakaitavi ena mataivalu. Ia oqo, a tucake me kidavaki au na turaganivalu vata ga oya, keirau lululu sara, qai kaya: “E ka vakamadua dina na ka a caka vei iko. Vosota sara na ka oya.”

Au sauma: “O yau na sotia nei Karisito, au na yalodina tiko ina ka au lesi kina. E rawa ni vukei kemuni na iVolatabu mo ni marautaka tale ga na ka a yalataka na Karisito vei ira na nona imuri, oya na bula marau me tawamudu.” (2 Timoci 2:​3, 4) E sauma na turaganivalu: “Au se qai volia ga oqo e dua na iVolatabu, au sa vakawilika tiko.” A tiko vei au na ivola E Rawa Mo Bula Tawamudu ena Parataisi e Vuravura.a Au cega sara na wase e vakamacalataka na ivakatakilakila ni iotioti ni veisiga au qai vakaraitaka vua na parofisai vakaivolatabu me baleta na noda gauna. E vakavinavinaka vakalevu, keirau lululu tale vakadua qai kaya ni sa nuitaka tu ni na lako vinaka noqu cakacaka.

Ena gauna oya sa matua sara tu ga na were e Latvia me na tamusuki. (Joni 4:​35) Au tekivu veiqaravi meu qase ni ivavakoso ena 1991. Se qai rua ga na qase ni ivavakoso ena matanitu oya! Ni oti e dua na yabaki, sa wase rua na ivavakoso duadua oya e Latvia, e dua me vosa vaka Latvia, dua tale ena vosa vakarusia. Au lesi meu veiqaravi ena ivavakoso vosa vakarusia. Na tubu totolo ni ivavakoso a vakavuna me wase tolu na neitou ivavakoso ena yabaki e tarava! Niu raica lesu, e laurai votu na nona dusimaki ira tiko na nona sipi o Jiova ina nona isoqosoqo.

Ena 1998, au a lesi meu dua na painia lavotaki e Jelgava, e dua na tauni e 40 na kilomita ena cevaira kei Riga. Ena yabaki tiko ga oya, au a dua vei ira na imatai ni mataveitacini e Latvia era sureti mera lai vuli ena Koronivuli ni Vuli Veiqaravi Vakaitalatala e caka ena vosa vakarusia, e vakayacori e Solnechnoye, voleka e St. Petersburg, mai Rusia. Au vulica e dua na ka bibi e koronivuli, oya meu raici ira vakayalololoma na tamata me rawa kina ni vuavuaivinaka noqu cakacaka vakaitalatala. Na ka au qoroya duadua oya na loloma kei na veikauaitaki era vakaraitaka vei keimami na gonevuli o ira na lewe ni matavuvale e Peceli kei ratou na dauveivakavulici e koronivuli, oqo e uasivi sara mai na ka e vakavulici e koronivuli.

Dua tale na ka levu e yaco ena noqu bula ena 2001, noqu vakamautaki Karina, e dua na marama lotu Vakarisito yalovinaka. E tomani au o Karina ena cakacaka vakaitalatala vakatabakidua, e uqeti au tale ga e veisiga nona matamamarau ni lesu mai ena cakacaka vakavunau. Io, e ka marautaki dina na qaravi Jiova. Na gauna dredre au sotava ena gauna vakominisi e vakavulici au meu nuitaki Jiova dina. E yaga dina na noda vakuai keda ena vuqa na ka kevaka eda vinakata meda veiwekani tiko ga kei Jiova da qai tokona na nona veiliutaki cecere. E vakainaki na noqu bula niu vukei ira e so mera kilai Jiova. E ka dokai dina na noqu qaravi Jiova “me vaka na sotia vinaka i Jisu Karisito.”​—⁠2 Timoci 2:⁠3.

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 11]

Au totogitaki meu cakacaka vakaukaua me va na yabaki e Riga Central Prison

[iYaloyalo ena tabana e 12]

O yau kei Karina ena cakacaka vakavunau